بررسی فصلی مقادیر اجسام ستونی در شیر گاوداری های صنعتی و سنتی ارومیه

1) تعیین میزان اجسام ستونی در شیر بروش روترای مرطوب (کیفی) و اسپکتروفتومتری (کمی)، 2) مقایسه اجسام ستونی در شیر گاوداری های صنعتی و سنتی، 3) ارزیابی برداشت نمونه شیر از بیدون در تشخیص اجسام ستونی، 4) تاثیر فصل در میزان اجسام ستونی 5) تعیین وضعیت کتوز بالینی و تحت بالینی در گروه انفرادی و جمع آوری.
طرح : مطالعه مشاهده ای. حیوانات: گاوهای شیری هولشتاین اصیل و دورگ. رو.ش: تعداد 2930 نمونه شیر از گاوداری های شیری صنعتی (به صورت انفرادی) و 1430 نمونه شیر از گاوداری های شیری سنتی ارومیه (به صورت جمع آوری و از بیدون) در سالهای 80-1379 جمع آوری گردیدند. تعیین کیفی اجسام ستونی به وسیله آزمایش روترای مرطوب انجام گرفت و تعیین کمی اجسام ستونی فقط در پلاسمای شیرهای مثبت در آزمایش روترا به وسیله اندازه گیری بتاهیدروکسی بوتیریک اسید و با استفاده از روش اسپکتروفتومتری صورت گرفت.
تجزیه و تحلیل آماری : مربع کای. سیزده نمونه از شیر جمع آوری (91/0 درصد) و 97 مورد از انفرادی (32/3 درصد) در روترای مرطوب، مثبت تشخیص داده شدند که اختلاف معنی داری را نشان می دهند (P<0/05) بیشترین موارد مثبت جمع آوری در پاییز و بهار (هر کدام 6 مورد) و مثبت انفرادی در زمستان (57 مورد) و حداقل هر دو گروه در تابستان بوده است. موارد روترای مثبت در زمستان در گروه انفرادی بیشتر از جمع آوری (P<0/05) و در پاییز در گروه جمع آوری بیشتر از انفرادی بوده است (P<0/05) آزمایش BHB بر روی پلاسمای شیر موارد مثبت روترای مرطوب نشان داد که در مجموع 19 مورد مبتلا به کتوز تحت بالینی با داشتن BHB بالای 05/0 میلی مول در لیتر (43/0 درصد) و بقیه سالم و کمتر از 05/0 میلی مول در لیتر BHB بودند که 12 مورد در زمستان و از گروه انفرادی (27/0 درصد) و 6 مورد در پاییز (13/. درصد) و مورد دیگر در بهار و از گروه جمع آوری بوده اند میانگین و انحراف معیار BHB شیر در زمستان و پاییز به ترتیب 05/0+39/0 و 06/0+24/0 میلی مول در لیتر بوده که اختلاف معنی داری (P<0/05) را نشان می دهد.
اولا بین روش کیفی و کمی تعیین اجسام ستونی در تشخیص کتوز از حالت فیزیولوژیک اختلاف عمده ای وجود دارد. ثانیا نمونه برداری از شیر بدون نیز می تواند در تشخیص کیفی و کمی اجسام ستونی ارزشمند باشد. ثالثا کتوز تحت بالینی یا بالینی در دامداری های صنعتی و سنتی می تواند مطرح باشد. رابعا فصول زمستان و پاییز در ظهور اجسام ستونی در شیر گاوداری های صنعتی و سنتی به ترتیب مهم می باشد. سرانجام روش روترای مرطوب در تشخص کتوز تحت بالینی در دامداری ها می تواند مفید باشد ولی بهتر است که توام با آزمایش کمی نیز باشد.