نمودگردانی در زبان فارسی: رویکردی مشخصه بنیان

جستار حاضر به پدیدار نمودگردانی در زبان فارسی می پرازد. در این راستا تعامل معناشناختی قیدهای زمانی (تکمیلی، تداومی، بسامدی و تعیین گر) ، نمودهای دستوری (کامل و ناقص) و زمان دستوری با پنج طبقه ی نمودی افعال در سطح جمله مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج تحقیق روشن می سازد که پدیدار نمودگردانی به دلیل تعارض معناشناختی میان مشخصه های عملگرهای جمله (قید، زمان و نمودهای دستوری) و ویژگی های نمودی افعال پدیدار می شود. در واقع تحمیل و نمودگردانی برای رفع این تعارض متحقق می گردد. در این مقاله تمام موارد نمودگردانی ناشی از ترکیب افعال و عملگرهای جمله بررسی شده، و ترکیب نحوی مشخصه های آنها به صورت صوری ترسیم می گردد. در نهایت قواعد کلی مربوط به انواع تحمیل در زبان فارسی پیشنهاد می گردد. قواعد پیشنهادی توانایی پیش-بینی هر گونه نمودگردانی را در بافت های متفاوت نحوی دارند. در پایان نیز قاعده ی مربوط به دامنه ی عملگرهای جمله در فرایند تعیین نمود نهایی جمله در زبان فارسی ارائه خواهد شد.