رضا کاکایی
-
پدیده تصاعد آنی گاز یک مساله مهم و از لحاظ ایمنی بسیار جدی در تمامی معادن زغال سنگ بشمار می آید. فروپاشی ناگهانی زغالسنگ و پرتاب لایه زغال بدون تعمد اولیه و همراه با انتشار بسیار زیاد گاز را تصاعد آنی گاز گویند. در این پدیده میزان گازبر حمل زغال شکسته شده در فاصله قابل توجهی موثر است و طی مدت زمان کوتاهی مقدار بسیار زیادی گاز از لایهها یا سنگ درون گیر زغال سنگ خارج و ضمن آن حجم وسیعی از زغال یا سنگ به بیرون پرتاب میشود. در حال حاضر اکثر عملیات معدنی در معادن زغال سنگ در زون گازدار انجام می گیرد. درآیند نیاز با گسترش و توسعه معادن و عمیقتر شدن آن مسلما مسایل و مشکلات ناشی از گازها در معادن زغال سنگ افزایش می یابد. درعین حال باید نهایت تلاش به عمل آید تا با استفاده از دانش و فناوری نوین و سایر امکانات موجود خطرات را به حداقل رساند. در این مقاله بعد از شناسایی دسته عوامل موثر بر پدیده تصاعد آنی گاز در لایه های زغال سنگ و بررسی اندرکنش آن ها با یکدیگر با استفاده از یک دستگاه آزمایشگاهی جدید ساخته شده، به بررسی پدیده تصاعد آنی گاز زغال در معادن زغال سنگ پرداخته شده است. برای افزایش ایمنی و جلوگیری از خسارات جانی و مالی باید اقدامات کنترلی انجام گیرد. برای بررسی پدیده تصاعد آنی دولایه K10 و K21 معدن مورد مطالعه قرارگرفته است. نتایج نشان داد در هنگام تصاعد آنی سیستم با افزایش درجه حرارت مواجه است. همچنین به دلیل تفاوت در ویژگی های این دولایه رفتار متفاوتی در هنگام تصاعد آنی دیده شده است.کلید واژگان: معدن زغالسنگ, پدیده تصاعد آنی گاز, ایمنی, دستگاه آزمایشگاهیThe phenomenon of coal gas outbursts, with its direct influence on preserving the safety of mining through tension alleviation and sustaining operational continuity, as well as the reliance on its quality for various concerns, warrants scrutiny during the planning phase. Consequently, accurately forecasting these sudden gas expulsions is a critical and primary measure in the initial design stage, continuing through the mining and extraction processes. Although the subject has been extensively researched, a complete model is lacking to predict the interrelated impacts of methane gasification and outbursts. Hence, considering its national significance and widespread adoption of this technique globally, it is imperative to investigate the dynamics of sudden gas discharge and drainage. For numerous years, across various research disciplines, experiments utilizing physical models have been conducted to explore and comprehend systems' behaviors and physical properties. A fundamental aspect of these models is the requirement that both the modeled system and the primary model abide by the same physical principles. In the study detailed within this document, following the recognition of critical parameters in the outburst process, a novel apparatus was constructed through dimensional analysis. Utilizing this specially designed laboratory equipment, the outburst emissions were assessed on two coal samples.Keywords: Coal Mining, Outburst, Methane Drainage, Laboratory Study
-
به طور معمول تهویه معادن بر پایه تحلیل سیالات استوار است. هوا به عنوان سیال مورد نظر در علم تهویه معدن مطرح است. از نظر علم سیالات، سیال هوا در شرایط مختلف رفتارهای متفاوتی را از خود نشان می دهد. بر این اساس در روش تحلیل سیالات مربوط به علم تهویه معدن می توان سیال هوا را از چند دیدگاه مختلف همچون مدل خشک، مدل مرطوب، مدل تراکم ناپذیر و مدل تراکم پذیر تحلیل کرد. محققان مدل های مختلف تحلیل سیالات را در تهویه معادن مورد استفاده قرار داده اند و شرایط واقعی در این زمینه برای طراحی تهویه معادن در نظر گرفتن دو شرط هوای مرطوب و تحلیل سیال تراکم پذیر است. بر این اساس در این مقاله شرایط مختلف تحلیل سیالاتی از نظر علم ترمودینامیکی برای طراحی تهویه معادن در نظر گرفته شد و نتایج نشان می دهند که تحلیل سیال تراکم پذیر برای هوای مرطوب نیاز به حل دو رابطه غیرخطی است که نیازمند روش های محاسبات عددی است. یکی از روش های رایج در محاسبات عددی استفاده از روش نیوتن- رافسون است که برپایه مشتق استوار است. استفاده از این روش برای حل این روابط غیرخطی سبب حجیم شدن حجم محاسبات ریاضی می شود. بنابراین در این مقاله برای سهولت حل این دو رابطه غیرخطی و کاهش خطای انجام محاسبات ریاضی دو روش دلتا (Δ) و کا (K) براساس قوانین ترمودینامیکی برای تحلیل هوای مرطوب تراکم پذیر در طراحی تهویه معادن بر اساس مشخص بودن مقدار آهنگ تبخیر در طول حفاری ارایه می شود. نتایج بدست آمده نشان می دهند که این دو روش عملکرد بهتر و ساده تری دارند.کلید واژگان: تهویه, سیال هوا, تراکم پذیر, تراکم ناپذیرGenerally, Mine ventilation is based on the analysis of fluids. The main fluid in mine ventilation is air fluid. Based on the science of fluids, air-fluid shows different behaves in different conditions. In the fluid analysis method of the ventilation science, air-fluid can be analyzed from several different perspectives such as dry model, wet model, incompressible model, and compressible model. Researchers have used various models of fluid analysis in mine ventilation and most of them believe that the real conditions for designing mine ventilation are to consider two conditions: humid air and compressible fluid analysis. Accordingly, in this paper, different fluid analysis conditions were considered for designing mine ventilation and the results show that compressible fluid analysis for humid air needs to be solved by two nonlinear equations. Therefore, it requires numerical calculation methods. One of the most common methods in numerical calculations is the Newton-Raphson method. This method is defined based on the derivative. Using this method for solving these nonlinear equations increases the volume of mathematical calculations. Therefore, in this paper, two Delta (Δ) and K methods are presented to facilitate the solution of these two nonlinear equations and reduce the error of mathematical calculations. Delta (Δ) and K methods have been defined based on thermodynamic rules for analyzing compressible humid air in mine ventilation design. Also, the amount of evaporation rate of water should be known in these methods. The results show that these two methods have a simpler and better performance.Keywords: ventilation, air fluid, compressible, Incompressible
-
استخراج و بهره برداری یکی از بخش های مهم در حوزه ی معادن و صنایع معدنی است. حفر چال های انفجاری اولین مرحله از چرخه ی تولید در معادن روباز می باشد که قسمت عمده ای از هزینه های استخراج را به خود اختصاص می دهند. سرمته ها به عنوان یکی از حساس ترین و مهم-ترین قسمت های حفاری در فرآیندهای عملیاتی، با توجه به نوع کاربرد و هزینه های بالای تمام شده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. سایش و فرسودگی این ابزار پارامتر مهمی برای برآورد کارایی تجهیزات حفاری در پروژه های معدنی است. سایش سرمته های حفاری تابع عوامل مختلفی است که برخی وابسته به ماشین آلات، پارامترهای عملیاتی و پارامترهای مدیریتی و برخی تابع شرایط و خصوصیات ماده سنگ و توده سنگ و محیط اطراف است. بررسی پارامترهای موثر بر سایش سرمته ها می تواند با کاهش اثرات سایش، از هدر رفتن زمان و هزینه های اضافی وارد بر فرآیند حفاری جلوگیری نماید. لذا در این تحقیق ارزیابی عوامل موثر بر سایش سرمته های سه مخروطی دورانی در معدن مس سرچشمه مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا سایش سرمته های سه مخروطی دورانی از طریق افت وزنی محاسبه شده و با تعیین پارامترهای موثر، ارتباط بین این عوامل و سایش سرمته های سه مخروطی دورانی از طریق روش آماری تعیین شده است. سپس با استفاده از تحلیل حساسیت مقدار تاثیر پارامترهای ورودی بر روی هدف تعیین شده است. نتایج این تحلیل ها نشان می دهد که تمامی پارامترهای تحقیق به غیر از شاخص شدت دگرسانی شیمیایی، تخلخل و کوارتز محتوی معادل سنگ بر روی خروجی مورد نظر (سایش سرمته های سه مخروطی دورانی) تاثیرگذارند .
کلید واژگان: حفاری, سایش, سرمته های سه مخروطی دورانی, روش آماری, تحلیل حساسیتExtraction and exploitation is one of the important parts in the field of mines and mining industries. Blast hole drilling is the first stage of the production cycle in open pit mines. Which account for a large part of the exploitation costs. In operational processes, bits are one of the most sensitive and important parts of drilling, due to the type of application and high costs. Wear of these tools are an important parameter for estimating the efficiency of drilling equipment in mining projects. Wear of drilling bits is a function of various factors, some of which are related to machinery, operational parameters and management parameters, and some are dependent on the conditions and rock properties and rock mass and the surrounding environment. Examining the parameters affecting the tricone rotary bits wear can prevent wasting time and additional costs of the drilling process. Therefore, in this study, the evaluation of the factors affecting the tricone rotary bits wear in Sarcheshmeh copper mine has been investigated. For this purpose, the tricone rotary bits wear has been calculated through weight loss and by determining the effective parameters, the relationship between these factors and the tricone rotary bits wear has been determined through statistical methods. Then, using sensitivity analysis, the effect of input parameters on the target is determined. The results of these analyzes show that all the parameters of the study except the Chemical Index of Alteration (CIA), porosity and Equivalent Quartz Content on the desired output (the tricone rotary bits wear).
Keywords: Drilling, Wear, tricone rotary bits, Statistical method, Sensitivity analysis -
تخمین عمر باقیمانده ماشین آلات در بخش معدنکاری برای حصول اطمینان از تولید و رضایتمندی مشتری از محصول امری ضروری است و از آن با عنوان عمر باقیمانده مفید (RUL) یاد میشود. این معیار براساس قابلیت اطمینان محاسبه شده که متاثر از شرایط محیطی است. تاثیرات شرایط محیطی نیز با عنوان "فاکتورهای ریسک" در تحلیل ها وارد میشوند. در این مقاله رویکردی پیشنهاد شده است که براساس آن نخست قابلیت اطمینان سیستم با توجه به تاثیر فاکتورهای ریسک بررسی و سپس RUL برای حالات مختلف تخمین زده میشود. همچنین عمر باقیمانده مفید یک دستگاه بیل مکانیکی کوماتسو1250- PC از معدن مس سونگون به عنوان مطالعه موردی با این رویکرد ارزیابی شد. در نتیجه ارزیابی، بر مدل نرخ مخاطرات متناسب ویبول برای توصیف رفتار خرابی برازش شده و عمر مفید برای چهار سناریوی تصادفی محاسبه شد. نتایج به دست آمده در این تحقیق را میتوان برای توسعه، برنامه ریزی، نگهداری وتعمیرات پیشگیرانه، نگهداری وتعمیرات مبتنی بر شرایط، تخمین بازه های تعویض قطعات یدکی استفاده کرد.
کلید واژگان: قابلیت اطمینان, فاکتور ریسک, عمر باقیمانده مفید, فرض متناسب بودن, معدنکاریThe Remaining Useful Life (RUL) valuation of mining machinery is a principal to ensure the production/output and customer satisfaction in the mining zone. In many cases, it may be of attention to know the expected value of the remaining life of the item before it fails from an arbitrary time that known RUL. The system's failure is also evaluated with the reliability index, which describes up-times. An individual unit's reliability during field use is essential in many mining equipment applications. This index, especially in industrial systems, and being affected by the internal condition also affects operating environmental conditions. For example, the loader performance in cold weather will be different from that of warm, which will affect the machine's reliability and thus the RUL. In reliability engineering, operating environmental conditions are considered "Risk factors or Covariates". Therefore, in this paper, an approach is proposed first to analyze the system's reliability considering covariates' effect and then estimate the RUL for different scenarios. The proportional hazard model was used in reliability analysis to be realistic and take the operational influencing factors in calculation. Methods are presented for calculating the reliability function and computing the RUL as a function of the current conditions to guarantee the desired output. The remaining useful life estimation of a Komatsu PC-1250 from the Sungun copper mine was evaluated as a case study of this approach. Systems operating environmental factors such as shift, dump-truck kind, rock kind, … (known as covariates) are assumed to influence covariate in this context. As a result, the Weibull proportional hazard model was fitted to describe the failure behavior, and the RUL of four selected scenarios was evaluated. Presented results can be used, e.g., for developing operational performance, planning of maintenance activities, spare parts provision, and the profitability of the owner of an asset.
Keywords: Reliability, Covariates, Remaining useful life, Proportional hazard assumption, Mining -
مساله سرعت بحرانی و تخمین صحیح آن از مسایل پیچیده در طراحی ایمنی تونل ها در شرایط اضطراری است. سرعت بحرانی باید به طور دقیق تعیین شود تا بر اساس سناریوی به وقوع پیوسته بتوان شرایط ایمن را در محیط بسته ای همچون تونل ها ایجاد کرد. کم یا زیاد بودن سرعت بحرانی سبب بروز مشکلاتی در رابطه با افراد حاضر در تونل خواهد شد. شبیه سازی کامپیوتری در تمامی مطالعات و آزمایش های مرتبط با حریق اهمیت ویژه ای دارد. از آنجا که مقدار HRR (آهنگ رهایش گرما) در تخمین سرعت بحرانی بسیار مهم است، هدف این مقاله ارزیابی میزان تاثیر آهنگ رهایش گرما بر مقدار سرعت بحرانی در تونل های منحنی است. به این منظور ابتدا یک تونل منحنی برای اعتبارسنجی نتایج عددی حاصل از نرم افزار FDS در محیط آزمایشگاهی ساخته شد و سرعت بحرانی به دست آمده برای مدل فیزیکی 90/0 متر بر ثانیه و برای مدل عددی 92/0 متر بر ثانیه بود. پس از اعتبارسنجی داده ها، نتیجه گیری شد که افزایش HRR سبب افزایش سرعت بحرانی می شود، بنابراین بر اساس میزان تغییرات حاصل می توان دریافت که این پارامتر در تخمین سرعت بحرانی بسیار حایز اهمیت است، اما این روند تنها بر محدوده مشخصی حاکم است به طوری که تا رسیدن به حریق 15 کیلوواتی سبب افزایش 50 درصدی سرعت بحرانی خواهد شد و چنانکه از ارزیابی نتایج برمی آید، در خارج از این محدوده سرعت بحرانی مستقل از مقدار HRR است و افزایش آن تاثیر بالقوه ای در رشد یا کاهش سرعت بحرانی ندارد. از سوی دیگر روند افزایش سرعت بحرانی نسبت به آهنگ رهایش گرما در تونل منحنی نسبت به تونل مستقیم، با اختلاف حدودا 10 درصدی، در جایگاه بالاتری قرار می گیرد.کلید واژگان: تونل منحنی, مدل سازی فیزیکی, آهنگ رهایش گرما, شبیه سازی FDSIn terms of longitudinal ventilation design, critical velocity and its estimation are the two most important parameters in a tunnel fire. Critical velocity must be accurately selected to provide safe conditions in a closed environment such as tunnels. This study is focused on fires in curved tunnels using a small-scale model (in a 1/20 scale) experiments and Computational Fluid Dynamics (CFD) simulations. Heat Release Rate (HRR) is considered as one of the key parameters in all numerical studies and physical experiments of the fire. In this study, a numerical study was carried out to evaluate the Heat Release Rate in pool fire Simulation in FDS software and small physical scale experiment. In the first step, grid sensitivity analysis and its impact on HRR estimation were investigated. The critical velocity of the physical model was equal to 0.90m/s and 0.92m/s in the numeric model. After data validation, it was concluded that increasing the HRR increases the critical velocity, so based on the results of the changes, it can be seen that this parameter is very important in estimating the critical velocity. But, this trend only dominates a certain range and the results show that outside of this range, the critical velocity is independent of the amount of HRR. On the other hand, the trend of increasing the critical velocity compared to the heat release rate for the curved tunnel, with a difference of about 10%, is in a higher position than the straight tunnel.Keywords: curved tunnel, small-scale model, Heat Release Rate, FDS simulation
-
The contamination of ores with wastes or materials of lower than the cut-off grade is referred to as dilution. Dilution is an undesirable phenomenon that, on one hand, reduces the product grade and, consequently, reduces the sales prices and, on the other hand, adds an extra cost to waste production. Therefore, studying and evaluating the dilution risk is important in mining, and especially in underground mining. In this work, using a powerful decision-making method, i.e. Multi-Attributive Approximation Area Comparison (MABAC), the dilution risk and ranking it in underground mines are assessed. For this purpose, the most important parameters affecting the dilution in 10 mines of the Venarch manganese mines are first identified and then weighed using the Fuzzy Delphi Analytical Hierarchy Analysis (FDAHP) method. Then using the MABAC method, the dilution risk score for each mine is estimated, and subsequently, various mines are ranked as the dilution risk. Then with the implementation of the Cavity Monitoring System (CMS) and measurement of the actual dilution values, the mines are ranked in dilution. The correct matching of the results of these two rankings indicates that the MABAC method is highly effective in the ranking of the risk. At the end, the risk ranking of the mines is done using the TOPSIS method, and the lack of full compliance with the results of this method with the actual values indicates that the MABAC method is preferable to the TOPSIS method.
Keywords: Dilution risk, Ranking, MABAC approach, Underground metal mine -
In mining projects, all uncertainties associated with a project must be considered to determine the feasibility study. Grade uncertainty is one of the major components of technical uncertainty that affects the variability of the project. Geostatistical simulation, as a reliable approach, is the most widely used method to quantify risk analysis to overcome the drawbacks of the estimation methods used for an entire ore body. In this work, all the algorithms developed by numerous researchers for optimization of the underground stope layout are reviewed. After that, a computer program called stope layout optimizer 3D is developed based on a previously proposed heuristic algorithm in order to incorporate the influence of grade variability in the final stope layout. Utilizing the sequential gaussian conditional simulation, 50 simulations and a kriging model are constructed for an underground copper vein deposit situated in the southwest of Iran, and the final stope layout is carried out separately. It can be observed that geostatistical simulation can effectively cope with the weakness of the kriging model. The final results obtained show that the frequency of economic value for all realizations varies between 6.7 M$ and 30.7 M$. This range of variation helps designers to make a better and lower risk decision under different conditions.
Keywords: Underground Mining, grade uncertainty, Geostatistical Simulation, heuristic algorithm, SLO 3D -
ارزیابی عملکرد ماشین برش اره زنجیری برای سنگهای کربناته با استفاده از امکانسنجی مدلهای شبکه های عصبیمجله محیط و معدن، سال دهم شماره 4 (Autumn 2019)، صص 1105 -1119
پیش بینی نرخ تولید فرآیند برش سنگ ساختمانی و به خصوص زمان استفاده از ماشین برش اره زنجیری بسیار سخت است. فرآیند برش سنگهای ساختمانی عموما یک موضوع پیچیده به همراه فاکتورهای موثر متعدد شامل شرایط مختلف و غیرقابل اطمینان سنگها و ماشینهای برش است . روش گروهی مدیریت (به عنوان نوعی از روش محاسباتی نرم، ابزاری قدرتمند برای تعیین و ارزیابی RBF) (از نوع شبکه عصبی و شبکه عصبی مصنوعی شعاعی GMDH) داده ها شرایط پیش بینی نشده و غیرقطعی هستند. از این رو، در این پژوهش هدف توسعه مدل های پیش بینی برای تخمین نرخ تولید ماشین برش اره زنجیری با استفاده است و سپس مقایسه نتایج به دست آمده از مدلهای توسعه GMDH و روش شبکه عصبی RBFاز روش شبکه عصبی مصنوعی یافته بر مبنای شاخص های و ضریب همبستگیRMSE ،VAF عملکرد شامل تست آزمایشگاهی روی هفت نوع سنگ کربناته به طور دقیق 98است. برای این هدف، پارامترهای (R2) (و سرعت ماش ین CS) (، سرعت زنجیر AA) بررسی شده است و نرخ تولید هر تست اندازهگیری شده است. برخی مشخصات عملیاتی ماشین از جمله زاویه اره (و سه مشخصه مهم فیزیکی و مکانیکی سنگ شامل مقاومت فشاری تک MS) (و تست سختی چکش اشمیت LAA) (، تست سایش لسآنجلس UCS) محوره به عنوان داده های ورودی و نرخ تولید ماشین به عنوان مجموعه اطلاعات خروجی در نظر گرفته شده است. نتایج به دست آمده ثابت میکند مدل توسعه یافته GMDH برای مهیا کردن نتایج با اطمینان بالاتر برای پیش بینی نرخ تولید ماشین برش اره زنجیری بر اساس شاخص های عملکرد تواناتر است.
کلید واژگان: سنگهای کربناته, GMDH, نرخ تولید, ماشین برش اره زنجیری, سنگ ساختمانیPrediction of the production rate of the cutting dimensional stone process is crucial, especially when chain saw machines are used. The cutting dimensional rock process is generally a complex issue with numerous effective factors including variable and unreliable conditions of the rocks and cutting machines. The Group Method of Data Handling (GMDH) type of neural network and Radial Basis Function (RBF) neural network, as two kinds of the soft computing method, are powerful tools for identifying and assessing the unpredicted and uncertain conditions. Hence, this work aims to develop prediction models for estimating the production rate of chain saw machines using the RBF neural network and GMDH type of neural network, and then to compare the results obtained from the developed models based on the performance indices including value account for, root mean square error, and coefficient of determination. For this purpose, the parameters of 98 laboratory tests on 7 carbonate rocks are accurately investigated, and the production rate of each test is measured. Some operational characteristics of the machines, i.e. arm angle, chain speed, and machine speed, and also the three important physical and mechanical characteristics including uniaxial compressive strength, Los Angeles abrasion test, and Schmidt hammer (Sch) are considered as the input data, and another operational characteristic of the machines, i.e. production rate, is considered as the output dataset. The results obtained prove that the developed GMDH model is able to provide highly promising results in order to predict the production rate of chain saw machines based on the performance indices.
Keywords: Dimensional Stone, Chain Saw Machine, Production Rate, Group Method of Data Handling, Carbonate Rocks -
پدیده اضافه شکست و ریزش سقف و دیواره های کارگاه های استخراج در معادن زیرزمینی، سبب بروز رقیق شدگی غیرطراحی و افت عیار ماده معدنی استخراجی می شود. مکانیزم پیچیده ایجاد رقیق شدگی غیرطراحی که از تاثیر پارامترهای مختلف و اندرکنش بین آن ها حاصل می شود، سبب عدم امکان ارایه مدل پیش بینی رقیق شدگی غیرطراحی با دقت کافی از طریق روش های غیرسیستمی می شود. در این مقاله با استفاده از رویکرد سیستم های مهندسی سنگ که در آن اندرکنش بین پارامترها در نظر گرفته می شود، مدلی با دقت بالا برای این هدف ارایه شده است. به این منظور پس از انتخاب 8 پارامتر، به عنوان مهم ترین پارامترهای موثر در ایجاد رقیق شدگی غیرطراحی، مراحل روش یاد شده شامل تشکیل ماتریس اندرکنش، کدگذاری ماتریس و تشکیل جدول رده بندی، اندیس رقیق شدگی غیرطراحی 24 کارگاه از مجموعه معادن منگنز ونارچ محاسبه شده است. در ادامه با استفاده از سیستم مانیتورینگ فضای حفاری، مقادیر واقعی ترقیق غیرطراحی هر کارگاه اندازه گیری شده و از آنجا مدل پیش بینی رقیق شدگی غیرطراحی بر اساس اندیس رقیق شدگی غیرطراحی به دست آمده است. این مدل که یک رابطه توانی است دارای ضریب تعیین 89/0، ریشه میانگین مربعات خطاها 034/0، میانگین درصد مطلق خطاها 089/0 و درصد واریانس 87 است. در پایان با استفاده از این مدل، مقدار رقیق شدگی غیرطراحی 9 کارگاه جدید (غیر از 24 کارگاه یاد شده) پیش بینی و با مقادیر واقعی اندازه گیری شده، مورد مقایسه قرار گرفت. ضریب تعیین این پیش بینی برابر با 95/0 بود که این نشان دهنده کارآیی بالای مدل و رویکرد سیستمی در پیش بینی رقیق شدگی غیرطراحی کارگاه های استخراج زیرزمینی است.کلید واژگان: کارگاه استخراج زیرزمینی, اضافه شکست و ریزش, مدلسازی رقیق شدگی غیرطراحی, سیستم های مهندسی سنگThe over-break and slough of walls and roof of stopes in underground mines leads to unplanned dilution and dropping in the grade. The complex mechanism of unplanned dilution resulting from the effect of different parameters and interaction between them makes it impossible to provide an unplanned dilution model with sufficient accuracy through non-system methods. In this paper, a high-precision model in which interactions between parameters are considered is presented using the rock engineering systems approach. For this purpose, after selecting 8 parameters, as the most important parameters for unplanned dilution, the steps of this method include the formation of interaction matrix, matrix coding and formation of the ranking table, the index of unplanned dilution of 24 stopes from the Venarch Manganese mines has been calculated. Subsequently, using the cavity monitoring system, the actual values of unplanned dilution of each stope were measured and from there the unplanned dilution prediction model was obtained based on the unplanned dilution index. The model, which is a power relationship, has a coefficient of 0.89, root mean square error of 0.034, mean absolute error of 0.089 and a percentage of variance of 87. In the end, using this model, unplanned dilution of 9 new stopes (other than the 24 workshops) was predicted and compared with the actual values measured. The coefficient of this prediction is equal to 0.95, which indicates the high efficiency of the model and system approach in predicting the unplanned dilution of underground mining stopes.Keywords: Stope, over-break, slough, unplanned dilution modeling, rock engineering systems
-
در کارگاه های استخراج زیرزمینی به دلیل اضافه شکست و ریزش دیواره ها و سقف و مخلوط شدن باطله با ماده معدنی پدیده رقیق شدگی پیش-بینی نشده رخ می دهد. این پدیده سبب کاهش عیار ماده معدنی و به دنبال آن صرف هزینه جهت جبران نقصان عیار می شود و از طرف دیگر موجب صرف هزینه برای استخراج باطله می گردد. از این رو اندازه گیری میزان اضافه شکست و ریزش به منظور تعیین رقیق شدگی و به دنبال آن بررسی اثر اقتصادی ناشی از آن در کارگاه های استخراج زیرزمینی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لازمه این اندازه گیری، رصد کردن فضای حفاری است زیرا تنها با معلوم بودن عیار محصول خروجی معدن که مخلوطی از تولید کارگاه های مختلف با تناژها، عیارها و رقیق-شدگی های گوناگون است نمی توان وضعیت رقیق شدگی های رخ داده شده در کارگاه ها را به تفکیک کارگاه مشخص کرده و از آنجا پیامدهای حاصل از اضافه شکست را مطالعه کرد. در این مقاله با استفاده از سیستم مانیتورینگ فضای حفاری، به بررسی تاثیر اضافه شکست و ریزش کارگاه ها در کاهش عیار و ایجاد رقیق شدگی و از آنجا افزایش هزینه استخراج کانسنگ و به دنبال آن کاهش سود حاصل از فروش محصول پرداخته شد. به این منظور با تعریف معادل خطی اضافه شکست و ریزش برای رقیق شدگی، سیستم مذکور بر روی تعداد 24 کارگاه استخراج، از مجموعه معادن منگنز ونارچ به اجرا در آمد و منجر به کشف روابط حاکم بین پارامترهای اضافه شکست و رقیق شدگی و پارامترهای اقتصادی از جمله رابطه پیش بینی افت سود ناشی از اضافه شکست گردید. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد اضافه شکست حد سربه سری در مقدار 18/2 متر که رقیق شدگی 38/67 درصد را به همراه دارد اتفاق افتاده و در این حالت میانگین عیار ماده معدنی استخراجی نسبت به عیار برجا با 16 واحد افت همراه بوده و اضافه شکست و ریزش بیشتر از آن زیان دهی معدن کاری را در پی خواهد داشت.کلید واژگان: کارگاه استخراج زیرزمینی, مانیتورینگ فضای حفاری, رقیق شدگی پیش بینی نشده, اثرات اقتصادیIn underground stopes, unplanned dilution occurs due to the overbreak and slough of walls and roof and consequently contamination of ore with wastes. This phenomenon not only leads to a reduction in the grade and, consequently costing to deficit grade, but also leads to the cost for mining the waste. Hence, the measurement of the amount of overbreak and slough of roof and walls of stopes in order to determine the unplanned dilution and, consequently, the study of the economic effects of it, is very important in underground mining. In this paper, using the cavity monitoring system (CMS), the effects of unplanned dilution on reduction of grade and increase in the cost of mining and reduction in the profit investigated. For this purpose, by defining the linear equivalent of overbreak and slough (ELOS) for the dilution, the system was implemented on 24 stopes of Venarch Manganese Mines and led to the discovery of the relations between the overbreak and dilution parameters and the economic parameters, including prediction relationship of the loss of profit. Results of data analysis indicate that the break-even of over break is in the 2.18 (m) that results 67.38% dilution.Keywords: underground stope, cavity monitoring system, unplanned dilution, Economic Analysis
-
برای بازیابی حداکثری ذخایر معدنی زیرزمینی اورانیوم، کاهش میزان اشعه جذبی کارگران معدن، کاهش آلودگی های زیست-محیطی و کاهش هزینه های معدنکاری می بایست تمهیدات ویژه ای اندیشیده شود. یکی از این تمهیدات، پرکردن فضاهای استخراجی با پرکننده های بتنی هیدرولیکی به خصوص در روش استخراج کندن و پرکردن تونلی است. در این تحقیق سعی شده است بصورت جامع با نگرش های ذکرشده در فوق، مناسب ترین طرح اختلاط پرکننده بتنی هیدرولیکی انتخاب شود. برای انجام این تحقیق در مقیاس آزمایشگاهی طرح های اختلاط پرکننده بتنی هیدرولیکی با چهار نوع مصالح سنگی باطله های معادن اورانیوم، ماسه رودخانه ای، ماسه شسته شده و ماسه باریت، ساخته شد و نمونه هایی از این طرح های اختلاط برای آزمایش مقاومت فشاری تک محوری گرفته شد. همچنین علاوه بر محاسبه هزینه تمام شده ساخت هر طرح اختلاط، از پرکننده های بتنی هیدرولیکی ساخته شده در ضخامت های مختلف در مجاورت کانسنگ اورانیوم جهت اندازه گیری میزان تشعشع ریخته شد. آزمایش ها و برداشت های میزان تشعشع برای طرح های اختلاط پرکننده بتنی هیدرولیکی در ضخامت های مختلف انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش ضخامت پرکننده بتنی، میزان تشعشع به شدت کاهش پیدا می کند. همچنین این امر اثبات شد که می توان باطله های استخراجی و آب زهکشی شده از معادن اورانیوم را که آلوده به مواد رادیواکتیو می باشند، در اختلاط پرکننده های بتنی هیدرولیکی مورد استفاده قرار داد. این امر علاوه بر کاهش آلودگی های زیست محیطی، هزینه های پرکردن را نیز کاهش می دهد.کلید واژگان: باطله معادن اورانیوم, آلودگی زیست محیطی, پرکننده بتنی هیدرولیکی, تشعشع, مسائل اقتصادیSpecial measures must be taken to maximize the recovery of uranium deposits, reduce the absorption rate of radiation for personnel working, reduce environmental pollution and reduce mining costs in underground uranium mining. One of these measures is to fill the extracted spaces, in particular, in the tunnel cut and fill mining method. In this research, it has been tried to select the most suitable concrete filler mixing plan with the above-mentioned attitudes. To carry out this research, in a laboratory scale, concrete mixing designs were implemented for hydraulic concrete with four types of rock materials from waste of uranium mines, river sand, washed sand and barite sand. Samples of these mixing designs for testing of resistance One-axial pressure was taken. Also, in addition to calculating the cost of making any mixing plan, hydraulic concrete was constructed in different thicknesses adjacent to the uranium ore was poured to measure the amount of radiation. Radiation experiments and measurements were carried out for concrete mixing designs in different thicknesses. The results indicate a sharp decrease in the radiation and absorption dose of radiation by increasing the thickness of the filler concrete. It has also been proven that mining waste and drainage water from uranium mines that are contaminated with radioactive substances can be mixed with hydraulic concrete fillers to fill uranium underground mines in order to reduce environmental pollution and Filling costs.Keywords: Uranium Mine waste, Environmental Contamination, Concrete Hydraulic Filler, Radiation, Economic issues
-
برای بازیابی حداکثری ذخایر معدنی زیرزمینی اورانیوم و کاهش میزان اشعه جذبی کارگران معدن، باید تمهیدات ویژه ای اندیشیده شود. یکی از این تمهیدات پرکردن کارگاه های استخراج شده به ویژه در روش استخراج کندن و پرکردن تونلی با پرکننده های بتنی هیدرولیکی است.
پرکننده ماده یا موادی است که برای پرکردن فضاهای خالی حاصل از کارگاه های معادن زیرزمینی به منظور تامین ایمنی یا انجام عملیات استخراج مورد استفاده قرار می گیرد. برای انجام این تحقیق در مقیاس آزمایشگاهی طرح های اختلاط پرکننده بتنی هیدرولیکی با چهار نوع مصالح سنگی باطله معدن زیرزمینی، باطله معدن روباز، ماسه رودخانه ای و ماسه باریتی ساخته شد و نمونه های شاخص از هر طرح اختلاط برای آزمایش مقاومت فشاری تک محوری گرفته شد. همچنین نمونه های بزرگ مقیاس از پرکننده های بتنی هیدرولیکی ساخته شده، در ضخامت های مختلف و در مجاورت کانسنگ اورانیوم برای اندازه گیری میزان تشعشع ساخته شد. آزمایش ها و برداشت ها نشان دهنده کاهش شدید میزان تشعشع و اشعه جذبی با افزایش ضخامت و وزن مخصوص پرکننده بتنی هیدرولیکی است. نتایج حاصل از آزمایش های انجام شده نشان می دهد که امکان استفاده از پرکننده های مختلف در تامین پایداری کارگاه های استخراج وجود دارد.کلید واژگان: ضخامت پرکننده, کانسنگ اورانیوم, وزن مخصوص, تشعشع, طرح اختلاطIn order to achieve maximum recovery and minimum absorption level of radiation in underground uranium mines specific measures must be taken. One way to achieve this goal is to employ the backfilling method using hydraulic concrete fills, in particular in the tunnel cut and fill method. The backfill is a material which is used to fill the excavated underground stopes to provide support and safety for the mining operations. In this research various mixes of hydraulic concrete fillers were prepared at the laboratory scale. The underground mine waste rock, open pit waste rock, natural river sand, and barite sand were used as backfilling main ingredients and representative samples of each mix design were prepared for the laboratory tests. Moreover, large scale samples of concrete hydraulic fills were cast at varying thicknesses in in the vicinity of uranium ore to enable examining the radiation level. The test results demonstrate that the use of hydraulic concrete fills can provide safety and stability to mining activities.Keywords: Filler thickness, Uranium ore, Specific gravity, Radiation, Mixing plan -
-
امروزه مدل سازی توده سنگ به طور فراگیری به منظور تعیین ویژگی های مقاومتی و رفتار هیدرولیکی توده سنگ بکار برده می شود. از طرفی عدم قطعیت و تغییرپذیری در مطالعات زمین شناسی مهندسی در ارتباط با توده سنگ های متشکل از مواد طبیعی و ناهمگن اجتناب ناپذیر است. زمانی که متغیرهای در فرآیند، عدم قطعیت و تغییرپذیری را نشان می دهند، لازم است ماهیت ویژگی های تصادفی تعریف شود. در این مقاله، با توجه به اهمیت بالای ویژگی پایایی درزه بر رفتار مقاومتی و هیدرولیکی توده سنگ، به توسعه مدل هندسی تصادفی سه بعدی شبکه درزه با در نظر گرفتن ویژگی آماری اندازه درزه بر اساس مدل ونزیانو پرداخته شده است. با استفاده از برداشت های انجام شده در تونل دسترسی به گالری سد و نیروگاه رودبار لرستان و برآورد بهترین توابع توزیع احتمالی بر ویژگی های هندسی دسته درزه های موجود در این منطقه، مدل هندسی سه بعدی شبکه درزه ها تهیه شده است. به منظور اجرای مدل، برنامه کامپیوتری ای به زبان برنامه نویسی ++C، به نام DFN-FRAC3D، نوشته شده که قادر است با استفاده از داده های برداشت شده، علاوه بر تولید خروجی رقومی، نمایش بصری از شبکه ناپیوستگی ها در راستاهای مختلف ارایه دهد. نتایج حاصل از این مقاله می تواند ورودی های مفید برای مدل های عددی جهت تحلیل پایداری و مطالعه رفتار هیدرولیکی توده سنگ باشد.
کلید واژگان: مدل هندسی, مدل سازی تصادفی, شبکه درزه, برداشت درزه, مطالعات آماری, سد رودبار لرستانIn this paper, Given the high importance of joint persistence characteristics on the mechanical behavior of the rock mass, geometric-stochastic joint network model, based on Veneziano method, has been developed by considering the statistical characteristics of joint size. Using surveyed data in the access tunnel of Rudbar Lorestan dam & hydropower plant and estimation of the best probability distribution function on geometric characteristics of existing joint sets in the study area, three-dimensional (3-D) geometric model of joint network has been presented.IntroductionNowadays, modeling is increasingly put forward as a method of determination of rock mass strength characteristics. An accurate description of the rock mass structure does provide a better starting point for modeling of rock mass. Besides, there will always be some random variation in the geometric properties of joints by virtue of rock mass heterogeneous nature. Therefore, it is necessary to describe the ordered properties stochastically and to use in rock mass modeling. 3-D stochastic joint network modeling technique represents the most optimal choice for simulating the probability nature of joint geometric properties. Methodology and Approaches: Using field measurements and statistical analysis, stochastic parameters of discontinuities are detemined. In this paper, collected data is obtained using a linear surveying. Data processing including matching different probability distribution function on geometric properties of surveyed joint sets has been performed using Dips and EasyFit software packages. In order to calculate volumetric joint density, joints, which have been visible to the naked eye in the field, have been counted within an area of 1 m2 using a square frame (1×1 m) with grid lines at 10 cm intervals. Using the areal joint density and existing equations, the volumetric joint density has been calculated for each joint set, separately. Thus, to prepare the geometric-stochastic model, the required inputs,mentioned above, have been used. The generated joints by the developed model, are coincided on the ordered probability distribution function of joint persistence. Results andConclusionsIn this paper, a 3-D geometrical- stochastic discontinuities network model for the access tunnel of Rudbar Lorestan dam has been presented. In order to model implementation, a computer code written in C++, named DFN-FRAC3D, has been developed to represent the joint network in different directions and to generate digital outputs. The results of this paper can be a useful input for numerical stability analysis and hydraulic behavior studies of rock mass.Keywords: Geometrical Model, Stochastic Modeling, Joint Network, Joint Mapping, Statistical Studies, Rudbar Lorestan Dam -
پیش امکان سنجی کاربرد روش گاز کردن زیرزمینی زغال سنگ (UCG) برای تولید برق / مطالعه موردی: منطقه زغالی تخت
-
محیط های سنگی عموما حاوی ترک های متعددی بوده و در اکثر موارد این ترک ها رفتار مکانیکی آن را کنترل می کنند. در فرآیند رشد ترک، اطلاع از میزان بار منجر به انشعاب ترک، زاویه انشعاب ترک، نوع مود رشد ترک ضروری می باشد. شیب ترک تاثیر قابل توجهی در رفتار شکست محیط ترک دار دارد. در این مقاله با استفاده از مصالح گچی نمونه های دیسکی برزیلی ترک دار با مقادیر مختلف شیب ترک تهیه و تحت بار فشاری قرار گرفته است. برای تمامی نمونه ها بار منجر به شکست نمونه، زاویه انشعاب ترک ها از نوک ترک اصلی و مود رشد ترک های جدید ثبت شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که وجود ترک مرکزی با طول یک سوم قطر دیسک، بسته به شیب ترک حدود 60 تا 80 درصد مقاومت نمونه را کاهش می دهد و شیب ترک در میزان کاهش مقاومت تاثیر بسزایی دارد. بر مبنای نتایج بدست آمده، شیب صفر درجه بیشترین مقاومت و شیب 45 درجه کمترین مقاومت را در برابر رشد ترک دارا هستند. همچنین با افزایش شیب ترک میزان زاویه انشعاب ترک های جدید نسبت به راستای ترک اصلی کاهش می یابد.
کلید واژگان: مکانیک شکست سنگ, دیسک برزیلی ترک دار, نمونه گچی, زاویه انشعاب ترک -
یکی از روش های استخراج معادن سطحی روش روباز است که در آن استخراج ماده معدنی به صورت پله ای انجام می شود. محدوده نهایی معدن در این روش که معرف شکل آن در پایان عمر معدن است، باید قبل از استخراج طراحی شود. محدوده نهایی معدن را می توان با روش های دستی و رایانه ای طراحی نمود. در روش دستی محدوده ی سربه سری معدن طراحی می شود ولی هدف در طراحی رایانه ای تعیین محدوده بهینه معدن است. محدوده بهینه، محدوده ای است که سود حاصل از آن حداکثر باشد. جهت طراحی محدوده بهینه الگوریتم های متعددی همچون مخروط شناور، الگوریتم کوروبوف، الگوریتم کوروبوف اصلاح شده و الگوریتم لرچ و گروسمن مبتنی بر نظریه گراف ارائه شده است که هر کدام دارای معایب و مزایای خاصی هستند. طراحان الگوریتم کوروبوف اصلاح شده معتقداند این الگوریتم قادر است در همه حالت ها محدوده بهینه واقعی را برآورد نماید. با توجه به اینکه ثابت شده الگوریتم لرچ و گروسمن قادر است در همه حالت ها محدوده بهینه واقعی را محاسبه نماید، لذا در این مقاله، الگوریتم کوروبوف اصلاح شده در مدل های مختلف مورد نقد و بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل با الگوریتم لرچ و گروسمن مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد که روش مذکور درعین سادگی قادر نیست محدوده بهینه واقعی را در بعضی از مدل ها پیدا نماید.
کلید واژگان: معادن روباز, محدوده بهینه, الگوریتم کوروبوف اصلاح شده, الگوریتم لرچ و گروسمنOpen pit mining is one of the most important methods of surface mining in which extraction of mineral deposit is carried out in benches. Ultimate limits of an open pit which define its size and shape at the end of the mine’s life must be designed before to start the operation. Manual and computer methods can be used to determine optimum ultimate pit limits. Manual methods of designing pit limits are based on stripping ratios and involve determining break even pit limits. The objective of computer methods is to determine the optimum ultimate pit outline for which the net profit is maximized. A number of algorithms such as floating or moving cone method, the Korobov algorithm and the corrected form of this method and the Lerchs and Grossmann algorithm based on graph theory have been developed to find out the optimum final pit limits. Each of these methods has special advantages and disadvantages. The designers of the corrected form of Korobov algorithm claim that this method is able to yield the true optimum pit in all the cases. The aim of this paper is to examine this method for being as a true optimum pit algorithm. This method is compared with the Lerchs-Grossmann algorithm which is the only method that can be proved, rigorously, always to yield the true optimum pit. The results show that the corrected form of Korobov algorithm is not always able to find out a true optimum pit outline.Keywords: Open pit mining, Ultimate Pit Limit, Corrected form of Korobov algorithm, Lerchs, Grossmann algorithm -
ذخایر معدنی ایران، از بهترین برتری های بالقوه کشورمان برای رشد متوازن هستند که با سرمایه گذاری صحیح در بهره برداری از این منابع با ارزش، امکان کسب ارزش افزوده مناسب در بخش های مختلف اقتصادی کشور فراهم می شود. بنابر این یکی از ملزومات سیاست گذاری مؤثر در بخش معدن، شناسایی مواد معدنی اولویت دار برای سرمایه گذاری های آینده است. در این مقاله از روش تحلیل سلسله مراتبی که در آن یک مسئله تصمیم گیری به سطوح مختلف هدف، معیارها، زیرمعیارها و گزینه ها تقسیم می شود رتبه بندی جامع 33 ماده معدنی و انتخاب گزینه های مناسب برای سرمایه گذاری با در نظر گرفتن 6 معیار اصلی شامل معیارهای اقتصادی و بازار، سرمایه گذاری، اشتغال، استراتژیک، فنی، اجتماعی و زیست محیطی و 29 زیرمعیار انجام گرفت. برای انجام رتبه بندی، ابتدا با انجام مصاحبه های حضوری از صاحب نظران بخش معدن کشور، میزان اهمیت هریک از معیارها و زیرمعیارهای یادشده بر مبنای تحلیل سلسله مراتبی تعیین و سپس امتیاز هر یک از مواد معدنی برآورد شد. نتایج، بیانگر آن است که مواد معدنی مس، آهن، فسفات، سرب و روی، زغال و طلا دارای بالاترین اولویت برای سرمایه گذاری هستند. همچنین بر اساس نظرسنجی انجام شده از صاحب نظران حوزه های مختلف فعال در بخش معدن، معیارهای اقتصادی از بالاترین میزان اهمیت و معیارهای اجتماعی و زیست محیطی از کمترین اهمیت برخوردار هستند.
کلید واژگان: رتبه بندی مواد معدنی, تصمیم گیری چند شاخصه, سرمایه گذاری, روش تحلیل سلسله مراتبیMineral Resources which can be regarded as a best potential opportunity to sustainable development of the country. Consequently appropriate investment in exploitation of these reserves can achieve high value added to the most industries. Therefore, it is necessary to recognize the priority of minerals for future investments. In this paper, the Analytical Hierarchy Process, in which a complex problem is modeled in a hierarchical structure showing the relationships of the goal, objectives (criteria) and alternatives, is used to recognize high priority 33 minerals for future investment with regards to the 6 criteria and 29 sub-criteria. For this purpose, on the bases of interview with mineral sector experts weights of criteria are calculated and then the piority of each mineral is determined for investments. The results show that copper, Iron, Phosphate, lead and zinc, coal, gold have high priority for future investments. -
معیار شکست مبتنی بر ضرایب تمرکز تنش که در مطالعات مکانیک شکست رایج است با معیار شکست مبتنی بر مولفه های تنش که اخیرا ارائه شده، باهم مقایسه و مزایا و معایب هر یک در پیش بینی جهت رشد ترک با استفاده از مثال هایی بطور کمی بحث شده است. برای بدست آوردن بردار جابجایی و تانسورهای کرنش و تنش روش عددی بدون مش گالرکین بکار گرفته شده است. برای مدلسازی ترک ها معیار رویت پذیری و برای تعیین ضرایب تمرکز تنش حالت ترکیبی کششی و برشی از روش انتگرال اندرکنش M استفاده شده است. دو مثال تحت شرایط حالت ترکیبی به ترتیب تحت بارگذاری برشی و فشاری جهت مقایسه دو معیار تحلیل شده است. نتایج ضرایب تمرکز تنش محاسبه شده با روش بدون مش گالرکین و انتگرال M با نتایج المان محدود و راه حل تحلیلی تطابق خوبی دارند. معیار مبتنی بر ضرایب تمرکز تنش فقط قادر است جهت رشد اولیه ترک را بطور صحیح پیش بینی کند حال آنکه معیار مبتنی بر مولفه های تنش قادر است در تمام حالات جهت رشد ترک را پیش بینی کند و نتایج آن در مقایسه با نتایج عددی و آزمایشگاهی تطابق مناسب دارد.
کلید واژگان: معیار شکست, جهت رشد ترک, ضرایب تمرکز تنش, روش بدون مش گالرکین, انتگرال MThe commonly used failure criterion based on stress intensity factors is compared with new developed stress based failure criterion to predict crack growth trajectory and the advantages and disadvantages of both criteria are discussed using some examples. To obtain displacement vector and strain and stress tensors، the element free Galerkin method (EFGM) is used. The visibility criterion is applied to model cracks and the M-integral method is employed to calculate the stress intensity factors. Two examples are considered to evaluate the mentioned failure criteria. The stress intensity factors obtained from EFGM show good agreement with the results of finite element and analytical solutions. The failure criterion based on stress intensity factors only can predict the initial crack trajectory however the stress based failure criterion can predict the complete crack growth path and its predictions coincide very well with numerical and experimental results.Keywords: Failure criteria, crack trajectory, Stress intensity factors, Element Free Galerkin Method, M, integral -
انتخاب سنگ شکن مناسب برای کارخانه فرآوری مجتمع فسفات اسفوردی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی
-
معادن به عنوان یکی از بخشهای زیربنایی اقتصاد نقش اساسی در تامین نیاز بسیاری از صنایع و بخشهای دیگر اقتصادی کشور دارد و شناخت ویژگی های کمی وکیفی نیروی انسانی از جمله ملزومات مدیریت کارآمد بر این بخشاست. در این مقاله به بررسی و تحلیل ارتباط بین مولفه های کیفی نیروی انسانی شاغل در معادن فعال کشور و شاخصهای دستمزد و بهره وری پرداخته شده است. بر این اساس، ابتدا وضعیت نیروی انسانی شاغل در معادن کشور بر مبنای میزان مهارت، سطح تحصیلات نیروهای به کارگرفته در بخش تولید، تحقیق و توسعه، میزان آموزشهای مهندسی و کاربردی صورت گرفته و تجربه کاری کارکنان بخش تولید طی سالهای 1375 تا 1384 بررسی شده است. سپس، با تعریف شاخصهای جدید برای تعریف پارامترهای کیفی، تاثیرات و ارتباط متقابل هر یک از این شاخصها با سطح دستمزد و شاخص بهره وری نیروی انسانی بر اساس تحلیل داده های 8 استان معدنی کشور و با استفاده از نرم افزار Eviews مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل، بیانگر عدم تاثیر پذیری سطح حقوق و مزایای نیروی کار معادن کشور از سطح مهارت آنان و تاثیر مثبت مولفه های سطح حقوق و مزایا و سطح دانش نیروی کار بر ارتقای بهره وری در معادن کشور است. بر اساس یافته های تحقیق، ارتقای سطح مهارت نیروی کار بدون در نظر گرفتن عوامل انگیزشی دیگر از قبیل افزایش حقوق و دستمزد، تاثیر مثبتی بر ارتقای بهره وری نیروی کار ندارد.
کلید واژگان: منابع انسانی, معادن کشور, مهارت, آموزشهای کاربردی, دانش, تحقیق و توسعه, بهره وری نیروی کارMines as an important sector of economy has a basic role in the supply chain of most economical sectors. The analysis of quality and quantity of labor force in mines is one of the necessary activities for efficient management. This paper describes the relationship between qualitative properties with labor wage and productivity indexes of Iran mines labor force. For this purpose, qualitative and quantitative properties of labor forces have been evaluated in the period of 1994-2003 based on the experience, education, research and development, training and skills. The quantitative properties of labor force include labor wage and labor productivity. In the next step, relationships between qualitative and quantitative have been evaluated with Eviews software based on information of 8 provinces of Iran. Results show the effects of knowledge level and labor force wage on the labor force productivity. In addition, the skill level has no effect on the mine labor force wages.Keywords: human resource, skill, Experience, Knowledge, Training, research, development, labor force productivity -
مدل سازی عملکرد تلمبه پریستالتیک در فلوتاسیون ستونی با استفاده از روش طراحی فاکتوریل آزمایش ها
-
بخش معدن به عنوان یکی از حوزه های زیربنایی اقتصاد، نقش اساسی در تامین مواد اولیه صنایع دارد و توسعه سرمایه گذاری در این بخش می تواند موجب کسب ارزش افزوده مناسب در بسیاری از بخش های دیگر اقتصادی کشور شود. بنابر این لازم است مواد معدنی اولویت دار جهت سرمایه گذاری های آتی کشور مشخص شود.
در این مقاله از روش شباهت به گزینه ایده آل که برای رتبه بندی و انتخاب گزینه های مناسب با در نظر گرفتن معیارهای مختلف به کار می رود و یکی از مهم ترین روش های تصمیم گیری چند شاخصه می باشد، برای رتبه بندی 33 ماده معدنی کشور جهت سرمایه گذاری استفاده شد. برای این منظور بر اساس مصاحبه های حضوری از صاحب نظران بخش معدنی کشور ابتدا 29 معیار یا شاخص ارزیابی تعیین و وزن های آنها محاسبه گردید و سپس امتیاز هریک از مواد معدنی مورد مطالعه در دو حالت مختلف شامل وزن دهی بر مبنای نظرسنجی های صورت گرفته و وزن دهی یکسان به همه معیارها با روش مذکور مشخص شد. بر اساس بررسی های انجام شده، مواد معدنی مس، زغال، آهن، طلا، کرومیت و سرب و روی، مواد معدنی اولویت دار جهت سرمایه گذاری های آتی کشور شناخته شدند.کلید واژگان: رتبه بندی مواد معدنی, تصمیم گیری چندشاخصه, روش شباهت به گزینه ایده آلMineral sector as the essential part of the economy has important role for supplying industrie's raw materials. Investment promotion in this sector can earn high value added to the most industries. Consequently, it is necessary to recognize high priority minerals for future investment. In this paper, TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) method, one of the major techniques of multiple attribute decision making process, utilized for ranking the 33 minerals for future investment. For this purpose, based on the interviews with mining experties, 29 criteria are defined. Then their quantities and weights are calculated. After that, based on the weights obtaining from the interviews as well as applying equal weights, the rank of each mineral is determined. The results show that copper, coal, iron, gold, chromites, lead and zinc have high priority respectively for future investments in Iran.Keywords: Mineral ranking, multiple attribute decision making, TOPSIS
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.