جایگاه بیعت و انتخابات در نظام سیاسی اسلام

بدون شک، به سبب تلازم حق و تکلیف در فرهنگ اسلامی، هم چنان که مردم، دارای حقوقی هستند و حاکم، در جهت ادای این حقوق، مسئولیت هایی دارد، و در برابر مردم دارای حقوقی است که ادای آنها بر عهده مردم است و برای رسیدن به اهداف متعالی جامعه اسلامی، مشارکت عموم مردم اجتناب ناپذیر است که بخشی از این مشارکت، در قالب بیعت و انتخابات تحقق می یابد.
در این نوشتار، در پی آن است تا به این پرسش اصلی پاسخ دهد که نگرش اسلام به منزله کامل ترین مکتب توحیدی به مسئله بیعت و انتخابات چیست؟ به عبارت دیگر آیا بیعت و انتخابات در قالب مشارکت و فعالیت سیاسی مردم، حق آنهاست یا تکلیف دینی آنان؟ در پاسخ به این سؤال معتقدیم که اگر حق آنان باشد، کسی نمی تواند این حق را سلب کند؛ چنان که نمی تواند آنها را به استفاده از این حق، مجبور کند. مردم آزادند مثلا در انتخابات شرکت کنند یا نکنند، اما اگر تکلیف شرعی باشد، گرچه ممکن است در قوانین جامعه، مجازاتی برای آن در نظر گرفته نشده باشد، اما بدون تردید، شخصی که در انتخابات شرکت نمی کند، مستحق مجازات اخروی خواهد بود.