پیش گفتارهای سوررئالیسم در سیر العباد الی المعاد، منطق الطیر و دفتر سوم مثنوی معنوی

نظریه سورریالیسم که توسط بینانگذار فرانسوی؛ آندره برتون و همراهانش مطرح شد؛ به خودی خود شکل نگرفت و زمینه ها و پیش گفتارهای بسیاری در شکل گیری اش نقش داشتند. از جمله آن زمینه ها می توان به زمینه های فلسفی، عقل گریزی، هنجارشکنی و کشف و شهود اشاره کرد و از میان پیش گفتارها می توان به نظریات سقراط، افلاطون، نظریات روانکاوانه فروید و یونگ، نظریه های داداییسم، رمانتیسم و به ویژه شعر صوفیان ایران کهن اشاره کرد. پیش گفتارهایی که سنایی، عطار و در پی آن ها مولانا در اشعارشان در پی عناصر صوفیانه و شعر صوفی مطرح کردند؛ بیش ترین قرابت گفتمانی را با نظریه و عناصر سورریال داشته است. بر این اساس، پژوهش حاضر ضرورت بررسی پیش گفتارهای سورریالیستی را در مثنوی های سیرالعباد الی المعاد، منطق الطیر دفتر سوم مثنوی معنوی با کمیت تقریبا یکسانی احساس کرده است. از این رو، برآن است تا با هدف توسعه ای، در راستای کشف عناصر سورریالیست در آثار مورد پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی بهره جوید. نتایج اولیه پژوهش حاکی از آن است که پیش گفتارهای عناصر سورریالیستی در مثنوی های مورد بررسی، به صورت آشکار و ضمنی نمایان شده است. طوری که سه شاعر عارف نامی به طور آشکار همان عناصر را در اشعارشان از لوازم و عناصر مهم عرفان مطرح کردند و گاهی با اشاره ها، استعاره ها و تشبیه های تمثیلی و نمادین عناصر عرفان را مطرح کردند که آن ها نیز در نظریه سورریالیسم مشترک بوده اند.