آرشیو سه‌شنبه ۳ بهمن ۱۴۰۲، شماره ۵۶۸۶
جامعه
۱۰
دانشگاه

توانمندی دانشجویان را در ارایه راه حل برای مشکلات جامعه افزایش دهید

نقش دانشگاه ماموریت محور

دکتر سیمین حاجی پور ساردویی (جامعه شناس سیاسی)

در سال 2020، دبی هاسکی لونتال، استاد مدیریت در دانشگاه مک کواری و محقق مسوولیت اجتماعی شرکتی در کتابی با عنوان «دانشگاه هدف محور»، استدلال می کند که دانشگاه ها باید بیشتر بر ماموریت، چشم انداز و ارزش ها متمرکز شوند و بر تاثیر اجتماعی تاکید بیشتری داشته باشند. به علاوه، لونتال معتقد است که یک دانشگاه هدف محور و ماموریت محور بهتر می تواند ارزش های اصلی خود را تعریف و هویت، برنامه درسی و تجربه آموزشی را تقویت کند، اقداماتی را در این راستا در نظر بگیرد و تاثیر آنها را بر بازار بسنجد. او استدلال می کند که تحقیقات دانشگاه ماموریت محور نباید صرفا بر مبنای «ضرایب تاثیر» کمی، بلکه با موفقیت آن در مقابله با چالش های اقتصادی، سلامتی و پایداری جهانی ارزیابی و آموزش آن باید با موفقیت در تولید رهبران متحول کننده و پیامدهای آن سنجیده شود.

یک دانشگاه ماموریت محور به این معنا است که دانشگاه توسط یک هدف معنی دار هدایت شود؛ هدفی که فراتر از سازمان باشد و به توسعه پایدار جهان کمک کند. این نوع دانشگاه تلاش دارد از طریق مشارکت با دنیای خارج در ماموریت هایی مشارکت کند که در آن بینش تحقیقاتی قوی وجود داشته باشد. یک دانشگاه ماموریت محور باید در تلاش باشد تا نقشی فعال در یافتن راه حل هایی برای چالش های فعلی و آینده جهان ایفا کرده، در دنیای اطراف خود تفاوت ایجاد کند. این دانشگاه ها در تلاش برای یافتن بهترین راه حل ها و ایجاد دانش برای جهان، باید در ماموریت هایی همراه با دیگران محققان، افراد تجاری، سازمان های ذی نفع، شرکای بین المللی و نهادهای حاکم مشارکت کنند. هدف دانشگاه ماموریت محور این است که در همه زمینه های تخصصی و در همکاری با شرکای منتخب با تمرکز واضح بر اهداف ماموریت کار کند.

ویژگی های متمایز

ویژگی های متمایز دانشگاه ماموریت محور، جهت گیری برای حل مشکلات، همکاری، تعهد و تغییر است که پیش نیازهای موفقیت چنین دانشگاه هایی است. یک دانشگاه ماموریت محور مبتنی بر پایه دو نظام اجتماعی اقتصادی و نوآوری است. نظام اجتماعی اقتصادی باید بر حکمرانی حل مشکل و در نظام نوآوری بر حکمرانی نوآوری تمرکز کرده، جامعه، بازار و دولت در مرز دو نظام قرار گیرند.

[هدف] بنابر این توضیحات، هدف در یک دانشگاه ماموریت محور این است که مشکلات عمده اجتماعی جهان را با اقدامات مشخص حل کند و این کار را با سازمان دهی در مشارکت های مقطعی انجام می دهد که در آن بازیگران از حوزه های تجارت، بنیادها، سایر دانشگاه ها و جامعه مدنی [شکل سازمانی] را گرد هم می آورد. قصد روشنی برای مشارکت و همکاری مشترک [روش کار] وجود دارد. ماموریت ها توسط این مشارکت ها هدایت می شوند که روشی متفاوت برای توسعه و اجرای تحقیقات در دانشگاه ها محسوب می شوند. با این حال، دانشگاه ماموریت محور تجربه گسترده ای در زمینه تحقیقات بین رشته ای دارد که به ارایه شرایط مطلوب برای کار به شیوه ماموریت محوری در رابطه با تحقیقات خود کمک می کند. یک دانشگاه ماموریت محور، باید به موضوعاتی با ارتباط اجتماعی قابل توجه علاقه مند باشد، اما ماموریت ها نباید با «چالش های بزرگ» اشتباه گرفته شوند، بلکه باید آنها را به عنوان چالش های بزرگی در نظر گرفت که با تقسیم آنها به برنامه های کوچک تر و به خوبی تعریف شده قابل درک باشند. این ماموریت ها در چارچوب موضوع تعریف شده ای کار می کنند [چارچوب موضوعی] که به محققان، کسب و کارها و تصمیم گیرندگان تمرکز واضحی می دهد و آنها را قادر می سازد تا خود را به سمت اهداف روشن [گرایش] جهت دهند. رویکرد ماموریت محور ترکیب و ایجاد اتحاد در میان رشته های مختلف [رویکرد] است و بنابراین به وضوح با ذهنیت بین رشته ای مطابقت دارد. ماموریت ها باید با صلاحیت ها و توانایی های ادغام علوم اجتماعی و علوم انسانی و علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات از جمله IT توسعه داده شود. این ماموریت ها نیازمند چندین رشته و بازیگران اجتماعی مختلف هستند که باهم کار و دانش را «ترکیب» کنند. در نهایت، دانشگاه ماموریت محور از ابتدا تا انتها - از ایده تا ارایه راه حل [گستره] در ابتکارات تحقیقاتی شرکت می کند و خروجی ملموس را در قالب راه حل ها، نوآوری ها و به اشتراک گذاری دانش [خروجی] تضمین می کند. چشم انداز این نوع دانشگاه ها بر تحقیق، آموزش، همکاری های علمی، یادگیری مبتنی بر حل مشکل، هویت، فرهنگ و ارتباطات، شایستگی، سازمان و مدیریت و اداره و خدمات مبتنی است.

چشم انداز برای تحقیق

دانشگاه ماموریت محور در سطح بین المللی به دنبال تحقیقات عالی در زمینه مساله و راه حلی است که نتایج برجسته ای ایجاد کند. پژوهش در دانشگاه ماموریت محور باید جامع نگر باشد و با همکاری شرکای تجاری و سازمانی انجام شود و از طریق توسعه هدفمند پتانسیل های تحقیقاتی به بینش ها و موقعیت های قدرتمند جدید دست یابد.

1- یک دانشگاه ماموریت محور باید تاثیر تحقیقات خود را در عرصه های ملی و بین المللی افزایش دهد.

2- یک دانشگاه ماموریت محور برای کسب کمک های مالی، باید با تمرکز بر پتانسیل ها، توسعه و ظرفیت محیط های تحقیقاتی خود، طرح های تحقیقاتی هدفمند را طراحی کرده، تضمین کند که محققان (شامل اساتید و دانشجویان دوره دکتری) در طول فرآیند از سوی کارکنان اداری پشتیبانی شوند.

3- یک دانشگاه ماموریت محور تلاش های خود را برای شناسایی و توسعه استعدادهای تحقیقاتی در حال رشد از طریق یک طرح توسعه استعدادیابی عمومی تقویت خواهد کرد.

4- یک دانشگاه ماموریت محور تحقیقات کل نگر خود را تقویت خواهد کرد و موقعیت های جدید قدرتمندی را در مناطقی با پتانسیل همکاری ناشناخته بین محیط های تحقیقاتی ایجاد خواهد کرد.

چشم انداز برای آموزش

دانشگاه ماموریت محور دانشجویان را برای جامعه آینده آموزش می دهد. مجموعه آموزشی دانشگاه ماموریت محور آینده نگر، قوی و مطابق با مشخصات متمایز دانشگاه است.

کیفیت برنامه های دانشگاه ماموریت محور به طور مداوم مورد توجه قرار می گیرد. دانشجویان، کارکنان و مدیریت در حال انجام تلاش های سیستماتیک برای اطمینان از حفظ مداوم و توسعه بیشتر کیفیت و ارتباط برنامه ها هستند. برنامه های تحصیلی دانشگاه ماموریت محور در یک محیط دانشجویی جذاب است که از یادگیری مبتنی بر حل مشکل و پروژه پشتیبانی می کند.

1- یک دانشگاه ماموریت محور با برنامه های مطالعاتی قوی و پذیرش پایدار دانشجویان باانگیزه و آگاه مشخص می شود.

2- یک دانشگاه ماموریت محور پتانسیل های رشد برای ادامه تحصیل را شناسایی کرده، برنامه ای برای آن تدوین می کند.

3- گروه راهبری دانشگاه برای تضمین کیفیت و توسعه، یک روند پیگیری سیستماتیک را انجام خواهد داد و به طور مستمر حوزه های کیفیت را در سیستم تضمین کیفیت دانشگاه توسعه خواهد داد.

4- یک دانشگاه ماموریت محور یک محیط دانشجویی جذاب و حامی یادگیری ایجاد خواهد کرد. در این بخش، یک دانشگاه ماموریت محور از مشارکت فعال دانشجویان در شکل دادن به محیط های دانشجویی در سراسر دانشگاه استفاده خواهد کرد.

چشم انداز برای همکاری های علمی

یک دانشگاه ماموریت محور، شریک جذابی برای شرکت های خصوصی، مقامات و موسسات دولتی است و دانشی را در مشارکت و همکاری متقابل ایجاد می کند. هدف دانشگاه ماموریت محور ارایه راه حل های پیشرفته و کمک به بهینه سازی راه حل های موجود است. همکاری علمی یک عنصر جدایی ناپذیر در تحقیق و آموزش است.

1- یک دانشگاه ماموریت محور طرحی برای حمایت از همکاری دانشگاه با جامعه اطراف تدوین می کند. این طرح باید ادغام بین آموزش، پژوهش و همکاری های علمی را از طریق بسترهای همکاری فیزیکی، سازمانی و مجازی ترویج کند.

چشم انداز برای یادگیری مبتنی بر حل مشکل

در یک دانشگاه ماموریت محور، همه دانشجویان و کارکنان اصول اولیه یادگیری مبتنی بر حل مشکل را اجرا می کنند که یک ویژگی کلی در همه برنامه های دانشگاه است. فناوری اطلاعات بخشی جدایی ناپذیر از این نوع یادگیری است.

1- یک دانشگاه ماموریت محور نتایج تحقیقات موجود را در تمرین یادگیری مبتنی بر حل مشکل شناسایی خواهد کرد. علاوه بر این، آموزش از طریق یادگیری مبتنی بر حل مشکل را مستندسازی می کند و از فناوری اطلاعات و انگیزه و تجربه یادگیری دانشجویان در این نوع یادگیری کمک خواهد گرفت.

2- به عنوان بخشی از تضمین کیفیت برنامه های آموزشی در یک دانشگاه ماموریت محور، اصول یادگیری مبتنی بر حل مشکل در این نوع از دانشگاه ها به طور مداوم مورد ارزیابی مجدد قرار می گیرد.

3- دانشکده ها و گروه ها برنامه های خود را بر اساس اصول یادگیری مبتنی بر حل مشکل توسعه خواهند داد.

4- ادغام یادگیری مبتنی بر حل مشکل به عنوان یک هدف یادگیری صریح در برنامه های درسی و مقررات همه برنامه های تحصیلی باید تضمین شود.

5- معرفی سیستماتیک یادگیری مبتنی بر حل مشکل برای دانشجویان در تمام برنامه های تحصیلی تضمین خواهد شد.

چشم انداز برای هویت، فرهنگ و ارتباطات

تعاملات و روابط در یک دانشگاه ماموریت محور براساس باز بودن، شمولیت، احترام متقابل، حرفه ای بودن و کیفیت در زمینه های انضباطی، عملکردهای علمی و اداری در سطوح محیط دانشگاهی و مدیریتی است. فرهنگ و هویت در یک دانشگاه ماموریت محور به عنوان یک دانشگاه درگیر در همکاری با جامعه اطراف، ارتقا خواهد یافت. هدف والای یک دانشگاه ماموریت محور این است که فعالیت های ارتباطی آن حس جامعه فرهنگی را در سراسر واحدهای سازمانی و جغرافیایی دانشگاه ارتقا دهد. ارتباطات یک دانشگاه ماموریت محور باید به طور مداوم چهار ویژگی مشخصه دانشگاه را توسعه دهد و از آن پشتیبانی کند. این چهار ویژگی عبارتند از: مشکل گرایی، همکاری، تعهد و تغییر.

1- چارچوب هایی برای تقویت هویت و انسجام در یک دانشگاه ماموریت محور تعیین می شود که اساس فعالیت های ارتباطی دانشگاه را تشکیل می دهد. باید برای همه روشن شود که به چه چیزی اعتقاد داریم، از چه چیزی دفاع می کنیم و چه چیزی ارایه می دهیم. یکی از جنبه های اصلی این چارچوب این است که باید نقطه عزیمت دانشگاه در نظر گرفته شود.

چشم انداز برای شایستگی، سازمان و مدیریت

یک دانشگاه ماموریت محور یک سازمان یادگیرنده، شایسته و کارآمد است که قادر است بهترین نتایج را در همکاری های مثبت در میان عملکرد بخش های علمی و اداری ایجاد کند. هدف یک دانشگاه ماموریت محور این است که بهترین شرایط ممکن را برای همه کارکنان از نظر توسعه استعداد، توسعه شغلی و توسعه شایستگی فراهم کند با حمایت از انگیزه ها و با توجه به پتانسیل ها. تحقق این اهداف مستلزم مدیریت شایسته، مشهود و فراگیر است. استراتژی یک دانشگاه ماموریت محور مستلزم شفافیت در نقش مدیریت و مسوولیت است، اینکه مدیریت قادر به اولویت بندی و اجرای تصمیمات به شیوه ای کارآمد و با همکاری کارکنان متعهد باشد.

چشم انداز برای اداره و خدمات

فرآیندهای اداری و عملکردهای پشتیبانی یک دانشگاه ماموریت محور به ایجاد ارزش در دانشگاه کمک می کند، زیرا آنها فعال و مرتبط و مبتنی بر ارایه خدمات و راه حل بوده، با فعالیت های اصلی دانشگاه همسو هستند. هدف یک دانشگاه ماموریت محور در فرآیندهای کار اداری حفاظت از دانش، صلاحیت ها و یادگیری در سراسر دانشگاه است. همچنین یک دانشگاه ماموریت محور باید اطمینان حاصل کند که فرآیندها و سیستم های اداری کارآمد، شفاف و دارای نقش ها و مسوولیت های روشن هستند.

در این حالت و شرایط، آیا دانشگاه های ما به سوی دانشگاه ماموریت محور حرکت می کنند؟ مسلما خیر. آیا راه هایی وجود دارد که دانشگاه های امروز ایران هدفمندتر و ماموریت محور باشند؟ من فکر می کنم که پاسخ مثبت است.

1- برنامه های بیشتری ارایه دهید که آگاهی انتقادی را در دانشجویان پرورش دهد و توانمندی آنها را در ارایه راه حل برای مشکلات جامعه افزایش دهید.

2- روحیه پژوهشی را در دانشجویان، به خصوص دانشجویان دوره دکتری تقویت کنید تا رساله ها و پایان نامه ها اصالت داشته باشند، کاربردی باشند، به ارایه راهکار بپردازند و توسط دانشجو نوشته و پژوهش شوند.

3- به جای دستیار آموزشی، دانشجویان دوره دکتری را در دستیاری پژوهشی وارد کنید. به این ترتیب، علاوه بر تقویت ذهنیت پژوهشی در دانشجویان دوره دکتری و ایجاد منبع کسب درآمد ناشی از انجام تحقیقات و پروژه های دولتی و خصوصی، نارضایتی و کاهش کیفیت آموزشی سطح و دوره کارشناسی را نخواهید داشت. توجه داشته باشید، یک دانشگاه ماموریت محور کیفیت آموزشی را فدای کسب منفعت بیشتر نمی کند.

4- فضای بیشتری برای بحث اخلاقی فراهم کنید. به دنبال دیکته کردن نتایج باشید. در عوض، هدف باید ساده تر باشد: تسهیل بحث، مناظره، گفت وگو و تحلیل.

5- یک رویکرد خوشه ای بین رشته ای را برای مشکلات کلیدی زمان حاضر اتخاذ کنید. امروزه نمی توان به یک مشکل اجتماعی بزرگ فکر کرد که از تحلیل چندرشته ای سود نبرد. ورود علوم انسانی ضروری است. به هر حال، مسائل مبرم نیاز به زمینه سازی، اطلاعات پیشینه، ملاحظات اخلاقی و تحلیل فرهنگی دارند. همکاری ها و ارتباطات دانشگاهی را که در رشته های مختلف متفاوت است، نهادینه کنید.

6- بیشتر جامعه گرا، استراتژیک تر و بیشتر مبتنی بر عملکرد و نتایج باشید. در یک دانشگاه ماموریت محور معیارهای اولیه موفقیت تحصیلی، نرخ و زمان فارغ التحصیلی در هر مقطع است. معیارهای کمی از مشارکت جامعه، برابری در دسترسی به رشته های پرتقاضا، نتایج پس از استخدام یا حتی رضایت دانشجویان وجود دارد. از تاثیر آموزشی که ارایه می شود آگاهی بیشتری داشته باشید.

7- تلاش و برنامه ریزی کنید تا در سطح بین المللی برای تحقیقات بنیادی، تحول آفرین و بین رشته ای برجسته شناخته شوید.

8- فارغ التحصیلانی با دانش عمیق و تمرکز بر تفکر کل نگر تولید کنید که بتوانند در حل چالش های امروزی و آینده مشارکت و همکاری کنند.

9- مدل یادگیری مبتنی بر حل مشکل را با تمرکز بر دیجیتالی سازی، کارآفرینی و ادغام SSH (علوم اجتماعی و علوم انسانی) و STEM (علم، فناوری، مهندسی و ریاضیات از جمله IT) توسعه دهید.

10- شریک جذابی برای شرکت های خصوصی، مقامات و موسسات بخش دولتی باشید؛ بر مشارکت های علمی متقابل، متمرکز بوده و به ایجاد تغییر کمک کنید.

11- تاکیدتان بر پژوهش و نوآوری باشد.

12- ماموریت دانشگاه را ارایه راهکار برای حل مشکلات قرار دهید.