الهام باریکانی
-
این پژوهش با هدف بررسی عامل های موثر در نوسان های بهره وری کل عامل های تولید گندم دیم با تاکید بر نقش تغییر اقلیم در استان های مهم تولیدکننده این محصول در ایران انجام شد. در این راستا از مدل تولید مرزی تصادفی و داده های استان های مهم تولیدکننده گندم دیم در فاصله سال های 1388 تا 1397 استفاده شد. نتایج برآورد مدل تولید مرزی تصادفی با لحاظ متغیرهای نماینده اثرگذاری های اقلیمی مبین آن است که متغیرهای بذر، سم ها، نیروی کار، سطح زیرکشت، پیشرفت فناوری، مجذور دمای هوا، بارندگی موثر و مجذور بارندگی موثر تاثیر معنادار و مثبت بر میزان تولید گندم دیم داشته در حالی که دمای هوا تاثیر منفی و معنادار بر تولید گندم دیم نشان دادند. نتایج محاسبه بهره وری کل عامل های تولید گندم دیم مبین وجود نوسان هایی در شاخص بهره وری کل عامل های تولید تحت تاثیر متغیرهای اقلیمی در استان های مهم تولیدکننده این محصول است. کمترین مقدار شاخص بهره وری کل عامل های تولید تحت تاثیر متغیرهای اقلیمی مربوط به استان های تهران و خراسان جنوبی و بیشترین مقدار آن مربوط به استان گلستان است. تحلیل سهم عامل های موثر بر تغییرپذیری های شاخص CATFP نشان داد که این شاخص به طور عمده تحت تاثیر تغییر پذیری های فناورانه و پس از آن تغییرپذیری های اقلیمی قرار دارد. پس از آن، کارایی مقیاس و کارایی فنی در رده سوم و چهارم اثرگذاری بر شاخص CATFP قرار دارند.
کلید واژگان: تغییر اقلیم, کارائی فنی, ایران, گندم دیم, شاخص بهره وری کلIntroductionThis study was conducted to investigate the effective components in the fluctuations of the total factor productivity of rainfed wheat production with emphasizing the role of climate change in the important provinces that produce rainfed wheat in Iran.
Materials and MethodsFor this purpose, a True Random Parameter Stochastic Production Frontier (TRP-SPF) Model was estimated using panel data and the obtained coefficients were used for calculating the proposed productivity index .
Results and DiscussionThe results of estimation of True Random Parameter Stochastic Production Frontier (TRP-SPF) Model show that the variables of seed, pesticides, labor force, cultivated area, technological progress, square of air temperature, effective rainfall and square of effective rainfall have a significant and positive effect on the production of rainfed wheat while the air temperature has a negative and significant effect on the production of rainfed wheat. The results of calculating CATFP index of rainfed wheat show the existence of fluctuations in it. The analysis of the contribution of factors affecting changing the CATFP index showed that this index is mainly influenced by technological changes and then climate changes. After that, scale efficiency and technical efficiency are in the third and fourth places of influencing the CATFP index.
Keywords: Climate change, Technical Efficiency, Iran, Rainfed Wheat, Total Productivity Index -
ارتقا کارایی گام اول درحرکت به سمت کشاورزی پایدار است. در این مطالعه باهدف ارایه یک تصویر جامع از جایگاه استان های تولیدکننده محصول سیب زمینی، رتبه بندی استان ها با استفاده از مدل های کارایی متقاطع، ابر کارایی، فاصله نسبی با واحد ایده آل و آنتی ایده آل و فاصله تا ابر صفحه ایده آل انجام شد.سپس برای ارایه تصویری جامع تر از وضعیت آنها، نتایج به دست آمده برای سال 1397 با استفاده از تکنیک تاپسیس تلفیق شدند. در این پژوهش میزان عملکرد و سود ناخالص به عنوان شاخصی برای تولید و سودآوری در نظر گرفته شد. نتایج مطالعه نشان داد میانگین کارایی تولیدکنندگان با در نظر گرفتن عملکرد به عنوان ستاده بالاتر از زمانی است که سود به عنوان ستاده در نظر گرفته شود. بالاتر بودن کارایی عملکرد از کارایی سود نشان دهنده توجه بیشتر به افزایش تولید نسبت به سودآوری است. نتایج رتبه بندی استان های تولیدکننده نشان داد که مدل های مختلف رتبه بندی نتایج یکسانی ارایه نمی کنند و لازم است به منظور ارزیابی دقیق تر این نتایج با یکدیگر تلفیق شوند. تلفیق این شاخص ها به روش تاپسیس نشان داد استان هایی مانند مازندران، کرمان و آذربایجان غربی که هم از نظر کارایی عملکرد و هم از نظر کارایی سود در موقعیت مطلوبی قرار داشتند میتواند الگوی های مناسبی برای سایر استانهای در زمینه تولید این محصول باشند. همچنین با توجه به رابطه منفی نهاده های بذر، کودپتاسه و سموم شیمیایی با رتبه استان های تولید کننده، مدیریت در استفاده از کودهای زیستی، همچنین کنترل بیولوژیکی و مدیریت تلفیقی آفات برای بهبود کارایی استانهای تولید کننده سیب زمینی توصیه می شود.
کلید واژگان: تاپسیس, تحلیل فراگیر داده ها, سیب زمینی, کاراییEfficiency is the first step towards accomplishing sustainable agriculture. To provide a comprehensive image of the status of potato-producing provinces in Iran, this research was conducted to rank potato-producing provinces in Iran using the DEA ranking models, including cross-efficiency, super efficiency, best and worst relative efficiency, and distance to the ideal hyperplane. Then to provide a more comprehensive image of their status, the results were integrated using the TOPSIS technique for 2018. In this regard, the research considered yield and gross profit as indicators of production and profitability. The results showed that considering yield as an output shows higher efficiency than when profit is considered. Higher yield efficiency than profit efficiency means that producers care more about increasing production as an objective output than increasing profitability. The rankings of the provinces revealed that different ranking models do not provide similar results, so they need to be integrated to give a more precise assessment. The integration of these indicators by the TOPSIS method shows that the provinces of Mazandaran, Kerman and West Azerbaijan, which have good ranks in yield and profit efficiency, can be good patterns for other provinces. Furthermore, profit and yield efficiency are negatively related to seed, K-fertilizer, and pesticide, so the management of biofertilizers, as well as biological control and integrated pest management, are recommended for the improvement of the efficiency of potato-producing provinces.
Keywords: Data Envelopment Analysis, Efficiency, Potato, TOPSIS -
هدف کلی مطالعه حاضر بررسی رفتار مصرفی و تقاضای انواع مواد غذایی اساسی (غلات، گوشت دام، گوشت پرندگان، ماهی و میگو و فرآورده های آن، لبنیات، روغن، چربی ها و کره، میوه ها، حبوبات، قند و شکر و سبزی ها) در مناطق شهری ایران با استفاده از سیستم تقاضای مبتنی بر داده های تلفیقی و روش SURE است. به منظور انتخاب و تعیین شکل تابعی مناسب برای برآورد سیستم تقاضای مواد غذایی، مدل تقاضای تفاضلی معمولی تعمیم یافته (GODDS) برآورد شد. به منظور درک بهتر از وضعیت مصرف و مخارج خانوارها و تحلیل مناسب کشش های درآمدی، قیمتی و متقاطع تقاضا، دهک های درآمدی به سه گروه کلی تقسیم شد. همچنین جهت دستیابی به اهداف تحقیق، از داده های دوره زمانی 1385 تا 1396 استفاده شد. بر اساس نتایج آزمون والد، شکل تابعی AIDS برای برآورد الگوی تقاضای مواد غذایی در مناطق شهری مناسب تشخیص داده شد. همچنین، بیشترین حساسیت تقاضا بر اساس کشش خود قیمتی مواد غذایی مربوط به گوشت ماهی، میگو و فرآورده های آن (03/1-) است. مثبت بودن کشش های متقاطع بین مواد غذایی مبین آن است که الزاما رابطه دوطرفه در جانشینی بین مواد غذایی وجود ندارد و فقط در مواردی رابطه جانشینی دوطرفه (مانند غلات و حبوبات) بین مواد غذایی وجود دارد. همچنین اغلب کشش های متقاطع مثبت تقاضا، مقادیر پایینی دارند که بیانگر جانشینی ضعیف بین گروه های مواد غذایی است که می تواند به دلیل توزیع شدن بودجه صرفه جویی شده براثر کاهش خرید یک گروه از مواد غذایی در خرید گروه های دیگر باشد. محاسبه کشش درآمدی، نرمال بودن گروه های کالایی را نشان می دهد. کشش درآمدی گوشت ماهی، میگو و فرآورده های آن بیشتر از یک به دست آمده که مبین لوکس بودن این ماده غذایی است. درمجموع، تعیین سیاست های قیمتی و یارانه ای باید به گونه ای باشد که متضمن حداقل مصرف پروتیین دامی برای تک تک افراد جامعه باشد. همچنین سیاست های ناظر بر تولید و تامین گروه (غلات، روغن، چربی ها و کره، میوه ها، سبزی ها، حبوبات و قند و شکر) و مضافا سیاست های ناظر بر مصرف آن ها باید به گونه ای تنظیم گردند که تامین حداقلی هر کدام از مواد غذایی موردنظر برای خانوارها امکان پذیر باشد.
کلید واژگان: تابع تقاضای AIDS, کشش خودقیمتی, کشش درآمدی, مدل GODDS, مناطق شهریIntroductionSurvey of the households demand is very important and necessary in planning for production of various goods and services in order to regulate the domestic consumption, import and export. Given the importance of this issue, the study of consumer behavior and their consumption pattern is a major part of economic research with the objectives of analyzing the consumption structure, identifying appropriate patterns for explaining the consumer behavior, predicting consumption and its changes. The main objective of the present study is to investigate the consumption and demand behavior of basic food items (cereals, livestock, poultry, fish and shrimp and its products, dairy products, oils, fats and butter, fruits, pulses, sugar and vegetables) in urban areas of Iran using pooled data and SURE method.
Materials and MethodsAccording to the objectives of this study, the best functional form of demand should be identified to explain the consumption behavior of urban households in Iran. Therefore, first the Generalized Ordinary Differential Demand System (GODDS) using the data of urban households (pooled data) was estimated using the seemingly unrelated regression (SURE) method and then, the appropriate functional form was selected. Then, according to the appropriate functional form, price and income elasticities were calculated by applying the conditions of adding up, homogeneity and symmetry for each of the equations of the demand system. Therefore, in order to choose and determine the appropriate functional form for food demand system, Generalized Ordinary Differential Demand System (GODDS) was estimated. The above model includes the Rotterdam demand system, differential form of AIDS, and the two hybrid models NBR and CBS. The selection of a suitable functional system is based on the constraints applied based on the θ1 and θ2 parameters. The system of demand equations was estimated using the seemingly unrelated regression (SURE) method. Also, in order to be consistent with the theory of utility, the constraints of adding up, symmetry and homogeneity were applied as linear equations. In order to investigate the impact of drought and also the targeted of subsidies, two dummy variables were included in the model. In other words, the first dummy variable was entered into the model to investigate the impact of drought in 2008. The second dummy variable was entered in order to investigate the effect of targeted subsidies in before and after 2010. In order to better understand household consumption pattern and cost situation and to analyze income, price and cross-demand elasticities, and the deciles were divided into three main groups. In other words, the average of the first three to the third decile was placed in the first group. Also, the average of the fourth, fifth, sixth and seventh decile in the second group and the mean of the eighth, ninth and tenth deciles were in the third group. Accordingly, in this study, the data used are pooled. The required data of research were gathered from the Statistics Center of Iran for the period 2006 to 2017.
Results and DiscussionBased on the results of the Wald test, the functional form of AIDS was selected against others. Price elasticity calculation results showed that own-price elasticity of food demand in urban areas is negative. Also, the highest own-price elasticity of food demand was related to fish and shrimp and its products (-1.03). The positive cross- price elasticity of food indicates that there is not necessarily a two-way substitutional relationship between food items and only in some cases (such as cereals and pulses), there is a substitutional relationship. Most positive cross-price elasticities have low values, indicating a poor substitution between food items. The calculation of income elasticity indicates the normality of commodity groups. The income elasticity of fish and shrimp and its products is greater than one that illustrates the luxury of this food.
ConclusionCalculating the self-price elasticity of food in urban areas indicates the high elasticity of fish and shrimp and its products. Also, the income elasticity of fish and shrimp and its products has been more than one, which indicates the luxury of this food in urban areas. Therefore, pricing and subsidy policies should be set in such a way as to ensure a minimum consumption of animal protein for each individual in the community. Also, the policies governing the production and supply of the group (cereals, oils, fats and butter, fruits, vegetables, pulses and sugar) as well as the policies governing their consumption should be regulated in some way that the minimum supply of foods is to be possible for households.
Keywords: AIDS, GODDS model, Income elasticity, Price elasticity, Urban areas -
هدف کلی مطالعه حاضر بررسی و تحلیل سبد مصرفی خانوارهای روستایی در دهک های مختلف درآمدی در راستای تامین امنیت غذایی بود. بدین منظور، نخست، دهک های درآمدی به سه گروه کلی تقسیم شدند؛ میانگین دهک های اول تا سوم در گروه اول، میانگین دهک های چهارم تا هفتم در گروه دوم و میانگین دهک های هشتم تا دهم در گروه سوم جای گرفتند. سپس، با استفاده از دادههای تلفیقی (1385 تا 1396)، مدل تقاضای تفاضلی معمولی تعمیم یافته (GODDS) با روش معادلات رگرسیون به ظاهر نامرتبط (SURE) برآورد شد؛ همچنین، با استفاده از آزمون والد، مدل سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS) به عنوان شکل تابعی مناسب انتخاب شد. نتایج محاسبه کشش قیمتی نشان داد که کشش های خودقیمتی تقاضای مواد غذایی در مناطق روستایی منفی و مطابق انتظار است و غلات و گوشت دام و نیز گوشت دام، لبنیات، قند و شکر کالاهای مکمل یکدیگرند؛ افزون بر این، غلات به عنوان یک گروه مهم از مواد غذایی با گوشت دام، لبنیات، قند و شکر رابطه مکمل دارند و سبزی ها و حبوبات را میتوان به عنوان جانشین غلات در مناطق روستایی محسوب کرد. محاسبه کشش درآمدی بیانگر مثبت بودن آن برای گروه های مواد غذایی در مناطق روستایی بوده، که نرمال بودن گروه های کالایی را نشان میدهد. بر اساس نتایج کشش درآمدی غلات، گوشت دام، گوشت ماهی، میگو و فرآورده های آن، لبنیات، حبوبات و قند و شکر بیشتر از یک به دست آمده، که نشانگر لوکس بودن این مواد غذایی در مناطق روستایی مورد بررسی است.کلید واژگان: مناطق روستایی, امنیت غذایی, سبد مصرفی, کشش, درآمد, خود قیمتی, مدل GODDS, مدل AIDSThis study aimed generally at investigating and analyzing the consumption basket of rural households in different income deciles to achieve food security. For this purpose, the income deciles were initially divided into three general groups including the average of the first to third deciles as the first group, of the fourth to seventh deciles as the second group, and of the eighth to tenth deciles as the third group. Then, the Generalized Ordinary Differential Demand System (GODDS) was estimated using the integrated data of 2006-2017 in Seemingly Unrelated Regression Equations (SURE) method; and using Wald test, Almost Ideal Demand System (AIDS) function was selected as the appropriate functional form. The results of the price elasticity calculation showed that the price elasticity of food demand in rural areas was negative. It was also found that cereals and livestock meat as well as livestock and dairy products and sugar were complementary goods; cereals were known as the complementary goods for livestock, dairy products, and sugar; in addition, vegetables and pulses could be considered as substitutes for cereals in the rural areas. The calculation of income elasticity showed the positive values for food groups in the rural areas, indicating the normality of commodity groups. According to the results, the income elasticity of cereals, livestock, fish meat, shrimp and its products, dairy products, pulses and sugar was obtained a figure more than one, indicating that these foods were considered as the luxury goods.Keywords: rural areas, Food security, Consumer Basket, Elasticity, income, Self-Price, GODDS Model, AIDS
-
در برنامه پنجم توسعه کشور، سیاست های علمی و مدیریتی مناسبی در راستای بهره گیری بهینه از نهاده ها و تولید محصولات زراعی سازگار با شرایط هر منطقه، بیان شده است. در این تحقیق با استفاده از روش برنامه ریزی ریاضی مثبت تاثیر تغییر احتمالی مصرف نهاده های کشاورزی بر الگوی کشت کشاورزان و پیامدهای اقتصادی ناشی از آن در شهرستان آمل ارزیابی شد. این تغییرات احتمالی در قالب سناریوهایی شامل کاهش یک درصدی در مصرف آب (PMP1)، کاهش هفت درصدی در مصرف کودهای شیمیایی (PMP2)، کاهش یک درصدی در مصرف سموم (PMP3)، افزایش 64/0 درصدی در اشتغال نیروی کار (PMP4) و ترکیب سناریو های مذکور (PMP5) مطرح شدند. بدین منظور در سال زراعی 93-1392، 124 نفر از زارعین این شهرستان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی مورد پرسش گری قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد در صورت اجرای سناریوی اول، سوم و چهارم به طور جداگانه، تغییری در میزان سطح زیر کشت محصولات این شهرستان ایجاد نمی شود؛ لذا از طریق تحلیل حساسیت کمترین کاهشی که مدل نسبت به آن عکس العمل نشان می دهد محاسبه شد. هم چنین نتایج حاکی از آن است در صورت اجرای سناریوی پنجم (PMP5) به ترتیب کاهش 5 و 2/0 درصدی در مجموع سطح زیر کشت و بازده برنامه ای این شهرستان در مقایسه با الگوی فعلی منطقه ملاحظه می گردد؛ به طوری که بیش ترین کاهش سطح زیر کشت به ترتیب با 40 و 30 درصد مربوط به محصولات جو آبی و سویا دیم می باشد. هم چنین با توجه به اینکه کلیه سناریوهای مذکور به کاهش بازده برنامه ای منجر می شوند و این امر کاهش رفاه کشاورزان منطقه را در پی خواهد داشت؛ لذا پیشنهاد می شود اقدامات لازم در جهت بهبود وضعیت معیشتی آنان صورت پذیرد.کلید واژگان: الگوی کشت, محصولات زراعی, برنامه ریزی ریاضی مثبت, سیاستهای کشاورزی, شهرستان آملIn fifth development plan, some suitable scientific and managerial policies have been expressed in order to optimizing the use of inputs and producing compatible crops with the conditions of each area. In this study with applying positive mathematical programming method, we evaluated the impacts of possible changes in consumption of inputs on cropping pattern of agricultural crops in Amol Township. These possible changes are propounded in the form of some scenarios like 1% reduction in water usage (PMP1), 7% reduction in fertilizers usage (PMP2), 1% reduction in pesticides usage (PMP3), 0.64% increase in employment (PMP4) and simultaneously mix these scenarios (PMP5). So that in 1392-1393, 124 farmers of this Township were interviewed through simple random sampling method. The results show that with running scenarios 1, 3 & 4 separately, any changes dont occur in cultivated area of crops; so the least reduction that models reaction to it was calculated by sensitivity analysis. Also the results show that with running scenario 5 (PMP5), observe respectively 5 and 0.2 percent decrease in cultivated area of crops and current gross margin of this Township in compare with current model. So that the greatest reduction in cultivated area, respectively with 40 and 30 percent are related to irrigated barley and Rainfed soybean. Also, all of these scenarios lead to reduction in gross margin, which will reduce the welfare of the farmers in this area; therefore, it is suggested to take the necessary actions for improving their livelihoods.Keywords: Cropping pattern, Agricultural crops, Positive mathematical programming, Agricultural Policies, Amol County
-
نشریه اقتصاد و جامعه، پیاپی 33 (تابستان 1396)، صص 147 -172Water management in arid and semi arid regions is of great importance. Population growth and increased demand for food in Iran, in one hand, climate change, reduction of rainfall, and recent decades of draught on the other hand, resulted in limited water resources and reduction in water supply. Optimization of water resources allocation is very crucial and some experts considered the water market as a tool for water resources management. The study seeks to a) examine the water Market in economics b) review the experiences of the countries of interest. The results show that, in addition to primary requirements, it is inevitable and essential to respect the fundamental requirements to establish an efficient water market. In total, the water market could signal manufacturers and consumers to efficiently use water resources when the market meets these requirements. Considering the set of institutional arrangements and climatic, geographic and technical issues, the market approach as the first and most effective function for pricing and optimal allocation of water resources, and due to the lack of basic requirements and the impossibility of providing this facility in our country in short term, it will be an strategic mistake that will have long term inappropriate consequences in protecting and preserving the water resources. The results of the study show that the current condition of water market approach in protecting water resources is inefficient; therefore, it may be easier and more effective to use other approaches, such as improving water productivity in different sectors like agriculture, to optimize exploitation of existing water resources.Keywords: Approach, Market, Management, Water Resources, Agriculture
-
این مطالعه به بررسی رفتار انتقال قیمت بازار مرکبات در سطوح مختلف تولیدکننده، عمده فروش و خرده فروش با استفاده از رهیافت الگوی تصحیح خطا (ECM) بر مبنای داده های ماهانه فیلتر شده می پردازد. باتوجه به ماهانه بودن داده ها، ابتدا به بررسی ریشه های فصلی و تعدیل آن پرداخته شد، سپس بر اساس مشاهداتی که روند فصلی در آنها تعدیل شده، الگوی انتقال قیمت بازار داخلی برای محصولات مورد نظر برآورد گردید. نتایج بهدست آمده از برآورد الگوی انتقال قیمت، عدم تقارن در انتقال قیمت بازار مرکبات در سطوح مختلف انواع مرکبات را نشان می دهد. تنها در مورد پرتقال در بلندمدت انتقال متقارن قیمت بین سطوح عمده فروشی- تولیدکننده مشاهده شد. همچنین در مورد محصول نارنگی انتقال متقارن بین سطوح خرده فروش- عمده فروش و عمده فروش- تولیدکننده در کوتاهمدت ملاحظه شد. در ضمن بر اساس این نتایج، اندازه و سرعت انتقال قیمت در سطوح بازاری محصولات مورد نظر متفاوت است. با توجه به اهمیت مبحث انتقال قیمت و ارتباط آن با حاشیه بازار، پیشنهاد می شود در مورد محصولاتی که با انتقال نامتقارن در سایر سطوح مواجه بوده اند، سیاست های کنترل و تنظیم بازار با هدف برقراری ساختار متقارن در بازار صورت گیرد.کلید واژگان: انتقال قیمت, الگوی تصحیح خطا, مرکبات, داده های ماهانه, ایرانThis study investigates price transmission in citrus market and in different levels as producer, wholesaler and retailer using Error Correction Method (ECM). For this purpose monthly data was used. According to monthly data, first seasonal unit root was investigated. Based on their observations in the seasonal adjustment process, the transmission pattern of the domestic market price for the desired products was estimated. The results of estimation of price transmission model show asymmetric transmission in citrus market and in different levels. Only in orange market there is symmetric price transmission in long run between levels of wholesaler producer. Also, in tangerine market there is symmetric price transmission in short run between levels of wholesaler retailer and in wholesaler producer. According to this results, market size and speed of price transmission in different levels of citrus market was different. Based on the importance of price transmission and its relation with market efficiency, it is suggested that control and market regulation policies with the aim of establishing symmetric structure in market are made.Keywords: Price Transmission, Error Correction Model (ECM), Citrus, Monthly Data, Iran
-
یکی از سیاست های حمایتی مهم از تولید کنندگان، حمایت یارانه ای از نهاده ها و یکی از متغیرهای مهم اقتصاد، بهبود بهره وری است. از این رو، در پژوهش حاضر علاوه بر ارزیابی سیاست های حمایتی از تولید کنندگان و سیاست حمایت یارانه ای از نهاده ها (با استفاده از شاخص های BP، MPS و PSE)، اثر سیاست حمایت یارانه ای از نهاده ها بر بهره وری بخش کشاورزی (با استفاده از روش رگرسیونی OLS) طی سال های 1368-1388 (برنامه اول تا چهارم) بررسی شد. نتایج نشان داد که اثر سیاست حمایت یارانه ای از نهاده ها بر بهره وری کل عوامل تولید در کوتاه مدت منفی و برابر 59% است اما در بلندمدت برابر 023/0 و معنی دار می باشد. اثر متغیر تحقیقات، آموزش و ترویج در کوتاه مدت 015/0 و در بلند مدت 205/0 به دست آمد. بنابراین به نظر می رسد حمایت یارانه ای از نهاده ها در کنار حمایت از طریق تحقیقات، آموزش و ترویج می تواند در بلندمدت آثار زیادی بر بهبود بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی داشته باشد.کلید واژگان: سیاست های حمایتی, حمایت یارانه ای از نهاده ها, بهره وری کل عوامل تولید, بخش کشاورزی, ایرانOne of important producer supporting policy is input subsidy supporting and one of important economic variable is progressing in productivity. Hence, in this article, in addition of producer supporting policy and input subsidy supporting evaluating (by using of BP, MPS and PSE indices), effect of input subsidy supporting on agricultural TFP are assist (by using OLS regression model) for years of 1989-2009 (1st - 4th developing program). Results indicate that input subsidy supporting effect on TFP is negative and equal to -0.059 in short run and is positive and equal to 0.023 in long run. Research, education and promotion variable effect in short run and log run is 0.015 and 0.205, respectively. So, it seems that input subsidy supporting on TFP in addition to research, education and promotion policy could have positive effect on agricultural TFP progress.Keywords: Supporting Policies, Input Subsidy Supporting, TFP, Agricultural Sector, Iran
-
ایران از بزرگ ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان خرما در جهان به شمارمی آید. با توجه به اهمیت صادرات خرمای ایران و سهم حدود 14 درصدی آن در صادرات کشاورزی، در این مطالعه مزیت نسبی صادرات خرمای ایران در مقابل رقبای بزرگ جهانی و ارتباط بلندمدت مزیت صادراتی ایران در بازارهای جهانی و میزان تولید خرما در ایران و سایر کشورهای رقیب، با استفاده از آزمون جوهانسون و الگوهای تصحیح خطای برداری (VECM) برای دوره زمانی 1996-2008 بررسی شد. نتایج مطالعه نشان داد که اثر شوک های ناگهانی بر میزان شاخص مزیت صادراتی در طی حدود 5/1 دوره تعدیل خواهد شد که نسبت به سایر کشورها فاصله زمان کو تاه تری خواهد بود. نتایج این مطالعه همچنین نشان داد که هرچند با افزایش تولیدات داخلی در بلندمدت، میزان مزیت صادراتی ایران افزایش داشته است، کشور تونس، کشوری بوده که بیشترین مزیت نسبی را در بازارهای جهانی داشته و همچنین بیشترین ارتباط بلندمدت بین تولید و مزیت صادراتی را در بازارهای جهانی به خود اختصاص داده است. این در حالی می باشد که ایران رتبه پنجم را در بازارهای جهانی کسب کرده است. عراق، الجزایر و امریکا از دیگر رقبایی هستند که انطباق بیشتری بین تولید و مزیت صادراتی خرما نسبت به ایران داشته اند. لذا باتوجه به اینکه افزایش توان تولیدی در داخل می تواند در بلندمدت مزیت صادراتی مناسب تری را در بازارهای جهانی به وجود آورد، لازم است تا به انطباق بیشتر تولیدات داخلی و مزیت صادراتی خرمای ایران در مقابل رقبای بزرگی همچون تونس توجه شود.
کلید واژگان: مزیت صادراتی, تولید داخلی, رابطه بلندمدت, خرما, ایرانIran is known as one of the most important date producing and exporting countries. Given the importance of Iran’s date export and its share of about 14 percent in agricultural exports of the country، this study investigates the comparative advantage of Iran''s date export against its large global rivals as well as the long term relation between export advantages of the country and the amounts of production in this country and its competing countries، drawing on Johansen test and Vector Error Correction Estimated (VECM) for the 1996-2008 period. The study result show that shock effects on export comparative advantage is adjusted in almost 1. 5 periods، which is shorter than the time periods required for the other countries. As shown by the results، although the Iran’s export advantage has increased following an increase in the country''s domestic production in the long run، it was Tunisia which has the highest amount of comparative advantage and also the highest relation between production and export comparative advantage. While Iran has the fifth rated. Iraq، Algeria and United States are the other competitors that have achieved further adjustment between the date production and export comparative advantage، compared with that of Iran. Therefore، given the increase in production can be created in a better long-term export advantage in global markets، attention should be given to the more adaption of Iran’s date domestic production and export advantage against big competitors and specifically Tunisia. -
با توجه به اهمیت صادرات پسته ایران و سهم تقریبا 45 درصدی آن در صادرات کشاورزی، در این مطالعه مزیت نسبی صادرات پسته ایران در مقابل رقبای بزرگ جهانی و ارتباط بلندمدت مزیت صادراتی ایران در بازارهای جهانی و میزان تولید پسته در ایران و سایر کشورهای رقیب بررسی می شود. این ارتباط بلندمدت با استفاده از آزمون یوهانسون و الگوهای تصحیح خطای برداری (VECM) براورد شده است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش مربوط به سالهای 1961-2008 بوده که از پایگاه اینترنتی فائو استخراج شده است. نتایج این الگو نشان می دهد که اثر شوکهای ناگهانی بر میزان شاخص مزیت صادراتی در طی 82/1 دوره تعدیل خواهد شد که نسبت به سایر کشورها فاصله زمان کو تاه تری خواهد بود. نتایج هرچند مبین وجود مزیت صادراتی کشور در صادرات پسته ایران بوده اما نشان داد که موقعیت ایران در بازارهای جهانی پسته در حال تضعیف شدن است. همچین با افزایش تولیدات داخلی در بلندمدت، میزان مزیت صادراتی ایران کاهش داشته که این امر نشاندهنده عدم انطباق ساختار تولید با اهداف صادراتی است. در نتیجه، به منظور حفظ مزیت صادراتی این محصول در بازارهای جهانی پیشنهاد می شود تا سیاستگذاری ها در راستای انطباق محصول تولیدی در داخل کشور با استانداردهای صادراتی به طور جدی مورد نظر قرار گیرد
کلید واژگان: مزیت صادراتی, تولید داخلی, رابطه بلندمدت, پسته, ایرانConsidering the importance and contribution of Iranian pistachio exports about 45 percent of its agricultural exports, in this study, pistachio export advantage against large global rivals and relation between export comparative advantages and production is investigated. This relation is estimated by using Johansen Test and Vector Error Correction Estimated (VECM). Data and information has been gathered from Food and Agriculture Organization (FAO) for 1961-2008. Results show that shock effects on export comparative advantage is adjusted for 1.82 periods that is shorter time than other countries. Although the results suggest advantages in export of Iranian pistachio exports, but it shows that Iran's position in pistachio world markets is being undermined. Take such results in the long run by increasing domestic production, the rate of export advantage has declined, shows Production structure is not consistent with the purposes of export. Therefore, for supporting export advantage in global market policies are suggested to adjust domestic production with export standards.
Keywords: Export Advantage, Domestic Production, Long Run, Pistachio, Iran -
وجود نوسان در عرضه منابع آب سطحی و کمبود این منابع در سطح کشور موجب شده است تا برداشت از منابع آب زیرزمینی بیش از حد مجاز و بدون توجه به تغذیه این منابع صورت گیرد. این مسئله همچنین باعث ایجاد وضعیت بحرانی در منابع آب زیرزمینی شده است و لذا توجه هرچه بیشتر به این منابع برای حفظ پایداری آنها ضروری است. در این مطالعه تلاش شده است با کمک مدلهای برنامه ریزی ریاضی، استفاده تلفیقی از منابع آبهای سطحی و زیرزمینی در تولید محصولات زراعی دشت قزوین - که یکی از دشتهای بحرانی کشور در استفاده از منابع آب است - بهینه شود. بدین منظور با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی، الگوی بهینه کشت محصولات زراعی با اهداف حداکثرسازی سود بازاری کشاورزان و حداکثرسازی منافع اجتماعی در منطقه مورد مطالعه در سال 1386تعیین شد. در هر دو سناریو با توجه به سطح زیر کشت محصولات مختلف و محدودیتهای بازار برای این محصولات، الگوی کشت پیشنهادی تعدیل و تصحیح و نتایج با یکدیگر مقایسه شد.
نتایج مطالعه نشان داد که با در نظر گرفتن محدودیت بهره برداری از منابع آب زیرزمینی، بهینه سازی با هدف حداکثر منافع اجتماعی، منافع بیشتری را عاید منطقه می کند. همچنین توزیع زمانی برداشت از منابع آب زیرزمینی در هر یک از الگوهای براورد شده، با توجه به نیاز آبی محصولات انتخابی در ماه های مختلف سال، متفاوت بوده و با توجه به الگوی کشت پیشنهادی تغییر کرده است.
کلید واژگان: استفاده تلفیقی, منابع آب سطحی, منابع آب زیرزمینی, الگوی کشت, دشت قزوینSurface water restriction and supply variation of these resources causes of over extraction of under ground water in Iran. There is unbalance between feed and extraction of under ground water. It causes water crisis، so we must pay attention to water resources to protect its sustainability. This paper use mathematical programming models to optimize the conjunctive use of surface and under ground water in agronomy production in Qazvin basin، one of the most important areas of water crisis. For this Purpose، linear programming model was used to determine optimal cropping patterns in Qazvin with maximizing net benefits and social benefits in 2007. In both scenarios، the suggested cropping patterns were corrected and adjusted according to different crops farmland and market constraints then the results were compared. The results showed that with considering under ground water resources restrictions، maximizing social benefits can create more profit. Extraction of under ground water resources distribution in each of the models estimated in the months of the year has been different. Distributed according to water requirement of selected products proposed planting pattern has changed.Keywords: Conjunctive Use, Under Ground Water Resources, Surface Water Resources, Cropping Patterns, Qazvin Basin -
کمبود منابع آب سطحی و توزیع نامناسب این منابع در سطح کشور ایران موجب بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و عدم توازن میان تغذیه و برداشت از این منابع گردیده است. شایان ذکر است بخش کشاورزی به عنوان بزرگترین مصرف کننده منابع آب کشور بیشترین سهم را در بروز این ناپایداری داشته است. مطالعه حاضربا هدف حفظ پایداری منابع آبی به بهینه سازی بهره برداری از منابع آب های سطحی و زیرزمینی در تولید محصولات زراعی دشت قزوین که یکی از دشتهای بحرانی کشور در زمینه منابع آب است، می پردازد. بدین منظور با استفاده از تکنیک برنامه ریزی ریاضی چند دوره ای، الگوی بهینه کشت محصولات زراعی در یک افق برنامه ریزی ده ساله در منطقه مورد مطالعه تعیین شده است. در تدوین این الگو به طول دوره رشد و نیاز آبی محصولات زراعی منطقه، میزان جریانات سطحی در دسترس و حجم آب زیرزمینی قابل استحصال دشت توجه گردیده و در نهایت الگوی کشت پیشنهادی ارائه شده است. بر اساس این الگو پیشنهاد می شود با توجه به محدودیت برداشت از منابع آب زیرزمینی دو محصول خیار و چغندر قند از الگوی کشت منطقه حذف شده و در مقابل سطح زیر کشت ذرت دانه ای و جو نسبت به میانگین منطقه افزایش یابد.
کلید واژگان: استفاده تلفیقی, آبهای زیرزمینی, برنامه ریزی چند دوره ای, الگوی کشت, محصولات زراعیSurface water restriction and supply variation of these resources causes of over extraction of groundwater and unbalance between feed and extraction of groundwater in Iran. Agricultural sector as the biggest consumer of water resources has the most share of this unsustainability. This paper studies the conjunctive use of surface and groundwater in agronomy production in Qazvin basin, one of the most important areas of water crisis in Iran. For this, we used an intertemporal mathematical programming model to determine optimal cropping patterns of the crops for ten years period in Qazvin. For constructing the model, the duration of growth, water requirement of the crops, accessible surface water and exhaustible groundwater in Qazvin has been considered, and finally the cropping patterns was recommended. According to groundwater resources restrictions, it is suggested that cucumber and sugarcane is excluded, and cultivated area of maize and barley is increased in cropping pattern.
-
این مطالعه با هدف شناسایی عوامل موثر بر تعیین بازارهای هدف صادرات پسته و خرمای ایران شکل گرفته است. به این منظور بازارهای هدف صادرات پسته و خرما (با استفاده از روش غربال گیری)، عوامل موثر بر تقاضای صادرات پسته و خرمای ایران و ضرایب کشش تقاضای صادرات این محصولات در دوره 1350-86 مورد تحلیل قرار گرفت.
براساس نتایج مطالعه، کشورهای غیرآسیایی با درآمد بالاتر، بازار مناسبتری برای خرمای صادراتی ایران تشخیص داده شدند. همچنین در بلندمدت، بازار مناسب پسته صادراتی، کشورهای آسیایی و غیرآسیایی با درآمد بالاتر هستند. افزایش قیمت خرمای صادراتی باید معقولانه و توام با ارتقای سطح بهداشتی خرمای صادراتی و بسته بندی مناسب باشد. افزایش قیمت صادرات پسته صادراتی در بلندمدت نیز با توجه به ظهور وگسترش احتمالی صادرکنندگان جدید مخاطره آمیز خواهد بود. در مجموع براساس نتایج مطالعه، بازارهای هدف مناسب برای صادرات خرمای ایران به ترتیب اولویت کشورهای فرانسه، بریتانیای کبیر، آلمان، مراکش، ایالات متحده، ایتالیا، اسپانیا، کانادا، روسیه، گرجستان، سوئیس، هلند، استرالیا و بلژیک و بازار مناسب هدف صادرات پسته در بلندمدت به ترتیب اولویت کشورهای لوکزامبورگ، هنک کنگ، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، هلند، فرانسه، روسیه، اردن، هند، سوریه، اسلوواکی، فلسطین اشغالی، بریتانیای کبیر، قبرس، اوکراین، اسلوونی، بلژیک، لیتوانی و ارمنستان پیشنهاد می شوند.
کلید واژگان: بازارهای هدف صادرات, کشش تقاضای صادرات, غربال گیری, خرما, پسته, ایرانThe general objective of this paper is to recognize factors affecting the target market of Iran's pistachio and date export. For this purpose, the target market of pistachio and date export(with use screening method), effective factors on export demand of pistachioand date, and elasticity coefficient of export demand of pistachio and date were all analyzed during 1971-2007. According to the results, Non-Asian countries with highincome are suitable markets for exporting Iranian date. Also, Asian and Non-Asian countries with high income are suitable markets for exporting pistachio of Iran in long run. Increasing the date price must be stopped to assist promotion of hygienic level and packing export date. Increasing pistachio price with regard to the appearance of newexporters is hazardous. Generally, according to findings, suitable markets for exporting Iranian date are proposed France, United Kingdom, Germany, Morocco, United State of America, Italy, Spain, Canada, Russia, Georgia, Switzerland, Netherlands, Australia andBelgium, and suitable markets for exporting Iranian pistachio in long run are Luxemburg, Hong Kong, Germany, Spain, Italy, Netherlands, France, Russia, Jordan, India, Syria, Slovakia, Palestine, United Kingdom, Cyprus, Ukraine, Slovenia, Belgium, Latvia and Armeniarespectively. -
ریسک یکی از عوامل موثر در عرضه محصولات کشاورزی شناخته شده است. مدلهای واکنش عرضه، ریسک را به صورت ضمنی وارد الگوهای خود کرده اند. بر همین اساس در مطالعه حاضر مدل واکنش عرضه محصول پنبه درچارچوب انتظارات عقلایی (طی دوره 1365-1385) که عموما شامل ریسک قیمتی می باشد، بررسی شده است. قیمتهای انتظاری از مدلهای اتورگرسیو به دست می آیند و سپس در قالب یک سیستم معادلات انعکاس می یابند. سیستم معادلات به کمک روش گشتاورهای تعمیم یافته براورد می شود.
نتایج نشان داد که تغییرات در ریسک قیمت اثرمنفی بر تغییرات سالانه سطح زیرکشت پنبه در استان خراسان دارد؛ به عبارتی، زمانی که ریسک قیمت افزایش می یابد، مقدار عرضه توسط کشاورزان کاهش پیدا می کند، یعنی پنبه کاران استان خراسان رفتاری عقلایی از خود نشان می دهند.
کلید واژگان: ریسک, واکنش عرضه, پنبه, انتظارات عقلایی, استان خراسان -
این تحقیق با اهداف تعیین کشش قیمتی تقاضای آب و ارزش بهره وری نهایی آب در تولید خرما و همچنین تعیین قیمت تمام شده آب و مقایسه آن با ارزش بهره وری نهایی آب در تولید خرما صورت گرفته است. به این منظور آمار و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از یک روش نمونه گیری چند مرحله ای از طریق مصاحبه حضوری با باغداران خرما در شهرستان جهرم وتکمیل پرسشنامه در سال 1385 جمع آوری گردید.
نتایج نشان می دهد رابطه ای مثبت و معنیدار بین تعداد اصله نخل بارور خرما در سطح باغ، تعداد کل نیروی کار مورد استفاده (به منظور سمپاشی، کودپاشی، گرده افشانی، تنظیم خوشه و برگ، آبیاری، برداشت و...) و تعداد دفعات آبیاری با میزان تولید خرما وجود دارد. بهره وری نهایی و ارزش تولید نهایی آب در روش های آبیاری قطره ای و غرقابی به ترتیب 194/0کیلوگرم و 06/204 ریال و 134/0 کیلوگرم و 73/140 ریال به دست آمد. همچنین هزینه هر مترمکعب آب برمبنای نرخ بهره 20 درصد 23/67 ریال محاسبه شد. در قیمت تمام شده آب، کشش قیمتی تقاضا برای آب در روش های آبیاری قطره ای و آبیاری غرقابی به ترتیب برابر با 035/3- و 093/2- به دست آمد که نشان می دهد تقاضا برای آب در هر دو روش کشش پذیر است.
کلید واژگان: تابع تولید, تابع سود, تابع تقاضای آب, کشش قیمتی تقاضای آب, قیمتگذاری آب, نخلستانهای خرما, جهرم -
اهداف عمده مطالعه حاضر تعیین کارایی فنی زیره کاران شهرستان سبزوار، ترسیم مسیر بازاریابی زیره در این شهرستان و محاسبه شاخصهای بازاریابی زیره سبزاست. داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری با تولیدکنندگان زیره در شهرستان سبزوار در سال 1385 حاصل گردید. تخمین کارایی فنی تولیدکنندگان زیره با استفاده از تابع تولید مرزی تصادفی انجام شد. همچنین به منظور تحلیل بازار زیره، شاخصهای بازار محاسبه و مسیر بازاریابی ترسیم گردید.
نتایج مطالعه نشان داد که کارایی فنی تولیدکنندگان زیره قابل افزایش است. حاشیه های بازاریابی، خرده فروشی، عمده فروشی یک کیلوگرم زیره به ترتیب معادل 7000، 3700 و 3300 ریال محاسبه شد. همچنین مشخص گردید تولیدکنندگان زیره سهم عمده ای در تعیین قیمت خرده فروشی زیره دارند. محاسبه کارایی بازار زیره سبز نیز مبین کارا نبودن بازار این محصول بوده است.
کلید واژگان: زیره سبز, کارایی فنی, کارایی بازاریابی, شاخصهای بازاریابی, سبزوار -
به منظور بررسی تعیین کارایی اقتصادی تعاونی های تولید کشاورزی وعوامل موثر برکارایی اقتصادی آنها نسبت به جمع آوری آمار و داده های مورد نیاز از تعاونی های تولید کشاورزی در شهرستان های فسا، فیروزآباد، مرودشت و اقلید اقدام گردید. نتایج برآورد تابع سود تعاونی های تولید کشاورزی در شهرستان های فسا، فیروزآباد، مرودشت و اقلید نشان می دهد که میزان سرمایه های اولیه و کنونی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی و میزان هزینه ی مربوط به کلیه ی فعالیت های آنها با سود مرزی رابطه ی مستقیم دارند. همچنین نتایج توزیع کارایی اقتصادی تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان های یاد شده نشان می دهد که میانگین کارایی اقتصادی آنها 741/0 می باشد. همچنین نتایج بررسی عوامل موثر بر کارایی اقتصادی تعاونی های تولید کشاورزی این شهرستان ها نشان می دهد که میزان تحصیلات مدیر عامل شرکت، تعداد فعالیت های شرکت تعاونی تولید کشاورزی (تنوع فعالیت ها)، فاصله ی مسافتی شرکت تعاونی تولید کشاورزی از مرکز شهر و واقع شدن شرکت تعاونی در شهرستان فیروزآباد (نسبت به شهرستان های اقلید، مرودشت و فسا) تاثیر ی مثبت بر کارایی اقتصادی، نوع مدیریت دولتی (در مقابل با مدیریت خود گردان) و مدت زمان فعالیت شرکت تعاونی تولید کشاورزی دارد و واقع شدن شرکت تعاونی در شهرستان فسا (نسبت به شهرستان های اقلیدومرودشت) و واقع شدن شرکت تعاونی در شهرستان اقلید (نسبت به شهرستان مرودشت) تاثیر ی منفی بر کارایی اقتصادی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی در استان فارس دارد.
کلید واژگان: ارزیابی عملکرد, تعاونی تولید کشاورزی, تابع سود, کارایی, استان فارسThe purpose of this study is determining the economic efficiency of agricultural production cooperatives and factors affecting it and their profits. The data were collected using multiple random sampling methods. The estimation results of profit function in Fasa, Firouzabad, Marvdasht and Eghleed cooperatives showed that amount of primary and existing capital and cost of total activities of agricultural production cooperatives have direct relationships with their corresponding frontier profit. As the results of economical efficiency distribution of these agricultural production cooperatives showed that average of economical efficiency score is 0.71 with a relatively high range (between efficient and inefficient of agricultural production cooperatives). Therefore there is a possibility to raise their profits through transferring managerial factors of high efficiency agricultural production cooperatives to those with low efficiency. As the results showed that managing director level of education, number of activities of agricultural production cooperatives (activities diversity), distance of agricultural production cooperatives from downtown and agricultural production cooperatives located in Firouzabad relative to other mentioned agricultural production cooperatives had direct relationship with economical efficiency of agricultural production cooperatives and the kind of governmental management of agricultural production cooperatives relative to independent management and activity period of agricultural production cooperatives and the agricultural production cooperative located in Fasa city relative to Eghleed and Marvdasht and the agricultural production cooperatives located in Eghleed city relative to Marvdasht city had indirect relationship with economical efficiency of agricultural production cooperatives in Fars province.
-
در این مطالعه تقاضای مواد غذایی در چارچوب یک سیستم براورد گردیده است. به این منظور ابتدا ساختار تفکیک پذیری مدل با آزمون پارامتری بررسی گردید و سپس از سیستم تقاضای تقریبا ایده آل در دو حالت ایستا و پویا استفاده شد. در این راستا از داده های سری زمانی مربوط به سالهای 1353-1382 استفاده گردید. یافته های مربوط به خصوصیات مختلف و آزمونهای خطای تصریح نشان داد که نتایج در حالت پویا از حالت ایستا بهتر است. نتایج مربوط به ساختار تفکیک پذیری فرضیه تحقیق (مصرف کنندگان تخصیص درآمد را ابتدا بین گروه های مختلف خوراکی و سپس بین انواع مختلف گوشتها انجام می دهند) را رد نمود. مطابق با انتظارات نظری، کلیه کششهای خودقیمتی جبرانی و غیرجبرانی منفی و تمامی کششهای درآمدی مثبت به دست آمدند.
کلید واژگان: سیستم تقاضای تقریبا ایده آل, آزمونهای تفکیک پذیری, مدلهای ایستا و پویا, کششهای جبرانی و غیر جبرانی, مواد غذایی
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.