تاریخ در گستره ی قرآن

تاریخ، حکایت گر سرگذشت پرفراز و نشیب انسان در ورطه ی پرتلاطم دوران و روزگاران متمادی است. چنین معرفتی، از سوی مکاتب و صاحب نظران عدیده، مورد نقادی بسیار و تحلیل فراوان گردیده است. برخی بر شالوده های آن تاخته و آن را به باد انکار و تردید گرفته اند و دسته ی دیگر بدان بذل عنایت کرده و حریمش را حرمت بخشیده اند.
این چنین است که معرفت و علم تاریخ در میان ملل و مکاتب مختلف، از منزلت و جایگاه ثابتی برخوردار نیست. بی شک در این میان، یکی از مکاتبی که به طور خوش بینانه و دقیق، ارزش و بهای والایی به تاریخ و انسان فهیم و غایت مند در فضای تاریخی می دهد، اسلام است. محورهای مورد بررسی در مقاله ی حاضر، علاوه بر شیوه های علمی، مقید بر رویکردهای فلسفه ی علمی تاریخ در قرآن نیز می باشد، هم چنان که مبری از نگرش تک بعدی است. تاریخ همچون یک منبع آموزشی و تربیتی که با بصیرت عینی، زمینه ساز تدبر و تفکر، برای مخاطب خویش یا همان انسانی که محور تحولات است قرار می گیرد و بدو توصیه های ارزنده ای از خلال بیان این قصص و داستان ها می کند.