فرشید یوسفی مقدم
-
سازند آبدراز یکی از واحدهای سنگ چینه ای کرتاسه بالایی به سن تورونین- سانتونین در حوضه رسوبی کپه داغ، در شمال خاوری ایران است. سنگ شناسی اصلی آن در برش سنگانه شامل مارن، سنگ آهک مارنی و مارن های آهکی خاکستری تا متمایل به سبز روشن همراه با سه افق سنگ آهک گل سفیدی است که از شاخص های این سازند به شمار می رود. ستبرای این سازند در برش نامبرده 530 متر اندازه گیری شده است که 41 نمونه به صورت سیستماتیک از آن برداشت شده است. به منظور بازسازی و تفسیر محیط دیرینه سازند آبدراز، این سازند در برش سنگانه با استفاده از رخساره های پالینولوژیکی و همچنین استفاده از تطابق استراکدا و داینوفلاژله ها مورد بررسی قرار گرفت. با بررسی نسبت فراوانی دو گروه از استراکدا (پلاتی کوپیدها به پودوکوپیدها) بیشترین میزان اکسیژن حل شده اقیانوسی، در توالی های مارنی نزدیک به باندهای آهکی گل سفیدی و کمترین آن در توالی های دور از این باند های آهکی است. بر پایه فراوانی جنس هایی مانند Paracypris، Brachycthere Bairdia که بیشتر در نزدیکی باندهای آهکی گل سفیدی است و استراکدایی با کاراپاس آرایش یافته و پوسته ای ستبرتر مانند Veenia، Pterygocythereis که در توالی های مارنی نزدیک به باندهای آهکی گل سفیدی دیده می شود، می توان گفت ژرفا در نزدیکی باندهای آهکی گل سفیدی کمتر و به سمت واحدهای مارنی و شیلی ژرفا بیشتر می شود. تحلیل 82 اسلاید پالینولوژیکی سبب شناسایی سه پالینوفاسیس II، IV و V در این سازند شد. نتایج حاصل از مطالعات آماری روی عامل های پالینولوژیکی همچون نسبت AOM به پالینومورف های دریایی، فراوانی آستر داخلی روزن بران و مقایسه نسبت داینوفلاژله ها P/G به منظور تعیین میزان اکسیژن در محیط نشان می دهد که بیشتر شرایط کم اکسیژن بر سازند حاکم بوده است؛ اما در زمان هایی شرایط اکسیدان نیز بر محیط چیره شده است. همچنین به منظور بررسی تغییرات ژرفا با استفاده از شواهد پالینولوژیکی از دو عامل نسبت داینوسیست های نریتیک داخلی به خارجی و نسبت سیست های C/PPC استفاده شد. مطالعات صورت گرفته به وسیله استراکدا نتایج حاصل از مطالعات پالینولوژیکی را تایید می کند و نشان می دهد که رسوبات سازند آبدراز به طور کلی در یک دریای باز با تغییراتی از نریتیک داخلی تا نریتیک خارجی و در یک محیط کم اکسیژن تا بدون اکسیژن روی یکدیگر انباشته شده اند.
کلید واژگان: محیط دیرینه, رخساره های پالینولوژیکی, استراکدا, داینوفلاژله ها, سازند آبدرازAb-deraz Formation is one of the Lithostratigraphic units of upper cretaceous the age of which is determined as touronian-santonian in Kopet-Dagh sedimentary basin located in northeast Iran. Its major lithology in Sanganeh section contains Marl, Marly limestone, and gray shales and light green shale along with three band of chalky limestones. This Formation thickness in Sanganeh section is measured as 530 meter out of which 41 samples were systematically taken. In order to interpret the Paleoenvironment and Sequence stratigraphy, this Formation in Sanganeh section was analyzed by using palynological facies and conformity of Osracodas and Dinoflagellates. Having examined the frequency ratio (abundance) of two groups of Ostracoda (Platycopids to Podocopids), it was observed that the most abundant oceanic dissolved oxygen is seen in Marly layers near Calcareous band of chalky limestones and the least abundant is seen in layers far those bands. In addition, based on the abundance of Genus, such as Paracypris, Brachycthere, and Bairdia mostly seen near Calcareous band of chalky limestones and Ostracoda with ornamented Carapce and thicker layers such as Veenia, Pterygocythereis seen in Marly layers near chalky limestones, it can be stated that it is shallower near Calcareous band of chalky limestones and moving toward Marly and shale layers, it becomes deeper. Analyzing 82 Palynological slides resulted in identification of three Palynofaies of V, IV, II, in this Formation. The results obtained statistical studies of palynological factors including AOM to Marine palynomorph ratio, abundance of Foraminifera test lining, and peridinioid/Gonyaulacoid ratio for determining the amount of oxygen in the environment indicate that often there were low levels of oxygen in this Formation, however, there were times when oxic condition was dominant. Also in order to Relative sea level changes by Palynological facies, two factors were used first one being dinocysts of specific inner neritic to outer neritic ratio and chorate/ proximate, proximochorate and cavate cysts (C/PPC) ratio. Studies in which Ostracoda were used confirm the results obtained palynological studies and show that sediments of Ab-deraz Formation are deposited on each other in an open marine and change Inner neritic to outer neritic in disoxic to suboxic environment.
Keywords: Paleoenvironment, Palynological evidence, Ostracoda, Dinoflagellate, Ab, deraz Formation -
سازند آبدراز یکی از واحدهای سنگ چینه ای کرتاسه بالایی حوضه رسوبی کپه داغ در شمال شرقی ایران به شمار می رود. بر اساس مطالعات پالینواستراتیگرافی صورت گرفته با استفاده از داینوفلاژله ها، سن سازند آبدراز در برش غرب روستای سنگانه تورونین تا سانتونین تعیین شده است. هدف این پژوهش، تفکیک واحدهای سکانسی و تعیین نوسانات نسبی سطح آب با استفاده از شاخصه های پالینولوژیکی است که برای نخستین بار بر روی سازند آبدراز صورت می گیرد. پس از مطالعه 41 نمونه برداشت شده از این سازند، با استفاده از عوامل پالینولوژیکی سه رخساره مختلف شناسایی شد که شامل سه محیط II: Marginal dysoxic- anoxic basin ، IV: Shelf to basin transition و V: Mud-dominated oxic shelf می باشند. به منظور تفکیک واحدهای سکانسی بر اساس تغییرات سه گروه عمده از مواد آلی (فیتوکلاستها، پالینومورفهای دریایی و مواد آلی بی شکل) و تلفیق این داده ها با پالینوفاسیسهای شناسایی شده، سه سکانس رسوبی رده سه با چهار مرز سکانسی (سه مرز از نوع دوم و یک مرز از نوع اول) شناسایی و تعیین گردید.کلید واژگان: چینه نگاری سکانسی, نوسانات سطح آب, شاخصه های پالینولوژیکی, سازند آبدرازSedimentray Facies, Volume:8 Issue: 1, 2015, PP 129 -141Ab- Deraz Formation is from the Lithostratigraphic units of the Kopet Dagh Basin in upper Cretaceous located in the North Eastern of Iran. According to the palynological studies by the use of Dinoflagellates, the age of Ab- Deraz in the section of West Sanganeh village Touronian to the middle Santonian was determined. The aim of this study is separation sequence units and determining water sea level changes by using palynological factors which is used for the first time on Ab- Deraz Formation. After reading the systematic of 41 samples of this Formation with the use of the palynological factors and agents three palynological facies identified and with the use of the triple a chart of Tyson was separated that includes three environment II: Marginal dysoxic-anoxic basin, V: Mud-dominated and oxic shelf, IV: Shelf to basin transition In order to separate sequence units based on three main changes of organic materials (Phytoclasts, palynomorphs and amorphs organic materials) and integration of these data with identified palynofacies, three sedimentary sequence kind of rank three with four sequence boundary ( three boundary of second kind and a type of first border) identified and determined.Keywords: Sequence stratigraphy, water sea level changes, palynological factors, Ab, Deraz Formation
-
سازند آبدراز یکی از واحدهای سنگ چینه ای کرتاسه بالایی به سن تورونین میانی- سانتونین در حوضه رسوبی کپه داغ، واقع در شمال شرقی ایران است. لیتولوژی عمده آن در برش سنگانه شامل مارن، سنگ آهک مارنی، و مارن های آهکی خاکستری تا متمایل به سبز روشن همراه با سه افق سنگ آهک گل سفیدی است که از شاخص های این سازند به شمار می رود. ضخامت این سازند در برش نامبرده 530 متر اندازه گیری شده است که 41 نمونه به صورت سیستماتیک از آن برداشت شده است. به منظور تعیین پتانسیل هیدروکربورزایی، که برای نخستین بار بر روی سازند آبدراز صورت می گیرد، برش نامبرده مورد مطالعه پالینولوژیکی و ژئوشیمیایی قرار گرفت. مطالعات حاصل از 78 اسلاید پالینولوژیکی به شناسایی سه پالینوفاسیس بر اساس نمودار مثلثی تایسون منجر گردید. پالینوفاسیس نوع II که حاوی 90-60 % فیتوکلاست قهوه ای رنگ و تیره است و حاوی کروژن نوع III است و محیط حاشیه ساحل با شرایط اکسیدن را نشان می دهد. پالینوفاسیس نوع IV تایسون که فراوانی فیتوکلاست ها در آن کاهش می یابد و مواد آلی بی شکل فراوانی برابر با 30-20 % دارند و حاوی کروژن نوع III است. پالینوفاسیس نوع V تایسون که حاوی مقادیر بالای پالینومورف های دریایی و مقادیر بسیار کم فیتوکلاست ها است. این پالینوفاسیس بازگوکننده شرایط دور از ساحل است. کروژن موجود در این مقاطع از نوع II و III است. به منظور مطالعات ژئوشیمیایی و مقایسه آنها با نتایج حاصل از مطالعات پالینولوژیکی تعداد 7 نمونه مورد آنالیز راک- اول قرار گرفتند. توزیع داده ها بر روی نموار ون- کرولن نشان می دهد که کروژن غالب از نوع III است (در نمونه های مربوط به پالینوفاسیس نوع V تایسون کروژن نوع II نیز حضور اندکی دارد). نوع هیدروکربور تخمینی گاز بوده، اما از نظر توان تولید بسیار ضعیف است. تمامی نمونه ها به جز نمونه شماره 31 و 39 به مرحله کاتاژنز رسیده اند (Tmax بالاتر از 435 درجه سانتی گراد) که در نتیجه بالغ هستند.
کلید واژگان: رخساره های پالینولوژیکی, پتانسیل هیدروکربورزایی, پیرولیز راک اول, سازند آبدراز, کپه داغ -
سازند سرچشمه یکی از واحدهای سنگ چینه ای حوضه رسوبی کپه داغ است. این سازند در برش های مختلف از شرق تا غرب حوضه رسوبی کپه داغ دارای ضخامت های متفاوتی می باشد. به منظور تعیین محیط دیرینه و پالینوفاسیس این سازند و مقایسه آنها، سازند سرچشمه در دو برش روستای جورق و شیخ مورد بررسی قرار گرفت. سازند سرچشمه عمدتا دارای لیتولوژی مارن و شیل های تیره و خاکستری رنگ به همراه میان لایه هایی نازک از سنگ آهک اربیتولین دار در هر دو برش می باشد. در برش چینه شناسی جورق 33 گونه مربوط به 25 جنس و در برش شیخ 31 گونه مربوط به 28 جنس از داینوفلاژله ها شناسایی شد و بر مبنای آنها سن آپتین برای سازند سرچشمه در هر دو برش تعیین گردید. براساس مطالعات انجام شده بر روی اسلایدهای پالینولوژیکی به طور کلی 3 پالینوفاسیس در هر دو برش شناسایی شد. به منظور مقایسه پالینوفاسیس ها و تفسیر محیط در این دو برش چینه شناسی از سه گروه اصلی عناصر پالینولوژیکی (فیتوکلاست ها، پالینومورف های دریایی، مواد آلی بی شکل) استفاده شده است. بررسی سه گروه اصلی از عناصر پالینولوژیکی و نتایج حاصل از مطالعات آماری و تعیین فاکتورهای حفاظت از مواد ارگانیکی شرایط با اکسیژن نسبتا کم بر محیط رسوب گذاری سازند را نشان می دهد؛ ولی به طور کلی میزان اکسیژن به سمت انتهای سازند افزایش یافته است. با توجه به داینوفلاژله های شناسایی شده، محیط رسوبی سازند سرچشمه در هردو برش از نریتیک داخلی تا نریتیک خارجی متغیر است.
کلید واژگان: پالینوفاسیس, محیط دیرینه, سازند سرچشمه, برش جورق, برش شیخ, کپه داغ
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.