اکرم صالحی هیکویی
-
نشریه تاریخ، پیاپی 53 (تابستان 1398)، صص 83 -99
مقاله حاضر بر این اساس استوار است که مشروطه ایران ریشه در فرهنگ و آداب و رسوم خاصی خاصی داشت که مبتنی بر بینش مذهبی بود، بنابراین عمده ترین مباحث این دوره را مجادلات کلامی و فقهی تشکل میدادند. نظامهای مشروطه اروپائی پس از سده ها بحث و بررسی مفصل درباره مفهوم حقوق و ضرورت قانونگذاری نوین بر اساس آن حقوق شکل گرفتند، مشروطه ایران هم مبتنی بر تعریفی از حقوق بود که تحت تاثیر فرهنگ مسلط، در هیئتی مذهبی ظاهر میشد. دیدگاه اصلی مقاله حاضر این است که به دلیل تفاوتهای فرهنگی، بین مشروطه ایران و سایر نقاط عالم تفاوت وجود داشت، تلاش شده است این دیدگاه بر اساس روش توصیفی تحلیلی ارائه گردد. همچنین این مقاله تلاش دارد تا نشان دهد دهد مبانی نظامهای مشروطه در سراسر عالم لزوما یکسان نیست، بنابراین طبیعی است که تفاوتها و تمایزهائی بین آنها وجود داشته باشد. برای نشان دادن این تمایز، تا حدودی درباره آراء روسو بحث و بررسی به عمل آمده است.
کلید واژگان: ایران, حقوق, قانون, مشروطه, شریعتThis study based on the fact that the Iranian constitution had its roots in a particular culture, custom and rituals regarding the religious insights. So the major topics of this period were theological and jurisprudential debates. European Constitutional systems after centuries of in-depth discussion of the concept of rights and the necessity of modern legislation were formed, the Iranian constitution was also based on a definition of rights that appeared in a religious body which was influenced by dominant culture. The main view of this paper is that due to cultural differences, there was a difference between the Iranian constitution and other versions of constitutionalism around the world. It also attempts to show that the foundations of constitutional systems throughout the world are not necessarily the same, so it is natural that there are differences and distinctions between them. To illustrate this distinction, there has been some discussion of Rousseau's views.
Keywords: Iran, Right, Law, Constitution, Sharia -
مقاله حاضر به بحث درباره مفهوم حکومت قانون از نظر میرزاملکم خان ناظم الدوله می پردازد. با اینکه درباره زندگی، روزنامه و آثار او کتاب ها و مقالات زیادی نوشته شده، لیکن تاکنون به این پرسش اصلی پاسخ داده نشده است که آیا ملکم خان به ماهیت، مبانی حقوقی و الزامات سیاسی حکومت قانون نظیر حقوق اساسی و تفکیک قوا آگاهی داشت یا خیر؟ تاکنون گفته شده او و برخی دیگر از روشنفکران عصر قاجار تحت تاثیر اندیشه های دوره روشنگری فرانسه قرار داشته اند. فرضیه مقاله حاضر این است که چنین چیزی وجود خارجی نداشته است، برای تبیین موضوع یکی از مهم ترین منابع آن عصر یعنی روح القوانین معیار قرار داده شده، تا معلوم شود برخلاف اصحاب دوره روشنگری که مبانی فلسفی، حقوقی و سیاسی مشخصی برای نظریات خویش داشته اند، روشنفکرانی مثل میرزاملکم خان بنیاد فکری استواری در زمینه ارائه نظریه حکومت قانون ارائه نداده اند. روش تحقیق این مقاله مبتنی بر تحلیل گفتار (Analyze of Discourse) و بررسی تطبیقی اندیشه های منتسکیو و ملکم خان است تا نشان داده شود اندیشه حکومت قانون در نزد این دو تفاوت ماهوی با یکدیگر داشته اند و ملکم خان به الزامات فلسفی و مبانی سیاسی نظریه حکومت قانون آگاهی نداشته است.کلید واژگان: منتسکیو, میرزا ملکم خان, حکومت قانون, حقوق اساسی, قانون اساسی, شرع, عرف
This article discusses the concept of the rule of law in the Mirzamalkam Khan Nazem al-Dawlah viewpoints. Although many books and articles have been written about his life, his newspaper and publications, but this main question has not been answered that whether Malakm Khan knew anything about the foundation, legal basis, and political requirements of the rule of law or not? The requirements such as the basic rights and separation of the forces. It has been said that he and some other intellectuals of the Qajar era have been influenced by the thoughts of the Enlightenment period of France. The hypothesis of the present article is that such a thing has not been existed, in order to explain the subject, one of the most important sources of that age, The Spirit of the Laws, has been considered to show in the contrary of the Enlightenment philosophers, which have had certain legal and political foundations for their views, Intellectuals such as Mirzamalkam Khan did not provide a solid foundation for providing the theory of the rule of the law.
The methodology of this paper is based on Analysis of Discourse and a comparative study of the ideas of Montesquieu and Malakm Khan in order to show that the idea of the rule of law has major differences with each other, and Malkam Khan has not been aware of the philosophical requirements and the political foundations of the rule of law theory.Keywords: Montesquieu, Mirza Malkam Khan, the Rule of Law, Basic Rights, Constitution, ivine Rights, Costume
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.