واکاوی تحقق پذیری مفهوم فلسفی «امتداد» در موسیقی، با تاویل از تعبیر ابن سینا در باب امتداد

این پژوهش را می توان از جمله تحقیقاتی برشمارد که می کوشد مفاهیم ظریف و استوار فلسفی را در قلمرو هنر به گونه ای مستدل بکاود. لذا در این مقاله، مفهوم «امتداد» به عنوان یکی از مفاهیم تامل برانگیز فلسفی، با تاویل از تعبیر خاص ابن سینا در باب امتداد، در خصوص موسیقی مورد واکاوی قرار گرفته، تا بدین پرسش بنیادین، پاسخ داده شود که آیا با مد نظر قرار دادن آن که موسیقی برخلاف دیگر هنرها از مواد خام تعینی برای ایجاد فرم استفاده ننموده و صرفا با اصوات در پیوند بوده و با شنیدن ادراک می گردد، می توان برای آن امتدادی قایل بود؟ و اگر چنین است، این امتداد به چه مولفه ها و شاخص هایی وابسته بوده و چگونه خود را در موسیقی می تواند متحقق سازد؟ در این راستا، این پژوهش با بکارگیری شیوه مدل سازی ذهنی و استفاده از روش تحقیق کیفی و به طور اخص، بررسی های تحلیلی از نوع تحلیل ساختارشناسانه و واسازی ساختاری به واکاوی مساله مطروحه پرداخته است. بر این بنیان، نتایج این تحقیق بر آن اذعان دارد که در موسیقی به رغم فقدان صورت جسمیه قابل تعین، بر بنیان ادراکی شنیداری، طیفی از صورت های بالقوه امتداد، از مدلی خطی تک بعدی (امتداد افقی اصوات تک صدایی) تا مدلی خطی از دوبعدی (امتداد افقی اصوات چند صدایی)، و تا مدلی حلزونی چند بعدی (امتداد توامان افقی و عمودی اصوات چند صدایی) قابل تحقق است.