تحلیل ضرب المثل های عامیانه رایج در کاشان از دیدگاه نظریات جرم شناسی (با تاکید بر مباحث جامعه شناسی و روان شناسی)

کاشان مانند دیگر شهر ها در کنار عوامل مطالعاتی نظیر عوامل جغرافیایی، جمعیتی، دینی و گردشگری، از فرهنگی عامه نیز برخوردار است که بخشی از آن، ضرب المثل های رایج در میان مردم این شهر است. ضرب المثل ها، جملاتی کوتاه، ساده و در عین حال حاوی مضامینی هستند که اغلب با حوزه های مطالعاتی علوم مختلف در ارتباط بوده و بر افکار و اعمال افراد تاثیر گذاشته و لازم است تا پژوهشگران در عرصه های گوناگون به مطالعه آن ها بپردازند. سعی نگارندگان در پژوهش حاضر، آن است تا از منظر جرم شناسی و با روش توصیفی تحلیلی به بررسی کمی محتوایی تمام ضرب المثل های رایج در کاشان بر اساس مجموعه کتاب های نگاشته شده در این زمینه بپردازند و به این پرسش پاسخ دهند که بازتاب تیوری های جرم شناسی علت شناسی و پیشگیری از جرم، به ترتیب در ضرب المثل های رایج در این شهر کدام اند؛ زیرا ضرب المثل های رایج در این شهر، از نظر محتوایی بسیار غنی هستند و از یک طرف معرف علل ارتکاب جرم هستند و از سویی دیگر، راهکار های پیشگیری از جرم را به مردمان خویش ارایه می دهند. بررسی ها نشان داد به طور کلی در محاورات مردم کاشان، 56 ضرب المثل رایج در حیطه جرم شناسی وجود دارد که از این میان، حدود 22 ضرب المثل، بیانگر سه حوزه روان شناسی، زیست شناسی و جامعه شناسی جنایی هستند که هریک از منظری خاص، به مطالعه پدیده جرم و علل پیدایش آن پرداخته اند. جامعه شناسی جنایی در قالب پنج نظریه آنومی، یادگیری اجتماعی، بوم شناسی، برچسب و فشار، از بیشترین فراوانی برخوردار است؛ از میان این پنج نظریه نیز، نظریه یادگیری اجتماعی بیشترین فراوانی را دارد و حدود 34 ضرب المثل در حیطه راهکار های پیشگیرانه از جرم بوده و بازتاب اقسام پیشگیری غیرکیفری، یعنی پیشگیری اجتماعی و پیشگیری وضعی از جرم اند که پیشگیری اجتماعی، فراوانی بالایی دارد.