وضعیت سنجی دینداری ایرانیان و چشم انداز آن از دیدگاه نخبگان

در سال های اخیر که مطالعه ها در زمینه دین داری، در داخل و خارج از ایران رونق بیشتری گرفته، بیشتر پژوهش ها در قالب پژوهش های کمی و با مطالعه های تجربی به وسیله پیمایش شکل گرفته است. هرچند این شیوه و رویکرد بسیار سنجیده و به جا است، اما شیوه دیگر، بررسی دیدگاه نخبگان جامعه در مورد وضعیت دین داری در کشور است. نتیجه های این روش هرچند ممکن است با واقعیت تحقق یافته فاصله داشته باشد، اما از آنجا که روایتگر پنداشت جامعه نخبگانی است، دو فایده اساسی دارد: نخست آنکه، شمایی کلی از دیدگاه کارشناسان جامعه درباره دین داری را ارائه می دهد، و دوم اینکه، نمایانگر نوع نگاه و وضعیت فکری نخبگان کشور است. پژوهش حاضر حاصل دو نظرسنجی درباره وضعیت دین داری، آینده و عامل های اثرگذار بر دین داری است که از دو نظرسنجی جداگانه و در مجموع از 106 نفر از نخبگان مرتبط با موضوع دین داری جمع آوری شده است. نتیجه ها نشان می دهد که بیشتر نخبگان مشارکت کننده، میزان دین داری در ایران را متوسط ارزیابی می کنند و جنبه عاطفی دین را در آینده پررنگ تر می دانند. همچنین به باور آن ها، دین داری در ایران به سمت تقویت دین داری فردی سوق یافته است. نخبگان ایرانی، نقش عملکرد روحانیت در وضعیت دینی کشور را بسیار پررنگ می دانند.