ژئواستراتژیک عوامل اثرگذار امنیتی در آمایش نواحی استان کردستان

مرزهای غرب آسیا  به طورکلی و جمهوری اسلامی ایران به طور خاص با توجه به بافت قومی-مذهبی، تاثیر استعمار در طول تاریخ و رقابت بین قدرت ها در منطقه، همواره محل درگیری ها، کشمکش ها و مشکلات امنیتی بوده است و حیات سیاسی کشورها را با تهدید مواجه کرده است؛ به طوری که هیچ ناحیه جغرافیایی به تنهایی و در انزوا نمی تواند اهمیت و ارزشی داشته باشد و فقط با ترکیب با عوامل دیگر است که به یک منطقه جغرافیایی معنی و هویت معین می دهد. دراین میان استان کردستان به عنوان یک سازه منطقه ای از عناصر اصلی ژیواستراتژیک همچون سرزمین (منطقه)، جمعیت، جامعه (قومیت، مذهب، نژاد و...)، اقتصاد و سیاست برخوردار است. این منطقه جزء نواحی ژیواستراتژیک مرزی ایران در محیط پیرامونی خود با مخاطرات، چالش ها و تحولاتی عمده در محیط امنیتی روبه رو است. رویکرد آمیخته (پژوهش کمی-کیفی) با روش پیمایشی است. جامعه آماری با توجه به گستردگی آن و بر اساس جدول مورگان به صورت تصادفی خوشه ای با حجم نمونه (384) نفر با استفاده از فرمول جامعه آماری نامحدود استفاده شده است. هدف پژوهش با ماهیت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و میدانی، «تبیین و تحلیل عوامل امنیتی در آمایش نواحی مرزی استان کردستان از منظر ژیواستراتژیک» است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در عوامل اثرگذار امنیتی از منظر ژیواستراتژیک، موقعیت جدید کردها و بهبود وضعیت آن ها در منطقه اثرات زیادی بر نگاه امنیتی نسبت به آمایش نواحی مرزی استان کردستان ایفا کرده و در اولویت نخست قرار گرفته است. در اولویت دوم پدیده تروریسم در منطقه و حساسیت انتشار آن در نواحی مرزی باعث نگاه امنیتی در آمایش نواحی مرزی استان کردستان شده است. در اولویت سوم حضور نظامی قدرت های جهانی در نزدیکی مرزهای استان و در اولویت چهارم رقابت ژیوپلیتیکی قدرت های منطقه ای و در اولویت پنجم خلا قدرت در کشورهای دارای جمعیت کرد سبب نگاه امنیتی نسبت به آمایش نواحی مرزی استان کردستان شده اند.