بررسی اثر واکسیناسیون هپاتیت B و نقش ایمنی زایی دوز یادآور در بیماران با تزریق خون مداوم

واکسیناسیون هپاتیت B جزء برنامه واکسیناسیون کشوری است. در افراد سالم اغلب تزریق سه نوبت واکسن یک ایمنی طولانی مدت را در 95 % موارد ایجاد می کند. اما این پاسخ ایمنی در بیمارانی که تزریق خون مداوم دارند، ممکن است کامل نباشد. در این بیماران توصیه شده که بصورت دوره ای، تیتر آنتی بادی (HBsAb)کنترل شده و در صورت کاهش تیترآنتی بادی، یک نوبت واکسن یاد آور تزریق شود. در این مطالعه اثر ایمنی زایی واکسن هپاتیت B و اثر دوز یادآور در بیماران تالاسمی بررسی شده است.
مطالعه مقطعی و جامعه مورد مطالعه بیماران تالاسمی مراجعه کننده به درمانگاه بیماران بزرگسال تالاسمی بودند. درمورد هپاتیت B سه پارامتر HBsAg و HBsAb و HBcAb بررسی شد. تفسیر نتایج به شرح زیر بود: 1-sAg منفی، sAb منفی، cAb منفی: بیمارهپاتیت B ندارد یا واکسن نزده. 2-sAg منفی، sAb مثبت، cAb منفی: بیمار واکسن هپاتیت دریافت کرده وبدنش پاسخ مثبت به واکسن داده است. (مثبت واکسینال).3- sAg منفی، sAb مثبت، cAb مثبت: بیمار قبلا با این ویروس بصورت عفونت ویروسی در تماس بوده اما بهبود یافته و بدن بیمارآنتی بادی علیه هسته ویروسی ساخته است.(مثبت غیرواکسینال). 4- sAg مثبت، sAbمنفی، cAb منفی: بیمار اکنون ناقل هپاتیت B است (کریر).
درضمن تیتر آنتی بادی (HBsAb) هم اندازه گیری شد و نتایج بر اساس محدوده نرمال کیت، طبقه بندی شد:- منفی: اگر تیتر آنتی بادی کمتر از IU/ml10 باشد، - مثبت ضعیف: اگر تیتر آنتی بادی بین IU/ml 100-10 باشد، - مثبت: اگر تیتر آنتی بادی بیشتر از IU/ml100 باشد. ابزار مورد مطالعه برای آنالیز، نرم افزار SPSS v.10 بود. بررسی ارتباط بین پارامترهای مناسب باتستهای Pearson و Chi.Squareو بررسی ارتباط معنی دار بین پارامترهای متفاوت با Pvalue کمتر از 05/0 نشان داده شد.
از 416 بیمار مورد بررسی، (%5/72)302 بیمار تالاسمی ماژور، (% 25) 104 بیمار تالاسمی اینتر مدیا، 7 بیمار سیکل تالاسمی و3 بیمار هم آلفا تالاسمی بودند. از این تعداد 247 نفر (%4/59) مرد و169 نفر)%6/40) زن بودند. متوسط سن 5/26 سال بود. در بین بیماران 289 نفر (4/69%) مثبت واکسینال و تعداد 80 نفر (2/19%) مثبت غیرواکسینال بودند. 44 نفر (5/10%) منفی و 3 نفر(0.7%) هم ناقل محسوب می شدند. در مورد تیتر آنتی بادی بر اساس طبقه بندی 319 (6/76%) بیماران تیتر بالای IU/ml100 داشتند و مثبت تلقی شدند. 77(5/18%) مثبت ضعیف و 20(8/4%) تیتر کمتر از IU/ml10 داشتد) منفی(.
هپاتیت B یکی از عفونت های منتقله از راه خون است و البته قابلیت انتقال بالایی دارد بطوریکه از راه اشک، بزاق، ادرار، مایع منی قابل انتقال است. واکسن هپاتیت برای تمام بیماران تالاسمی اجباری و ازسال 1372 در برنامه واکسیناسیون کشوری قرار گرفته است. در مورد افراد سالم تذکری در مورد نیاز به تزریق دوز یادآور نشده اما برای بیماران تالاسمی تاکید شده که بصورت دوره ای کنترل تیتر آنتی بادی انجام و بیمارانیکه تیترآنتی بادی پایین دارند یک نوبت واکسن یاد آور تزریق شود. پروتکل فوق باعث حفظ ایمنی و جلوگیری از کاهش سطح آنتی بادی در بیماران می شود.