نظریه ها و آراء در باب نسبت علم و دین مقدمه ای بر پژوهش درباره امکان علم دینی
نویسنده:
چکیده:
یافته های کی هانشناختی نیکلاس کپرنیک در قرن شانزدهم، آغاز مهمترین کشاکشها میان علم و دین در غرب مسیحی بود، اما با توجه به بسط علم مدرن در سراسر کره خاکی، رابطه علم و دین با صورتبندی های جدید و متنوعی شکل گرفته است.
در این مقاله، در بخش ابتدایی، به تشریح سیر تاریخی منازعات میان علم و دین پرداخته میشود. این مسئله، در قرن شانزدهم و هفدهم، از نجوم و کی هانشناسی آغاز شد و در قرن هجدهم، فیزیک نیوتنی عمق آن را بیشتر نشان داد. قرن نوزدهم، قرن زیستشناسی و اندیشه تکامل است که منازعه میان علم و دین را به حادترین صورت خود تبدیل میکند. در قرن بیستم، از سویی انگاره های فلسفی گذشته در صورتبندی رابطه میان علم و دین مورد تردید فرار گرفت و از سوی دیگر، یافته های علمی، بالاخص در فیزیک کوانتوم، قطعیت تضاد میان علم و دین را تعدیل نمود. بسط علم مدرن، جهان اسلام را نیز درگیر صورت جدید این منازعه کرد. در این مقاله، پس از مروری تاریخی بر این مسائل، به تکمیل و مستندسازی سنخشناسی جان اف هات (1385) در «علم و دین: از تعارض تا گفتوگو» پرداخته میشود. در این اثر، رابطه میان علم و دین در قرن بیستم، در چهار رویکرد تعارض، تمایز، تکمیل و تایید بررسی شده است و در مقاله حاضر به رویکرد جدیدی که علم را با عمل اجتماعی پیوند میزند، نیز توجه خواهد شد.
در این مقاله، در بخش ابتدایی، به تشریح سیر تاریخی منازعات میان علم و دین پرداخته میشود. این مسئله، در قرن شانزدهم و هفدهم، از نجوم و کی هانشناسی آغاز شد و در قرن هجدهم، فیزیک نیوتنی عمق آن را بیشتر نشان داد. قرن نوزدهم، قرن زیستشناسی و اندیشه تکامل است که منازعه میان علم و دین را به حادترین صورت خود تبدیل میکند. در قرن بیستم، از سویی انگاره های فلسفی گذشته در صورتبندی رابطه میان علم و دین مورد تردید فرار گرفت و از سوی دیگر، یافته های علمی، بالاخص در فیزیک کوانتوم، قطعیت تضاد میان علم و دین را تعدیل نمود. بسط علم مدرن، جهان اسلام را نیز درگیر صورت جدید این منازعه کرد. در این مقاله، پس از مروری تاریخی بر این مسائل، به تکمیل و مستندسازی سنخشناسی جان اف هات (1385) در «علم و دین: از تعارض تا گفتوگو» پرداخته میشود. در این اثر، رابطه میان علم و دین در قرن بیستم، در چهار رویکرد تعارض، تمایز، تکمیل و تایید بررسی شده است و در مقاله حاضر به رویکرد جدیدی که علم را با عمل اجتماعی پیوند میزند، نیز توجه خواهد شد.
کلیدواژگان:
علم مدرن ، علم و دین ، رویکرد تعارض ، رویکرد تمایز ، رویکرد تکمیل ، رویکرد تایید ، عمل اجتماعی ، اسلام ، مسیحیت
زبان:
فارسی
انتشار در:
در صفحه:
95
لینک کوتاه:
magiran.com/p821768
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!