بررسی تشنج پایدار در بیماران بستری شده در بخش مراقبت های ویژه کودکان بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص)

تشنج پایدار، شایع ترین اورژانس اعصاب کودکان می باشد که شدت و عوارض آن، طیف وسیعی را در بر می گیرد. بیمارانی که به بخش مراقبت های ویژه کودکان منتقل می شوند، عموما در شدیدترین قسمت این طیف واقع هستند. بنابراین اطلاعات بدست آمده از بیماران بستری در این بخشها، می تواند رهنمودهایی را بدست دهد که به کمک آنها بتوان استراتژی های مناسبی را جهت کاهش شدت و عوارض تشنج پایدار یافت. هدف از این مطالعه، بررسی اتیولوژی و عوامل تاثیرگذار بر وقوع تشنج پایدار، سیر بیماری و مرگ و میر ناشی از آن در بیماران بستری شده در بخش مراقبت های ویژه کودکان بود.
در یک مطالعه مقطعی توصیفی گذشته نگر، پرونده های 134 کودک(یک ماهه تا 12 ساله) که با تشخیص تشنج پایدار(Status epilepticus) در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص) بستری شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. سن، اتیولوژی تشنج پایدار، عوامل تاثیر گذار بر بروز تشنج پایدار(از قبیل وجود آبنورمالیته قبلی عصبی) و سیر آن و همچنین مورتالیته این کودکان تعیین گردید. برای تعیین متغیرهای کمی، از میانگین ± انحراف معیار و متغیرهای کیفی، از آنالیز آماری 2χ (کای دو) استفاده شد.
میانگین سنی بیماران، 5/40±8/40 ماه بود. شایع ترین سن بروز تشنج پایدار، زیر 2 سال بود و 45% از کل کودکان، در این رده سنی قرار داشتند. از تعداد 134 کودک، 115 نفر(85%) با اولین حمله تشنج پایدار و 19 نفر(15%)، با عود تشنج پایدار بستری شده بودند. گروه علامتدار حاد(Acute symptomatic) با 37 بیمار(7/27%)، شایع ترین اتیولوژی و گروه آنسفالوپاتی پیشرونده با 10 نفر(7/7%)، کمترین عامل زمینه ای برای بروز تشنج پایدار را تشکیل می دادند. 42 کودک(3/31%) دچار تشنج پایدار مقاوم(Refractory status epilepticus) بودند. 3/40%(134/54) از کل کودکان مبتلا به تشنج پایدار، از نظر عصبی قبل از حمله تشنج غیر طبیعی بوده اند، که این نشانگر ارتباط معنی داری(01/0p<) بین معاینه عصبی غیرطبیعی قبل از حمله و وقوع تشنج پایدارمی باشد. همچنین ارتباط معنی داری(001/0p<) بین بالا رفتن سن کودک و بروز تشنج پایدار در زمینه معاینه عصبی غیر طبیعی وجود داشت. 25 نفر(6/18%) از 134 بیمار مبتلا به تشنج، فوت نمودند. 12 نفر(50 %) از این عده به گروه علامتدار حاد(Acute symptomatic)، 10 نفر(4/38%) به گروه علامتدار مزمن (Remote symptomatic)، 2 نفر(6/7%) به گروه ایدیوپاتیک و تنها یک نفر(8/3%) به گروه تب و تشنج پایدار تعلق داشتند.
کودکان زیر 2 سال بیش ترین تعداد را در بین رده های سنی مورد مطالعه داشتند. نوع علامتدار حاد ومزمن شایع ترین اتیولوژی تشنج پایدار را درکودکان مورد مطالعه تشکیل می دادند. در کودکانی که دچار آبنورمالیته قبلی سیستم عصبی بودند، احتمال وقوع تشنج پایدار بیش تر بود و بیش ترین تعداد مرگ و میر مربوط به گروه علامتدار حاد بود.