کودکان در برنامه های کاهش خطرپذیری بحران های طبیعی، مطالعه موردی شهر تهران

موضوع کاهش خطرپذیری بحران های طبیعی یکی از مهم ترین موضوعات در توسعه پایدار است. کودکان از گروه های بسیار آسیب پذیر در بحران های طبیعی هستند. شیوه کاهش خطرپذیری بحران با محوریت کودکان از شیوه های نوین و موثر می باشد که می تواند میزان آسیب پذیری این گروه جمعیتی را کاهش دهد. دیدگاه و شیوه کاهش خطرپذیری کودک محور در برنامه های کاهش خطرپذیری کمتر مورد توجه بوده است در حالیکه این شیوه می تواند منافع بلندمدتی را به همراه داشته باشد و به توسعه پایدار شهرها به ویژه تهران در آینده، کمک کند. هدف از این پژوهش، معرفی این شیوه و نیز ارائه توزیع جمعیت کودکان در شهر تهران و اولویت بندی مناطق مختلف شهر تهران از نظر توزیع این گروه جمعیتی میباشد تا بتوان با استفاده از این شیوه تا حدود زیادی از میزان آسیب پذیری اجتماعی و فیزیکی شهر تهران کاست و آن را به توسعه پایدار نزدیک نمود.
نتایج حاصل از این پژوهش، کاربردی بوده و روش این مطالعه، به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد. این مطالعه در دو مرحله انجام گرفت. در مرحله اول، منابع و مستندات در زمینه شیوه های کاهش خطرپذیری بحران با محوریت کودکان جمع آوری شده و نمونه های موردی، مورد بررسی قرار گرفتند. در مرحله دوم، پس از تعیین جامعه آماری هدف، که کودکان زیر شش سال شهر تهران است، این جامعه، بر اساس جنسیت و مناطق تفکیک،در محیط نرم افزاری GIS وارد و پردازش شد.. در گام آخر نیز، پهنه بندی منطقه ای صورت گرفته و اولویت های اول تا پنجم جهت استفاده در برنامه های پنج ساله معین گردیدند.
بر اساس پردازش و تحلیل اطلاعات در سیستم اطلاعات جغرافیایی، پنج پهنه اولویت دار، برای شهر تهران مشخص شده که در هر پهنه، مناطق اولویت دار نیز مشخص گردیده اند. همچنین علاوه بر تعیین اولویت ها، تفکیک جنسیت نیز صورت گرفته است، زیرا که جنسیت های مختلف، به دلایل و عوامل مختلف اجتماعی و فیزیکی آسیب پذیری متفاوتی دارند و این تفکیک می تواند در جهت برنامه ریزی بهتر و هدفمند، کمک کننده باشد.
بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، پنج منطقه ی4،14،15،20 و 5 بیشترین جمعیت آسیب پذیر کودک را دارا هستند که می توان با شناسایی آن ها و ارائه پیشنهاداتی میزان آسیب پذیری کودکان را کاهش داد و ضمن کاهش آسیب پذیری کودکان، با برنامه ریزی های هدفمند، کاهش خطرپذیری بحران کودک محور، با توانمندسازی این گروه جمعیتی از کودکان، به عنوان عامل تغییر استفاده نمود.