مفردات دارویی موثر بر خروج جنین از رحم از دیدگاه طب سنتی ایران

درد زایمان و استرس ناشی از آن، سبب گرایش روزافزون به زایمان از طریق سزارین شده است. با اتخاذ تدابیری در جهت کاهش درد های زایمان، می توان به تسهیل زایمان کمک و گرایش به زایمان طبیعی را بیشتر کرد. اطبا و حکیمان طب سنتی ایران برای کاهش درد زایمان تدابیر و درمان هایی توصیه نموده اند.
در این مطالعه که با روش کتابخانه ای و بررسی متون انجام شده است، مفردات دارویی موثر در خروج جنین از رحم (طبیعی و غیر طبیعی) در 9 کتاب مرجع (المنصوری فی الطب، قانون فی الطب، الابنیه عن حقایق الادویه، ذخیره خوارزمشاهی، مختصر تذکره الامام سویدی، تحفه المومنین، طب اکبری، مخزن الادویه و اکسیر اعظم) مورد بررسی قرار گرفت. این کار در 8 مرحله شامل یافتن واژگان کلیدی، جستجو در منابع، تهیه لیست واحد، دسته بندی، خروج مفردات در ترکیبات، جمع بندی، نمره دهی و مرتب کردن انجام شد.
80 مفرده دارویی (تک دارو) یافت شد. 6 مفرده مهم (جندبیدستر، سم حمار، حجرالمغناطیس، زعفران، جاوشیر و حلتیت) بیشترین نمره را کسب نمودند. 51 مفرده در درمان عسر ولادت، 27 مفرده در خروج جنین، 1 مفرده در درمان کاهش درد زایمان و 1 مفرده در تسریع زایمان کاربرد داشته است.
اگرچه نتیجه این کار الزاما به معنی بهترین مفردات در این زمینه نیست، ولی می تواند به این معنا باشد که این مفردات از قرن 3 تا 13 هجری، بیشترین استفاده را در تسهیل خروج جنین از رحم (زایمان یا خروج جنین مرده) داشته اند. لیست مفردات دارویی حاصل شده در این مطالعه می تواند مبنای انجام مطالعات آزمایشگاهی و بالینی قرار گیرد.