پیامدهای قدرت نرم عربستان سعودی برای جمهوری اسلامی ایران

پس از انقلاب اسلامی، روابط ایران و عربستان سعودی از شکل متحدین راهبردی به صورت رقبای راهبردی درآمده است. غالبا اندیشمندان علوم سیاسی جنبه های سخت این رقابت را مد نظر قرار داده اند. اما پس از ارایه مفهوم قدرت نرم در مجامع دانشگاهی، ضروری است تحلیلگران در پی شناسایی تهدیدهای قدرت نرم عربستان علیه ایران باشند. لذا هدف در این مقاله تحلیل پیامدهای قدرت نرم عربستان برای ایران است.

این پژوهش از حیث سلبی تهدیدهای قدرت نرم عربستان را تجزیه و تحلیل می کند و از حیث ایجابی مقدمات بکارگیری راهبرد علیه پیامدها را فراهم می کند. بنابراین این پرسش مطرح است که قدرت نرم عربستان سعودی چه پیامدهای برای جمهوری اسلامی ایران دارد؟

نویسندگان با استفاده از روش کیفی و در قالب روش تحلیل اسنادی، این فرض را مطرح می کنند که منابع قدرت نرم عربستان در سه حوزه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از معیارهای قدرت نرم به دور هستند و بیشتر به قدرت سخت می مانند.   

 منابع اقتصادی قدرت نرم عربستان (نفت به عنوان ابزار و منبع)  (1) استفاده از ابزارهای نفتی به جهت ایجاد فشار درونی و کاهش اثرگذاری بیرونی جمهوری اسلامی ایران (2) تامین منابع مورد نیاز به منظور تقویت جریان سلفی و تکفیری در منطقه در حوزه سیاسی، منابع قدرت نرم آل سعود (قایل شدن نقش ام القرا برای خود و حفظ سیستم پادشاهی)، (1) باعث تلاش برای تضعیف متحدین ایران در منطقه و (2) تفرقه بین شیعه و سنی داخل کشور می شود. در حیطه منابع قدرت فرهنگی عربستان (وهابیت و دیپلماسی فرهنگی) (1) باعث هجمه های رسانه ای علیه ایران در منطقه و (2) ترویج وهابیت می شود.

پژوهش های انجام شده در موضوع قدرت نرم عربستان سعودی، عمدتا در رابطه با جمهوری اسلامی ایران نبوده و مویلفه منابع اقتصادی در آن وارد نشده بود از این رو سنجش نظری پیامدهای قدرت نرم عربستان علیه ایران در این پژوهش  حاکی از آن است که آنها بیش از آن که ماهیتی نرم داشته باشند، ماهیتی سخت دارند. لذا از کارایی لازم برخوردار نیستند