عارف صالح زاده
-
سابقه و هدف
امروزه عقرب گزیدگی از مهم ترین مسایل بهداشتی و پزشکی کشور ایران محسوب می شود. شهرستان شوش به لحاظ داشتن شرایط آب و هوایی مساعد، امکان زیست مناسبی را برای عقرب ها به وجود آورده است. با توجه به اهمیت این موضوع، این مطالعه در خصوص ترکیب گونه ای، توزیع زمانی و میزان وابستگی گونه های عقرب به محیط زیست از لحاظ نوع بافت و میزان رطوبت خاک در شهرستان شوش در سال 1398 انجام شد.
مواد و روش هاجمع آوری نمونه های عقرب در این پژوهش بنیادی-کاربردی از مناطق تعیین شده به روش جستجوی فعال در روز و شب انجام شد. نمونه ها با استفاده از کلیدهای معتبر در زیر استریومیکروسکوپ شناسایی گردیدند.
یافته هاگونه های مزوبوتوس اپیوس (61/6درصد)، آندرکتونوس کراسیکودا (5/3 درصد)، هوتنتوتا سولسه ای (1/2 درصد)، کمبسوبوتوس ماتهیزنی (11/1 درصد)، رازیانوس زارودنی (0/62 درصد)، همی سکورپیوس لپتوروس 18/3 درصد) و اسکورپیون ماوروس تونسندی (1/9 درصد) از خانواده های بوتیده، اسکورپیونیده و همی اسکورپییده شناسایی شدند. گونه های مزوبوتوس اپیوس و همی اسکورپیوس لپتوروس، کمپسوبوتوس ماتهیزنی بافت خاک لومی، سیلتی لومی و شنی لومی و گونه ی آندروکتونوس کراسیکودا بافت خاک سیلتی لومی، لومی و شنی لومی را ترجیح می دهند. توزیع زمانی عقرب ها در فروردین (8/4 درصد) و در شهریور (32/5 درصد) به ترتیب کم ترین و بیش ترین میزان فراوانی را داشته است.
استنتاجبا توجه به توزیع زمانی فراوانی عقرب ها که به تدریج از فروردین به شهریور به حداکثر خود می رسد، بایستی اقدامات مبارزه با عقرب و پیشگیری از عقرب گزیدگی متناسب با میزان فراوانی آن ها با توجه به خصوصیات زیستگاه های آن ها صورت گیرد.
کلید واژگان: بافت خاک, ترکیب گونه ای, توزیع زمانی, گونه های عقرب, عقرب گزیدگیBackground and purposeToday, scorpion stings are one of Iran's most significant health and medical problems. Regarding the favorable weather conditions, Shush created a suitable environment for scorpions. Given the importance of this question, a study was conducted on the species composition, temporal distribution, and degree of dependence of scorpion species on the environment regarding soil texture and moisture level in Shush in 2019.
Materials and methodsIn this fundamentally applied research, scorpion samples were collected in designated areas using an active search method during the day and night. The samples were identified under a stereomicroscope using valid keys.
ResultsThe species Mesobuthus eupeus (61/6%), Androctonus crassicauda (5.3%), Hottentotta saulcyi (1.2%), Compsobuthus matthiesseni (11.1%), Razianus zarudny (0.62%), Hemiscorpius leptorus (18.3%), and Scorpio maurus (1.9%) belonging to the families Buthidae, Scorpionidae, and Hemiscorpiidae have been identified. Mesobuthus eupeus, Hemiscorpius leptorus, and Compsobuthus Matthiessen prefer loamy, silty, sandy loam soils. Androctonus crassicauda species prefer the silty loamy, loam, and sandy loam soils.
ConclusionBased on the findings, it can be concluded that due to the temporal distribution of scorpion abundance, which gradually peaks from April to September, actions to control the scorpions and prevent their stings should be carried out as a function of their mass over the months, along with the characteristics of their habitats.
Keywords: Shush, scorpion species, scorpion sting, soil texture, species composition, time distribution -
سابقه و هدف
اهمیت بهداشتی سوسری آلمانی در اماکن شهری در حال افزایش است. امروزه محققان به دنبال حشره کش های سازگار با محیط زیست هستند. میزان سمیت اسانس گیاهان رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و اسطوخودوس (Lavandula angustifolia Mill.) بر روی سوسری آلمانی در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد.
مواد و روش هااسانس گیاهان با دستگاه کلونجر به روش تقطیر استخراج گردید. سپس میزان سمیت آن ها با آغشته کردن کاغذ های صافی با غلظت های 5/62، 50، 5/37، 25، 5/12، 25/6، 8/1 و 75 µg/m2 و قراردادن آن ها در محیط سوسری های بالغ نر، مورد مقایسه قرار گرفت.
نتایجنتایج آنالیز رگرسیون پروبیت بر روی میزان مرگ ومیر سوسری ها بعد از 24 ساعت نشان داد که با افزایش غلظت اسانس ها، میزان مرگ ومیر سوسری ها نیز افزایش یافت. اثر حشره کشی اسانس اسطوخودوس (LD50: 32.54 µg/m2) بیشتر از رزماری (LD50: 35.97 µg/m2) بود و اسانس اسطوخودوس با دوز کمتری اثر حشره کشی خود را نسبت به رزماری اعمال کرد.
نتیجه گیریبا توجه به این که LD50 اسانس اسطوخودوس و اسانس رزماری پایین تر از دوزهای مصرفی حشره کش های شیمیایی می باشند و با عنایت به بروز پدیده مقاومت، به نظر می رسد اسانس گیاهانی مانند اسطوخودوس و رزماری بتوانند در آینده جایگزین مناسبی برای حشره کش های شیمیایی که در برنامه کنترل آفات قرار دارند، باشند.
کلید واژگان: سوسری آلمانی, اسانس گیاهی, سمیت, اسطوخودوس, رزماریFeyz, Volume:25 Issue: 3, 2021, PP 994 -1002BackgroundThe medical importance of the German cockroach in urban areas is increasing. Today, researchers are working to find environmentally friendly insecticides. In this study, laboratory toxicity of rosemary (Rosmarinus officinalis L.) and lavender (Lavandula angustifolia) essential oils was evaluated against German cockroaches.
Materials and MethodsThe plant essential oils were obtained through hydro-distillation using a clevenger type apparatus. Then, filter papers were dipped in prepared 1.8, 6.25, 12.5, 25, 37.5, 50, 62.5 and 75 µg/m2 concentrations of mentioned essential oils and placed in the environment of male cockroaches to determine and compare their toxicity.
ResultsThe results of regression probit analysis on cockroach mortality data after 24 hours showed that in both lavender and rosemary essential oils, the mortality rates of cockroaches increased with increasing essential oil concentrations. The insecticidal effect of lavender essential oil (LD50: 32.54 µg/m2) higher than rosemary essential oil (LD50: 35.97 µg/m2) that lavender essential oil exerted its insecticidal effect in a lower dose than rosemary essential oil.
ConclusionConsidering that the LDs50 of lavender and rosemary essential oils are much lower than current doses of chemical insecticides and due to the fact that the emergence of the phenomenon of resistance, It seems that the essential oils of plants such as lavender and rosemary can be good alternatives to chemical insecticides in the pest control program in the future.
Keywords: German cockroach, Plant essential oil, Contact toxicity, Lavender, Rosemary -
مقدمهحشرات بزرگترین رده را در شاخه بندپایان تشکیل می دهند و شامل راسته ها و خانواده های متعددی هستند که مهم ترین آن ها از لحاظ پزشکی راسته دوبالان و خانواده کولیسیده می باشد. تعدادی از گونه های این خانواده، به علت خونخواری از انسان به عنوان مسوول انتقال عوامل بیماری زای بسیاری از بیماری ها از قبیل مالاریا، فیلاریازیس، آنسفالیت، تب زرد و تب دنگی در دنیا شناخته شده اند. از انجاییکه درخصوص تعیین فون پشه های موجود در شهرستان پلدختر تحقیقی انجام نشده و اطلاعات دقیقی در دست نیست از این رو این مطالعه با هدف تعیین فون پشه های کولیسیده (Diptera: Culicidae) در شهرستان مذکور واقع دراستان لرستان انجام گرفت.روش کاردراین مطالعه فونستیک و مقطعی - توصیفی چهار منطقه شهری و نیز چهار منطقه روستایی در هریک از جهات جغرافیایی چهار گانه شهرستان پلدختر انتخاب گردید. درهر یک از مناطق شهری دو مکان و در هر منطقه روستایی چهار مکان که شامل دو مکان انسانی و دو مکان حیوانی بود تعیین و از اوایل فروردین 1394 تا اوایل دی ماه 1394 بصورت ماهانه اقدام به جمع آوری لارو، شفیره و پشه های بالغ خانواده کولیسیده گردید. روش های نمونه گیری برای لارو، شفیره و بالغ بصورت ملاقه زنی، گزش شبانه جمع آوری کلی و استفاده ازآسپیراتور بود. مشخصاتی شامل نام جمع آوری کننده، تاریخ جمع آوری، کد مربوط به زیستگاه، وضعیت زیستگاه (دایمی یا موقت)، نوع پوشش گیاهی، نوع بستر، وضعیت نور خورشید در فرم مربوط ثبت شد. به کمک منابع و کلیدهای تشخیص شناسایی معتبر اقدام به شناسایی نمونه ها شد و داده های بدست آمده به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 19 تجزیه و تحلیل گردید.یافته هادر این بررسی درمجموع 5392 نمونه از پشه های کولیسیده مشتمل بر 1818 پشه بالغ و 3574 لارو در نقاط تعیین شده از سطح مناطق شهری و روستایی مورد مطالعه شهرستان پل دختر جمع آوری شد. بدین ترتیب سه جنس شامل آنوفل (9/21 درصد)، کولکس (6/64 درصد) و کولیسیتا (5/13 درصد) و دوازده گونه شامل: Cx.theileri،،Cx.mimeticus، Cx.perexiguus،Cx.hortensis،Cx.pipiens، Cx.sitiens، Cx.tritaeniorhynchus Culiseta langiareolata، An. Superpictus An.stephensi،An.turkhudi و An.dthali. تشخیص داده شدند. کولکس پی پینس گونه غالب (9/19 درصد) و کولکس تیلری (5/19 درصد) پس از آن بیشترین وفور را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیرینتایج حاصل از این مطالعه بیانگر حضور گونه های مختلف پشه ها در سراسر شهرستان پلدختر می باشدو می تواند زمینه ساز انجام مطالعات جامع تر و ویژه در خصوص نقش احتمالی گونه های مختلف پشه ها در معضلات بهداشتی و پزشکی انسان و دامپزشکی در آینده باشد.کلید واژگان: پشه ها, حشره شناسی, فونIntroductionInsects as the largest category of arthropods include numerous groups and families that the most important of them belong to order Diptera, family Culicidae. Because of feeding on the human's blood, a number of species of this family have been known as responsible for the transmission of pathogens for many diseases such as malaria, filariasis, encephalitis, yellow fever and dengue fever in the world. Given that no research has been conducted to determine the fauna of existing mosquitoes in the city of Poldokhtar, Lorestan Province, the present study aimed to exactly determine the mosquitoe's fauna in this city to perform appropriate prevention measures.MethodsIn this faunistic and cross-sectional descriptive study, four urban areas and four rural areas in four geographic directions in the city of Poldokhtar were determined. In each urban area, two places and in each designated rural area, four places including two human places and two animal places were selected. From the early of April 2015 to the early of January 2016, larvae, pupae and adult mosquitoes of the Culicidae family were collected. Sampling methods for larvae, pupae and mature were ladling, night catch, total and hand catch with an aspirator. Characteristics including the name of the collector, date of collection, code related to habitat, habitat status (permanent or temporary), type of vegetation cover, type of substrate, and the situation of sunlight were recorded in the related form. The samples were identified by resources and valid identification keys. The data were analyzed using the SPSS software version 19.ResultsTotally, 5392 mosquito adults of the Culicidae family including 1818 mosquito adults and 3574 larvae in designated areas in the city as well as four rural areas were collected. The three genera Anopheles (21.9%), Culex (64.6%), and Culiseta (13.5%) were diagnosed. Also, from three genera, 12 species were identified as follows: Culex theiler, Cx. mimeticus, Cx. perexiguus, Cx. hortensis, Cx. pipiens, Cx. sitiens, Cx. tritaeniorhynchus, Culiseta langiareolata, Anopheles superpictus An. stephensi, An. turkhudi and An. dthali.Culex pipiens (19.9.5%) and Culex theileri (19.5%) were the most abundant species, respectively.ConclusionThe results of this study indicate the presence of various species of mosquitoes throughout the city of Poldokhtar. Also, the results can lay the groundwork for doing more comprehensive and special studies particularly regarding the possible role of different species of mosquitoes in human and animal health in the future.Keywords: Entomology, Fauna, Culicidae
-
مقدمه و هدفایران در بین سایر کشورها دارای تنوع گونه ای بسیار غنی عقرب، بخصوص از نوع خطرناک آن می باشد. موارد مرگ ناشی از گزش در تمام مناطق کشور رخ می دهد. تلفات ناشی از عقرب گزیدگی به عوامل متعددی از قبیل گونه عقرب، سن فرد گزیده شده، محل گزش در بدن و منطقه جغرافیایی مرتبط است. نظر به اینکه تا کنون هیچ گونه تحقیقی در زمینه شناسایی فون عقربهای شهرستان همدان و موارد عقرب گزیدگی آنها صورت نگرفته است این مطالعه انجام گردید.روش کارمطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی است. جهت تعیین فون عقرب های منطقه بصورت نمونه گیری خوشه ایتصادفی از مکانهای مشخص شده و در طول ماه های اردیبهشت لغایت شهریور سال 1392 اقدام به صید عقرب گردید. سپس آنها را در ظروف حاوی الکل 70% قرار داده و بر اساس کلید تشخیص عقرب های ایران اقدام به شناسایی گردید. به منظور بررسی موارد عقرب گزیدگی با مراجعه به مرکز بهداشت استان همدان و بررسی پرونده های موجود طی سال های 1389 لغایت 1392 اقدام به جمع آوری اطلاعات طبق پرسشنامه ها گردید. اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
نتایجاز مجموع 98 عقرب جمع آوری شده چهار گونه بنام های Mesobuthus eupeus، Androctonus crassicauda، Odontobuthus doriae و Razianus zarudnyi که همگی متعلق به خانواده بوتیده هستند، شناسایی شدند. گونه مزوبتوس اپئوس با 7/89% از کل نمونه های جمع آوری شده بیشترین وفور را داشت. از مجموع 797 مورد عقرب گزیدگی تعداد 5/62% مرد و 5/37% زن بودند. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین موارد ابتلاء در گروه سنی 25 تا 34 سال، در سال 1390، در مرداد ماه و در مناطق روستایی بترتیب 6/29، 1/33، 9/28 و 4/64 درصد بودند. بیشتر افراد (2/48%) از ناحیه دست گزیده شده بودند. کلیه بیماران عقرب گزیده در طول مطالعه نیز بهبود (100%) یافته بودند.
نتیجه نهایی: با توجه به گونه های موجود کم خطر عقرب در این منطقه و عدم گزارش مرگ و میر در چند سال گذشته پیشنهاد می شود تجویز سرم ضد عقرب توسط مراکز بهداشتی و درمانی مورد بازنگری قرار گیرد. همچنین آموزش و دادن آگاهی های کافی در رابطه با عقرب ها و راه های پیشگیری اولین گام در کاهش موارد عقرب گزیدگی است.
کلید واژگان: عقرب گزیدگی, همه گیری شناسی, عقرب ها, فونIntroduction &ObjectiveIran is among the countries with a variety of scorpion species، particu-larly dangerous ones. Death due to scorpion sting occurs in all parts of the country. Mortality from scorpion sting depends on various factors such as scorpion species، age of the stung per-son، stung body site and geographical area. Considering the fact that so far no research on the fauna and epidemiological aspect of scorpion stings has been done in Hamadan city، we con-ducted this research.Materials and MethodsThis is a cross sectional- descriptive study. To determine the scorpion fauna of the region using a random cluster sampling in specified locations from May to Sep-tember in 2013 and was attempting we caught scorpions and put them in containers of alcohol (70%) and identified them based on Iran scorpions´ key. In order to investigate cases of scor-pion stings، we referred to the health center of Hamadan province and using questionnaires، we collected data related to the patients during 2010-2013. The data were analyzed by SPSS software.ResultsA total of 98 collected scorpion species named Mesobuthus eupeus، Androctonus crassicauda، Odontobuthus doriae and Razianus zarudnyi (Family: Buthidae)، were identified. Mesobuthus eupeus species with 89. 7% of the samples collected had the highest frequency. Totally، 797 cases of scorpion sting were documented in the Health Center of Hamadan Prov-ince، including 498 (62. 5%) male and 299 (37. 5%) females. The results of this study showed that most cases of scorpion stings in the age group of 25 to 34 years، in 2011 in July and in the rural areas were 29. 6%، 33. 1%، 28. 9%، 64. 4%، respectively. The most stung organs were hands، with 48. 2%. All patients (100%) during the study were treated.ConclusionDue to the low-risk species of scorpions in the region and lack of mortality reports in the past few years، it is recommended to revise administering anti-scorpion serum in the health centers. Adequate training and awareness related to scorpions and prevention is the first step in reducing scorpion sting.Keywords: Fauna, Scorpion Stings, epidemiology, Scorpions -
مقایسه اثر آفت کشهای آکتیلیک، فایکام، دیازینون، فنیتروتیون و کوپکس بر روی سوسری های مناطق شهری تهرانمقدمه
سوسری آلمانی یکی ازآفات شایع اماکن مسکونی است که علاوه بر انتشار میکرو ارگانیسمهای مختلف یکی از عوامل مهم ایجاد آلرژی درمناطق آلوده بشمار میرود. هدف از مطالعه حاضر تعیین سطح حساسیت سوسریهای جمع آوری شده از مناطق مسکونی تهران به برخی از آفت کشها بوده است.
مواد و روش هادر این بررسی سوسریهای مناطق مسکونی تهران در سال 1382 جمع آوری و سطح حساسیت آنها به غلظتهای مختلف آفت کشهای آکتیلیک, فایکام, دیازینون, فنیتروتیون و کوپکس به روش تماسی (Contact Method) مورد بررسی قرار گرفت. جهت برآورد زمان لازم برای ناکداون50 درصد و 90 درصد از آنالیز رگرسیون پروبیت استفاده گردید. در ضمن تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری Glim4 صورت پذیرفت.
نتایجنتایج این آزمایشات نشان داد که سموم آکتیلیک دو و نیم درصد, فایکام نیم درصد, دیازینون پنج درصد, فنیتروتیون یک درصد, فنیتروتیون نیم درصد و فنیتروتیون بیست و پنج صدم درصد قادرند به ترتیب در زمانهای 88, 129, 61, 54, 71 ،146 دقیقه موجب ناکداون پنجاه و همچنین در زمانهای 218, 415, 94, 143, 185 ، 284 دقیقه موجب ناکداون90 درصد نمونه های مورد مطالعه گردند. نتیجه گیری نهایی : نتایج مطالعه حاکی از این بود که حساسیت نمونه های تهران نسبت به آفت کشهای کوپکس , فایکام و آکتیلیک نسبتا کم می باشد. بنابر این پیشنهاد می گردد به منظور یافتن سمومی مناسب تر و امکان مقابله با مقاومت های احتمالی, انجام تستهای مشابهی با ترکیبات دیگر و در صورت امکان روش های دیگر مد نظر قرار گیرد.
کلید واژگان: حساسیت, مقاومت, سوسری ها, حشره کشهاBackgroundGerman cockroach or Blattella germanica is a common pest in residential buildings, which not only disseminates various microorganisms but it is one of the most important causes of allergies in infested areas. The goal of this study was to determine the susceptibility of German cockroaches of Tehran to some pesticides.
Methods and MaterialsBlattella germanica collected from residential areas were exposed to different concentrations of Coopex, Ficam, Diazinon and Fenitrothion using contact method in 2003. Probit analysis was performed for estimation of KT50 and KT90. The statistical Package of GLIM 4 was used for data analysis.
ResultsThe results of this study showed that the KT50 of 2.5% Actellic, 0.5% Ficam, 5% Diazinon, 1% Fenitrothion, 0.5% Fenitroithion and 0.25% Fenitrothion were 88, 129, 61, 54, 71 and 146 min respectively. Also the times required for KT90 estimated to be 218, 415, 94, 143, 185 and 284 min accordingly.
ConclusionThis results indicated that the susceptibility of German cockroaches of Tehran to Coopex, Ficam and Actelic was relatively low, so to find more suitable chemicals and to combat probable resistance, further experiments with different chemicals and even different control measures should be considered.
Keywords: Resistance, Cockroaches, Insecticides
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.