تامین منابع فیزیکی و الزامات اجرای برنامه پزشک خانواده شهری در ایران: از تئوری تا عمل

برنامه پزشک خانواده شهری به عنوان یک برنامه جدید تندرستی، مستلزم تامین منابع و امکانات مورد نیاز می باشد. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت منابع فیزیکی و الزامات مرتبط در برنامه پزشک خانواده شهری استان های فارس و مازندران انجام گرفت. مطالعه از نوع مقطعی بوده و در زمستان 1395 انجام گرفت. با توجه به برآورد حجم نمونه، 134 مرکز و پایگاه سلامت شهری مجری برنامه پزشک خانواده در استان فارس و 96 مرکز و پایگاه سلامت شهری در استان مازندران به روش تصادفی منظم به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد تائید قرار گرفت. داده ها با آزمون های کروسکال-والیس و مجذور کای تحلیل شد. از 233 مرکز و پایگاه مطالعه شده، در 105 واحد (3/45%) بیش از یک پزشک مستقر بودند. در خصوص وضعیت سازه ای، فضای فیزیکی 183 واحد (9/79%) و نظافت عمومی 178 واحد (1/78%) مطلوب بود. نصب مشخصات ارایه دهندگان خدمات در برنامه پزشک خانواده شهری از 1/42% تا بیش از 70% متغیر بود. همچنین، 104 واحد (8/45%) دارای الکتروکاردیوگرام (EKG) سالم، 195 واحد (5/85%) دارای آفتالموسکوب سالم، 227 واحد (4/97%) دارای لپ تاب یا کامپیوتر سالم، 178 واحد (7/77%) دارای تخت ژنیکولوژی سالم و 125 واحد (8/58%) دارای اتوکلاو سالم بودند. در خصوص تامین منابع فیزیکی و رعایت الزامات در بسیاری از موارد میان استان های مجری تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>P ). نتایج نشان داد بعضی از امکانات و الزامات در تعدادی از واحدهای مجری تامین نشده که برای تامین آن باید مداخلات متناسب به عمل آید.