گزارش 11 مورد نتایج جراحی بی اختیاری مدفوع به علت جابجایی رکتوم در کودکان مقعد بسته متعاقب عمل آنورکتوپلاستی

بی اختیاری مدفوع متعاقب عمل آنورکتوپلاستی در بیماران مقعد بسته، یکی از عوارض این عمل در کودکان به شمار می آید. جابجایی رکتوم و نقص عضله اسفنکتر از علل نسبتا شایع بی اختیاری مدفوع متعاقب عمل آنورکتوپلاستی در بیماران مقعد بسته می باشد. در صورتی که دهانه آنورکتوم به طور کامل جدا از اسفنکتر باشد، جابجایی کامل رکتوم یاComplete mislocation و در صورتی که علت نقص اسفنکتر باشد، Partial mislocation مطرح می گردد. با ترمیم اسفنکتر مقعد و یا قرار دادن رکتوم در محل طبیعی خود، به بی اختیاری پایان داده می شود. هدف از این پژوهش، بررسی علت بی اختیاری مدفوع متعاقب عمل آنورکتورپلاستی در کودکان مقعد بسته به دلیل جابجایی دهانه مقعد و ارزیابی نتایج درمان جراحی می باشد.
این مطالعه به صورت توصیفی و گذشته نگر (Retrospective) بوده و بر اساس روش آماری نمونه گیری در دسترس انجام گرفته است. یازده کودک (7 پسر و 4 دختر) با متوسط سن 5/4 سال که متعاقب عمل آنورکتوپلاستی دچار بی اختیاری مدفوع شده بودند، با استفاده از امکانات پاراکلینیکی همچون EMG، MRI، سونوگرافی Endoanal و بررسی زیر بیهوشی با Muscle stimulator، نقشه برداری (Mapping) اسفنکتر مقعد تهیه و محل جابجایی یا نقص مشخص گردید. در دو مورد دهانه مقعد کاملا خارج از اسفنکتر و به صورت جابجایی کامل رکتوم Complete mislocation و در 9 مورد نقص عضلانی اسفنکتر Partial mislocation منجر به بی اختیاری شده بود. در 7 مورد ترمیم به همراه کلستومی و در 4 مورد بدون انجام آن، صورت گرفت. درمان در دو مورد جابجایی کامل، با قرار دادن آنورکتوم در میان عضله اسفنکتر(Relocation) و در 9 مورد با ترمیم نقص عضلانی اسفنکتر مقعد صورت گرفت.
از 11 بیمار عمل شده، 9 بیمار از کنترل کافی برخوردارشدند. 2 بیمار 6 و 11 ساله تا مدت 8 و 48 ماه بعد از عمل 3-2 بار در هفته از عدم کنترل موردی گاز روده شاکی بودند که با درمان داروئی (دایمیتیکون) و آموزش تقویت عضلات اسفنکتر مقعد به روش Biofeedback therapy این حالت به حداقل رسید و فعالیت های اجتماعی و مدرسه ای را با همسن و سالان خود از سر گرفتند.
اغلب نقص های اسفنکتر در ساعت 12 و 6 بوده که لازم است جراحان کودکان به هنگام انجام عمل آنورکتوپلاستی دقت کافی را در ترمیم عضله اسفنکتر مقعد به کار گیرند.