فراترکیب پژوهش شبکه های اجتماعی مجازی در ایران (کلیه مقالات مجلات علمی پژوهشی طی سال های1388تا دی ماه1397)

"شبکه های اجتماعی مجازی"به مثابه بخشی اساسی و اجتناب ناپذیر جوامع معاصر را در برگرفته و ابعاد و سطوح مختلف نظام اجتماعی را تحت تاثیرخود قرار داده و به عنوان پدیده اجتماعی نگریسته می شود. تفکر سیستمی بنیانهای فکری استواری درمدل سازی و طراحی الگوهای جامع تبیین پدیده های اجتماعی در ایران فراهم می سازد. پشتوانه های نظری و دستاوردهای پژوهشی جامعه شناسی زمینه های سهولت بخش نیل به اصول مدل سازی تبیین پدیده های اجتماعی رافراهم نموده که اصول پنج گانه مذکورعبارتنداز: "ماهیت و چیستی پدیده های اجتماعی"،"الگوهای اجتماعی پدیده های اجتماعی"،"همبسته های پدیده های اجتماعی"،"پیشایندهای پدیده های اجتماعی" و "پسایند های پدیده های اجتماعی". تحقیق حاضر از نوع "فراترکیب" خواهدبود. فراترکیب (متاسنتز) نوعی روش تحقیق کیفی است که درآن تحقیقات کیفی درهم آمیخته شده و درنهایت تفسیری نو از مجموعه آنها پدیدمی آید. مقایسه و یکپارچه سازی مطالعات پیشین و هم چنین طراحی و ساخت مدل و الگوی جامع در قالب روش فراترکیب امکان پذیرخواهدبود. این مطالعات، درکانون توجه پژوهشگران در ایران قرارگرفته و همچنان گسترش روزافزونی دارد. اطلاعات تحقیق با استفاده ازسه منبع اینترنتی پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (sid. ir) ، ب)پایگاه اطلاع رسانی نشریات علمی ایران (magiran. com) و ج) پایگاه های اختصاصی الکترونیکی مجلات علمی پژوهشی مصوب وزارت علوم (تعداد231مقاله) جمع آوری شده است. یافته های پژوهش نشان از روندی صعودی وهم چنین سریع وشتابان در تحقیقات گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران طی سالهای 1388تا دی ماه1397داشته است. نتایج استفاده ازروش"فراترکیب "تحقیق راقادربه "ساخت و طراحی مدل جامع تبیین گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران" نموده است. مدل پیشنهادی قابل تفکیک و تبیین درسه بخش خواهد بود: الف)چیستی وچگونگی ماهیت گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران (کلیات و وضعیت) ، ب)شناسایی عوامل موثر در شکل گیری گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران (پیشایندها) ، ج)شناسایی اثرات،کارکردها و پیامدهای متعددگرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران (پسایندها). گرایشهای پژوهشی به ترتیب اختصاص به پسایندها (شامل144مقاله،62درصد) ، وضعیت و کلیات (شامل73 مقاله و32درصد) وپیشایندها (شامل14مقاله،6درصد) داشته اند. گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران موجب بروزتاثیرات چهارگانه خانوادگی،سیاسی،اجتماعی ورفتاری-تربیتی (81متغیر) شده که تغییرات هویتی (35مقاله و15حوزه هویتی) درمرتبه اول اهمیت قرارگرفته است. گرایش به شبکه های اجتماعی ازسوئی موجب تغییرات هویتی جوانان برای نمونه هویت ملی (8مقاله) ،هویت اجتماعی (5مقاله) ،هویت دینی (4مقاله) شده و ازسوئی دیگر باعث تغییر در سبک زندگی (10مقاله) ، افزایش سرمایه اجتماعی (9مقاله) ، کاهش امنیت اجتماعی و اخلاقی (7مقاله) ،کاهش عملکرد تحصیلی (5مقاله) ،تغییر در دینداری (5مقاله) گردیده است. البته جنبه های دیگر اثرات رسانه های اجتماعی را می توان در بروز تغییرات خانوادگی (19موضوع) ، رفتاری وتربیتی (17 موضوع) و هم چنین اثرات مثبت سیاسی (10موضوع) درکاربران ایرانی نیز گزارش داد. پیشایندهای گرایش به شبکه های اجتماعی مجازی در ایران درچهاردسته اصلی (عوامل رسانه ای،فناورانه، اجتماعی وروانشناختی) (29متغیر) وهمچنین تحقیقات بخش چیستی در11موضوع فرعی گزارش شده اند که بیشترین مقالات آن بخش، اختصاص به بررسی اهداف و انگیزه های عضویت کاربران شبکه های اجتماعی (17 مقاله) ، مشخصات فرهنگی اجتماعی کاربران (8 مقاله) و وضعیت سرمایه اجتماعی کاربران (7 مقاله) داشته است.