برآورد ارزش تفریحی و شناسایی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت پارک های طبیعی شهری به روش ارزشگذاری مشروط (CVM)

 فضاهای سبز و پارک های طبیعی شهری با رویکرد ارزش غیرمستقیم، کارکردهای ویژه ای دارند. پوشش گیاهی همراه با جاذبه های دیگر نظیر آبنماها در پارک های شهری علاوه بر تلطیف هوا و تعدیل فشارهای روانی، زمینه بسیار مناسبی برای تبادل افکار و ارتباط خانواده ها نیز فراهم می کند. برآورد ارزش این اماکن تفریحی دارای اهمیت فراوانی است، به طوری که مردم و مسیولان را از ارزش واقعی محیط زیست شهری بیشتر آگاه ساخته و آنها را در حفظ و برنامه ریزی در گسترش اماکن مصمم می سازد و امتناع از آن در درازمدت پیامدهای ناگواری خواهد داشت. ارزش گذاری اقتصادی، روشی برای برآورد ارزش پولی اینگونه دارایی ها جهت لحاظ نمودن ارزش بالقوه منابع اکوسیستمی در برنامه ریزی های توسعه ای، مدیریت بهره برداری و حفاظت و نگهداری از بوم نظام ها به عنوان میراث های طبیعی است. هدف پژوهش حاضر برآورد ارزش تفریحی محیط زیست اصفهان (پارک کوهستانی صفه به عنوان یک نمونه موردی) با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط بوده، افزون برآن عوامل موثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از این پارک را تعیین کرده است نیز تعیین شده است.

 این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی - تحلیلی می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss  ، نرم افزار اقتصادی shazam 90 و نرم افزار ریاضی Mathematica استفاده شده است. جهت پاسخگویی به فرضیات پژوهش نیز از روش های رگرسیونی و مدل های الگوی لاجیت استفاده شده است. برای برآورد تعداد نمونه از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی استفاده  و کار تحلیل با 300 پرسشنامه پیگیری شد.

 نتایج حاصل از تحلیل Logit بیانگر آن است متغیرهای در آمد فرد، سن، تحصیلات، کیفیت پارک و علاقمندی به محیط زیست تاثیر معنی دار مثبت در برآورد تمایل افراد به پرداخت داشته اند و متوسط تمایل به پرداخت هر خانوار در ماه 219/1959 تومان بوده که با توجه به تعداد سه میلیون بازدیدکننده و متوسط بعد خانوار 8/3 نفر مبلغ کل ارزش تفریحی سالانه پارک کوهستانی صفه 842/751/546/1 تومان برآورد گردید.

بر اساس نتایج حاصل بیش از 75 درصد پاسخگویان متمایل به پرداخت مبالغی از 1000 تا 2000 تومان به عنوان مبلغ ورودی بوده اند. ضریببرآوردشدهپیشنهاد،کهمهمترینضریبدرروش CVMمی باشد با علامت منفی معنادار شده و این بدان مفهوم است که در یک بازار فرضی با افزایش میزان مبلغ پیشنهادی برای رقم ورودی میزان تمایل به پرداخت کاهش می یابد که البته دور از ذهن نبوده و متناسب با انتظار است. با توجه به اثر نهایی این متغیر با افزایش در قیمت پیشنهادی، احتمال پذیرش مبلغ جهت پرداخت بابت استفاده تفرجی 48% کاهش خواهد یافت.