آرشیو پنجشنبه ۷ تیر ۱۴۰۳، شماره ۶۷۹۸
جامعه
۱۶

بررسی شهریه های مدارس غیرانتفاعی نشان می دهد که شکاف طبقاتی سایه بلندی بر آموزش انداخته است

نیشخند مدارس غیر دولتی به عدالت آموزشی

تهمینه سبحانی شاد

سرانجام انتظارها به پایان رسید و چند روز پیش نرخ مدارس غیردولتی به صورت رسمی و شفاف تعیین شد. هزینه هایی که خیلی توجهی به تورم و فشار اقتصادی خانواده ها نکرده و بدون در نظر گرفتن این موارد، به گفته احمد محمودزاده، رئیس سازمان مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش برای سال تحصیلی پیش رو چیزی بین 10 تا 80 میلیون تومان تعیین شده است.

البته به اذعان وی کارگروه تعیین شهریه در هر منطقه وجود دارد که با توجه به عوامل مختلفی این نرخ مشخص می شود. با وجود شهریه های متغیر هر یک از این مدارس در مناطق مختلف، همچنان شاهد اقبال بسیاری از خانواده ها برای تحصیل فرزندان شان در این مدارس هستیم. موضوعی که شاید شکاف طبقاتی را در جامعه ایجاد کند.

سابقه کارکرد و ماهیت مدارس غیرانتفاعی در کشور ید طولایی دارد و دیدگاه های متعددی نیز در این خصوص مطرح می شود. یک سوی ماجرا خانواده هایی هستند که به سختی بهای سنگین این مدارس را تامین می کنند و سوی دیگر جهت برخی از این مدارس نیز بیان قاطع این گزاره است؛ کالایی شدن آموزش. این داستان اما در شکاف های موجود اقتصادی و قشر برخوردار و نابرخوردار موجب شده که عدالت آموزشی به حاشیه رانده شود. ماجرای عدالت آموزشی اما به کنار، شهریه مدارس و مشتقات و الحاقات قرارداد شهریه ها معضل دیگری است که خانواده ها را مشغول خود ساخته است. با وجود این که محمودزاده اعلام کرده شهریه امور فوق برنامه، لباس فرم، سرویس ایاب و ذهاب و تغذیه این مدارس ربطی به شهریه مدرسه ندارد و به سازمان ما هم مربوط نیست و قیمت گذاری هر یک از این خدمات فرآیندهای خاص خود را دارند اما همچنان شاهد دریافت هزینه های مختلفی از خانواده ها توسط این مدارس هستیم که بعضا از نرخ اعلامی هم بالاتر می رود. البته محمودزاده با گفتن این خبر که لباس فرم براساس نرخ اعلامی صنف مربوطه اعلام می شود و سرویس مدرسه هم توسط تاکسیرانی اعلام شده است، به نوعی خود و سازمان مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش از سایر هزینه های مدارس غیرانتفاعی مبرا کرده است. اما سوال اینجاست آیا شهریه های ثابت این مدارس کفاف مخارج آنان را نمی دهد که مجدد اقدام به دریافت مبالغ دیگر می کنند؟

شهریه های نجومی مدارس غیرانتفاعی!

پرس و جوی خبرنگار جام جم از والدینی که فرزندان شان در مدارس غیردولتی تحصیل می کنند نتایج قابل تاملی را به همراه داشت. پدر و مادرهایی که نگران سطح کیفیت و آموزش فرزندان شان هستند اما فریادشان از هزینه های سنگین درآمده است. آقای تقی زاده یکی از والدینی است که دخترش امسال در مقطع سوم ابتدایی مدرسه غیردولتی در منطقه سبلان تهران قرار است درس بخواند. این پدر هم از افزایش بی حساب شهریه مدارس غیردولتی گلایه دارد. او به جام جم می گوید:«سال گذشته برای مقطع ابتدایی دخترم، مبلغ 25 میلیون تومان را پرداخت کردم اما امسال مبلغ 35 میلیون را اعلام کردند.» او با اشاره به سایر هزینه های مدارس غیرانتفاعی ادامه می دهد: «این شهریه ها شامل سرویس مدرسه، لباس فرم، کلاس های فوق العاده و حتی غذا هم نیست. فوق برنامه ها شامل کلاس های تکواندو، چرتکه، خوشنویسی و... می شود.» خانم برزگر یکی دیگر از والدینی است که سال گذشته دخترش در مقطع سوم ابتدایی و در یکی از مدارس غیردولتی پایتخت و در منطقه قلهک درس می خواند. این مادر به خبرنگار ما توضیح می دهد: «امسال هم همچون سال های گذشته قصد ثبت نام فرزندم را در این مدرسه داشتم اما شهریه 95 میلیون تومانی این مدرسه در مقطع سوم ابتدایی، ما را از ثبت نام مجدد منصرف کرد. در صورتی که سال قبل شهریه 70میلیونی را پرداخت کرده بودیم.» خانم برزگر امسال دختر خود را در مدرسه ای دولتی ثبت نام کرده و می گوید: «سال گذشته، کلاس های تقویتی این مدرسه به صورت رایگان برگزار می شد اما امسال هزینه ای معادل دو میلیون و 500 تومان برای آن اعلام شده است.» البته بماند که طبق گفته این مادر، هزینه جشن ها، برخی از اردوها، سرویس ایاب و ذهاب، لباس فرم و... هم هزینه زیادی را به خود اختصاص می داد.

برش
شاخص های مدارس غیردولتی

اما سوالی که ذهن ما را به خود درگیر می کند این است که این شهریه ها چقدر متناسب با درآمد خانواده هاست؟ جزئیات یا کیفیت خدمات ارائه شده در این مدارس متناسب با شهریه پرداختی است؟ چه شاخص هایی برای خدمات آموزشی یک مدرسه غیردولتی در نظر گرفته می شود؟ با مسئولانی از وزارت آموزش و پرورش که می توانستند پاسخ ما را بدهند تماس گرفتیم اما متاسفانه هیچ کدام پاسخگو نبودند. برخی هم پاسخ را به بعد ازبرگزاری انتخابات موکول کردند!اما احمدمحمودزاده، رئیس سازمان مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش در گفت وگوی خود با مهر گفته است: «الگوی شهریه سال تحصیلی 14041403 در تاریخ سوم اردیبهشت امسال بر اساس ماده 15 و16قانون تاسیس مدارس غیردولتی به استان ها ابلاغ شد. در ماده 15 این الگوی شهریه، هفت عامل را برای محاسبه شهریه هر مدرسه تعیین کرده ایم. کیفیت آموزش، میزان فوق برنامه مدارس که باید شش ساعت در هفته باشد، عامل دیگر تورم آن منطقه و توجه به آمایش سرزمینی است. عامل دیگری که در تعیین نرخ شهریه اثرگذار است بحث فضا، امکانات، تجهیزات و کیفیت نیروی انسانی مدرسه است.» البته محمودزاده در بخش دیگری از صحبت های خود می گوید که مدیر و هیات امنای مدرسه اطلاعات لازم را در سامانه بارگذاری می کنند و کارگروه تعیین شهریه در منطقه به ارزیابی اطلاعات مدارس می پردازند.با تمام آنچه که گفته شد در حال حاضر، در بسیاری از نقاط ایران به زعم بسیاری از والدین، مدارس غیرانتفاعی همچنان به عنوان گزینه ای برتر برای آموزش فرزندان تلقی می شود. درصورتی که برگزاری کلاس های فوق برنامه دربعضی مدارس اجباری است و هزینه اضافی را به خانواده ها تحمیل می کنند. این درحالی است که باید بررسی شوددانش آموزان در چه دروسی به مباحث فوق برنامه نیاز دارند و بر اساس نیاز، این کلاس ها در هر مدرسه تعریف شود. مساله ای که نیازمند توجه و راهکارهای ویژه مخصوصا در دولت جدید است.