بررسی تقاضای گروه های اصلی کالاهای مصرفی و خوراکی در مناطق شهری ایران با استفاده از الگوی بودجه بندی دو مرحله ای

در این تحقیق تقاضای گروه های اصلی کالاهای مصرفی و مواد خوراکی خانوارهای شهری ایران با استفاده از الگوی بودجه بندی دو مرحله ای بررسی شده است. به این منظور با داده های سری زمانی مربوط به سالهای 1350 تا 1380 و سیستم معادلات تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS)، معادلات سهم مخارج گروه های اصلی کالاهای مصرفی و مواد خوراکی با استفاده از روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط (SUR) براورد گردید و کششهای قیمتی خودی و متقاطع و کششهای درآمدی برای هر کدام از مراحل محاسبه شد تا بررسی وضعیت تقاضای انواع کالاها و مواد غذایی میسر شود. براساس مقادیر محاسبه شده کششهای قیمتی و درآمدی مواد خوراکی، در جامعه شهری ایران مواد خوراکی به لحاظ کشش قیمتی جبرانی و کشش درآمدی، کشش ناپذیرند و از نظر کشش قیمتی غیرجبرانی از کششی برابر واحد برخوردارند. در جامعه شهری ایران مواد خوراکی به لحاظ درآمدی، پایین ترین کشش را دارند که این امر مبین ضروری تر بودن این کالاها از کالاهای مصرفی برای مصرف کننده شهری است.
نتایج به دست آمده نشان می دهد که در طول دوره مورد مطالعه، در جامعه شهری ایران گروه های «مسکن» و «حمل و نقل و ارتباطات» در ردیف کالاهای لوکس و باقی گروه ها در ردیف کالاهای ضروری قرار گرفته اند و در سبد خوراکی خانوارهای شهری، تمامی گروه های خوراکی دارای کشش خودقیمتی بالایی بوده و اغلب آنها از کشش درآمدی بالایی نیز برخوردار بوده اند.