دلایل ساده شدن نثر فارسی در عصر ناصری و مشروطه

توصیه حکومتی ها در همه دوره ها معمولا به ساده نویسی است؛ اما در نیمه دوم از دوره قاجاریه از آن جایی که هم خود شاهان نویسنده بودند و هم دخالت مستقیم در مکاتبات داشتند، در عمل به الگوی ساده نویسی تبدیل شدند. رواج فن روزنامه نگاری و تلگراف و خاطره و خطابه و سفرنامه و رسالات انتقادی و گسترش ترجمه و داستان نویسی، از پدیده های مهمی بودند که ساده نویسی را در نیمه دوم قاجاریه به یک الگوی همگانی تبدیل کردند. هم مشربی و همراهی شمار زیادی از روشنفکران و تحصیل کردگان و عالمان دینی و گروه هایی از بازاریان و توده های شهری در میدان مبارزه سیاسی و فرهنگی و قلمی، موجب نزدیک شدن افکار و زبان و بیان این گروه ها به یکدیگر و شکل گیری زبان و بیانی ساده و شفاف و تحلیلی و مستدل و عاری از جنبه های ادبی و پیچیده نثر گذشته گردید. بی گمان ارتباط با اروپا و گسترش جهان نگری و دگرگون شدن حساسیت های فکری و تاثیرپذیری از کتاب ها و روزنامه های آن ها و تن دادن به ایجاد تغییر در همه پدیده ها و سرایت آن تغییر در ادبیات و نگارش از عامل های تاثیرگذار بر سادگی نثر و شعر در این دوره می تواند باشد. در سویه دیگر نیز مجموعه ای از عوامل داخلی در این سادگی دخالت داشت که برخی از آن ها عبارت اند از: مواجه بودن با مخاطبان بی سواد و کم سواد و توسعه علوم مختلف و شتاب گیری تحولات سیاسی.