بررسی تحولات تاریخی حق تعیین سرنوشت توسط نخبگان در اسلام

با مطالعه‌ای بر روند تعیین سرنوشت در میان جوامع اسلامی، مشخص می‌گردد که سرنوشت اکثریت این جوامع، به دست نخبگان رقم خورده است. درواقع حق تعیین سرنوشت، حقی است که همه افراد از آن برخوردارند و تاکید بر مشارکت افراد در سرنوشت سیاسی - اجتماعی خود هم عقلا مطلوب است و هم تجربه ثابت کرده که هیچ نظامی بدون قبول و حمایت مردم، استوار و قدرتمند نخواهد بود. هدف ما در این مقاله آشکار نمودن چگونگی کارکرد نخبگان در مشارکت حداکثری مردم در انتخابات می‌باشد که با رویکردی بر نخبگان در تاریخ اسلام انجام شده است.

روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی - تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای می‌باشد.

یافته‌ها حاکی از این است که؛ آنچه مهم است ایجاد مشارکت مبتنی بر آگاهی است، عامل موثر در این مهم، ضرورت وجود نخبگان و استفاده از نظریات نخبگان در به چالش کشیدن عملکرد حکومت و وادار کردن آنها به پاسخگویی است تا یارگیر عموم جامعه در گزینش بهترین‌ها باشد.

از ابتدا تا انتهای این مقاله اصول اخلاقی همچون؛ امانتداری و صداقت رعایت گردیده است.

با عنایت به پذیرش کشورمان به اصل تعیین سرنوشت، پرداختن چگونگی ایجاد شرایط بهتر برای مشارکت آگاهانه مردم، همچنین موانعی که در ارتباط با تاثیرگذاری بر حق تعیین سرنوشت، نخبگان با آنها مواجه هستند، از ضرورت های این مقاله به شمار می‌آید. نخبگان با گرم نمودن صحنه انتخابات از طریق مناظره، تبلیغات و... و با معاشرت منطقی و سامان یافته و به دور از جنجال‌های سیاسی، سبب مشارکت حداکثری مردم در انتخابات می‌شوند چرا که نخبگان برای تشویق یا محدود کردن مشارکت مردم، از وسایل و امکانات بیشتری برخوردارند و به سبب قدرت و تاثیری که دارند، بنابراین؛ می‌توانند عوامل پیشرفت سیاسی جامعه را با عملکرد خود سرعت ببخشند و به سامان‌دهی بهتر مشارکت سیاسی و تحقق مردم‌سالاری کمک کنند. لذا سیاست‌گذاران با رفع موانع در باب شناسایی و پرورش نخبگان در چارچوب قانون اساسی و اقتضایات سیاسی جمهوری اسلامی ایران می‌بایست سازوکار مشارکت نخبگان را در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها فراهم آورند.