علی ضیاءالدینی دشتخاکی
-
تحلیل تطبیقی مفهوم «خود» و «دیگری» در سگ ولگرد اثر صادق هدایت و تیمبوکتو از پل استر جامعه انسانی همواره با تقابل ها و تعامل های دوگانه و فلسفه حضور مواجه بوده است. مفهوم «خود» و «دیگری» وجهی از این امر است که در نظریات فلسفی-اجتماعی هگل، هوسرل، کی یرکگور، باختین و لویناس نمود داشته است. این جستار با بهره گیری از منابع کتاب خانه ای و با استفاده از روش تحلیل محتوا و بر اساس مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی و با تکیه بر وجوه نظری یاد شده، مفهوم خود و دیگری را در دو داستان سگ ولگرد هدایت و تیمبوکتوی پل استر واکاوی و تحلیل نموده و در آن ضمن بیان معنای خود و دیگری، اصول مهم فکری هدایت و استر در مواجهه با دیگری، ابعاد فرجام شناسی در سطح دو روایت و عدم دیگپرپذیری به مثابه یک کنش اجتماعی را نشان داده است.
کلید واژگان: خود, دیگری, سگ ولگرد, تیمبوکتو, صادق هدایت, پل استرIntroductionThe terms self and other have been cast as constituent elements of the human condition. Philosophers like Hegel, Husserl, Kierkegaard, Bakhtin and Levinas have addressed these concepts as social problems, as issues within the society that are also reflected in literature. Sadegh Hedayat’s “The Stray Dog” and Paul Auster’s Timbaktu are two examples from Persian and American literature which show the writers’ preoccupation with the concepts of self and other. An important function of these works is their social function. Pat and Mr. Bones represent a society in which the relation between self and other is constantly constructed and reconstructed. Their actions make the audience think about the social and philosophical implications of the binary opposition of self and other. Sometimes they are the other to the social self and sometimes they are the self which enters into social relations with others. The present study probes into the notions of self and other in “The Stray Dog” and Timbaktu and asks how the texts define and construct the concepts of self and other and how could these constructions be interpreted. It also studies eschatology, altruism and indifference towards the demands of the other in the two texts as it draws a distinction between fear and social anxiety. It also discusses animal rights and the human domination of nature. As submissive characters, both Pat and Mr. Bones are entrapped in the rules and structures of human society. Even when they are rejected by society, they still seek the approval of a domineering power to experience the satisfaction consequent upon hegemony.
MethodologyThis is qualitative and fundamentally theoretical research. The logic that governs the research is deductive; that is, the results have been obtained by comparing extracts from the two texts. Using library sources and using the American school of comparative literature, this research has investigated the different aspects of self and other in “Stray Dog” and Timbuktu.
DiscussionThe present study deals with philosophical perspectives on self and the metaphysical concept of otherness. It also addresses alienation, rationality, power and the rise of modernism against Cartesian philosophy in “The Stray Dog” and Timbaktu. It studies the emergence of self/other binary opposition and modern man’s rejection of Descartes’s concept of subjectivity and his embracing of Hegel’s notion of consciousness, a philosophy that makes allowances for the presence of the other. The binary opposition of self and other is evident in “The Stray Dog” and Timbaktu. In these narratives the opposition between human beings and dogs provides the writers with a fertile ground for investigating the social and philosophical implications of self and other. The confrontation between humans and non-human animals represents the ontological and social dimensions of self and other in the modern world as self–other understanding is a central concept that forms the backbone of social cognition. The study also addresses eschatology in the narratives in terms of the dimension of time and space. The eschatological journey of Pat and Mr. Bones is beyond the realm of comprehension because it is the mysterious separation of the subject/self from society/other. Although both characters move towards annihilation, their journey could be seen as moving toward an ultimate perfection yet to be attained. Pat and Mr. Bones are both seeking a Utopian world and a master who would make an ideal world for them. This is the subject’s escape towards the sacred and the transcendental. Both narratives challenge the concept of time and place. According to Auster, Timbuktu is “Where the map of this world ends, that’s where the map of Timbuktu begins” or it is “an oasis of spirits.” (Auster: 2017:61) or “a realm of eternal nothingness” (ibid, 62). It is also described as a place “where no things are nor will ever be. Except me. Except not me. Except eternity” (Ibid, 76). Similarly, in “The Stray Dog”, Pat “did not know why he was running, did not know where he was going, could neither go back nor move forward”. (Hedayat, 2017: 28). The two narratives are caught between the impulses of life and death. That Pat finds peace by separating from the human society and Mr. Bones finds peace in reaching Timbuktu show that both narratives are eschatological chronology: both stories are concerned with the ultimate destiny of the individual and the return to one’s origins. The two texts are similar in many respects. Both writers employ suspense to highlight the outcomes affecting the characters’ fate. Hedayat creates suspense by choosing the word stray to describe the dog and Auster creates semantic ambiguity and suspense by choosing the title Timbuktu and relating it to the other world. In both texts, space becomes time and vice versa. The temporality and spatiality of the two texts is close to Bakhtin’s concept of chronotope. As chronotope has a cognitive meaning and narrative structure, it expresses the style, attitude and ideology governing the narratives. By choosing two non-human animals as major characters, Hedayat and Auster portray and criticize the self through its confrontation with the other. In both stories, the other becomes a catalyst for the recognition of the social self. In addition, both writes emphasize the interrelationship of the self and the subject as well as the independence. However, in “The Stray Dog” the self is in a destructive relation with the other, while in Timbuktu the self and other complement each other. Both texts address the coexistence of self and other, the ethics of care, animal rights, eschatology and man’s passive attitude towards nature. Both writers have addressed self-other dualism in their other novels. This theme is evident in Sadegh Hedayat’s The Blind Owl and Paul Auster’s The New York Trilogy, The Book of Illusions, Moon Palace and Oracle Night. In both texts, the binary of self and other is based on the presence of the self, the presence of the other and the interaction between the self and the other. This self-other dynamic is closely related to Bakhtin’s idea that self is implied dialogically in otherness.
ConclusionAn analysis of the two texts shows that they have many points in common: non-human animals as narrators, narrative suspense, the interrelation between the social self and the subject, symbiosis and social ethics, eschatology, the ethic of care, animal rights and the metaphysical concept of otherness.in both narrative the self is represented in opposition with the other. Both texts suggest interaction between the self and the other and caring for the demands of the other. Otherness is approached as the presence of the self, the presence of the other and the interaction between the self and the other. The dialogical implication of the self in the otherness is Bakhtin’s suggestion for the self/other binary opposition. Through this opposition he comments on hegemony, displacement, abandonment, loneliness, the problematic relation of man and nature, and the expression of pain and suffering. As hegemony designates complete domination, both narratives criticize the way oppressed societies recreates the discourse of power. Hedayat and Auster use the relation between humans and nature and humans and non- human animals to show the dark side of the society. Moreover, both narrative show the distinction between fear and anxiety which, at the narrative level, related to existentialist fears and jouissance.
Keywords: Self, Other, stray dog, Timbuktu, Sadegh Hedayat, Paul Auster -
در مورد ادبیات عامه پسند روی کردهای متفاوتی وجود دارد. یک روی کرد که نماینده آن ماتیو آرنولد است ادبیات عامه پسند را به این دلیل رد می کند که فرهنگ طبقه کارگر است و باید توسط اقلیت نخبه جامعه کنترل شود تا به هرج و مرج منتهی نشود . طرفداران مکتب فرانکفورت نیز ادبیات عامه پسند را رد می کنند اما به این دلیل که این یک صنعت فرهنگ است که توسط نظام سرمایه داری به طبقه کارگر تحمیل می شود. روی کرد دیگر، که بر اساس نظریات آنتونیو گرامشی شکل گرفته است، بر مصالحه گری استوار است. از این منظر انسان نه تنها توسط فرهنگ ساخته می شود بلکه خود نیز فرهنگ را می سازد. روی کرد سوم، که مربوط به منتقدین پسا مدرن است، پذیرش کامل فرهنگ عامه است. در این نگرش فرهنگ عامه ابزاریست برای مقاومت نرم در مقابل نظام حاکم. در این جستار با استفاده از منابع کتاب خانه ای و روش تحلیل محتوا و سندکاوی، کتاب پنجره فهیمه رحیمی، به عنوان یک رمان عامه پسند، که به شدت وامدار ادبیات دوره ویکتوریا است، مورد بررسی قرار گرفته است و نگارندگان با بررسی مولفه های ادبیات عامه پسند از جمله احساسات گرایی، شخصیت-پردازی سطحی، لحن پرتکلف و شعار گونه، غالب بودن عنصر شانس و تصادف، استفاده نابه جا از ماوراءلطبیعه، تکرار و ترویج تفکر کلیشهای نشان داده اند که بر اساس نظریات طرفداران مکتب فرانکفورت، ادبیات عامه پسند نه تنها نشانه مقاومت در برابر نظام حاکم نیست بلکه خواننده را برای پذیرش باورهای رایج و هم رنگ شدن با جماعت آماده می کند و با ترویج اخلاقیات بورژوایی بر خواننده تاثیر منفی می گذارد.کلید واژگان: ادبیات عامه پسند, پنجره, صنعت فرهنگ, فهیمه رحیمی, مکتب فرانکفورتThere are many attitudes towards popular culture. One movement, led by Mathew Arnold, rejects popular culture because it is the culture of working class and will lead to chaos if it is not controlled by the elite. Frankfurt School thinkers also reject popular culture because it is produced by culture industry and imposed on the working class by the capitalist system. The other approach which is based on consensus is inspired by Antonio Gramsci: people are not only made by culture hut also make culture. Postmodernism is another attitude which embraces popular culture. Postmodern thinkers see popular culture as a means of resistance against the status quo. The present study reviews The Window by Fahimeh Rahimi as an example of popular fiction which is deeply influenced by the Victorian literature. Focusing on the dominant sentimentalism of the novel, its stock characters and pretentious language, the dominance of chance in the plot, the unjustified use supernatural elements, repetition and the bourgeois morality of the novel, the study uses the argument of the thinkers of Frankfurt school to show that the novel does not represent a resistance against the ruling system, but invites the reader to accept the status quo by propounding bourgeois morality.Keywords: Culture Industry, Fahimeh Rahimi, Frankfurt School, popular culture, The Window
-
بدن دارای ابعاد اجتماعی و فرهنگی است و ساختارهای اجتماعی در آن تجسد یافته است. پیکرینگی قهرمانان اسطوره در تاریخ اساطیری، نمایانگر جنبه های اجتماعی و طبقاتی بدن در دوره پیشاتاریخی است. در این جستار بنیادی- نظری، با بهره گیری از روش تحلیل محتوا و با استفاده از شیوه سندکاوی و منابع کتابخانه ای، بدن اسطوره ای در شاهنامه، با مطالعه موردی بدن خاندان سام، از منظر جامعه شناسی تحلیل شده و این نتایج به دست آمده است: 1- طبقه ارتشتاران، عمدتا دارای بدن غیرآیینی هستند و بدن اجتماعی آنان در قالب بدن فرزندانشان تداوم می یابد. 2- بدن در خاندان سام، جنبه طبقاتی دارد و از دو مسیر عرفان گرایی و ظهور بدن بیرونی، به امور جامعه و جمعیت ها می پردازد. جلوه بیرونی و مادی بدن اجتماعی این خاندان، با مشارکت سام در مناسبات قدرت در پایان دوره فریدون آغاز می شود و 3- سه گانه سام، زال و رستم نمود برجسته ای در مناسبات اجتماعی و فرهنگی ایرانیان داشته اند و براساس سلوک بدنی آنان می توان آنان را در زمره اسطوره قهرمانان رستگاری دسته بندی کرد.کلید واژگان: جامعه شناسی بدن, شاهنامه, اسطوره, خاندان سام
-
اسطوره با مسایل اجتماعی رابطه ای تنگاتنگ دارد. بازخوانی اجتماعی این رابطه، نیازمند پشتوانه ای نظری است که بتواند رابطه بین متن و میدان را تبیین کند. رابطه ادبیات و جامعه بر اساس شاخص های جامعه شناختی میدان فرهنگی تبیین می شود چراکه میدان فرهنگی، عرصه آفرینش های فرهنگی و از جمله آفرینش های ادبی است که در آن نیروهای مختلف، عامل ایجاد یک کنش فرهنگی می شوند. در این جستار، اسطوره کیومرث را با تکیه بر میدان فرهنگی ایران و با شیوه سندکاوی و تحلیل محتوا بررسی کرده و نتایج زیر را به دست آورده ایم: از آن جا که داستان های اساطیری در شاهنامه فردوسی، در زمان تاریخی پرداخته شده است، پرداختن به اساطیر، نوعی بازگشت هدف مند به اسطوره است که وجه غالبش، وجه اجتماعی آن است؛ وجود روایت های متعدد از داستان کیومرث در میدان فرهنگی و گزینش خاص فردوسی از روایت ها، بیان گر نوعی خودآگاهی اجتماعی است که با میدان اجتماعی ایران روزگار فردوسی ارتباط دارد؛ در سازه های متنی اسطوره کیومرث در شاهنامه، مواردی وجود دارد که وجه دینی، عادت واره های اجتماعی و تاثیرپذیری فردوسی از جریان های اجتماعی و میدان قدرت را نشان می دهد.
کلید واژگان: جامعه شناسی ادبیات, میدان فرهنگی, اسطوره, شاهنامه, کیومرثMyths are closely related to social issues. Social rereading of this relation necessitates a theoretical background in order to explain the relationship between the text and its medium. The relation between Literature and society is defined according to the sociological parameters of the cultural medium since this medium is the arena where all cultural creations particularly literary ones through different forces cause a cultural action to take place. Using content analysis and documentary search method, this research seeks to study Kayumars’s myth according to Persian cultural medium. The results found are as follows: Since mythological tales in Shahnameh are narrated within a historical time span, dealing with myths is considered as a kind of deliberate return to the myths whose most dominant aspect is the social one. The existence of numerous narratives of Kayumars’s tale within the cultural medium and Ferdowsi’s particular choice of these narratives is indicative of certain social consciousness which is connected to the social Persian medium of Ferdowsi’s time. In textual structures of kayumars’s myth in Shahnameh there are instances which refer to the religious aspect, social norms of the society of the time and also refer how Ferdowsi had been under the influence of social movements and central powers of his time.
Keywords: Sociology of Literature, cultural medium, myth, Shahnameh, Kayumars -
انسی الحاج، احمد شاملو، الرسوله بشعرها الطویل حتی الینابیع، آیدا در آینه، نقد فمنیستی، ادبیات تطبیقیبررسی آثار نویسندگان مرد و به چالش کشیدن بیان و ذهنیت مردان از زنان، یکی از مهم ترین رویکردها در مطالعات فمنیستی به شمارمی رود. در شعر انسی الحاج و احمد شاملو، با چهره ویژه ای از زنان روبه رو می شویم؛ چهره ایی که گاه با معیارهای دنیای مدرن همساز است و زن را در جایگاه برابر با مرد نشان می دهد و گاه تحت تاثیر ذهنیت تاریخی دو نویسنده، زن از موضع امروزی خود به جایگاه سنتی اش سقوط می کند. در این جستار اشعار «الرسوله بشعرها الطویل حتی الینابیع» و «آیدا در آینه»، از دریچه نقد فمنیستی و در حوزه مطالعات ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه مقایسه شده است. مه م ترین نتایجی که از این پژوهش به دست آمده است عبارتند از:- دو اثر مورد بحث، دارای کلیتی مشابه هستند و بیان شعری در این دو اثر، بیانی مردانه است که در مواردی با معیارهای مربوط به مکتب اصالت زنان مغایرت دارد.
- ترسیم چهره زن در دو اثر، از تاثیر بن مایه های اساطیری و مسائل تاریخی و فرهنگی بر ذهنیت دو شاعر، برکنار نبوده است.
- در بخش هایی از دو متن، انسی الحاج و شاملو تحت تاثیر اندیشه های اجتماعی مدرن بوده اند. تاثیرپذیری از یافته های فمنیستی و نیز مفهوم انسان گرایی در غرب، نمونه هایی از آن است.کلید واژگان: انسی الحاج, احمد شاملو, الرسوله بشعرها الطویل حتی الینابیع, آیدا در آینه, نقد فمنیستی, ادبیات تطبیقیStudying the work of male writers and comparing their discourse and mentality with that of women in their work is one of the most important trends in feminist studies. In the poetry of Ounsi el-Hajj and Ahmad Shamlu, one faces a particular image of women; an image which is sometimes compatible with modern world standards and shows women in the equal status with men. Sometimes, influenced by the historical mentality of two authors, women fall from their modern position to a traditional status.
Based on feminist criticism and the French school of comparative literature, this study compares Al-Rasoula Be-Shareha Al-Tavil Hata-l Yanabie by Ounsi el-Hajj and Aida in the Mirror by Shamlu. The most important conclusion achieved are: - The two works have a similar entirety, and their poetic expression is masculine which, at times, contradicts the norms of feminism.
- Portraying the female figure in the two works has been influenced by mythological motifs and historical and cultural issues.
- In the some parts of the texts, Ounsi el-Hajj and Shamlu have been influenced by modern social thoughts including western feminism and humanism.Keywords: Onsi al-Haj, Ahmad Shamlu, an angle with long hair into the springs, Aida in the mirror, feminist criticism, Comparative literature -
اعتباربخشی به واقعیت و استغراق در عینیت، با همه خصوصیات فیزیکی و باطنی آن – که با نیما آغاز شده بود – در ادامه حرکت شعر نو، تاثیر به سزایی بر جای گذاشت و شاعر امروز دریافت که روایت می تواند اجزای ناهمساز را در کلیتی معنادار گردآورد و امکان نظام بخشی به عناصر پراکنده را به دست دهد و زمان تقویمی را به زمان هستی شناسانه بدل کند. در این مقاله، بر اساس روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا و مقایسه، اشعار طاهره صفارزاده، با توجه به نظریه رولان بارت، از دیدگاه ساختارگرایی بررسی می شود و کارکردهای روایی، در این اشعار مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. مسائلی که در این پژوهش مطرح می شوند عبارت اند از: میزان گرایش این شاعر به بیان روایی، بروز اندیشه و ارتباط منطقی و حرکت سیال شاعر، میان روایت و جامعه، ایجاد ارتباط میان اندیشه و روایت و ایجاد حرکت در ذهن مخاطب با تکیه بر اصل دینامیک بودن روایت، تجانس و ارتباط نگرش و زبان شاعر با نوع زندگی زنانه، و جهت خاص روایت در اشعار.کلید واژگان: روایت, شعرراویی, بارت, شعر زنان, طاهره صفارزادهLiterary Arts, Volume:8 Issue: 4, 2017, PP 97 -112Accreditation to fact and absorption in objectivity , that start with Nima , had a great impact in the moving of contemporary poem , with all its physical specification and inner and the modern poet realize that can collected the compatible components in the semantic wholeness by the narration , and obtained the possible of regularize to scattered elements , and changed the calendar time to ontological time.
In this Article , the poems of Tahere Saffarzade , be checked According to library method and content analysis and comparison and based on Roland Barthes's theory from the perspective of structuralism and the function narrative analyzed in this poems. The most important results obtained of this survey are as follows: - The statistical analyses of the narrative and non- narrative of Saffarzadeh's poetry , shows the poets tendency to narrative expression.
- the accession of notional logical connection and fluid motion, is rated of the features of Saffarzadeh's poems.
- the movement of Saffarzadeh's poems show us that she tries to make a move in the mind of audience,Keywords: narrative, narrative poem, Barthes, women's poetry, Tahereh Saffarzadeh -
در میان سازه های متنی شاهنامه فردوسی، بافت های زیادی از متن با برون متن شاهنامه ارتباط دارد؛ چرا که شاهنامه، بازتابی از بافت کلان اجتماعی - فرهنگی روزگار فردوسی است که در آن به مراسم آیینی چون، ازدواج، تشرف و مرگ اشاره شده است. بخشی از بافت روایی شاهنامه با مفاهیم و آیین های مربوط به مرگ و تدفین و عقاید زروانی، زرتشتی و اسلامی در جامعه ایرانی مرتبط است. این جستار با مطالعه موردی برخی از داستان های شاهنامه و با استفاده از شیوه تحلیلی- توصیفی و راهبرد سندکاوی و کتابخانه ای، کوشیده است تا پیوند سازه های متنی مرتبط با مرگ و آیین تدفین در شاهنامه را با میدان فرهنگی ایران بررسی و برخی جنبه های مردم شناختی این حوزه را تبیین نماید. برخی از نتایج مهمی که از این پژوهش به دست آمده است عبارت اند از: در ابیات شاهنامه، سه وجه ترس از مرگ، مرگ به عنوان یک واقعیت، و نگاه فلسفی - اخلاقی به مرگ تجلی یافته است که همه این نگرش ها با حکمت ایران باستان یا عقاید دوره اسلامی در ارتباط است. طرح مقوله مرگ در بسیاری از موارد با عقاید زروانی در ارتباط است؛ چرا که زروان و وجه مرگ آوری او و ارتباط زروان با زمان مرگ و اهریمنی بودن مرگ در برخی ابیات به روشنی نمایان است. در برخی موارد، از جمله در داستان سیاوش و کیخسرو، مرگ با آرکی تایپ ولادت مجدد ارتباط می یابد که نمی توان آن را با مفهوم فرجام شناسی دوره قبل از اسلام یا دوره اسلامی مرتبط دانست؛ چرا که مفهوم نوزایی ناظر به زندگی و فرجام انسان ناظر به مرگ و معاد است. دوگانگی ارتباط مرگ با معاد در شاهنامه از برخی ابیات حماسه ملی استنباط می شود. در برخی روایت های شاهنامه از جمله در داستان رستم و سهراب، مرگ سام، مرگ فریدون و مرگ ایرج، مرگ اسفندیار و وصیت انوشیروان، بافت های متنی مرتبط با آیین تدفین در برون متن وجود دارد که اغلب، جنبه هایی از مردم شناسی اقوام زرتشتی ایران را تبیین می کند.
کلید واژگان: شاهنامه فردوسی, فرجام شناسی, مرگ, آیین تدفین, برون متنAmong the key Components of Shahnameh, composed by the grate poet Ferdowsi, there are many textual elements that are tied to inter- textual elements, out of the text. This key features are rooted in reflection and representation of social and cultural contexts and backgrounds of this society. This epresentation mirrors and reflects rituals such as marriage, rite of passage and Initiation, and death. When we return our eyes and direct our attention to the concepts and rituals of death, it makes evident that how a part of construction of this book, is associated with death belief systems which stem from Zoroastrian, Islamic, and Zurvanism roots. Using a descriptiveanalytical methods, this article seeks to investigate relationships between death and the epic poems so this essay concentrates on some stories and narratives of Shahnameh related to death. This approach leads us to awareness of some anthropological knowledge on the topic under discussion. Some results as the achievements of this study, are as follows:- In this book, three aspects of death come in to view: fear of death, death as a reality, and a philosophical-ethical standpoints on death. These three parts come from pre-Islamic and Islamic notions and their combination. - Due to the image of death that is influenced by the notions of time and devilish quality and content of death (death as the function of Ahriman)- evident in this book, emergences of death sometimes is related to the Zoroastrian world views. - In some stories like the story of Siyavoush and Keykhosro, death is connected to the archetype of rebirth that does not come from pre-Islamic and Islamic backgrounds. A dichotomy is present here that embedded in some parts of this book. - In some parts of this book, such as Rostam and Sohrab’s story, death of Sam, death of Faridoun and Iraj, Death of Esfandiyar and will and testament of Anoushirvan, textual elements that are seen, related to inter/external textual elements including burial rituals that lay foundations of anthropology of oroastrian culture in the pre-Islamic Iran.
Keywords: Shahnameh, Eschatology, Death, Burial Service Rituals, Inter-textuality -
مطالعه عشق و مفهوم آن، نه به عنوان یک مفهوم فلسفی، ادبی یا اجتماعی، بلکه به عنوان یک مفهوم چند بعدی، ابعاد مختلف زندگی بشر، از ماجرای رازناک آفرینش تا زندگی در دنیای ماشین زده امروز را دربرگرفته است و اندیشه دانشوران اقوام مختلف، از افلاطون و ابن سینا گرفته تا سیمون د بوار و استرنبرگ را درنوردیده است. همین است که ما عشق را، مقوله ای برانگیزنده می شناسیم که در لایه های مختلف زندگی بشر شورآفرینی کرده و در بالاترین سطح تجربه ذهنی بشر رخ نموده و جلوه گری کرده است. از جمله آثاری که مفهوم عشق در آن ها جلوه ویژه ای یافته است می توان به ضیافت افلاطون و داستان پادشاه و کنیزک مولانا اشاره کرد. هر یک از این دو اثر به گونه ای به دگردیسی مفهوم عشق و انواع آن پرداخته اند.
این جستار، با تکیه بر ارتباط حکمت و فلسفه، به بررسی حقیقت عشق، انواع عشق و کارکردها و ضرورت های آن در این دو اثر پرداخته و به نتایجی دست یافته است که مهمترین آن عبارتند از:- عشق در اندیشه افلاطون و مولانا، دارای یک سیر تکاملی است.
- اساس نگرش افلاطون و مولانا به مقوله عشق فلسفی است. آنان بر پایه همین نگاه، چیستی و ماهیت عشق را مورد بررسی قرار داده و آنگاه به دسته بندی عشق بر اساس کیفیت آن دست یافته اند.
- در نگرشی حکمی به عشق، بین نوع متعالی و فرودست آن رابطه ای معنادار وجود دارد.کلید واژگان: عشق, افلاطون, مولانا, ضیافت, ادبیات تطبیقیThe Study of love and its meaning, not as a philosophical, literary or social concept, but as a multidimensional concept, has stretched different aspects of human life, from the adventure of mysterious creation to the mechanical life in today's world, and it has been in the idea of the scholars of the different nations, from Plato and Avicenna to Simon de Beauvoir and Sternberg. For this reason, we recognize love as a motivating category that made created enthusiasm in different layers of human life, and it has been manifesting at the highest level of human mental experience. Among the works in which a specific concept of love is expressed, we can mention The Symposium of Plato and The King and Slave Girl of Mevlana. Each of these two works has showed the metamorphosis of the concept of love and its types. This paper, relying on the relationship between wisdom and philosophy, studies the truth of love, the types of love, and its functions and requirements in these two works. The most important conclusions of this study are that love in the idea of Plato and Mevlana, has an evolutionary path. The base of Plato and Mevlanas attitude to love is philosophical, and according to this view they have studied the nature and essence of love, and then they classified the categories of love based on its quality. In the wisdom view to the concept of love, there is a significant relationship between the higher and lower of its types. Mevlana is influenced by ancient Greek philosophy in the story of The King and Slave Girl.Keywords: love, Plato, Mevlana, Symposium, the Story of The King, Slave Girl, comparative literature -
پذیرش این واقعیت که برخی از موارد سنتی یا کهن الگویی موجود در متن، باعث ایجاد پیوند آن متن با متون دیگر و نیز موجب ارتباط ذهن و جامعه می شود و به ما کمک می کند تا بتوانیم با بسط تصاویر ادبی، دایره مفهومی متن را وسعت ببخشیم. اسطوره ها، سمبل ها و کهن الگو ها، همچنان که در پیوند با سایر اجزای کلام، بین اثر ادبی و خواننده، ارتباط برقرار می کنند از چنان استقلالی برخوردارند که گاه ما را به روایت های تاریخ زندگی بشر، رهنمون می سازند. حرکت نظام مند اسطوره ها و سمبول های کهن الگو، گاه یادآور دیوان و دنیای دوزخی است و گاهی هم ذهن را متوجه ایزدان می کند و انسان را به مکاشفه وامی دارد و بهشت را یادآور می شود. از آن جا که الگوهای اسطوره ای با تجربه بشر در گذر زمان درآمیخته اند؛ همواره بین کهن الگو ها و زندگی انسان ارتباط نزدیکی وجود دارد. در سایه این ارتباط، ما درک و دریافت صحیح تری را از فرجام کار جهان و انسان، خواهیم داشت. ارتباط برخی از کهن الگو ها با دنیای آپوکالیپتیک و تقابل آن با دنیای دوزخی، در بسیاری موارد، دستمایه شاعران و نویسندگان در خلق تصاویر خاصی شده است که بررسی آن به حوزه نقد کهن الگو یی مربوط می شود. در این جستار می کوشیم با طرح بحث معنا در نقد کهن الگویی، به مرزهای ارتباط این نوع نقد با فرجام گرایی قدم بگذاریم و با تشریح سه گروه از تصاویر نظام کهن الگو ، ارتباط فرجام گرایی با این بخش از نقد را روشن نماییم.
کلید واژگان: فرجام گرایی, کهن الگو, نقد کهن الگویی, ادب فارسی, اسطورهSome of the traditional and archetypal features present in a text serve to form a link between the text and other texts and establish a relationship between the mind and society and help us to extend the conceptual world of the text by extending its literary images. Though it is true that myths, symbols and archetypes, together with other discourse elements, establish a relationship between the text and the reader, they are independent textual features that uncover the history of human life on earth. The systematic nature of myths and archetypal symbols sometimes remind us of the devils and infernal world and at other times remind us of gods and results in man’s thinking of heaven and the heavenly world. Owing to the fact that in the course of history archetypes have been mixed with man’s experiences, there have always been relationships between archetypes and man’s life on earth.By focusing on the issue of meaning in archetypal criticism, an attempt is made in the present study to enter the domain of the relationship between this kind of literary criticism and eschatology and by studying three groups of imagers in archetypal systems discover the relationship between eschatology and this kind of literary criticis.
Keywords: eschatology, archetype, archetypal criticism, myth, Persian literature -
با وجود اینکه آیرونی در ادبیات منظوم ایران، نمونه های فراوانی دارد؛ در حوزه نقد به آن توجه کمتری شده است. این صنعت ادبی، در دو شکل آیرونی لفظی و آیرونی نمایشی قابل بررسی است. آیرونی در شعر احمد شاملو، نه به عنوان یک تشخص سبکی، بلکه به عنوان بخشی از موارد زیباشناختی شعر قابل توجه است. پنهان کاری های راوی در برخی اشعار روایی شاملو، منشا پیدایش آیرونی نمایشی در شعر اوست. این رویکرد، باعث ایجاد نوعی فاصله میان آگاهی نویسنده یا راوی اشعار، با خواننده می شود؛ که با تعاریف موجود از آیرونی نمایشی تطابق دارد. در این جستار برآنیم تا با پرداختن به انواع آیرونی نمایشی ( ناگهانی و غیر ناگهانی ) ، در اشعار شاملو، برخی از زوایای پنهان آثار او را واکاوی نموده و ضمن تبیین مفهوم آیرونی در شعر و بیان تمایز میان این صنعت ادبی با ای هام و کنایه و دیگر گونه های بیان دو پهلو، به نوعی مرزبندی میان آیرونی و سایر صنایع ادبی دست یابیم.کلید واژگان: آیرونی, آیرونی نمایشی, احمد شاملو, شعر معاصر
-
بخشی از آنچه ما به عنوان میراث مشترک ایران و هند می شناسیم، ریشه در فرهنگ هند و ایرانی دارد و مربوط به گذشته دور خاور زمین و زندگی مشترک اقوام هندی و ایرانی است. وجوه شباهت «آرش کمانگیر» در اساطیر ایرانی و «ویشنو» در اساطیر هندی، نمونه ای ریشه دار در این زمینه قلمداد می شود. در این جستار، بر اساس روش تطبیقی مکتب فرانسوی و با شیوه تحلیل محتوا، شخصیت آرش کمانگیر در سه دوره باستان، میانه و اسلامی، بررسی شده و وجوه مشترک آن با ویشنو در اساطیر هند نشان داده شده و این نتایج به دست آمده است: دو اسطوره آرش و ویشنو دارای خاستگاهی مشترک و به تبع آن، وجوه اشتراک دامنه دار و گسترده ای هستند و در طرح شخصیت اساطیری آن دو، مسئله نبرد خیر و شر از جایگاه خاصی برخوردار است. همچنین وجه جنگاوری ایزد باران، در پروردن اساطیری نظیر آرش و ویشنو، پیکرینه بودن دو اسطوره و ارتباط آن دو، با عناصر طبیعی و عوالم آسمانی، از دیگر نتایج به دست آمده در این پژوهش است.
کلید واژگان: آرش کمانگیر, ویشنو, اساطیر هندی, اساطیر ایرانیPart of what we know as the heritage of Iran and India has originated from the Indo-Iranian culture, and this heritage belongs to the East and the common life of Indo –Iranians in the past. We can consider the similarities between Arash-e Kamangir in Iranian mythology and Vishnu in Indian mythology as an original example in this case. In this research, we try to show the characters of Arash-e Kamangir, in the ancient, middle and Islamic periods, according to the comparative method in the French School and the method of content analysis. The results of the research show that Arash and Vishnu are two myths that have a common origin, and consequently, they have vast and widespread common aspects; and in making of mythological character, the subject of the attack between Good and Evil has a special place in the two cultures. Being warrior god of rain in creating the myths like Arash and Vishnu; being bodily and their connection with natural elements and heavenly realms are the other results obtained in this study.Keywords: Arash, e Kamangir, Vishnu, Indian mythology, Iranian mythology -
پرداختن به اندیشه اجتماعی شاعران و نویسندگان و بررسی رابطه آن با شعر، به عنوان بخشی از ساختار ذهنی جامعه، از موارد ضروری در حوزه مطالعات جامعه شناسی ادبیات به شمار می رود. رابطه دامنه دار و گسترده زبان و ادبیات فارسی با زبان و ادبیات عربی، رابطه ای تاریخی است و در مقاطع مختلف، دستخوش تحولات و فراز و فرودهایی بوده است. از قرن هجده میلادی به بعد، جریان های فرهنگی جهان تحت تاثیر تحولات جدید اجتماعی راهی دیگر پیموده و وجوه مشترک یافته است. در این میان، آبشخور فکری مشترک محمود سامی البارودی (1839-1904 م) و ملک الشعرای بهار (1887-1952 م) ، وقایع اجتماعی قرن نوزدهم بوده است. این جستار با تکیه بر نظریه ساختگرای لوسین گلدمن و با رویکردی تحلیلی – تطبیقی، علاوه بر تحلیل ساختارهای متنی شعر این دو شاعر، با حرکتی شناور میان شعر و اجتماع، به عنوان دو ساختار مرتبط، زمینه های خلق مفهوم آزادی در بیان شعری آن دو را، در دو بخش دریافت و تشریح روشن می کند. مهم ترین نتایج حاصل از این پژوهش عبارتند از: طرح مساله آزادی در شعر دو شاعر، بر اساس یک ایدئولوژی مشخص شکل گرفته است. از دیگر سو، این مسائل در شکل گیری ذهنیت اجتماعی دو شاعر و کلام ادبی آنان موثر بوده است و بخشی از ساختار غالب اجتماعی زمانه دو شاعر به شمار می آید.کلید واژگان: آزادی, ملک الشعرا بهار, محمود سامی البارودی, ادبیات تطبیقی, لوسین گلدمن
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.