بررسی پیکره بنیاد فرایندهای واجی تضعیف و تقویت در ادوار تاریخی زبان فارسی

فرایند تضعیف آوایی نوعی کاهش انرژی به هنگام تولید آواهاست که اغلب در مورد همخوان ها و در محیط میان واکه ای یا پس واکه ای و یا در محیط پایان هجا و پایان واژه صورت می گیرد. اما، فرایند تقویت صورت معکوس این فرایند بوده و با افزایش انرژی و فشار هوا به هنگام تولید آواها همراه بوده و در آغاز هجا یا ابتدای واژه رخ می دهد. هدف این پژوهش بررسی و تحلیل میزان کاربرد فرایند های یادشده در زبان فارسی می باشد. این پژوهش به شیوه ی استنادی و با بهره گیری از پیکره ای شامل 1459 بیت از آثار منظوم شاهنامه ی فردوسی، سی قصیده ی ناصرخسرو و بوستان سعدی و نیز نمونه هایی از واژه های متداول در دوره های میانه و معاصر صورت گرفته است. نتایج نشان دادند که الف) از قرن چهارم تا امروز، بسامد تقویت آوایی برخلاف تضعیف آوایی چندان چشمگیر نیست؛ ب) در دوره های میانه و معاصر، رخداد فرایند تضعیف و تقویت آوایی از بسامد فراوانی برخوردار است.