فهرست مطالب نویسنده:
سید مهرداد طباطبایی فر
-
منابع آب زیرزمینی به عنوان یکی از مهم ترین منابع تامین آب مورد نیاز برای بخش های کشاورزی، شرب و صنعت، از اهمیت زیادی برخوردار است که با خطرات متفاوتی نظیر افت سطح، کاهش میزان تغذیه به سبب نقصان بارندگی و آلاینده های طبیعی و غیرطبیعی مواجه است. این پژوهش در دشت آبرفتی گرمسار، در استان سمنان صورت گرفته است. به منظور شناخت وضعیت کیفی آب شامل هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم، نتایج آنالیز شیمیایی 52 چاه در 2 دوره زمانی 1381تا1388 و 13871390 مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به اهداف تحقیق، روند و آثار تغییرات شاخص نوسان های سطح سفره آب زیرزمینی در 4 دوره زمانی 1373تا1375، 1375تا1381، 1381تا1388 و 1388تا1390 در 75 حلقه چاه، بررسی شد. برای پهنه بندی ویژگی های کمی آب، از روش IDW با توان های 1 تا 5 و دو روش زمین آماری (کریجینگ و کوکریجینگ) در نرم افزارهای ArcGIS و Surfer8 استفاده شد. برای بررسی روند و تغییرات شاخص نوسان های سطح سفره آب زیرزمینی و پارامترهای کیفی معیار آب از کلاس بندی و امتیازات مدل بیابان زایی IMDPA استفاده شد. نتایج نشان داد که افت سطح آب زیرزمینی در دوره های 1373تا1375، 1375تا1381، 1381تا1388 و 1388تا1390 به ترتیب، برابر 05/1 متر، 2/8 متر، 27/4 و 34/5 متر بوده است و به طور متوسط، افت آب زیرزمینی در دشت گرمسار سالیانه معادل 99/0 سانتی متر یا به عبارتی معادل 1 متر است. همچنین به منظور تعیین رده و نوع کیفیت آب از تقسیم بندی ویل کوکس استفاده شد که با توجه به نتایج به دست آمده، نوع کیفیت آب برای کشاورزی «خیلی شور و مضر برای کشاورزی» است.
کلید واژگان: آبهای زیرزمینی, پارامترهای کیفی, مدل IMDPA, دیاگرام ویلکوکس, پهنه بندیInvestigation of Temporal and Spatial Variation of Groundwater Quality and Quantity in Garmsar PlainGroundwater resources as one of the most important sources of water needed for agriculture, industry and drinking is important, that are encountered With different risks such as level fall, reduced feed rate due to lack of rainfall and contaminants normal and abnormal. This study was conducted in Garmsar alluvial plain in Semnan province. According to the research purposes, process and effect of variations underground water table fluctuations, in the 4 periods, 1995-1997, 1997-2003, 2003-2009 and 2010-2012 were investigated in 75 wells. For investigate process effects of variations water quality parameters including EC and SAR, Results of chemical analysis of 52 wells in the second periods, 2003-2009 and 2010-2012 were evaluated and analyzed. In order to quantify the properties of water zonation software was used the method of IDW with a power of 1 to 5, and Geostatistical methods (Kriging and Cokriging) and Surfer8 ArcGIS. For investigate process and variations in the underground water table fluctuations in water quality parameters, was used from Classification and rate of IMDPA desertification model. Results show that groundwater level drop in the periods 1995-1997, 1997-2003, 2003-2009 and 2010-2012 respectively are 1.05, 8.2, 4.27 and 5.34 meters and decrease groundwater in Garmsar Plain. An average of 0.99 cm or in other word we are facing equal to 1 meter drop Groundwater in Garmsar plain. We used Wilcox classification to determine the level and types of water quality.According to results, based on quantitative parameters of EC and SAR are in C4S1 category.Keywords: Groundwater, Quality parameters, IMDPA, Wilcox method, Zonation -
نخستین گام در بیابان زدایی، جلوگیری از گسترش بیابان می باشد؛ که این مسئله باید متکی بر شناخت پدیده هایی است که با کنش واندرکنش با یکدیگر در یک ناحیه تغییراتی را به وجود می آورند و منجر به بیابان زایی می شوند. در این پژوهش با استفاده از روش ایرانی IMDPA شدت بیابان زایی دشت گرمسار در 4 دوره زمانی 75-1373، 81-1375، 88-1381 و 90-1388 مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از بررسی و ارزیابی های اولیه دو معیار اقلیم و آب به عنوان مهم ترین معیارهای موثر در بیابان زایی منطقه در نظر گرفته شد. برای معیار اقلیم 3 شاخص خشکی ترانسو، بارش سالانه و شاخص خشکسالی و برای معیار آب 3 شاخص افت آب زیرزمینی، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم درنظر گرفته شد. سپس براساس مدل مذکور به هر شاخص امتیاز ددهی شدو با میانگین هندسی نقشه های وضعیت بیابان زایی در نرم افزار ARCGIS9.3برای 4 دوره زمانی تهیه شد؛ سپس با تلفیق نقشه معیارها به روش متوسط هندسی، نقشه وضعیت بیابان زایی برای 4 دوره به دست آمد. از بین شاخص های بررسی شده در این دوره، چهار شاخص خشکی ترانسو، افت آب زیرزمینی، هدایت الکتریکی آب و شاخص بارش سالانه به ترتیب با ارزش عددی 81/3، 17/3، 11/3 و 09/3 بیشترین تاثیر و دو شاخص نسبت جذب سدیم، شاخص خشکسالی به ترتیب با ارزش عددی 17/1 و 63/1 کمترین تاثیر را در بیابان زایی دشت گرمسار دارند. تجزیه و تحلیل معیارهای بیابان زایی در منطقه گرمسار نشان داد که در میان معیارهای مورد بررسی، معیار آب بیشترین اثر را بر روی تخریب زمین و بیابان زایی از سال 1373 داشته است.
کلید واژگان: شدت بیابان زایی, آب و اقلیم, شاخص, IMDPA, گرمسارDesertification consists of land degradation in arid, semi-arid and dry sub-humid areas induced by climate change and human activities. For evaluation and mapping of desertification many research have been conducted leading to regional and local models. In this research, among different existing methods, IMDPA model was selected and desertification intensity of Garmsar plain was evaluated based on 2 criteria and 6 indices including: climate (precipitation, drought and aridity index) and water (groundwater table depletion, electrical conductivity, sodium absorption ratio) over four periods; 1995-1997, 1997-2003, 2003-2009 and 2010-2012. Each criterion was assessed based on the selected indices resulted in qualitative mapping of each criterion based on geometric average of the indices. Finally, desertification map of the region was extracted using geometric average of criteria for each period. Thematic databases, with a 1:50000 scale resolutions were integrated and elaborated in ArcGIS9.3. The results showed that during the periods, four indices including groundwater table depletion, electrical conductivity, aridity index and precipitation index have the most significant effects on desertification with the values of 3.81, 3.17, 3.11 and 3.09, respectively. Also two indices including Sodium absorption ratio and drought have the least effect on desertification with the values of 1.17, 1.63 of the Plain, respectively. Also, analysis of desertification criteria in Garmsar region showed that among studied criteria, water criteria have had the most effect on land degradation and desertification since 1994.Keywords: Desertification intensity, Water, climate criteria, Index, IMDPA, Garmsar -
1- یکی از بحران های اکولوژیکی که جهان امروز با آن درگیر شده است پدیده بیابان زایی است. اما، برای مهار آن نیاز به شناخت و درک صحیح از عوامل و فرآیندهای آن می باشد. این پژوهش در دشت آبرفتی گرمسار در استان سمنان صورت گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش ایرانی IMDPA که جدیدترین روش ارزیابی پتانسیل بیابان زایی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. با توجه به اهداف تحقیق، پایش و روند بیابان زایی دشت گرمسار از سال 1381 الی 1390 مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفت. پس از بررسی و ارزیابی های اولیه شاخص های دو معیار اقلیم و آب به عنوان مهم ترین شاخص های موثر در بیابان زایی منطقه درنظر گرفته شد. برای معیار اقلیم 3 شاخص خشکی ترانسو، بارش سالانه و شاخص خشک سالی و برای معیار آب 2 شاخص افت آب زیرزمینی، هدایت الکتریکی درنظر گرفته شد. سپس براساس مدل به هر شاخص براساس تاثیر آن در بیابان زایی وزنی داده شد، همچنین با محاسبه میانگین هندسی از امتیاز شاخص ها و بهره-گیری از نرم افزار GIS نقشه های روند وضعیت بیابان زایی مربوط به شاخص ها برای هر سال تهیه گردید. از بین شاخص های مطالعه شده در این دوره، چهار شاخص خشکی ترانسو، افت آب زیرزمینی، هدایت الکتریکی آب و شاخص بارش سالانه به ترتیب با ارزش عددی 81/3، 17/3، 11/3 و 09/3 بیشترین تاثیر و دو شاخص نسبت جذب سدیم، شاخص خشک سالی به ترتیب با ارزش عددی 17/1 و 63/1 کم ترین تاثیر را در بیابان زایی دشت گرمسار دارند. تجزیه و تحلیل معیارهای بیابان زایی در منطقه گرمسار نشان داد که در میان معیارهای مورد مطالعه، معیار آب بیشترین اثر را بر روی تخریب زمین و بیابان زایی از سال 1373 داشته است.
کلید واژگان: روند بیابانزایی, معیار آب و اقلیم, شاخص, IMDPA, گرمسار
بدانید!
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.