حسن نادری
-
نشریه نوآوری های فناوری اطلاعات و ارتباطات کاربردی، سال دوم شماره 2 (پیاپی 6، تابستان 1401)، صص 33 -43
نیاز به نرم افزار و یا به صورت کلی سیستمی که بتواند به صورت روزانه اطلاعات مهمی (که فرد احساس می کند ممکن است در آینده به آنها نیاز پیدا کند) را در خود ذخیره کند و در زمان لازم این اطلاعات را در اختیار فرد قرار دهد، لازم و ضروری به نظر می رسد. سعی بر این است تا در این مقاله با ارایه سیستمی به انسان کمک شود تا با ذخیره کامل اطلاعات در گذشت زمان بتواند در هر زمانی که نیاز به اطلاعاتی داشت (که به دلیل مشغله های ذهنی قادر به یادآوری آنها نیست) بتواند با یادآوری بخشی از اطلاعات موردنیاز خود به تمامی اطلاعات خود به صورت کامل دست یابد. در سیستم پیشنهادی اطلاعات در ابتدا در گراف دانشی ذخیره می شود، این گراف دانش دارای ارتباطاتی بین نودها است که به دلیل وجود همین ارتباط ها و با استفاده از روش های جستجوی کلیدی بهترین و کامل ترین پاسخ به کاربر برگردانده می شود. کاربر به صورت روزمره اطلاعات مهم خود را،که می شنود و یا می خواند و گمان می کند ممکن است در آینده به آنها نیاز پیدا کند را به صورت کامل در این سیستم ذخیره می کند و در زمان لازم فقط با یادآوری بخشی از اطلاعات به کل آن اطلاعات دسترسی پیدا می کند. پس از ذخیره داده ها در گراف دانش (که دارای ارتباط های خاصی بین نودها است) ذخیره می شود و با روش های جستجوی کلیدی اطلاعات را بازیابی می کند. روش ارائه شده کمک بهینه ای به بازیابی اطلاعات از دست رفته انسان خواهد کرد.
کلید واژگان: نمودار دانش, بازخورد ارتباط, حافظه انسانJournal of Innovations of Aplied Information and Communication Technology, Volume:2 Issue: 2, 2024, PP 33 -43The need for a software or a system in general that can store important information (which a person feels may be needed in the future) on a daily basis and provide this information to the person at the necessary time, It seems necessary and essential. In this article, an attempt is made to help humans by providing a system so that by fully storing information over time, whenever they need information (which they are unable to recall due to mental preoccupations), they can recall a part of it,Get all the information you need in full. In the proposed system, information is initially stored in a knowledge graph, this knowledge graph has connections between nodes, which return the best and most complete answer to the user due to the existence of these connections and using key search methods to be. On a daily basis, the user stores his important information, which he hears or reads and thinks he may need in the future, in this system, and when necessary, just by reminding him. A part of the information gets access to the whole information. On a daily basis, the user stores his important information, which he hears or reads and thinks he may need in the future, in this system, and when necessary, just by reminding him. A part of the information gets access to the whole information.
Keywords: Knowledge Graph, Feedback Communication, Human Memory -
امروزه یکی از محبوب ترین و چالش برانگیزترین وظایف در پردازش زبان طبیعی پاسخ دهی به پرسش های پیچیده کاربران است. سامانه های پرسش و پاسخ به عنوان نسل جدید موتورهای جستجو پرسش های کاربران را به زبان طبیعی و بدون محدودیت معنایی دریافت می کنند و پاسخ را به صورت دقیق بر می گردانند. در سال های اخیر اکثر پژوهش های انجام شده در حوزه سامانه های پرسش و پاسخ بر روی زبان انگلیسی متمرکز بوده و در زبان های با منابع محدود از جمله فارسی تلاش چندانی صورت نگرفته است. این امر سبب می شود این سامانه ها در پشتیبانی از زبان های با منابع محدود همچون فارسی نتوانند کارآمدی خوبی را در مواجه با یک پرسش از خود ارائه دهند. در همین راستا در این مقاله جهت افزایش کارآمدی سامانه های پرسش و پاسخ در زبان فارسی نسبت به تولید و توسعه یک مجموعه داده برای پاسخ دهی به پرسش های پیچیده چندگامی یا به اختصار چندگامی اقدام گردید. پرسش های چندگامی، نیازمند حداقل دو گام استدلال برای دستیابی به پاسخ هستند. این مجموعه داده یا PersianMHQA به عنوان اولین مجموعه داده پرسش و پاسخ دامنه باز شامل 7000 پرسش چندگامی بوده و در سازوکاری مشخص با استفاده از متن دانش نامه ویکی پدیا فارسی تولید شده است. به منظور ارزیابی و محک زنی این مجموعه داده روی جدیدترین مدل های زبانی پیش آموزش دیده که از زبان فارسی پشیبانی می کنند تنظیم دقیق شده است. بهترین نتایج دست آمده مبتنی بر دو معیار اف وان و تطابق دقیق روی این مجموعه داده به ترتیب 92/75 و 73/71 است. نتایج بدست آمده نشانگر این حقیقت است که این مجموعه داده شروعی قدرتمند برای بهبود پرسش و پاسخ پیچیده چندگامی برای سامانه های پرسش و پاسخ فارسی است.کلید واژگان: پرسش و پاسخ دامنه باز, پرسش چندگامی, مجموعه داده, زبان فارسی, دانش نامه ویکی پدیا فارسیToday, one of the most popular and challenging tasks in natural language processing is answering complex user questions. Question-answering systems, as a new generation of search engines, receive user questions in natural language without semantic limitations and provide precise answers. In recent years, most research in the field of question-answering systems has been focused on the English language, and not much effort has been made in languages with limited resources, such as Persian. This limitation prevents these systems from efficiently handling questions in languages like Persian.In this regard, this article aims to enhance the efficiency of question-answering systems in the Persian language by creating a dataset for answering complex multi-turn questions. Multi-hop questions, require at least two steps of reasoning to reach an answer. This dataset, called PersianMHQA, is the first open-domain question-answering dataset in Persian and includes 7,000 multi-hop questions. It was generated using the Persian Wikipedia as a knowledge source. To evaluate and benchmark this dataset, it has been fine-tuned on the latest pre-trained language models that support the Persian language.The best results obtained based on F1 score and exact match on this dataset are 75.92% and 71.73%, respectively. These results indicate that this dataset is a powerful starting point for improving multi-hop complex question-answering for Persian language systems.In this regard, this article aims to enhance the efficiency of question-answering systems in the Persian language by creating a dataset for answering complex multi-turn questions. Multi-hop questions, require at least two steps of reasoning to reach an answer. This dataset, called PersianMHQA, is the first open-domain question-answering dataset in Persian and includes 7,000 multi-hop questions. It was generated using the Persian Wikipedia as a knowledge source. To evaluate and benchmark this dataset, it has been fine-tuned on the latest pre-trained language models that support the Persian language.The best results obtained based on F1 score and exact match on this dataset are 75.92% and 71.73%, respectively. These results indicate that this dataset is a powerful starting point for improving multi-hop complex question-answering for Persian language systems.Keywords: Open Domain Question Answering, Multi-Hop Question, Dataset, Persian Languages, Persian Wikipedia Encyclopedia
-
سامانه های پرسشپاسخ به عنوان نسل جدید موتورهای جستجو، توانایی بازیابی پاسخ مرتبط به پرسش های ارائه شده به زبان طبیعی را دارند. عموما این سامانه ها از سه بخش اصلی پردازش پرسش، بازیابی اطلاعات و استخراج پاسخ تشکیل شدهاند و برای هر بخش روشهای متعددی معرفی شده است. یکی از مهمترین بخشها بازیابی اطلاعات و انتخاب پاراگرافهای مرتبط است. امروزه اغلب پرسش های کاربران در سامانه های پرسش و پاسخ از نوع پیچیده است. برای پاسخدهی به این گونه پرسش ها ابتدا نیازمند درک پرسش و سپس بازیابی اسناد مختلف است که از نظر واژگانی و معنایی به هم مرتبط هستند. در سالهای اخیر پیشرفت یادگیری مبتنی بر شبکه های عصبی عمیق از یک سو و معرفی مجموعه داده های باکیفیت در مقیاس بزرگ از سوی دیگر باعث جلب توجه پژوهشگران به این حوزه شده است. در این پژوهش یک روش برای انتخاب پاراگراف های مرتبط برای سامانه های پرسش پاسخ پیچیده روی مجموعه داده هات پات کیوای معرفی شده است. برای انتخاب پاراگراف های مرتبط ابتدا نوع پرسش را با استفاده از یک شبکه عصبی عمیق تشخیص داده می شود. سپس با استفاده از مدلهای زبانی برت در چند گام پاراگرافهای مرتبط که شواهدی از پاسخ در آن نمایان باشد انتخاب میشوند. برای اینکار از روش استخراج کلمات کلیدی در پرسش استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان از بهتر بودن نتایج نسبت به روش پایه دارد.
کلید واژگان: بازیابی اطلاعات, پرسش پاسخ پیچیده, انتخاب پاراگراف, شبکه&Rlm, های عصبی عمیقQuestion-answering systems, as the next generation of search engines, have the capability to retrieve relevant answers to queries posed in natural language. These systems generally consist of three main components: question processing, information retrieval, and answer extraction, with various methods introduced for each component. One of the most important aspects is information retrieval and selecting relevant paragraphs. Nowadays, most user queries in question-answering systems are complex. To respond to such queries, it initially requires understanding the question and then retrieving various documents that are lexically and semantically related to the query. In recent years, advancements in deep neural network-based learning on one hand and the introduction of high-quality datasets on a large scale on the other have attracted researchers' attention to this field. In this research, a method for selecting relevant paragraphs for complex question-answering systems on the HotpotQA dataset is introduced. To select relevant paragraphs, the type of question is first recognized using a deep neural network. Then, using BERT language models, relevant paragraphs that show evidence of the answer are selected in several steps. This process uses keyword extraction from the question. The results obtained indicate that the outcomes are better compared to the baseline method
Keywords: Information Retrieval, Complex Question Answering, Paragraph Selection, Deep Neural Networks -
سامانه های پرسش وپاسخ به عنوان یکی از مهمترین سامانه های هوشمند توانایی پاسخگویی آنی و صریح به پرسش های ورودی را دارند. یکی از چالش های جدید این سامانه ها، قدرت پاسخگویی به پرسش های پیچیده چندگامی است که نیازمند جمع آوری اطلاعات از چندین سند است. در این مقاله یک روش برای حل چالش پاسخدهی به پرسش های پیچیده چندگامی ارایه می گردد. در این روش، ابتدا در یک فرایند دومرحله ای، اسناد مرتبط با پرسش بازیابی می شوند. سپس برای تسهیل در پاسخ دهی به پرسش، نسبت به استخراج دانش از اسناد بازیابی شده و بازنمایی آن در قالب یک گراف اقدام می گردد، در نهایت و برای یافتن پاسخ پرسش، استدلال روی گراف با ترکیب شبکه عصبی گرافی نامتجانس و مبدل انجام می پذیرد.به منظور بررسی میزان کارآمدی روش پیشنهادی، این روش و سایر کارهای مرتبط بر روی مجموعه داده دامنه باز هات پات کیوای مورد آزمایش قرار گرفته است. نتایج بدست آمده در پاسخدهی به پرسش بر مبنای معیار اف وان و تطبیق دقیق به ترتیب مقادیر 86٫51 و 78٫71 گزارش شده است که نشانگر برتری این روش نسبت به سایرکارهای مشابه به خود است.کلید واژگان: سامانه های پرسش و پاسخ, پرسش پیچیده چندگامی, درک مطلب ماشینی, شبکه عصبی گرافی نامتجانس, مبدل هاQuestion Answering Systems (QAS) are one of the most important intelligent systems that have the ability to provide instant and explicit answers to input questions. One of the new challenges of these systems is the ability to answer multi-hop complex questions that require information collection from multiple documents. In this paper, a method is proposed to solve the challenge of answering multi-hop complex questions. In this method, first, documents related to the question are retrieved in a two-step process. Then, to facilitate answering the question, knowledge is extracted from the retrieved documents and represented in the form of a graph. Finally, to find the answer to the question, reasoning is performed on the graph using a combination of heterogeneous graph neural network and transformer. To evaluate the effectiveness of the proposed method, this method and other related works have been tested on the HotpotQA open-domain dataset. The results obtained in answering questions based on F1 score and exact match are reported as 86.51 and 78.71 respectively, indicating superiority of this method over similar works.Keywords: Question Answering Systems (QAS), Multi-hop Complex Questions, Machine Reading Comprehension (MRC), Heterogeneous Graph Neural Network (HGNN), Transformers
-
افزایش استحصال و ارتقاء کیفیت نفت تولیدی یکی از موضوعات بسیار مهم و چالش برانگیز در بهره برداری از شیل های نفتی می باشد. در این مطالعه به بررسی و ارزیابی نرخ حرارت دهی با استفاده از امواج مایکروویو و حرارت دهی معمولی برروی مقدار و کیفیت نفت-شیل تولیدی از مخزن قالی کوه ایران پرداخته شده است. بدین منظور چند نمونه شیل نفتی با استفاده از فیشر توسعه یافته با امواج مایکروویو در بسامد kH 2450، تحت حرارت دهی در توان های 650، 900 و W 1200 تا دمای نهایی C° 700 (دمای کک شدگی) قرار گرفت. مقدار و ترکیبات نفت-شیل های تولید شده با امواج مایکروویو مورد بررسی واقع شدند و در ادامه نتایج با مقادیر استحصالی از روش حرارت دهی معمولی مقایسه گردیدند. نتایج به دست آمده نشان می دهد نفت تولید شده در فرایند حرارت دهی با استفاده از امواج مایکروویو در تمامی نرخ های حرارتی بیش از حرارت دهی معمولی است. در حرارت دهی معمولی با افزایش نرخ حرارت دهی میزان نفت تولید شده کاهش یافته است، ولی در حرارت دهی با امواج مایکروویو روندی افزایش و کاهشی دارد. در نفت تولیدی با امواج مایکروویو، با افزایش نرخ حرارت دهی ترکیبات آسفالتین کاهش و ترکیبات اشباع افزایش می یابد. در حرارت دهی معمولی با افزایش نرخ حرارت دهی ترکیبات اشباع و آسفالتین کاهش و ترکیبات رزین افزایش می یابد. مقادیر ترکیبات آروماتیکی نیز دارای نوسان است. در نفت-شیل های تولیدی با استفاده از امواج مایکروویو بیشترین گوگردزدایی مشاهده می شود، در حرارت دهی معمولی با افزایش نرخ حرارت دهی مقادیر سولفور و نیتروژن، کاهش و اکسیژن افزایش یافته است. براساس نتایج حاصل از طیف روش تبدیل فوریه مادون قرمز FTIR نفت-شیل های تولیدی، با افزایش نرخ حرارت دهی در هنگام استفاده از امواج مایکروویو علاوه بر حضور ترکیبات هیدروکسیلی، افزایش ترکیبات آلیفاتیکی نیز مشاهده می گردد. اما در حرارت دهی معمولی چنین پدیده ای مشاهده نگردید. استفاده از فن آوری مایکروویو نه تنها سبب افزایش بازدهی تولید نفت از نمونه شیل های نفتی می گردد، بلکه ارتقاء کیفیت آن را نیز به دنبال دارد.
کلید واژگان: شیل نفتی, مایکروویو, پیرولیز, نفت شیل, ارتقاء کیفیت, قالی کوه لرستانExperimental Study of the Effects of Heating Type on the Oil Produced from Iranian Oil Shale SamplesThis study investigates and evaluates the effects of heating type using microwaves and conventional heating on the yield and quality of oil-shale produced from the Qalikuh reservoir with total organic carbon TOC between 3.83 and 26.4% by the weight and average 16.5% by weight. With microwaves heating, Maximum oil produced is %5.9 by weight and Based on the analysis of SARA shale oil compounds, asphaltene compounds decrease (24% by weight), saturated compounds increase (on average 40% by weight), and resinous and aromatic compounds also have fluctuating behavior. In conventional heating, Maximum oil Produced is 4.5% by weight, and the amounts of saturated compounds (about 23% by weight) and asphaltic compounds (on average 14% by weight) in shale oil decrease, but resinous compounds (about 28% by weight) decrease and compounds Aromatic values also fluctuate. The highest desulfurization in shale oil produced using microwaves was observed, The amount of nitrogen in the shale oil also decreases with the heating by microwaves finally reaches to 8% by weight. In shale oil produced by normal heating, finally sulfur decreases by 31%, nitrogen increases by 21%, and oxygen increases by 60%.
Keywords: Oil Shale, microwave, pyrolysis, shale oil, Upgrading -
نیاز به نرم افزار و یا به صورت کلی سیستمی که بتواند به صورت روزانه اطلاعات مهمی (که فرد احساس می کند ممکن است در آینده به آنها نیاز پیدا کند) را در خود ذخیره کند و در زمان لازم این اطلاعات را در اختیار فرد قرار دهد، لازم و ضروری به نظر می رسد. سعی بر این است تا در این مقاله با ارایه سیستمی به انسان کمک شود تا با ذخیره کامل اطلاعات در گذشت زمان بتواند در هر زمانی که نیاز به اطلاعاتی داشت (که به دلیل مشغله های ذهنی قادر به یادآوری آنها نیست) بتواند با یادآوری بخشی از اطلاعات موردنیاز خود به تمامی اطلاعات خود به صورت کامل دست یابد. در سیستم پیشنهادی اطلاعات در ابتدا در گراف دانشی ذخیره می شود، این گراف دانش دارای ارتباطاتی بین نودها است که به دلیل وجود همین ارتباط ها و با استفاده از روش های جستجوی کلیدی بهترین و کامل ترین پاسخ به کاربر برگردانده می شود. کاربر به صورت روزمره اطلاعات مهم خود را،که می شنود و یا می خواند و گمان می کند ممکن است در آینده به آنها نیاز پیدا کند را به صورت کامل در این سیستم ذخیره می کند و در زمان لازم فقط با یادآوری بخشی از اطلاعات به کل آن اطلاعات دسترسی پیدا می کند. پس از ذخیره داده ها در گراف دانش(که دارای ارتباط های خاصی بین نودها است) ذخیره می شود و با روش های جستجوی کلیدی اطلاعات را بازیابی می کند. روش ارایه شده کمک بهینه ای به بازیابی اطلاعات از دست رفته انسان خواهد کرد.
کلید واژگان: نمودار دانش, بازخورد ارتباط, حافظه انسانJournal of Innovations of Aplied Information and Communication Technology, Volume:1 Issue: 4, 2023, PP 33 -44The need for a software or a system in general that can store important information (which a person feels may be needed in the future) on a daily basis and provide this information to the person at the necessary time, It seems necessary and essential. In this article, an attempt is made to help humans by providing a system so that by fully storing information over time, whenever they need information (which they are unable to recall due to mental preoccupations), they can recall a part of it,Get all the information you need in full. In the proposed system, information is initially stored in a knowledge graph, this knowledge graph has connections between nodes, which return the best and most complete answer to the user due to the existence of these connections and using key search methods to be. On a daily basis, the user stores his important information, which he hears or reads and thinks he may need in the future, in this system, and when necessary, just by reminding him. A part of the information gets access to the whole information. On a daily basis, the user stores his important information, which he hears or reads and thinks he may need in the future, in this system, and when necessary, just by reminding him. A part of the information gets access to the whole information.
Keywords: knowledge graph, feedback communication, human memory -
خوشه بندی گره های گراف از جنبه ساختاری یا محتوایی، همواره موردتوجه پژوهشگران حوزه داده کاوی بوده است؛ اما به خوشه بندی گراف بر مبنای ساختار و محتوا به طور ترکیبی کمتر توجه شده است. با توجه به نیاز خوشه بندی ساختاری-محتوایی در شبکه های اطلاعاتی که شبکه های اجتماعی نمونه ای از آن هاست، در این مقاله الگوریتم خوشه بندی ICS-Cluster ارایه شده که هر دو جنبه ساختار و محتوا را به صورت هم زمان در نظر می گیرد. هدف این روش، رسیدن به خوشه هایی با ساختار درونی منسجم (ساختاری) و مقادیر ویژگی (محتوایی) همگن در گراف است. در این روش ابتدا گراف اولیه به یک گراف ساختاری-محتوایی تبدیل می شود که در آن وزن هر یال (ارتباط) بیانگر شباهت ساختاری-محتوایی دو گره (موجودیت) است. خوشه بندی با توجه به وزن یال ها به صورت افزایشی انجام می شود بدین معنا که گره های یال با وزن بالا به عنوان خوشه در نظر گرفته می شوند و وزن یال های متصل به خوشه با یکدیگر ادغام شده و به صورت یک یال متصل به خوشه در نظر گرفته می شوند، این مراحل تا زمانی که الگوریتم به تعداد خوشه موردنظر کاربر برسد، ادامه خواهد یافت. الگوریتم ICS-Cluster به هر تعداد خوشه که مدنظر کاربر است، گراف را خوشه بندی می کند. مقایسه الگوریتم مطرح شده با سه الگوریتم خوشه بندی ساختاری- محتوایی ارایه شده، بر اساس معیارهای شش گانه سنجش کیفیت خوشه، بیانگر عملکرد مناسب روش ICS-Cluster است. این معیارها معیارهای ساختاری تراکم خوشه، خطای یال و پیمانگی، معیار محتوایی میانگین شباهت، معیار ساختاری-محتوایی CS-Measure و زمان اجرای روش ها است.
کلید واژگان: خوشه بندی گراف, خوشه بندی ساختاری- محتوایی, گراف خصوصیت, استخراج خوشهResearchers have always been interested in graph nodes clustering based on content or structure. But less attention has been paid to clustering based on both structure and content. But a content-structural clustering is needed in information networks like social networks. In this paper, the ICS-Cluster algorithm is proposed which takes into consideration both the structure and content aspects of the nodes. The purpose of this approach is to gain a coherent internal structure (structural aspect) and homogeneous attribute values (content aspect) in the graph. In this approach firstly the graph is converted into a content-structural graph which edges’ weight show similarity between the connected nodes. Incremental clustering is done based on edges’ weight in this process the edges with the most weight is considered as clusters then the weight of connected edge to the cluster is aggregated and they’ll be one edge, the process is repeated until the algorithm reaches the number of clusters that indicated by the user. ICS-Cluster algorithm number of cluster is indicated by the user. Comparing ICS-Cluster with other content structural algorithm based on six criteria for measuring cluster quality shows that ICS-Cluster has good performance. These criteria contain structural criteria (Modularity, Error Link, and Density), content criterion (Average Similarity), content-structural criterion (CS-Measure) and the run time.
Keywords: Graph Clustering, content-structural clustering, Attributed Graph, Cluster Extraction -
موجودیت ها در شبکه های اجتماعی علاوه بر داشتن ارتباط با یکدیگر، دارای محتوا نیز هستند. این مدل از شبکه ها می توانند بر روی گراف هایی که گره های آن شامل متن هستند، مدل شوند. خوشه بندی گراف ازجمله مهم ترین کارهای تحلیلی شبکه اجتماعی است. باوجوداین دو جنبه، اغلب روش های خوشه بندی تنها یکی از جنبه های ساختاری یا محتوایی گراف را در نظر می گیرند. الگوریتم های خوشه بندی ساختاری-محتوایی، گراف را از هر دو جنبه ساختار و محتوا به صورت هم زمان در نظر می گیرند. هدف این مقاله رسیدن به خوشه هایی با ساختار درونی منسجم (ساختاری) و مقادیر ویژگی (محتوایی) همگن در گراف است. الگوریتم ارائه شده در این مقاله RLS-Cluster نام داشته که به صورت سلسله مراتبی با حذف یال با کمترین میانگین شباهت میان گره های محله آن یال، عمل خوشه بندی را انجام می دهد. در این روش برای هر یال میانگین شباهت محله محاسبه شده و به عنوان وزن آن یال در نظر گرفته می شود. یال هایی که دارای کم ترین وزن هستند حذف می شوند. این مرحله تا زمانی که به تعداد خوشه موردنظر کاربر برسد، ادامه میابد. مقایسه الگوریتم مطرح شده با سه الگوریتم خوشه بندی ساختاری-محتوایی ارائه شده تاکنون، بر اساس معیارهای مختلف سنجش کیفیت خوشه، بیانگر عملکرد مناسب روش ارائه شده است. این معیارها شامل معیارهای ساختاری، محتوایی و ساختاری-محتوایی هستند.
کلید واژگان: خوشه بندی, خوشه بندی ساختاری-محتوایی گراف, شبکه اطلاعاتی, شبکه اجتماعیEntities in social networks, in addition to having the relationship with each other, also have content. This type of networks can be modeled by the enriched graph, in which nodes could have text too. Graph clustering is one of the important attempts toward analyzing social networks. Despite these two facts, most of the existing graph clustering methods independently focused on one of the content or structural aspects. Content-Structural graph clustering algorithms simultaneously consider both the structure and the content of the graph. The main aim of this paper is to achieve well connected (structured) clusters while their nodes benefit from homogeneous attribute values (content). The proposed algorithm in this paper so-called RSL-Cluster performs the clustering by hierarchically removing the edge between nodes which has a weight lower that the average similarity of nodes. This stage continues until reaching the user’s desired number of clusters. Comparing the proposed algorithm with three well-known content-structural clustering algorithms represents the proper functioning of the proposed method. The used measures to evaluate our method include structural, content and the content-structural measures.
Keywords: Clustering, Graph Content-Structural Clustering, Information Network, Social Network -
با افزایش سرعت تولید داده ها، نیاز به پردازش، ذخیره سازی و تحلیل داده های حجیم روزبه روز در حال افزایش است. به تازگی دریاچه داده برای داده های ناساختیافته (با خصوصیت BASE) مطرح شده است. اما وجود داده های حساس ساخت یافته (با خصوصیت ACID) و داده های با حساسیت کمتر غیرساخت یافته در داده های حجیم از طرفی باعث بروز مشکلاتی جدید در مدیریت داده های حجیم با استفاده از این روشها شده است. در این مقاله راه حلی ارائه خواهد شد که قادر خواهد بود داده های ساخت یافته و ناساخت یافته با خصوصیات متفاوت را به صورت هم زمان ذخیره سازی و به پرس وجوهای کاربر به صورت بلادرنگ پاسخ دهد. روش مذکور پس از بررسی انبار داده و دریاچه داده، مشخص کردن نقاط قوت و ضعف و درنهایت با تلفیق این دو روش مطرح شده است. به عنوان یکی از نتایج مهم این تحقیق پس از مقایسه انبار داده و دریاچه داده خواهیم دید، دریاچه داده جایگزینی برای انبار داده نبوده و انبار داده کاربرد های خاص خود را مخصوصا در داده های مالی دارد، زیرا از نظریه ACID پیروی کرده و دریاچه داده نیازمندی های نظریه BASE را رفع می کند. ایده مطرح شده در این مقاله با عنوان آبگیر داده، دارای سه مزیت اصلی است: 1- استفاده هم زمان از انبار داده و دریاچه داده جهت پاسخگویی بلادرنگ به انواع نیاز های دادهای سازمان با بهره گیری از مزایای آن ها 2- تفکیک داده های جدید از قدیمی جهت رسیدن به بی درنگی 3- ایجاد توازی و درنتیجه عدم هم زمانی بارگذاری داده و پردازش پرس وجو جهت کاهش هزینه زمانی.
کلید واژگان: داده های حجیم, بانک های اطلاعاتی NoSQL, آبگیر داده, دریاچه داده, انبار داده بی درنگBy increasing the speed of data generation, need to process, store and analyze of Big Data becomes increasing. Related work has been done to create real-time data warehouse, but according to current unstructured data in Big Data, data warehouse with the old structure, it doesn't answer new management requirements of this type of Data. Recently, Data Lake has been proposed for unstructured data (with BASE properties). However, existence of important structured data (with ACID properties) and less sensitive unstructured big data on the other hand, causing new problems in the management of Big Data by using of this methods. In this paper we will offer a solution which is able to store structured data and unstructured data simultaneously and it can response to user’s queries in real-time. As one of the important results of this research, after comparing the data warehouse and Data Lake concluded that the lake is not a replacement for a data warehouse, and data warehouse has particular use, especially in financial data; because the data warehouse compliance ACID theory, and Data Lake cater requirements of BASE theory. The raised idea in this paper has three main advantage: 1- Simultaneous use of data warehouse and Data Lake to meet the needs of the organization data with the benefits of them. 2- Separating new data from old data to achieve real-time. 3- Development parallelism, thus synchronization loading data and query processing to reduce the cost of time.
Keywords: Big Data, NoSQL Databases, Data Lake, Real-Time, Data Tarn -
Journal of Oil, Gas and Petrochemical Technology, Volume:5 Issue: 1, Summer and Autumn 2018, PP 1 -24
This paper presents the feasibility of the removal of asphaltenes from aqueous solutions by using low- cost natural adsorbents such as light expanded clay aggregate (LECA), perlite and bentonite. The structure of adsorbents was characterized by XRD, FTIR, and SEM before and after the adsorption of asphaltenes. The effect of the adsorbent type, initial asphaltene concentration, particle size of the adsorbent and temperature on the adsorption capacity was investigated. The results showed that at the initial asphaltene concentration of 125 mg L-1, contact time of 24 h, temperature of 50°C and adsorbent dosage of 1 g, the removal of asphaltenes onto LECA, perlite and bentonite was 53.59, 93.01 and 99.77%, respectively. Also Langmuir and Freundlich models were applied to describe the experimental data. The results indicated a good fit by Langmuir isotherm. Thermodynamic parameters such as ∆H, ∆S and ∆G were also calculated. It was revealed that the adsorption was spontaneous and of exothermic nature, which was evident by decreasing the randomness of the dye at the solid and liquid interfaces. The characteristic results and dimensionless separation factor (RL) showed that perlite and bentonite can be employed as an alternative to commercial adsorbents for the removal of asphaltenes from the aqueous solution and oil.
Keywords: Asphaltenes, Adsorption Isotherm, Minerals, LECA, Perlite, Bentonite -
یکی از چالش های اساسی در طرح ریزی عملیات سایبری، تعیین ماموریت های افراد، متناسب با شرایط جسمی، روحی و روانی آن-ها، قبل از به کارگیری در عملیات است. با توجه به حساسیت های ماموریت های سایبری و افزایش درصد موفقیت آن ها، علاوه بر مباحث فنی، درک صحیح از شرایط افراد انکارناپذیر است؛ نظریه زیست آهنگ، یکی از شاخه های نوین علم است که به برسی ویژگی های روحی، فکری، جسمانی و درونی افراد می پردازد. در این مقاله علاوه بر مدل سازی دوره های تناوب چهار چرخه زیست آهنگ براساس مدل مارکوف، ماموریت های یک عملیات سایبری برای طرح ریزی در مدل پیشنهادی، استخراج شده و فرماندهان با مراجعه به این مدل، نیروهای خود را در ماموریت های متناسب با شرایط زیست آهنگ آن ها به کارگیری می کنند. به منظور تعیین میزان تطابق مدل نظری ارائه شده با نظر متخصصان سایبری، روش انجام پژوهش توصیفی– تحلیلی با بهره گیری از ابزار پرسش نامه بوده و از نظرات 30 متخصص حوزه سایبری استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که تقسیم ماموریت ها براساس مدل مارکوف زیست آهنگ با نظر خبرگان مطابقت داشته و می توان با استفاده از این مدل کارایی را در بهره گیری مناسب از متخصصان در عملیات سایبری افزایش داد. نتایج و دستاوردهای این تحقیق را می توان به سایر حوزه های مختلف عملیات سایبری نیز تعمیم داد.
-
فرماندهان منابع ارزشمند یک تیم، گروهان، گردان، لشگر و سپاه هستند. آن ها می توانند ایده های خلاق و ارزشمندی ارائه کنند، مسائل سخت را حل کنند و استراتژی جنگ را به گونه ای تعیین و مدیریت کنند که منجر به پیروزی در نبرد شوند. دانش این افراد، منابع باارزشی است که نباید با مرگ آنها از بین برود. در این مقاله سیستم خبرهای ارائه شده که ضمن جمع آوری و مدل کردن دانش این افراد و ساخت پایگاه دانش آن ها بر مبنای چهارچرخه زیستآهنگ جسمانی، فکری، احساسی و درونی (حس ششم)، بتوان میزان آمادگی رزمندگان را جهت ماموریت های نظامی پیشبینی کرد. در پایگاه دانش میزان اهمیت هر چرخه در ماموریت های مختلف مدل شده است. با ورود اطلاعات رزمنده ها به سیستم خبره، مکانیسم استنتاجی که به صورت سلسله مراتبی طراحی شده، از طرفی بر مبنای زیست آهنگ افراد آن ها را اولویت بندی کرده و از طرف دیگر با توجه به نیازمندی ماموریت موردنظر در پایگاه دانش، رزمندگان را اولویت بندی می کند. با این کار ماموریت با توجه به آمادگی رزمندگان به آن ها محول شده و درنتیجه منجر به افزایش کارایی در استفاده از سرمایه های انسانی می شود.کلید واژگان: ماموریت نظامی, سیستم خبره, آمادگی نظامی, زیست آهنگ, دانش نظامیThe Commanders are valuable resources of a team, group, brigade, division, and corps. They can provide valuable creative ideas, solve hard problems and so determine and manage the war strategy to win the battle. Their knowledge is valuable resources that should not go away with their deaths. In this paper, an expert system is presented that collect the knowledge of this man and build their knowledgebase that based on physical, intellectual, emotional and inner (The Sixth Sense) biorhythm cycle to predicting the level of fighters readiness to perform a military mission. In the knowledgebase, the importance of each cycle is modeled on various missions. With insert, the fighters information to the expert system, inferential mechanisms that are designed hierarchically, on the on hands prioritize them based on biorhythm and on the other hand, according to the mission requirements in the knowledgebase, prioritize the warriors. By doing so, the mission entrusted to warriors with respect to the preparation of them thus will lead to increased efficiency in the use of human capital.Keywords: Military Mission, Expert System, Fighter's Readiness, Biorhythm, Military Knowledge
-
مجله پژوهش نفت، پیاپی 97 (بهمن و اسفند 1396)، صص 142 -154در سال های اخیر انواع ژل ها برای کنترل تولید آب اضافی در چاه های نفت به کار می روند. استفاده از ذرات ژل از پیش تشکیل شده یکی از روش های مناسب برای بستن مسیر آب بدون بستن مسیر تولید نفت و مناطق دارای هیدروکربن است. در این پژوهش نوعی از ذرات ژل با استفاده از کوپلیمر پلی اکریل آمید سولفونه و شبکه ساز استات کروم (III) تهیه شد. روش آنالیز برش نوسانی با دامنه کوتاه برای بررسی استحکام، گرانروی ترکیبی و مدول ذخیره و ویسکوز نهایی ژل تهیه شده به کار رفت. گرانروی ترکیبی و مدول ذخیره نهایی ژل به ترتیب برابر Pa.s 5919 و kPa 4/35 تعیین شد. برای بررسی عملکرد ذرات ژل در محیط متخلخل از آزمایش سیلاب زنی استفاده شد. همچنین برای مطالعه اثر اندازه ذرات در فشار تزریق و ضرایب مقاومت باقی مانده آب و نفت، دو اندازه مختلف از ذرات ژل (63-106 و μm 106-188) در سیلاب زنی به کار رفت. مقدار شاخص کاهش نامتجانس تراوایی برای دو اندازه کوچک و بزرگ ذرات ژل به ترتیب برابر 196/3 و 038/4 و ضرایب مقاومت باقی مانده آب به ترتیب برابر 42/41 و 22/53 به دست آمد. نتایج نشان داد که اندازه ذرات ژل روی ضریب مقاومت باقی مانده آب موثرتر از ضریب مقاومت باقی مانده نفت است.کلید واژگان: ذرات ژل از پیش تشکیل شده, کاهش نامتجانس تراوایی, کنترل تولید آب, اندازه ذرات ژل, اصلاح جریان در عمقPetroleum Research, Volume:27 Issue: 97, 2018, PP 142 -154During recent years, various types of gels are used to control excess water in oil wells. The exploiting of preformed particle gels (PPG) can be considered as a good candidate to shutoff water channels without blocking of oil bearing zones. In this research, the preformed particle gel has been synthesized from Sulfonated polyacrylamide copolymer and chromium acetate (III) as crosslinker. The analysis of low amplitude oscillatory shear method was used to study on gel strength, complex viscosity, ultimate storage, and viscous modulus. The complex viscosity and ultimate storage modulus of gel were determined about 5919 Pa.s and 35.4 kPa respectively. The core flooding test was used to study of PPG performance in porous media. Further, two different size particle gels (63-106 and 106-188 micron) were applied to investigate the particle size effect on injection pressure and residual resistance factor of water and oil. The disproportionate permeability reduction index of 3.196 and 4.038, and water residual resistance factor of 41.42 and 53.22 were determined for small and large particle gels respectively. The results showed that the gel particle size on the residual resistance factor of water was more effective than the oil residual resistance factor.Keywords: Preformed Particle Gel, Disproportionate Permeability Reduction, Water Control, Gel Particle Size, In, depth Profile Modification
-
امروزه با گسترش شبکه های اجتماعی در بین مردم، تلاش های مخالفین برای بدبین کردن ایشان نسبت به حکومت که از آن به عنوان جنگ نرم یاد می شود افزایش یافته است، بنابراین توجه به این شبکه ها برای ارگان های نظامی و امنیتی بیش از پیش اهمیت دارد. خوشه بندی گراف از جمله اولین کارهای تحلیلی یک یا چند شبکه اجتماعی است. متاسفانه اکثر خوشه بندی های گرافی انجام شده بر روی جنبه های ساختاری یا محتوایی گره های گراف به صورت مستقل تاکید دارند. هدف از این مقاله (پیاده سازی شده در قالب الگوریتمCS-Cluster ) رسیدن به خوشه هایی با ساختار درونی منسجم و مقادیر ویژگی (محتوایی) همگن در گراف است. از طرفی پس از جستجوهای صورت گرفته در این تحقیق، هیچگونه معیاری جهت ارزیابی الگوریتم های خوشه بندی که جنبه های ساختاری و محتوایی گره ها را به صورت هم زمان در نظر بگیرد، یافت نشد. به همین دلیل در دومین گام معیاری جدید به نام CS-Measure ارائه شد که قادر است الگوریتم های خوشه بندی گراف را از هر دو جنبه ساختار و محتوا به صورت هم زمان مورد سنجش قرار دهد. مقایسه الگوریتم مطرح شده با دو الگوریتم خوشه بندی ساختاری-محتوایی (از سه الگوریتم شناخته شده تاکنون) بر اساس معیارهای میانگین شباهت، خطای یال و معیار جدید ساختاری-محتوایی، بیانگر عملکرد بهتر روش ارائه شده است و از نظر معیار تراکم نیز عملکرد نسبتا خوبی دارد.کلید واژگان: خوشه بندی, گراف محتوایی, خوشه بندی ساختاری-محتوایی, ارزیابی ساختاری-محتواییToday, with the spread of social networks, the opposition's efforts to chill out people from government (known as soft war) are increased. Therefore, dealing with this type of networks is important for military and security organizations. Graph clustering is one of the first attempts toward analyzing social networks which can appropriately be modeled by a content graph. In contrast, most of the existing graph clustering methods independently focused on one of the content or structural aspects of a graph. The aim of this paper (implemented as CS-Cluster algorithm) is to achieve well connected clusters while their nodes benefits from homogeneous attribute values (content). In the second step of our research, after an intensive search, no measure has found which could simultaneously consider content and structural features of clustering algorithms. So to be able to appropriately evaluate our algorithm, a new content-structural measure (so-called CS-Measure) is proposed. Our experimentation shows that the proposed clustering algorithm outperforms two other well-known content-structural clustering algorithms, using the new content-structural, average similarity, and Error link measure as well as the previous content and structural measures, And it also performed relatively well in density measure.Keywords: clustering, content graph, content-structural clustering, content-structural evaluation
-
یکی از راه های موثر برای کاهش رسوبگذاری آسفالتین استفاده از پراکندهکننده ها در نفت است. در این مطالعه تاثیر دو پراکندهکننده تولوئن و دودسیل بنزن سولفونیک اسید بر روی رسوبگذاری نمونه های نفت مرده و زنده بررسی شد. در بررسی های انجامشده بر روی نفت مرده از آزمون استاندارد 143IP استفاده شد و برای مطالعه نفت زنده نیز بررسی میکروسکوپی فشار بالا به کار گرفته شد. مطابق نتایج بهدستآمده، در نفت مرده افزودن این حلالها نقطه حداقلی برای رسوب آسفالتین پدید میآورد. در نفت زنده نیز استفاده از این پراکندهکننده ها منجر به کاهش میزان رسوبگذاری آسفالتین می شود که برای پراکندهکننده دودسیل بنزن سولفونیک اسید این میزان به بیش از 70% میرسد. بهعلاوه مشاهده شد که در اثر تزریق پراکندهکننده ها، اندازه متوسط رسوبات آسفالتین کاهش مییافت که این کاهش برای دودسیل بنزن سولفونیک اسید بیشتر بود.کلید واژگان: آستانه رسوب, رسوب آسفالتین, پراکندهکننده, دودسیل بنزن سولفونیک اسید, تولوئنOne of the most promising methods in order to mitigate asphaltene precipitation is to use asphaltene dispersants. In this study, the effect of two dispersants of toluene and dodecylbenzene sulfonic acid on asphaltene precipitation of a dead and a live oil sample has been investigated. Investigations on dead oil were conducted using IP143 standard test and for studying live oil in the presence of asphaltene dispersants high pressure microscopy was used. The obtained pictures from high pressure microscopy were analyzed using a picture analysis software. According to the results, this dispersants in dead oil create an optimum point for asphaltene precipitation. In live oil, this dispersants reduce asphaltene precipitation; moreover, for dodecylbenzene sulfonic acid, the reduction in asphaltene precipitation reaches down to 70 percent. Also, it was observed that in the effect of injection of these dispersants, the average size of asphaltene flocculation has reduced, which this reduction was much more for dodecylbenzene sulfonic acid in comparison with toluene.Keywords: Precipitation Onset, Solvent Injection, Asphaltene Precipitation, Dispersant, Dodecylbenzene Sulfonic Acid, Toluene
-
مجله پژوهش نفت، پیاپی 90 (بهمن و اسفند 1395)، صص 141 -152رسوب آسفالتین از سیال مخزن یکی از مشکلات جدی در حین تولید نفت است که سبب مسدود شدن سازند، دهانه چاه و تاسیسات بهره برداری می شود. در مطالعه های پیشین عمدتا رسوب آسفالتین تنها از نگاه ترمودینامیکی بررسی و فرض شده است که این رخداد نسبتا سریع است و آثار سینتیکی وجود ندارند. بدون درک درست آثار سینتیکی همراه در حین رسوب آسفالتین، مدل های ترمودینامیکی پیشبینیای گمراهکننده از پایداری آسفالتین به دست می دهند؛ بنابراین برای مطالعه این پدیده باید از دو منظر تعادل ترمودینامیکی و پایداری سینتیکی به موضوع نگاه کرد. در این مطالعه با روش تزریق مولی برنامهریزیشده گاز طبیعی غنیشده و دیاکسیدکربن در شرایط دما و فشار اولیه مخزن در سامانه تشخیص جامد به ارزیابی سینتیکی فرآیند رسوب ایجادشده پرداخته شد و با فرض سینتیک پلیمری شدن برای واکنش گاز و مولکول آسفالتین، مشخصه های سینتیکی واکنش رخ داده محاسبه شدند. نتایج نشان می دهند که رسوب آسفالتین بهازای 9/0 مول گاز طبیعی غنیشده تزریقی و برای گاز CO2 بهازای 3/0 مول تزریق به یک مول نفت مخزن رخ می دهد. همچنین مرتبه واکنش نسبت به گاز طبیعی غنیشده تزریقی و CO2 حدود 7/2 برابر مرتبه واکنش نسبت به آسفالتین است.کلید واژگان: رسوب آسفالتین, تزریق گاز, سینتیک, سامانه تشخیص جامد, مدل توانیPetroleum Research, Volume:26 Issue: 90, 2017, PP 141 -152Asphaltene precipitation from reservoir fluids during oil production is a serious problem resulting in plugging of the formation, wellbore and production facilities. Generally, asphaltene precipitation has only been investigated from thermodynamic approach in literature, and it assumed that precipitation is relatively fast and has no kinetik effects. Without a good understanding of the associated kinetic effects during the precipitation of asphaltenes, the thermodynamic models can provide misleading predictions for asphaltene stability. So, it should be analyzed from two points of view, thermodynamic and kinetics stability. In this study a molar rich gas and CO2 programmed titration technique was used to evaluate the kinetics of gas-induced asphaltene precipitation from Iranian reservoir oil under isothermal and isobaric initial reservoir conditions in a solids detection system (SDS) and with kinetics of polymerization assumption for reaction between asphaltene and gas, the kinetics parameters of reaction is determined. The results show that asphaltene precipitation occurs in 0.9 mol of rich gas and 0.3 mol of CO2 injected per one mol of reservoir oil. Also, the reaction order of CO2 & rich gas is 2.7 times more than reaction order of asphaltene. So in gas injection, the rate of asphaltene precipitation is highly dependant to the volume of gas.Keywords: Asphaltene precipitation, Gas Injection, Kinetics, Solid Detection System, Power Law
-
امروزه استفاده از سامانه های ژل های پلیمری برای جلوگیری از تولید آب اضافی از چاه های تولیدی نفت، به طور گسترده ای در جهان به کار گرفته می شود. کارآمدی این مواد در محیط متخلخل در گرو پارامترهای متعددی از جمله ترکیب مواد سازنده و شرایط محیطی ژل پلیمر است. از این رو بررسی جامع پارامترهای تاثیر گذار و شناسایی اثر متقابل آنها به منظور افزایش بهره وری سامانه ژل پلیمر، امری لازم الاجراست. لذا در این تحقیق از روش آماری و جامع فاکتوریل جزئی در دو سطح، به منظور بررسی پارامترهای موثر بر زمان بندش ژل پلیمری متشکل از پلی اکریل آمید سولفونه و عامل شبکه کننده استات کروم III استفاده شد تا علاوه بر انجام تعداد آزمایش های بهینه با کمترین هزینه و درکوتاهترین زمان، موثرترین عوامل از میان هشت پارامتر pH، غلظت کلرید کلسیم، نسبت عامل شبکه کننده به کوپلیمر، غلظت کلرید سدیم، غلظت کوپلیمر، سدیم لاکتیت، نانو رس و تیوریا، در کنترل زمان بندش ژل های پلیمری با انجام 32 آزمایش بطری، شناسایی شده و با مدلسازی فرآیند، شرایط بهینه در جهت بهبود فرآیند ایجاد گردد. مدل ارائه شده در این تحقیق با قابلیت پیش بینی زمان بندش ژل بر اساس پارامترهای مورد بررسی، دارای درجه اطمینان 99% است. نتایج نشان داد سدیم لاکتیت، غلظت کوپلیمر، نانو رس، تیوریا و نسبت غلظت عامل شبکه کننده به کوپلیمر به ترتیب پارامترهای اصلی تاثیرگذار بر زمان بندش ژل بوده و همچنین در میان تمامی اثرات متقابل بین پارامترها، اثر متقابل سدیم لاکتیت و نسبت غلظت عامل شبکه کننده به کوپلیمر بیشترین سهم را در کنترل زمان بندش ژل دارد.
کلید واژگان: ژل پلیمر, مدلسازی, زمان بندش ژل, روش فاکتوریل جزئی, پارامتر اصلی, اثر متقابل بین پارامترهاA system of Polymer gel is widely used in oil production wells in order to reduce unwanted water production. The efficiency of these systems in porous media depended on various parameters such as the composition concentration and the media condition of the polymer gels performance. So it is necessary to study the effective parameters and their interactions in order to increase the efficiency of systems of polymer gels. Therefore، in this research، two-level factorial design as a statistical method was used to study the effective parameters on the gelation time of polymer gel containing sulfonated polyacrylamide copolymer and chromium triacetate as crosslinker to not only reduce the number of experiments in the lowest time and cost، but also present the most effective parameters among the eight studied parameters (pH، CaCl2 concentration، crosslinker/co-polymer ratio، NaCl concentration، co-polymer concentration، sodium lactate، nanoclay and thiouria) on gelation time of polymer gels using 32 bottle testing experiment and finally by modeling the process، the optimum condition is presented. The presented model in 99% significant to predict the gelation time of the polymer gel based on the effective parameters. The results showed that sodium lactate، co-polymer concentration، nanoclay، thiouria and crosslinker/co-polymer ratio are the main effects respectively. Also، among the interactions between parameters، the interaction of sodium lactate and crosslinker/co-polymer ratio has the most effect on the gelation time of the hydrogel.Keywords: Polymer gels, Modeling, Gelation time, Two, level factorial design, Main effect, Interaction -
Journal of Oil, Gas and Petrochemical Technology, Volume:2 Issue: 1, Winter and Spring 2015, PP 1 -13
A key parameter for the application of polymer gels in water shut off treatment is the adsorption of polymer gel onto the rock surface. So, the adsorption properties of a nanocomposite hydrogel were discussed in this research by crosslinking of sulfonated polyacrylamide/sodium montmorillonite aqueous solutions with chromium triacetate. The X-ray diffraction patterns indicated that exfoliated type of microstructure was formed. In addition, fourier transform infrared spectroscopy was used to prove the nanocomposite hydrogel interacted with the rock surface qualitatively and the scanning electron microscopy to determine the surface characteristics of the nanocomposite hydrogel layer adsorbed on powdered rock surface. The general behavior of the response indicated that in comparison with the pressure, the adsorption is much more sensitive to the S/L ratio change. The addition of nanoclay of Na-montmorillonite increased the adsorption of NC hydrogel on the surface of powdered sandstone. The influence of pressure and solid/liquid ratio was investigated on adsorption amount. The results showed that nanocomposite hydrogel adsorption decreased continuously by increase of solid/liquid ratio while its adsorption was almost independent of the pressure. Besides, the maximum amount of nanocomposite hydrogel adsorption was obtained in 2500 psi pressure and 0.005 ratio of solid/liquid.
Keywords: Nanocomposite Hydrogel, Nanoclay, Static adsorption, Sandstone reservoir rock, Reservoir pressure -
یکی از روش های جلوگیری از تولید آب اضافی در مخازن نفتی، استفاده از ژل پلیمرها است. برای بررسی اثر این ژل ها در مخازن الزاما بایستی آزمایش های متفاوتی جهت شناسایی و تعیین خواص ژل صورت پذیرد. سپس به کمک نرم افزارهای شبیه ساز، حرکت ژل در محیط متخلخل و اثر آن بر روی شاخص مخزن بررسی شود. در این تحقیق با مدل سازی ریاضی حرکت ژل پلیمر در حالت دو بعدی، تغییرات تراوایی محیط متخلخل نسبت به آب بررسی می گردد. در این مدل سازی، معادلات دیفرانسیل پاره ای حاکم بر حرکت سیال و حرکت ژل با استفاده از روش تقریب تفاضل مرکزی به معادلات جبری تبدیل و سپس با استفاده از روش های عددی در یک بازه زمانی مشخص حل می شوند. نتایج حل عددی، توزیع غلظت ژل اشباع فازهای آب و نفت و میزان تغییرات تراوایی در محیط متخلخل پس از تزریق ژل به چاه تزریق را در یک بازه زمانی 5 ساله نشان می دهد. همچنین با استفاده از قانون توانی یک رابطه برای تغییرات تراوایی آب با زمان بر اثر عملکرد ژل، به دست آمده است. به منظور سنجش اعتبار مدل، نتایج حاصل با داده های آزمایشگاهی برای شاخص یکی از مخازن ایران مقایسه شده که نشان دهنده دقت مطلوب مدل برای بررسی اثر ژل پلیمر بر کاهش تراوایی و تولید آب می باشد.
کلید واژگان: مدل سازی, ژل پلیمر, تراوایی, مخازن نفتی, محیط متخلخلGenerally, gel polymers are an appropriate method for increasing the rate of production of the oil reservoirs. To analyses the effects of gels on the oil reservoirs we will not only need to perform several experiments for determining of gel properties, also require to examine gel motion through the porous media by making use of a simulator software. In this paper a two dimensional, two phase (oil & water) permeability modification modeling developed by including a gelation model into a fluid flow equations. The partial differential equation of motion if the flow & gelation model in porous media one first discretized and then transferred into the non linear-couple algebra equations. The equations will be solved numerically. The results of simulation show the permeability modification in porous media for 5 years. This model is an appropriate mathematical model for examination of both permeability reduction and water production rate effects in porous media; also the permeability modification due to the gel injection in a porous media will be analyzed by using the Civan's power low. Ultimately, the results obtained are compared with experimental data for one of the Iranian Asmari reservoir, which shows a desirable accuracy of the presented mathematical model. -
امروزه ژل های پلیمری به منظور جلوگیری از تولید آب اضافی به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد. پژوهش حاضر، به مطالعه و بررسی آزمایشگاهی عملکرد ژل پلیمرها روی کاهش تولید آب اضافی می پردازد. ترکیب های متفاوت ژل پلیمرها و تاثیر پارامترهای متفاوت (دما، فشار، pH، درصد شوری) به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است. ژل بهینه روی چندین مدل فیزیکی که دربرگیرنده شرایط مخزن مورد نظر (اهواز-آسماری) بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتیجه های به دست آمده، افزایش دما باعث کاهش زمان بندش ژل پلیمر می شود در حالی که فشار، اثر چندانی روی زمان بندش ژل ندارد و از طرفی شوری باعث کاهش زمان بندش ژل می شود. نتیجه های آزمایش های مدل فیزیکی بیانگر کاهش 40 الی 60 درصدی برش آب در شرایط مخزن است.
کلید واژگان: زمان بندش, ژل پلیمر, تغییرهای تراوایی, برش آب -
در مخازن شکافدار، مکانیزم ریزش ثقلی یکی از فرایندهای مهم تولید نفت میباشد که با افزایش زمان تولید و ازدیاد فاصله سطح تماس نفت/ گاز در شکافها، نسبت سطح تماس نفت/ گاز در ماتریسها، نقش آن مهمتر خواهد شد. فرایند مطرح در مکانیزم ریزش ثقلی، آشام مجدد نفت تولید شده از ماتریسهای بالایی توسط ماتریسهای زیرین میباشد. آشام مجدد نفت در ناحیه مورد تهاجم گاز در مخازن شکافدار انجام میگیرد که همراه با فرایند پیوستگی موئینگی به عنوان تاثیر متقابل ماتریسها نامیده میشود. در این تحقیق با انجام آزمایشهای آشام مجدد در آزمایشگاه، این مکانیزم و عوامل موثر بر آن بررسی شده اند.
کلید واژگان: ریزش ثقلی, آشام مجدد, تزریق گاز, پدیده بلوک به بلوکIn the fractured carbonate reservoirs the reimbibation process in the gas invaded zone is dominating on producing process. When the gravitational forces exceed the capillary forces, the matrix blocks, which are surrounded by gas, will release their oil. This oil imbibed by below block if possible up to produced. In this study, we used some experiment for finding the relations and effective parameters in reimbibatin process.Keywords: Gravity Drainage, Reimbibition, Gas Injection, Block to Block Effec -
یک روش موثر در کنترل آب تولیدی از مخازن، استفاده از ژل هاست. دلیل عملکرد موفقیت آمیز ژل، توانایی آن در کاهش زیاد تراوایی آب نسبت به نفت و ارزان بودن آن است. در این پژوهش، بهمنظور دستیابی به رفتار سیال تزریقی در مخازن نفتی و بررسی تغییرهای نفوذپذیری پس از تزریق ژل، مدل ریاضی بر اساس نتیجه های آزمایشگاهی ارایه می شود. در این مدل معادله های حرکت سیال با فرض دو فاز مستقل آب و نفت و با تکیه بر اصول علم سیالات (معادلهی پیوستگی)، استخراج و معادله های انتقال شیمیایی (پروفایل غلظت ترکیب ها) به وسیله ی معادله های دیفرانسیل پاره ای دو بعدی و با احتساب اثرهای تخلخل، چگالی فازها و نرخ تشکیل ژل ارایه می شود. افزون بر این، معادله های حاکم بر خواص فیزیکی ژل، مانند ناروانی، جذب و کاهش تراوایی با تلفیق روش های نظری و تجربی بهدست می آید. معادله های حاصل، دستگاه معادله های دیفرانسیل پاره ای تشکیل داده که با استفاده از روش های عددی و با احتساب شرایط مرزی مناسب حل می شوند. به منظور سنجش اعتبار مدل، نتیجه های حاصل با داده های آزمایشگاهی برای شاخص یکی از مخازن ایران مقایسه شده که نشان دهنده دقت مطلوب مدل می باشد.
کلید واژگان: شبیه سازی, ژل پلیمر, تراوایی, مخازن نفتی, محیط متخلخل -
با کاهش دمای دیواره لوله های انتقال نفت خام به زیر دمای ابری شدن، رسوبات واکس روی سطح داخلی لوله شکل می گیرد. حذف رسوبات واکس به وسیله ی یکی از روش های مکانیکی، شیمیایی و حرارتی صورت می گیرد. با افزایش زمان تولید و افت دبی تولیدی زمان ماند نفت در لوله افزایش می یابد و در نتیجه احتمال تشکیل رسوب واکس افزایش می یابد. در این پژوهش، با استفاده از سیستم دینامیکی طراحی شده، میزان رسوب واکس برای چهار نمونه نفت خام (E، D، C، B) مربوط به مخازن ایران، مورد مطالعه قرار گرفته است. نمونه نفت های مورد استفاده دارای درصد وزنی واکس در گستره ی 2 الی 3 درصد هستند. نتیجه ی پژوهش ها نشان می دهد که تفاوت دمای سیال و دیواره لوله مهم ترین عامل روی میزان رسوب است. افزایش دبی سیال سبب خارج شدن بیشتر واکس از سیال می شود، ولی امکان رسوب گذاری روی لوله را کاهش می دهد. ویژگی های فیزیکی سیال نمی تواند به تنهایی بیان گر مقدار رسوب بر روی لوله باشد و میزان رسوب بستگی به شرایط عملیاتی دارد. مساله رسوب در لوله تنها به رسوب واکس ختم نمی شود، بلکه باید رسوب را از دید کلی و با توجه به کلیه اجزای نفت بررسی کرد.
کلید واژگان: رسوب واکس, خطوط لوله, سیستم آزمایشگاهی, تغییرهای فشار و دما -
مخروطی شدن برای توصیف حرکت آب یا گاز به سمت بازه تولیدی چاه به کار می رود. مخروطی شدن، یک پدیده نامطلوب به شمار می آید که هزینه بهره برداری را افزایش می دهد و سبب کاهش بازده مکانیسم تخلیه شدن مخزن می شود. این پدیده عاملی است که سبب محدود کردن دبی تولید نفت از چاه می شود. مطالعه ی پدیده مخروطی شدن در مطالعات جامع مخزن و مدل سازی کل مخزن مورد توجه و بررسی قرار می گیرد. در این پژوهش، برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه بالای مطالعه ی مخزن، مدل ساده ای برای یک چاه بر اساس ویژگی های آن و حرکت جریان به سمت چاه ارایه شده است تا بتواند با سرعت بیشتر و هزینه کم تر این پدیده را مورد مطالعه قرار دهد. در این مقاله، با مدل سازی این پدیده با روش IMPES این نتیجه ها حاصل شد که دبی تولید نفت نقش اصلی را در تولید آب دارد. آنالیز حساسیت روی تخلخل شکاف و ماتریکس نشان داد که زمان میان شکنی به تخلخل شکاف و برش آب به تخلخل ماتریکس بیشتر حساس است. همچنین با انجام آنالیز حساسیت روی تراوایی شکاف و ماتریکس، مشخص شد که زمان میان شکنی به تراوایی عمودی و افقی شکاف و برش آب به تراوایی افقی شکاف بیشتر حساس است. نتیجه های این مدل سازی با نتیجه های حاصل از مطالعه جامع مخزن باCMG مقایسه شده است.
کلید واژگان: مخروطی شدن آب, مخازن شکاف دار, مدل سازی, برش آب, زمان میان شکنی
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.