نشریه مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی
سال ششم شماره 4 (پیاپی 27، زمستان 1402)

مشارکت شهروندان در اداره امور شهر مهم ترین زمینه مشارکت قلمداد می شود و این نوع مشارکت یکی از الزامات زندگی شهری است. نظر به اهمیت موضوع مشارکت به عنوان یکی از شاخص های توسعه ی اجتماعی به ویژه در اداره ی امور شهر به عنوان کانون زندگی مدرن، مقاله ی حاضر با هدف ارزیابی تاثیر مشارکت مردمی در مدیریت بهینه مخاطرات طبیعی شهر تهرا  مطالعه موردی: منطقه 14 ؛به روش توصیفی پیمایشی و ابزار پرسش نامه انجام شده است. حجم جامعه نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 380 نفر می باشد. پایایی پرسش نامه از طریق روش آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا تعداد 30 نفر از جامعه نمونه به صورت تصادفی ساده مورد آزمون قرار گرفتند برای بررسی شاخص های تحقیق و آزمون فرضیات از آزمون خی 2 بهره گرفته شد. نتایج نشان می هد که ارتباط و معناداری بین مشارکت مردمی و مدیریت بهینه مخاطرات طبیعی با ضریب اطمینان 95 درصد تایید و برای فراهم شدن زمینه مشارکت شهروندان باید شاخص های که مجموع نمره آزمون خی 2 آنها بیشتر از 0/05 باشد به عنوان اولویت اول انتخاب نمود.

مفهوم سبک زندگی از عمده موضوعاتی است که جامعه شناسان اخیر به صورت ویژه به آن پرداخته اند. در تعاریف سبک زندگی دو بعد مورد توجه هستند: نگرش ها و کنش ها. علم جامعه شناسی متکفل بررسی هر دو بعد بوده است. در این مقاله یکی از ابعاد جهت دهنده به سبک زندگی یعنی ذائقه از دیدگاه متفکر بزرگ پی یر بوردیو مورد تامل قرار گرفته است. ذائقه در نظریه وی فرآورده ای از میدان و سرمایه هاست و مفهوم تمایز و مصرف آن را توضیح میدهند. مدرنیته با تغییر ذائقه شهروندان جامعه مدرن، آنها را به گونه ای متفاوت تحت استیالی خود درآورده است و برای تحقق آمال جامعه شناختی یعنی رهایی بشر و سبک زندگی انسانی، باید زمینه های کنشی او را که بخشی از آنها تحت عنوان ذائقه فهم میشوند به چرخه تبیین و تحقیق درآورد. در مجموع توجه ناکافی به جنبه های اخلاقی کنش، نادیده گرفتن نقش احساسات در روند استدلال و اولویت دادن به منافع به عنوان مبنایی برای رقابت اجتماعی از مهمترین نقدهای وارد بر نظریه بوردیو محسوب میشود.

هدف این تحقیق بررسی تحولاتی است که نخبگان معاصر با حضور در صحنه های مختلف سیاسی اجتماعی ایجاد نموده و یا در سرعت بخشیدن به آن تحولات نقش داشتند. تحقیق پیش رو پاسخی به تحریف های قسمت هایی از تاریخ معاصر کشورمان است که منابع مطالعاتی آن به طور عمده توسط صاحب منصبان و مستشرقین غربی و وابستگان به بیگانه تدوین نموده اند نویسنده تلاش نموده است برای رسیدن به واقعیات جریان های تاریخی ضمن بررسی جامعه نخبگانی معاصر و در نظر داشتن عدم سوگیری و پیش داوری با شناخت کامل نسبت به افکار و عقاید نخبگان معاصر از منابع مورد نظر استفاده نکند. روش این تحقیق بر اساس درک شرایط گذار از مدرنیته در ایران و مطالعه تاریخ سیاسی ، اجتماعی کشور به شیوه توصیفی و تاریخی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. روش شناسی مقاله نیز در چارچوب جامعه شناسی تاریخی قرار دارد. در بررسی عملکرد نخبگان حاکم، نخست به تبیین عملکرد نخبگان دوره قاجار پرداخته شد و در نتیجه ساختار قدرت سیاسی در عصر قاجار پدیدار خواهد شد.  

هدف پژوهش حاضر طراحی مرکز یادگیری بررسی نقش موسیقی در فرایند تعلیم و تربیت دانش آموزان ابتدایی با پیشرفت تحصیلی آنها در مدرسه یا کلاس درس در سال تحصیلی  1400-1401 است . نمونه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 2 کلاس 29  نفره از کودکان ابتدایی کلاس شهرستان رودان که شامل  58 نفر می باشد .نمونه گیری به روش تصادف خوشه ای انجام شد. داده ها با استفاده از روش مشاهده کلاس درس و فعالیت های وابسته به دروس برمبنای پرسشنامه معلم ساخته پیش آزمون و پس آزمون مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات علاوه بر مطالعه کتاب خانه ای از نظرات دو آموزگار مربوطه و نرم افزار 16spss نیز استفاده شده است.پایایی پیش آزمون و پس آزمون با الفبای کرونباخ به ترتیب %75 و %82 بود. بین موسیقی و پیشرفت تحصیلی تعلیم و تربیت دانش آموزان ابتدایی رابطه معناداری مشاهده شد.

گسترش روز افزون محبوبیت بازی های رایانه ای در میان کودکان و نوجوانان، محققان را بر آن داشته است تا به مطالعه تاثیرات شناختی، عاطفی و رفتاری این بازیها بر استفاده کنندگان بپردازند. هدف این پژوهش مطالعه تاثیر بازیهای رایانه ای بر خشونت و افت تحصیلی دانشآموزان میباشد. این تحقیق با روش پیمایشی با استفاده از نظریه آشیانه رشد، نظریه رضایت مندی بلمرکاتز، نظریه فرا واقعیت بودریار انجام گرفته است و ابزار اندازه گیری آن پرسشنامه بوده است. جامعه آماری آن دانش آموزان پسر مقطع اول متوسطه شهر قم بودند که حجم نمونه 300 نفر که با روش نمونه گیری خوشهای انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان می دهد متغیر مستقل بازی های رایانه ای بر افت تحصیلی با، 0/230 خشونت با 0/267 رابطه معنی دار و مستقیمی دارد هر چند به میزان کمی تاثیر داشته است. نتیجه تحقیق بیانگر آن است که میزان استفاده از بازیهای رایانه ای در بین دانش آموزان زیاد بوده ولی میزان خشونت و افت تحصیلی در بین آنها کم بوده است. همچنین میزان استفاده از بازی های رایانهای بر افت تحصیلی و خشونت کاربران آن تاثیر میگذارد.

با محوریت ارتباط آموزش با ارزشها، اخلاقیات، و هویت فردی، مقاله نشان میدهد که چگونه آموزش و پرورش فرهنگی میتواند به بهبود تفکرات، احساسات، و رفتارهای دانشآموزان کمک کرده و در تشکیل شخصیت آنان نقش بسزایی داشته باشد. در این تحقیق به بررسی نقش حیاتی آموزش و پرورش فرهنگی در تقویت و توسعه شخصیت دانش آموزان پرداخته می شود. با تاکید بر تاثیر گذاری بر ارزشها، اخلاقیات و هویت فردی، آموزش و پرورش فرهنگی به عنوان عاملی کلیدی در شکل دهی بهتر شخصیت دانش آموزان معرفی شده است. بر اساس ارائه های نظریه های تعلیم و تربیت، یادگیری اجتماعی و روان شناسی هویت، این مقاله به بررسی مفاهیم مختلفی پرداخته و ارتباط آنها با توسعه شخصیت دانش آموزان را تبیین کرده است. روش تحقیق مقاله حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی با مشارکت دانش آموزان دختر متوسطه دوم و روانشناسان شهر یزد می باشد. در پایان، پیشنهاداتی ارائه شده که بهبود برنامه های آموزشی، افزایش دسترسی به فعالیت های فرهنگی و هنری، توجه به نقش خانواده و بهره گیری از تکنولوژی در آموزش را در جهت تقویت توسعه شخصیت دانشآموزان توصیه میکند.

هدف از اجرای این پژوهش تعیین اثر بخشی آموزش ذهن آگاهی بر شادکامی مسئولیت پذیری و خودکارآمدی دانش آموزان دختر بود.

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث روش نیمه تجربی طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل نابرابر بود جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه شهرستان خرم آباد می باشد که تعداد آنها در زمان انجام تحقیق حاضر 522 نفر بود. با استفاده از روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس تعداد 02 نفر 02 نفر آزمایش و 02 نفرکنترل به عنوان گروه نمونه انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابتدا پیش آزمون برای دو گروه کنترل و آزمایش اجرا شد. سپس گروه آزمایش در 8 جلسه 202 دقیقه ای از آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر پروتکل حضور ذهن ویلیامز و سیگل 2880 قرار گرفت و نهایتا پس آزمون روی دو گروه اجرا شد. به منظور گردآوری داده های پژوهش ازپرسشنامه خودکارآمدی جینکز و مورگان، 2999؛ به نقل از موسی بندک، 2890 استفاده شد. از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه آنکوا و تحلیل کووارانس دو راهه مانکووا جهت بررسی فرضیه های پژوهش با کمک نرم افزار SPSS ویراست 02 با میزان آلفا مقدار خطای 2/25 استفاده شد.

نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که شرکت در کالس های آموزش ذهن آگاهی بر خودکارآمدی دانش آموزان دختر تاثیر دارد. بطوری میانگین نمرات خودکارآمدی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در پس آزمون با حذف اثر پیش آزمون در سطح معنی داری (2/22<P) بطور معنی داری بیشتر است.

بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش ذهن آگاهی می تواند نقش مهمی در بهبود خودکارآمدی دانش آموزان داشته باشد

ین پژوهش به بررسی تاثیر شیوه یادگیری مشارکتی در درس درک و بیان معماری بر ارتقا خلاقیت دانشجویان معماری ، می پردازد. با توجه به اهمیت خلاقیت در حوزه معماری،استفاده از روش های یادگیری موثر برای تقویت خلاقیت دانشجویان ضروری به نظر میرسد. شیوه یادگیری مشارکتی که از همکاری و تعامل بین دانشجویان و اساتید برای انتقال دانش و تجربه استفاده می کند، می تواند بهبود قابل توجهی در ارتقا خلاقیت دانشجویان معماری داشته باشد. این پژوهش بااستفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی اثرات مثبت شیوه یادگیری مشارکتی در درس درک و بیان معماری بر افزایش خلاقیت دانشجویان معماری پرداخته و نتایج آن می تواند بهبود فرایند آموزش و یادگیری در حوزه معماری را ترویج کند.