تفاسیر فریقین و آیه «الرجال قوامون عل النسا»

از اساسی ترین مباحث، در جامعه ای که بخش بزرگی از آن را زنان تشکیل می دهند، موضوع «حقوق و شخصیت زن» است. از آنجا که زنان در جوامع بشری همواره از شان و حقوق خود دور مانده اند و گاه منزلت انسانی ایشان مورد تردید قرار گرفته است، جایگاه و شخصیت زن در فرهنگ آن جامعه، بیانگر منزلت و جایگاه ایشان در آن اجتماع است. مکتب های دینی و سیاسی مختلف درباره شخصیت، جایگاه و حقوق زن دیدگاه های مختلفی بیان نموده اند که در این میان، مکتب اسلام که مکتبی انسان ساز و جامع نگر با نگرشی فراگیر و عادلانه است، حقوق زن و مرد را به خوبی ترسیم نموده و تفاوت های تکوینی و حقوقی آنان را نشان دهنده تفاوت در هویت انسانی ایشان نمی داند. ارزیابی انسان ها با میزان تقوی و ارج گذاری عمل صالح مومن، بدون در نظر گرفتن ویژگی های صنفی زن و مرد، حکایت از بی تاثیری این تفاوت ها در ارز ش گذاری افراد جامعه از دیدگاه این آیین مقدس دارد.
آیه 34 سوره نساء از مهم ترین آیات مربوط به مساله زن و حقوق وی است که برخی کج اندیشان تلاش نموده اند با تفسیری ناعادلانه، نگاه اسلام که داعیه دار برترین آیین ترقی و تکامل انسان است را به زن خدشه دار نمایند. از این رو، فهم درست این آیه تاثیر مهمی در بازنمایی نگاه قرآن کریم به «شخصیت و حقوق زن» دارد. در این نوشتار تلاش شده است تا با بهره گیری از نظر پژوهشگران فریقین در حوزه تفسیر، حدیث و لغت و نیز بررسی تطور معنایی قوامیت از بستر تاریخی اقوال و تاثیر تطورات اجتماعی بر آن، دیدگاه مهم ترین تفاسیر شیعه و اهل سنت در مورد بخش اول آیه 34 سوره نساء را فراروی خوانندگان خود قرار دهد.