رسول ظفرمند
-
زمینه و هدف
برنامه پزشک خانواده شهری یکی از اصلاحات نسبتا بزرگ نظام مراقبت سلامت ایران است که از سال 1391 در استان های فارس و مازندران اجرا شد. نظر به گذشت نزدیک به 5 سال از اجرای برنامه، این مطالعه با هدف شناخت دستاوردها و چالش های اجرای برنامه پزشک خانواده شهری از دیدگاه مدیران و مجریان انجام گرفت.
روش پژوهشاین مطالعه توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی در زمستان 1395 در استان های فارس و مازندران انجام گرفت. جامعه پژوهش مدیران و کارشناسان پایش گر برنامه پزشک خانواده شهری و نمایندگان پزشکان خانواده و مراقبین سلامت بودند که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته حاوی 2 بخش و 15 سوال بود که روایی آن به تائید رسید. با برگزاری 29 پانل خبرگان، داده ها جمع آوری و در نرم افزار SPSS 23 با آزمون های t مستقل و آنووا تحلیل شد.
یافته هااز کل 647 نفر مورد مطالعه در کل 2 استان با احتساب موارد تکراری، 1540 مورد دستاورد، 2387 مورد چالش و 1641 مورد راهکار عنوان گردید. میانگین تعداد دستاوردها، چالش ها و راهکارهای عنوان شده به ازای هر فرد به ترتیب 2/0 ± 2/38، 2/7 ± 3/70 و 2/0 ± 2/54 مورد بود. تکراری ترین دستاورد، چالش و راهکار ذکر شده به ترتیب، افزایش میزان بیماریابی و مراقبت بیماری ها (430 نفر)، عدم پرداخت به موقع به پزشکان (198 نفر) و تامین منابع پایدار جهت پرداخت های به موقع (119 نفر) بود. بین میانگین دستاوردها، چالش ها و راهکارهای عنوان شده و بعضی از متغیرهای فردی و اجتماعی رابطه معنی دار وجود داشت (0/05 < p).
نتیجه گیریاین مطالعه نشان داد افزایش میزان بیماریابی مهم ترین دستاورد و عدم پرداخت به موقع بزرگترین چالش برنامه بود که باید مورد توجه سیاست گذاران قرار گیرد.
کلید واژگان: دستاوردها و چالش ها, پزشک خانواده, پزشک خانواده شهری, دیدگاه مدیران, دیدگاه مجریانBackgroundUrban family physician program is one of the relatively large reforms in Iran's health care system implemented in Fars
and Mazandaran provinces since 2012. Nearly five years after implementation of the program, this study aimed to identify the achievements and challenges of this program from the viewpoints of managers and administrators.MethodsThis cross-sectional study was conducted in winter of 2016. The research population included administrators and experts monitoring the urban family physician program and representatives of the family physicians and health care providers selected using the census method. The data collection tool was a two-part researcher-made questionnaire containing 15 questions with confirmed validity. To collect data, 29 panels of experts were held and the collected information was analyzed by SPSS 23 using independent t-tests and ANOVA.
ResultsAmong the total of 647 participants in 2 provinces, 1540 achievement cases, 2387 challenge cases, and 1641 strategies were found. The average numbers of achievements, challenges, and strategies stated by each person were 2.38 ± 2.0, 3.70 ± 2.7, and 2.54 ± 2.0, respectively. The most frequent achievements, challenges, and strategies were increased disease detection and care (430), untimely payment to physicians (198), and providing sustainable resources for timely payments (119). The means of achievements, challenges, and strategies had significant relationship with some of the individual and social variables (p < 0.05).
ConclusionThis study showed that increasing the rate of detection was the most important achievement and lack of timely payment was the biggest challenge of the program, which should be considered by policy makers.
Keywords: Achievement, Challenges, Family Physician, Urban Family Physician, Viewpoint of Managers, Viewpoint of Administrators -
مقدمهبرنامه پزشک خانواده شهری به عنوان یک برنامه جدید تندرستی، مستلزم تامین منابع و امکانات مورد نیاز می باشد. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت منابع فیزیکی و الزامات مرتبط در برنامه پزشک خانواده شهری استان های فارس و مازندران انجام گرفت.روش کارمطالعه از نوع مقطعی بوده و در زمستان 1395 انجام گرفت. با توجه به برآورد حجم نمونه، 134 مرکز و پایگاه سلامت شهری مجری برنامه پزشک خانواده در استان فارس و 96 مرکز و پایگاه سلامت شهری در استان مازندران به روش تصادفی منظم به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. داده ها با آزمون های کروسکال-والیس و مجذور کای تحلیل شد.یافته هااز 233 مرکز و پایگاه مطالعه شده، در 105 واحد (3/45%) بیش از یک پزشک مستقر بودند. در خصوص وضعیت سازه ای، فضای فیزیکی 183 واحد (9/79%) و نظافت عمومی 178 واحد (1/78%) مطلوب بود. نصب مشخصات ارایه دهندگان خدمات در برنامه پزشک خانواده شهری از 1/42% تا بیش از 70% متغیر بود. همچنین، 104 واحد (8/45%) دارای الکتروکاردیوگرام (EKG) سالم، 195 واحد (5/85%) دارای آفتالموسکوب سالم، 227 واحد (4/97%) دارای لپ تاب یا کامپیوتر سالم، 178 واحد (7/77%) دارای تخت ژنیکولوژی سالم و 125 واحد (8/58%) دارای اتوکلاو سالم بودند. در خصوص تامین منابع فیزیکی و رعایت الزامات در بسیاری از موارد میان استان های مجری تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>P ).نتیجه گیرینتایج نشان داد بعضی از امکانات و الزامات در تعدادی از واحدهای مجری تامین نشده که برای تامین آن باید مداخلات متناسب به عمل آید.کلید واژگان: پزشک خانواده شهری, تامین منابع, منابع فیزیکی, تجهیزات پزشکی, خدمات سلامتBackgroundThe urban physician program as a new health program requires the provision of resources and facilities. This study aimed to investigate the status of physical resources and related requirements in the family physician program in Fars and Mazandaran provinces.MethodsThis cross-sectional study was carried out in winter 2016. According to the sample size estimation, 98 clinics and centers, in Mazandaran province, and 135 clinics and centers, in Fars province, were selected by a systematic random sampling method. The data collection tool was a researcher-made questionnaire; its validity and reliability were confirmed. Data were analyzed using Kruskal-Wallis and Chi-square tests.ResultsOut of 233 studied units, 105 (45.3%) had more than one physician. The structural status of the physical space in 183 units (79.9%) and the general cleaning of 178 units (78.1%) were desirable. The specification of service providers in the urban family physician program was completed from 42.1% to over 70%. One hundred and four units (45.8%) had an intact EKG, 195 units (85.5%) had an intact Ophthalmoscope, 227 units (97.4%) had an intact laptop or computer, 178 units (77.7%) had an intact gynecology bed, and 125 units (58.8%) had working autoclaves. Concerning supplying physical resources and meeting the requirements, there was mostly a significant difference between the provinces (P < 0.05).ConclusionsThe results showed that some of the facilities and requirements were not provided in a number of execution units; so, effective measures must be taken.Keywords: Urban Family Physician, Resources Supply, Physical Resources, Medical Requirements, Health Services
-
سابقه و هدفیکی از راهکارهای آموزش اثربخش، نیازسنجی آموزشی است. نیازسنجی ابزار مهم در طراحی، توسعه و ارزشیابی برنامه های آموزش مداوم می باشد. این مطالعه به منظور تعیین نیازهای آموزشی پزشکان خانواده و مراقبین سلامت شاغل در برنامه پزشک خانواده شهری استان های فارس و مازندران انجام گرفت.مواد و روش هااین مطالعه مقطعی در زمستان 1395 انجام گرفت. جامعه پژوهش پزشکان خانواده شهری و مراقبین سلامت بودند که به صورت نمونه گیری تصادفی منظم انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته شامل 2 بخش متغیرهای فردی با 8 سئوال باز و بسته و 50 موضوع آموزشی برای پزشکان و 47 موضوع برای مراقبین سلامت بوده که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت.یافته هااز 464 نفر مورد مطالعه، 236 نفر (9/50درصد) پزشک و 228 نفر (1/49درصد) مراقب سلامت بودند. جنس 304 نفر (5/65درصد) زن و مابقی مرد بود. در بین پزشکان، 26 نفر (0/11 درصد) هیچ نیازی را برای آموزش اعلام نکردند و مابقی از حداقل یک موضوع تا حداکثر 24 موضوع را به عنوان نیاز آموزشی اعلام کرد. میانگین تعداد موضوعات نیاز به آموزش 9/4±1/7 یا تقریبا 7 موضوع بود. در بین مراقبین سلامت 16 نفر (7/0 درصد) هیچ نیازی را برای آموزش اعلام نکردند و در مقابل 24 نفر (5/10 درصد) کل 47 موضوع مورد بررسی را به عنوان نیاز آموزشی اعلام کردند. میانگین تعداد موضوعات نیاز به آموزش 6/16±1/24 موضوع بود. بین نیازهای آموزشی و بعضی از متغیرهای فردی و اجتماعی رابطه معنی دار وجود داشت(05/0P<).نتیجه گیریاین مطالعه نشان داد نیازهای آموزشی پزشکان کم و نیازهای آموزشی مراقبین سلامت زیاد می باشدکلید واژگان: نیازهای آموزشی, پزشک خانواده شهری, مراقب سلامت, فارس و مازندرانBackground And ObjectiveOne of the effective teaching strategies is the educational needs assessment. Need assessment is an important tool in designing, developing and evaluating continuous education programs. This study aimed to determine the educational needs of family physicians and health care providers working in Fars and Mazandaran provinces.MethodsThis cross-sectional study was conducted in the winter 2016 on urban family physicians and health care providers who were selected by systematic random sampling. The data collection tool was a researcher-made questionnaire consisting of 2 parts: individual variables (8 open and closed questions) and 50 subjects for physicians and 47 subjects for health care providers; its validity and reliability were confirmed.
FINDINGS: Among 464 participants, 236 (50.9%) were physicians and 228 (49.1%) health care providers; 304 (65.5%) were female and the rest were male. Among the physicians, 26 (11.11%) did not require any training, and the rest declared at least one up to a maximum of 24 subjects as educational needs. The average number of subjects required training was 7.1±4.9. Among health care providers, 16 (7.0%) did not require any training, and 24 (10.5%) referred to the total 47 subjects as educational needs. The average number of required subjects was 24.16±16.6. There was a significant relationship between educational needs and some of the individual and social variables (PConclusionThis study showed that the educational needs of physicians are low and health care providers are highKeywords: Educational needs, Urban Family Physician, Health care provider, Fars, Mazandaran
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.