نشریه مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی
سال چهارم شماره 1 (پیاپی 14، بهار 1400)

با وجود تلاش های علمی جهانی، در کشور ما تدابیر علمی برای مدیریت خشم به خصوص در محیطهای آموزشی اتخاذ نشده است. با درک این ضرورت، پژوهش حاضر به منظور بررسی مقایسه ای خشم و پرخاشگری در کارمندان و اعضا هییت علمی صورت گرفت. هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ای خشم و پرخاشگری بین کارمندان و اعضا هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 99-98 می باشد. مطابق جدول مورگان 248 نفر کارمند و278 نفر اعضای هیات علمی به صورت تصادفی طبقه ای نسبی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد باس وبری و خشم اسپیلبرگر(2008) بوده است که روایی، صوری و محتوایی آن مورد تایید اساتید و خبرگان قرار گرفت و پایایی ابزار با ضریب الفای کرومباخ 7/0 برآورد گردید. جهت تحلیل داده ها از آزمون آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد که با نرم افزار spss و Smart PLS... نسخه 24 تحلیل شدند. میانگین متغیرها در گروه کارمندان بین217/3 تا 688/3 بوده است که در این میان پرخاشگری خشم و خصومت بیشترین میانگین را دارد. میانگین متغیرها در گروه هییت علمی بین032/3 تا 399/3 بوده است که در این میان صفت خشم‌ بیشترین میانگین را دارد. میزان پراکندگی از لحاظ شاخص دامنه تغییرات زیاد است و بین 1 تا 5 را در برگرفته است. از نظر شاخص انحراف معیار در گروه کارمندان متغیر حالت خشم دارای بیشترین پراکندگی است و در گروه هیات علمی متغیر حالت خشم‌ دارای بیشترین پراکندگی است. نتایج نشان دادکه در مولفه احساس خشم، پرخاشگری بدنی و خصومت، کارکنان نسبت به اعضا هییت علمی؛ در احساس نیاز به بیان کلامی خشم، احساس نیاز به بیان فیزیکی خشم، خلق و خوی خشمگین، واکنش خشمناک و پرخاشگری کلامی، کارمندان نسبت به اعضا هییت علمی نمره بالاتری را کسب کردند. درکنترل برون ریزی خشم و درون ریزی خشم، کارمندان نسبت به اعضا هییت علمی؛ نمره بالاتری را کسب نمودند. همچنین میانگین نمره نگرش مثبت به رفتار پرخاشگرانه کارمندان نسبت به اعضا هییت علمی و میانگین نمره نگرش منفی به رفتار پرخاشگرانه کارمندان نسبت به اعضا هییت علمی بالاتر گزارش شده بود نتایج یافته ها نشان از نامطلوب بودن وضعیت خشم کارکنان دانشگاه پزشکی انجام مداخلات مناسب در این زمینه  انجام مداخلات آموزشی و ارتقایی در زمینه مهارت های کنترل خشم در این دانشجویان ضروری است. طراحی دوره آموزشی مهارت های کنترل خشم و تدوین کتابچه راهنما در این زمینه برای کارمندان و اعضای هییت علمی، توسط مسیولان این دانشگاه پیشنهاد می شود.

هدف تحقیق حاضر بررسی نقش آگاه‌سازی عمومی در پیشگیری از اعتیاد در شهر کرمان می‌باشد. برای دستیابی به این هدف مولفه‌های "اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی"، "نگرش به مواد مخدر"، "نقش رسانه‌ها در آگاه‌سازی"، "آگاهی از علایم، عوارض و پیامدهای اعتیاد " و "ویژگی‌های برنامه موفق پیشگیری" موردبررسی قرار گرفت. روش تحقیق مورداستفاده در این تحقیق توصیفی – پیمایشی بود. جامعه آماری، مشتمل بر افراد 60-15 سال ساکن شهر کرمان بود. نمونه با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که با استفاده از طیف پنج‌درجه‌ای لیکرت تنظیم شد. پایایی پرسشنامه با ضریب آلفا بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از دو سطح آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته های تحقیق حاکی از آن بود که برای پیشگیری از اعتیاد میزان آگاهی از (عوامل، پیامدها، علایم اعتیاد) موثر است و برای بالابردن آگاهی رسانه و نوع نگرش به مواد نقش دارند.

بیماری کرونا نه‌ تنها بر نظام پزشکی که بر سایر حوزه‌های جامعه هم تاثیر گذاشته است؛ در حقیقت بیماری کرونا تاثیراتی فراتر از ساحت پزشکی از خود نشان داده است و زندگی، روابط اجتماعی و فعالیت‌های اقتصادی انسان‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده است. لذا بحران فعلی کرونا می‌تواند فرصتی برای تبدیل تجربیات به دانش نظامند و تبدیل دانش شفاهی به دانش رسمی و مکتوب باشد. آنچه در این وضعیت خطیر، خلاء آن حس می‌شود کنش‌گری هنرمندان و همچنین میزان اندیشه‌ورزی در قبال این پدیده جدید اجتماعی و چگونگی مواجهه پژوهشگران هنر با آن است؛ بنابراین رسالت این پژوهش، توصیف مساله‌ها با توجه به شرایط و اقتضایات جدید، تحلیل مساله پسا کرونا، پیش بینی و آینده پژوهی و راهکار پژوهی است. لذا خلاء مطالعات هدفمند و دقیق و عدم کنش‌گری مطلوب جامعه هنری که در این پژوهش بیش از هر زمان دیگری نیاز به مساله شناسی کرونا از منظر مطالعات اجتماعی و جامعه شناسی و هنر ضرورت پیدا کرد، باعث شد که برخی گزاره‌های حاصل از پیامد سنجی پساکرونایی و نقد و نظر و آزاد اندیشی‌های که وارد صحنه عمومی جامعه شده است را منظر آدرنو مورد پژوهش قرار داد. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و جامعه تحلیلی منابع اطلاعاتی دسته اول و دوم مرتبط با موضوع پژوهش بوده که ابتدا شناسایی و سپس به صورت هدفمند و عمیق مطالعه و به طور مستمر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

مشکلات رفتاری در دانش آموزان یک مقوله اجتماعی است که به شکلی گسترده از سوی جامعه شناسان مورد مطالعه قرار گرفته است. مشکلات رفتاری در دانش آموزان میتواند به اختلالات یادگیری برای دانش آموزان و مشکلات و آسیبهای جدی برای خانواده ها، مدرسه و جامعه بینجامد. مقاله حاضر با هدف شناخت، بررسی و تحلیل عوامل موثر بر مشکلات رفتاری دانش آموزان در مدارس با روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخانه ای به این موضوع پرداخته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که رسیدن به اهداف آموزشی که مدارس به عنوان هدف اساسی خود به آنها توجه دارند، مستلزم تامین بهداشت روانی و رفتاری دانش آموزان است. تحقیقات متعدد نشان میدهد که سلامت رفتاری دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی آنها ارتباط دارد و دانش آموزانی که به نحوی از مشکلات رفتاری یا از نبود بهداشت روانی مناسب رنج میبرند، اغلب با افت تحصیلی مواجه هستند؛ بنابراین ضروری به نظر میرسد جهت تامین شرایط مناسب برای نیل به اهداف آموزشی، تربیتی و تضمین سالمت افراد جامعه در سنین مختلف، عوامل بازدارنده آن را مورد بررسی قرار داد. در همین راستا مشکلات رفتاری دانش آموزان در مدارس که عبارتاند از مدرسه هراسی، مدرسه گریزی، اختلال لجبازی و نافرمانی، بی نظمی در سلوک، اضطراب، بیش فعالی همراه با کمبود توجه و رفتارهای نامناسب یا ناپخته میباشد، مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی امیددرمانی به واسطه اینترنت بر راهبردهای مقابله با استرس و اضطراب کرونا در زنان مبتلا به سرطان پستان در دوران اپیدمی (کووید-19) اجرا شد. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش را زنان مبتلا به سرطان شهر همدان در سال 1399 که تعداد آن‌ها 240 نفر می‌باشد، تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، نمونه انتخاب شد. حجم نمونه 30 نفر بود که در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از مقیاس اضطراب کرونا ویروس (1398)، سیاهه مقابله با موقعیت استرس‌زا (اندلر و پارکر، 1990) جمع‌آوری شدند و با استفاده از روش تحلیل کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان دادند که اضطراب کرونا ویروس و راهبردهای مقابله با استرس در مرحله پس آزمون در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه کاهش معنی داری داشته است (01/0>P). نتیجه‌گیری: بنابراین، با توجه به نتایج پژوهش حاضر امیددرمانی می‌تواند در جهت کاهش پیامدهای روانشناختی منفی و افزایش راهبردهای موثر مقابله با استرس در دوران همه‌گیری کرونا ویروس مورد استفاده قرار گیرد.

این جستار یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که با روش کمی و با راهبرد پیمایش انجام گرفت. هدف اصلی  آن، بررسی رابطه درگیری‎های اجتماعی در روستاهای شهرستان کهگیلویه با مسئله آب بود. جامعه آماری تمامی افراد ساکن در روستاهای شهرستان کهگیلویه بود. نمونه‎ها با کمک نمونه‎گیری خوشه‎ای چند مرحله‎ای و تصادفی ساده مشخص شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بسته با کمک مصاحبه‎ی حضوری بود. پرسشنامه از دو بخش گویه‎های شناختی و اصلی تهیه شد. پایایایی پرسشنامه با کمک آلفای کرونباخ برابر با 865. بدست آمد. روایی پرسسنامه با کمک نحلیل عامل سنجش شد که نتایج آن از همبستگی درون گروهی بالایی برخوردار بود. تجزیه و تحلیل داده‎ها باکمک نرم‎افزار spss و آماره‎های جدول فراوانی ، میانگین، درصد، تحلیل عامل، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون معناداری استفاده شد. در نتیجه آنالیز داده‎ها، سه مقوله‎ی درگیری آبی، اقتصاد آبی و فرهنگ مصرف آب مفهوم سازی شد. برای بررسی فرضیه اصلی پژوهش از همبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج آن نشان داد که بین درگیری‎های روستایی و مسایل آب همبستگی مثبت، مستقیم و قوی برابر با 907/ برخوردار است.  P<0.05این نتایج نشاد داد که اگر بتوان مشکلات و مسایل آب را در محیط روستایی برطرف کرد می‎توان جلوی درگیری‎های زیادی را گرفت.