فهرست مطالب نویسنده:
سعیده جلالیان
-
فصلنامه مشکوه، پیاپی 140 (پاییز 1397)، صص 91 -128از دیرباز تاکنون، تامین نور و روشنایی در بارگاه امام رضا، یکی از موضوعات مورد توجه متولیان امر بوده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تحولات روشنایی در پر ازدحام ترین مکان این بارگاه، یعنی ضریح مطهر است که بیشتر با بهره گیری از منابع دست اول آرشیوی انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، سعی شده است شناخت دقیق و کاملی از وضعیت روشنایی ضریح مطهر در بازه زمانی عصر صفوی تا دوره معاصر به دست آید. مهمترین یافته های این پژوهش حاکی از آن است که در هشت وقفنامه، همه یا بخشی از درآمدهای موقوفات به تامین روشنایی ضریح اختصاص یافته است. انواع شرفه، شمعدان، لاله، مردنگی، قندیل، کچکولی، چلچراغ و لوستر، مهم ترین وسایل روشن کننده ضریح رضوی، در این دوران بوده است. در فاصله عصر صفوی تا دوره قاجار انواع شمع و موم، تنها مواد سوختی برای وسایل روشنایی ضریح بوده است؛ اما از دوره پهلوی اول، چراغ های الکتریکی و انرژی برق، جایگزین این ابزار و سوخت های قدیمی می شود. همچنین اصلی ترین منابع تامین روشنایی در ضریح مطهر، وقف و نذر بوده است که از سوی قشرهای مختلف جامعه به آن، توجه نشان داده شده است.کلید واژگان: ضریح امام رضا(ع), روشنایی, سوخت, ابزار و وسایل, موقوفاتMishkat, Volume:37 Issue: 140, 2018, PP 91 -128For a long time, lighting at Razavi Shrine has been one of administrators concern. The main goal of this study is to investigate lighting evolution in the most crowded place of the Shrine, the holy burial chamber, which is mainly done using first-hand archival sources. In this article, using a descriptive-analytical method, we have tried to obtain a precise understanding of the lighting status of the Holy Shrine from the Safavid period to the contemporary era. The most important findings of this study indicate that in eight endowment documents, all or part of the income is allocated to the provision of lighting.
Various types of candlesticks (Shurfih, sham‘dān, Lālih, Mardangī, Qandīl, Kachkūlī, Chilchirāgh and Lūstir) were the main lighting equipment of Razavi Shrine in that period. From the Safavid period to the Qajar era, candles and waxes are the only fuel for lighting, but from the Pahlavi I era, electric lights and electric power replaces these tools and old fuels. Also, the main sources of lighting at the Holy Shrine were supplied by devotions and vows from different classes of society.Keywords: Imam Reza’s (A.S.) Shrine, lighting, fuel, tools, equipment, endowments -
صندوق ها، محفظه هایی هستند که از چوب، سنگ و بعضا از کاشی ساخته شده و جهت تکریم و بزرگداشت مقام و منزلت پیشوایان دینی، مشاهیر و سلاطین به روی مقبره ایشان نصب می گردد. در طول تاریخ به سبب علاقه مردم به خاندان پیامبر (ص) چهار نمونه از این نمادهای مذهبی و هنری بر مرقد امام رضا (ع) نصب شده است. پژوهش حاضر بر آن است به روش توصیفی تحلیلی این نمود های تمدن ایرانی، اسلامی را با تکیه بر منابع دست اول تاریخی مورد بررسی و مداقه قرار داده و قدمت، ویژگی و سرنوشت هریک از آن ها را در طی ادوار مختلف بیان نماید. شناخت بانیان و واقفان ساخت صندوق ها، بررسی موقوفات و معرفی صندوق پوش ها از دیگر موضوعات در این نوشتار است.کلید واژگان: صندوق, مرقد امام رضا(ع), صندوق پوش, واقفان, موقوفات
-
فصلنامه مشکوه، پیاپی 138 (بهار 1397)، صص 86 -123صندوق و ضریح در فرهنگ مسلمانان نمادی از مضجع بزرگان دین، رجال و مشاهیر شناخته میشود و در بیشتر موارد القاکننده امری مقدس است. همین امر سبب شده است این سازه ها کمتر از جنبه تاریخی و هنری، بررسی شوند. با اینکه اجزای تشکیلدهنده این نماد ها، مشخص بوده و بر نحوه ساخت آن ها اصول خاصی حاکم است؛ اما در مقاطعی، اشیای دیگری بر صندوق ها و ضریح ها افزوده شده که از شاکله اصلی آن ها نبوده است. هدف این پژوهش، شناسایی، معرفی و تجزیه و تحلیل این اشیا و وسایل در صندوق ها و ضریحهای حرم رضوی است. در این نوشتار به شیوه توصیفی_ تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای و آرشیوی تلاش شده است تصویری کامل از ویژگیهای انواع نفایس منصوب و منضم شده به صندوق ها و ضریح های مرقد امام رضا (ع) ارائه شود و شناختی از واقفان، بانیان، اهداکنندگان، سازندگان و هنرمندان این آثار به دست آید. مهم ترین یافتههای این پژوهش نشان میدهد قدیم ترین شیء نفیس نصبشده در صندوق ها به قرن هفتم هجری و قدیم ترین وسیله منصوب بر ضریح ها به قرن دوازدهم هجری میرسد. در میان نفایس گوناگون که به صورت دائمی بر صندوق ها و ضریح ها قرار گرفته، نصب انواع قبه ، پرشمارترین مورد بوده و بیشترین و متنوع ترین اشیا بر ضریح فولادی در دوره شاه سلطان حسین صفوی، نصب بوده است.کلید واژگان: نفایس, صندوق, ضریح, حرم امام رضا (ع)Mishkat, Volume:37 Issue: 138, 2018, PP 86 -123The coffers and burial chambers are recognized as a symbol of the great clergymen and notables in Muslims’ culture, which in most cases have been assumed sacred. This has caused them to be scarcely studied from historical and artistic point of view. Although the constituent parts of these symbols are well known and there is a specific procedure in their construction, at some points, other objects have been added to coffers and burial chambers, which did not belong to the main part. The purpose of this research is to identify, introduce and analyze these objects and equipment in the coffers and burial chambers of the Raḍawī Holy Shrine. In this writing, in an analytical descriptive manner and based on library and archival sources, features of the precious objects attached to the coffers and burial chambers of Imam Riḍā’s (A.S.) mausoleum as well as information about the benefactors, founders, donors, manufacturer and artists of these works presented. The most important findings of this research show that the oldest exquisite objects installed to the coffers dates back to the seventh century AH and the oldest objects attached to the holy burial chambers dates back to 12th century AH. The most frequent objects which were permanently attached to the coffers are different types of domes and the most diverse objects on steel burial chamber were installed during the reign of Safavid Shah Sultan Hussein.Keywords: exquisite of the coffer, exquisite of the burial chamber, Imam Ri??’s (A.S.) burial chambers, Ra?aw? Shrine
-
ضریح، نمادی مذهبی و هنری است که برای رعایت احترام و حفظ قداست مدفن پیشوایان دین و شخصیت های برجسته، ساخته و بر مزار آن ها نصب می شود. شرافت و قداست این سازه در مکان های مقدس و زیارتی، سبب شده امر غبارروبی و تنظیف آن به مرور تبدیل به مراسم و آیینی خاص شده، برای آن وسایل و ابزارهای ویژه ای پدید آید. در پژوهش حاضر با استفاده از شیوه توصیفی _ تحلیلی و استناد به منابع آرشیوی و اشیای موزه ای تلاش شده، ضمن بیان تاریخچه ساخت و اهدای هریک از این ابزار در بارگاه رضوی، به کاربرد آن ها و وصف خصوصیاتشان پرداخته شود. در طی این مطالعه مشخص شد پیشینه ساخت و کاربرد این وسایل به عصر صفویه باز می گردد و وقف و نذر جایگاه ویژه ای در پدید آمدن آن ها داشته است. بخشی از این وسایل و ملزومات خاصه در مراسم غبارروبی ضریح، بعضی در مراسم خدمت فوق ضریح و پارهای به صورت مشترک در هر دو مراسم، کاربرد داشته است.کلید واژگان: ضریح امام رضا (ع), مراسم غبارروبی, وسایل غبارروبی, خدمت فوق ضریحThe dignity and sacredness of holy places and pilgrimage sanctuaries has gradually turned their dusting and cleaning into special ceremonies and rituals, for which specific equipment and tools have been developed. In the present research, by using the descriptive-analytical method and referring to the archive sources and museum objects, it is attempted first to give a brief history of the manufacture and donation of each of these tools to the Raḍawī Threshold and then explain their application and describe their specifications. It was clarified during this study that the manufacture and application of these tools date back to the Safavid period; and endowments and donations have had special position in their appearance. A part of these tools and supplies have been used in special dusting ceremonies of the ḍarīḥ (burial chamber), some have been utilized in over-ḍarīḥ service ceremonies, and some others have been used jointly in both ceremonies.Keywords: Imam Riḍā's (A.S.) burial chamber, dusting ceremonies, dusting tools, over-ḍarīḥ service
-
اطلاع رسانی و آگاهی بخشی می باشد در این گفتار تلاش شده است به معرفی و تشریح یکی از کهن ترین مجموعه های سندی موجود در کشور یعنی اسنادتشکیلات اداری آستان قدس رضوی در عصر صفویه پرداخته و در کنار توصیف ابعاد و جنبه های ظاهری و مو ضوعی اسناد، به نحوه شناسایی وروند سازماندهیآن نیز اشاراتی گردد.
کلید واژگان: آستان قدس رضوی, اسناد, صفویه -
گنجینه ناشناخته رضوی / سخنی پیرامون مجموعه اسناد قدیمی آستان قدس رضوی
-
زیارت یک کلاس توجیهی است / گفتگو با حجت الاسلام دکتر رفیعی
-
الله یارخان آصف الدوله، متولی باشی آستان قدس رضوی در دوره قاجار
-
آستان قدس به روایت تاریخ / معرفی متولیان آستان قدس رضوی در دوره قاجاریه
-
روایت اسناد از ضریح مطهر رضوی / نیم نگاهی به پیشینه تاریخی نصب ضریح حرم
-
ضریح مطهر رضوی به روایت استاد / نیم نگاهی به پیشینه و تاریخچه نصب ضریح در حرم
-
نگاهی به پیشینه غبارروبی در حرم رضوی، به روایت اسناد
-
بدانید!
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.