مقایسه میزان اثربخشی روش آموزش حضوری و آموزش الکترونیکی بر سطوح اولیه یادگیری در درس ریاضی و علوم ابتدایی

پیشینه و اهداف :

ابزارهای آموزشی جدید فرصت هایی را برای دانش آموزان فراهم می کنند تا آن چیزی را که مورد علاقه آن ها است انتخاب کنند. تکنولوژی با ابزارهای یادگیری چند رسانه ای باعث می شود تا دانش آموزان در یادگیری درگیر شوند و با علاقه یاد بگیرند. به همین منظور، پژوهش حاضر، با هدف مقایسه آموزش حضوری با آموزش الکترونیکی، برسطوح یادگیری شناختی دانش آموزان در سه حیطه (دانش، فهم و کاربرد) بلوم، در درس های ریاضی و علوم پایه ششم شهر روانسر انجام شده است.

روش پژوهش شبه آزمایشی و نحوه نمونه گیری به این صورت بود که برای شرکت در این پژوهش به روش نمونه گیری در دسترس، 60 نفر از دانش آموزان  پایه ششم دبستان نیایش انتخاب، سپس به صورت تصادفی ساده، به دو کلاس 30 نفره  تقسیم شدند. دانش آموزان هر دو کلاس به طور هم زمان به مدت دو ماه، یکی تحت آموزش حضوری و دیگری آموزش الکترونیکی قرارگرفتند. برای جمع آوری داده ها از آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی با آلفای (87/0) و علوم با آلفای (91/0) محقق ساخته استفاده شد. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه سطوح یادگیری بلوم بود، که به منظور سنجش سطح یادگیری دانش آموزان در سه حیطه (دانش، فهم و کاربرد) در درس ریاضی و علوم طراحی شد. در ابتدا با جلب مشارکت و همکاری آزمودنی ها، در گروه آزمایشی1 (آموزش حضوری) و گروه آزمایشی2 (آموزش الکترونیکی)، پرسش نامه پیشرفت تحصیلی ریاضی و علوم که به منظور سنجش سطح یادگیری دانش آموزان در سطح دانش، فهم و کاربرد در درس ریاضی و علوم طراحی شده بود، بین آن ها توزیع و اجرا گردید و داده های مربوط به پیش آزمون جمع آوری شد. پس از برگزاری پیش آزمون، سه فصل درس علوم و دو فصل درس ریاضی به مدت دو ماه تدریس و سپس پس آزمون گرفته شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، در آمار توصیفی از میانگین و انحراف معیار و برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگروف- اسمیرنف تک نمونه ای و جهت آزمون فرضیه ها از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیره استفاده شد.

نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش حضوری و آموزش الکترونیکی بر سطوح یادگیری شناختی دانش آموزان اثربخشی دارند (05/0 < P). آموزش الکترونیکی (درس ریاضی با میانگین 63/15 و درس علوم با میانگین 33/17) در مقایسه با آموزش حضوری (درس ریاضی با میانگین 73/14و درس علوم با میانگین 08/16)، نقش بیشتری در افزایش یادگیری دانش آموزان دارد و با افزایش آموزش الکترونیکی در فرآیند آموزش، افزایش بیشتری در سطوح شناختی یادگیری دانش آموزان به وجود می آید. به علاوه این اثربخشی در درس علوم (71.R) بیشتر از درس ریاضی (26.R) است.

نتیجه تحقیق نشان داد که آموزش به شیوه الکترونیکی و حضوری بر افزایش سطوح یادگیری شناختی دانش آموزان تاثیر دارد؛ بنابراین پیشنهاد می شود در فرایند تدریس و آموزش، معلمان از (آموزش ترکیبی) استفاده کنند تا از جنبه های سودمند، هر دو آموزش الکترونیکی (انعطاف پذیری بیشتر) و حضوری (تعاملات اجتماعی بیشتر) استفاده شود. در شیوه ترکیبی، طراح آموزشی سعی دارد تا محتوای یادگیری را از طریق آموزش های کلاسی چهره به چهره و کتاب های چاپی با آموزش های تعاملی مبتنی بر وب و کلاس های درس مجازی ترکیب کند تا با ایجاد فرصت های یادگیری اثربخش، محیط غنی تری برای یادگیرنده شکل گیرد.  همچنین با توجه به اثربخشی بیشتر آموزش الکترونیکی در این تحقیق، توسعه مهارت های رایانه ای و اینترنتی معلمان و استفاده بیشتر از این شیوه آموزش در فرایند یادگیری، بیشتر باید مورد توجه مدارس و معلمان باشد.