مطالعه جامعه شناختی سکولاریسم و پساسکولاریسم از منظر پیتر برگر

مقاله ی حاضر درصدد است به بررسی آرای برگر در خصوص سکولاریسم و پساسکولاریسم بپردازد. به این منظور ابتدا به بررسی بنیان نظری او می پردازیم و سپس در دو مبحث، سکولاریسم و پساسکولاریسم را از منظر او به بحث می گذاریم. برگر مبتنی بر نگرشی معرفت شناسانه، دین را نوعی برساخت اجتماعی می داند؛ همچنین، او با اتخاذ رویکردی ذات گرایانه در تعریف دین، سکولاریسم را نوعی افول دین در عصر مدرن می داند که در تمام دنیا گسترش یافته است. برگر با گذر زمان دچار تحول نظری شده و نظرش را بدین شکل تغییر می دهد که مدرنیته ذاتا منجر به ایجاد سکولاریسم نمی شود و به همین دلیل امروزه دین در حال بازگشت به جوامع است و ما شاهد افول سکولاریسم و نه افول دین هستیم که از آن در مقاله ی حاضر با عنوان ظهور "پساسکولاریسم" تعبیر شده است. دستاوردهای نظری این مقاله نشان می دهد که گرچه در عصر پساسکولار شواهدی از حضور مجدد دین ملاحظه می شود اما در جوامع اروپایی و در میان اقشار تحصیل کرده در رشته های علوم انسانی، این گرایش به سوی دین ملاحظه نمی شود. علاوه بر این باید گفت که دین بازگشت یافته در مقایسه با گذشته، تغییرات و تحولاتی را تجربه نموده و به سمت غیرنهادی شدن پیش رفته است.