امکان سنجی ثبت فرکانس الکتریکی با هدف تعیین جنسیت در برخی از ماهیان آب شیرین

تعیین جنسیت در برخی از گونه های ماهیان مانند تاس ماهیان امری ضروری تلقی می شود. در حین مدیریت پرورش مزارع ‏تاس ماهیان، جداسازی ماهیان نر از ماده به منظور تولید گوشت و خاویار از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

بررسی تولید و امکان سنجی ثبت فرکانس های تخلیه اندام الکتریکی (EOD) در سه گونه مختلف از ماهیان آب شیرین شامل ماهی شبح سیاه (Aptronotus albifrons) از خانواده کاردماهیان، ماهی طلایی (Carassius auratus) از خانواده کپورماهیان و ماهی استرلیاد (Acipenser ruthenus) از خانواده تاس ماهیان به منظور معرفی روشی نوین در تعیین جنسیت ماهیان غیرالکتریکی می باشد.

 بدین منظور، پس از تعیین جنسیت ماهیان توسط ویژگی های مورفولوژیک و یا بیوپسی، فرکانس EOD تولیدی ماهی توسط دستگاه اسیلوسکوپ ثبت گردید. همچنین، در مطالعه حاضر از ماهی شبه سیاه به عنوان نمونه مرجع که کارهای فراوانی روی آن انجام شده، به منظور بررسی صحت روش و کاربری دستگاه اسیلوسکوپ استفاده شد. علاوه بر این، برای اولین بار فرکانس EOD تولید شده توسط جنس های نر و ماده ماهی استرلیاد ثبت و گزارش گردید.

مقادیر فرکانس ثبت شده در جنس های نر و ماده ماهی استرلیاد، با یکدیگر تفاوت معنی داری را نشان داد و فرکانس EOD جنس نر به طور معنی داری بالاتر از فرکانس تولید شده جنس ماده بود (05/0>P). از جنس های نر و ماده ماهی طلایی هیچ گونه فرکانسی مشاهده و ثبت نشد. فرکانس های EOD ثبت شده از جنس های نر و ماده ماهی شبح سیاه در مقایسه با فرکانس های جنسی در مطالعات پیشین اختلاف معنی داری را نشان داد (05/0>P).

 مطالعه حاضر نشان داد تمایزات جنسی یک عامل اثرگذار بر ایجاد اختلاف در مقادیر ثبت شده فرکانس EOD است و می توان از این روش غیرتهاجمی در تعیین جنسیت گونه های ارزشمندی مانند ماهی استرلیاد استفاده کرد. با این حال، ثبت دقیق فرکانس الکتریکی و شناسایی منشا تولید آن مستلزم وجود تجهیزات پیشرفته و مطالعات بیشتر در رابطه با فیزیولوژی و بیولوژی تولیدمثل ماهیان می باشد.