واکاوی مستندات مسئولیت قانونی مبتنی بر تقصیر قاضی

در نظام قضایی دین مبین اسلام هدف از قضاء، تامین امنیت مالی، جانی و نوامیس مردم می باشد که بی شک از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و حاکی از حساسیت منصب قضاوت است. گاه به دنبال تصمیمات نابحق مبتنی بر تقصیر قاضی، خساراتی بر اشخاص وارد می شود که در این صورت قاضی، مسئول پرداخت ضرر و زیان ناشی از تقصیر حرفه ای خود شناخته می شود. با عنایت به این که قضات دارای مصونیت مطلق نیستند لذا مهم ترین پرسش هایی که در این راستا مطرح می شود این است که دلیل مشروعیت مسئولیت مدنی و کیفری قاضی چیست؟ چرا زیان دیده، حق دریافت خسارت داشته و می تواند قاضی را به پرداخت خسارت الزام کند؟
بررسی دلایل شرعی از قبیل آیات قرآنی، روایات و قواعد موجود در منابع معتبر فقهی و نیز منابع حقوقی، حاکی از پذیرش مسئولیت مدنی و کیفری مبتنی بر تقصیر قاضی است و در مواردی که تصمیمات قضایی مبتنی بر تقصیر آنها منجر به هرگونه ضرر مالی، بدنی و حیثیتی برای اشخاص شود در برابر زیان دیده مسئول شناخته می شوند.