محمد امیرجان
-
به منظور بررسی و مقایسه توان ترسیب کربن گیاهان شورپسند و اولویت بندی و معرفی آنها برای احیاء اراضی شور، گونه هایSuaeda fruticosa Forssk. ex J.F.Gmel، Tamarix aphylla (L.) H.Karst. ، Tamarix leptopetala Bunge و Alhagi camelorum DC. به عنوان گونه های شورروی و گونه Artemisia sieberi Besser به عنوان گونه غیرهالوفیت در مناطق خشک انتخاب شدند. پس از انتخاب سایت جنوب گرمسار در سال 96، لیست فلورستیک آنها تعیین شد. سپس در زمان رشد حداکثری گیاهان، از اندام های هوایی، زیرزمینی و خاک زیر بوته ها و بین بوته ها، تعداد 10 نمونه برداشت شد. نمونه ها پس از آماده سازی به آزمایشگاه موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور منتقل و مقدار کربن آلی نمونه های سرشاخه و ریشه و مقدار کربن آلی، هدایت الکتریکی، اسیدیته و بافت نمونه های خاک تعیین گردید. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل آماری داده ها نشان داد که میانگین درصد کربن ذخیره شده در سرشاخه و ریشه A.camelorum برابر 86/86 درصد، T. leptopetala برابر 3/85 درصد، T. aphyllaبرابر 49/81 درصد، S. fruticosa برابر 22/86 درصد و A. sieberi برابر 83/88 درصد است. بنابراین A. sieberi بیشترین مقدار ذخیره کربن در واحد حجم را دارد. میانگین کربن موجود در خاک زیر بوته A. camelorum برابر 78/0 درصد، T. leptopetala برابر 087/1 درصد، T. aphylla برابر 62/0 درصد، S. fruticosa برابر 84/0 درصد و A. sieberi برابر 55/0 درصد تعیین شد. بر اساس نتایج، میزان تولید A. camelorum 7/58 کیلوگرم در هکتار، T. leptopetala 92/160 کیلوگرم در هکتار، T. aphylla 3573 کیلوگرم در هکتار، S. fruticosa 25/15 کیلوگرم در هکتار و A. sieberi 1/80 کیلوگرم در هکتار برآورد شده است. بنابراین در شرایط یکسان اکولوژیکی، گونه T. aphylla قادر است حجم بیشتری از کربن موجود در فضا را جذب و ترسیب کند. بر همین اساس، مقدار کربن ترسیب شده در خاک زیر بوته A. camelorum 9/32 تن در هکتار و در خاک بین بوته ها 91/2 تن در هکتار، مقدار کربن ترسیب شده در خاک زیر بوته T. leptopetala 6/41 تن در هکتار و در خاک بین بوته ها 94/2 تن در هکتار، مقدار کربن ترسیب شده در خاک زیر بوته T. aphylla 8/22 تن در هکتار و در خاک بین بوته ها 58/2 تن در هکتار، مقدار کربن ترسیب شده در خاک زیر بوته های S. fruticosa 9/27 تن در هکتار و در خاک بین بوته ها 32/2 تن در هکتار و مقدار کربن ترسیب شده در خاک زیربوته های A. sieberi 2/34 تن در هکتار و در خاک بین بوته ها 2/4 تن در هکتار محاسبه و برآورد شد. با توجه به نتایج به دست آمده، گونه T. aphylla بعلت دارا بودن بیشترین میزان تولید، بیشترین میزان ترسیب کربن را دارد.کلید واژگان: گیاهان هالوفیت, مناطق شور, کویر گرمسار, ترسیب کربن
-
استفاده از اراضی شور و کم بازده برای تولید علوفه گام مهمی در راستای بهره وری بهینه از منابع آب و خاک با کیفیت پایین از دیدگاه کشاورزی به حساب می آید. گونه های Atriplex canescensو Atriplex verrocifera به عنوان گونه های مقاوم به خشکی و شوری، قادر به تولید علوفه از اراضی شور و کم بازده هستند. برای بررسی امکان استقرار و سنجش میزان تولید علوفه در اراضی شور و کم بازده و تعیین شیوه مناسب کاشت، ابتدا دو منطقه با شوری متفاوت (شوری تا 20ds/m و شوری تا 40 ds/m) از طریق آزمایش خاک انتخاب شد. سپس در هر منطقه، از هر یک از گونه های مذکور به تعداد 45 اصله نهال در سه تکرار کاشته شد. نتایج این تحقیق نشان داد در مناطق با شوری زیاد (تا40 ds/m) استفاده از گونه هایAtriplex canescens و Atriplex verrocifera برای استقرار و تولید علوفه امکان پذیر است. تحلیل نتایج حاصل از تجزیه واریانس رشد تاج پوشش و تولید سالانه گونه های مذکور نشان داد که در اراضی شور با حداکثر 40 ds/m رشد سال اول At.verrosifera بیشتر از At.canescensاست، اما در منطقه با شوری کم رشد At.canescens بیشتر است. میزان تولید گونه های مستقر شده نشان می دهد که تولید گونه At.canescens بیشتر از گونه At. verrusiferaاست. اما این اختلاف در منطقه شور به حداقل می رسد. بنابراین اثر شوری بر تولید At.canescensمحسوس و موثر بوده اما میزان تولید At. verrusiferaنسبت به منطقه با شوری کم بیشتر شده، ازاین رو این گونه از مقاومت و تحمل بیشتری برخوردار است.کلید واژگان: خاک های شور, آتریپلکس, تولید علوفه, مناطق خشک, استان سمنانUse of saline and low yield soils for forage production is an important step towards optimal efficacy of low-quality water and soil resources from agricultural point of view. Atriplexcanescens and Atriplexverrocifera as drought and salinity tolerent species, are able to produce forage in saline and low yield soils. To investigate the possibility of establishing and measuring the amount of forage production in saline and low yield soils, and determining the appropriate planting method, two salinity areas (salinity up to 20 ds / m and salinity up to 40 ds/m) were first selected through soil testing. Then in each region, 45 seedlings of each mentioned species were planted in three replications. The results of the present study showed that the use of Atriplex canescens and Atriplex verrocifera for establishment and forage production is possible in in areas with high salinity (up to 40 ds/m). Analysis of variance of canopy growth and annual production of the mentioned species showed that in saline lands with a maximum of 40 ds/m, the growth rate of the first year of At. verrosifera was more than At. canescens. But in the region with low salinity, At. canescens growth was more than the other species. The production amount of established species shows that the production of At. canescens is more than At.verrusifera. But this difference in salt area is minimized. Therefore, the effect of salinity on the production of At. canescens is tangible and effective. But the production rate of At. verrucifera is more in areas with low salinity. So, this species has more resistance and tolerance.Keywords: Atriplex, forage production, drylands, saline soils, Semnan province -
سطح قابل توجهی از مراتع کشور در اثر عوامل مختلف تخریب یافته و بخش مهمی از گیاهان مرتعی در معرض خطر قرار گرفته و یا جمعیت آنها به شدت کاهش یافته است. برای ایجاد پایداری در این گونه مراتع، اصلاح و احیا آنها از طریق انتخاب گونه های مناسب و یافتن بهترین شیوه های کشت و استقرار آنها از اولویت ویژه ای برخوردار است، بنابراین با توجه به نتایج حاصل از طرح تحقیقاتی انجام پذیرفته، بذر پایه های چند سال Salsola rigidaهمراه با جمعیت های موجود آنها از مناطق مختلف مراتع استان سمنان جمع آوری گردید. به منظور بررسی و مطالعه درصد استقرار جمعیت گونه مذکور، آزمایشی با طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط مزرعه بین سال های 1394-1392 به مرحله اجرا در آمد و از میزان درصد استقرار، یادداشت برداری به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SAS و مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن صورت پذیرفت. نتایج حاصله نشان داد که از بین جمعیت های مورد مطالعه گونه Salsola rigida، ژنوتیپ 232 که مبدا بذری آن چاهک شماره 6 دامغان کویر حاج علی بود، بیشترین درصد استقرار و ژنوتیپ 229 با مبدا بذری جاده نظامی پایین تر از روستای اعلای کمترین مقدار را از خود نشان دادند. بنابراین می توان در امر اصلاح و احیا عرصه های این منطقه و مناطق مشابه از جمعیت 232 گونه مذکور استفاده نمود.
کلید واژگان: ارزیابی, جمعیت, درصد استقرار, سمنان. Salsola rigidaMost of the rangelands in Iran have been destroyed and a main part of rangeland plants are threeatened or their populations are reduced. In order to stability, reclamation of rangeland with adaptable species and finding the best cultivation method are of special priority. The present study was done to evaluate the stablishment percentage of Salsola rigida populations in different vegentation regions of Semnan provionce. Based on the results of reasearch project, seeds were collected and cultivated from different regions of the rangelands. For determination of population stablishment percentage, a randomized completelty block design were conducted in triplicate under farm conditions between 2013-2015 and the data were analyzed. Among the accessions, the genotype code 232 (originated from Chahakeh 6, Haj Ali Kavir) and 229 (originated from down road, Alay Village) had the highest and lowest stablishment percentage, respectively. Findings of the present research illustrated that genotype code 232 of S. rigida can be used for reclamation of rangelands in the study area.
Keywords: Establishment percentage, Evaluation, Population, Salsola rigida, Semnan -
مریم گلی کبیر (Salvia sclarea L.) یکی از گیاهان معطر مهم است که به علت ارزش اسانس آن در صنایع غذایی و عطرسازی، در سطح جهانی کشت می شود. در آزمایشی که در طی سالهای 1384 تا 1388 در استان سمنان انجام شد. یک اکوتیپ بومی مریم گلی کبیر با هدف بررسی سازگاری آن در شرایط زراعی، در دو منطقه خشک و نیمه خشک کشت و ارزیابی شد. بذرهای مریم گلی کبیر از رویشگاه طبیعی آن در شمال سمنان جمع آوری گردید. بذرها در فصل بهار به صورت مستقیم در هر دو مزرعه کشت شدند. در سال دوم پس از کشت و در مرحله ی گلدهی کامل، گیاهان از نظر ویژگی های رشدی و میزان اسانس سرشاخه گلدار بررسی شدند. مقایسه صفات در دو مزرعه و رویشگاه طبیعی نشان داد که گیاهان کشت شده در مزرعه نیمه خشک، بیشترین ارتفاع گیاه، تعداد شاخه ی گلدهنده، سطح برگ، عملکرد تر گل در هکتار( 25/8 تن در هکتار) و بیشترین عملکرد اسانس (10 کیلوگرم در هکتار) را دارا بودند که نسبت به اکوسیستم های دیگر، افزایش معنی دار داشت. کشت و تولید اکوتیپ بومی مریم گلی کبیر با ارزش اقتصادی قابل توجهی که دارد به عنوان گیاهی نو در الگوی کشت مناطق نیمه خشک پیشنهاد شود.کلید واژگان: مریم گلی کبیر, رویشگاه طبیعی, اکوسیستم زراعی, اسانس, عملکردIran Nature, Volume:2 Issue: 5, 2017, PP 52 -58Clary sage (Salvia sclarea L.) is one of the most important aromatic plants, cultivated worldwide, and is used in flavor and fragrance industries due to its valuable essential oils. In this experiment, carried out in Semnan province during 2005 to 2009, a native Salvia sclarea L. was evaluated for its suitability to be cultivated in arid and semi-arid areas. The seeds of S. sclarea were collected from its natural habitat in the north of Semnan. The seeds (6 kg/h) were sown directly in the fields during the spring. At full flowering stage (in the second year of cultivation), the plants were evaluated for growth parameters and the essential oil yield of inflorescences. The comparison between the natural and agro ecosystems showed that plants in the semi-arid agro ecosystem had the highest plant height, flowering branches, leaf area, total fresh flower yield (8.25 ton/h) and essential oil yield (10 kg/h). The yield of clary sage ecotype cultivated in semi-arid area of Semnan was extremely higher than that of natural habitat. As a whole, the native ecotype of S. sclarea could be an alternative crop with significant economic value to be cultivated in semi-arid conditions.Keywords: Salvia sclarea, natural habitat, agro ecosystem, essential oil, yield
-
گیاه عجوه (Aellenia subaphylla) گونه ای بوته ای چندساله، مقاوم به شوری و خشکی است که در مراتع قشلاقی و میان بند استان سمنان پراکنش دارد. در نیمه دوم تابستان و اوایل پاییز علوفه قابل توجهی تولید می کند و بشدت توسط شتر چرا می شود. برای تعیین ارزش غذایی آن در سه مرحله رشد رویشی، گلدهی و بذردهی، از سرشاخه های 10 پایه در سه تکرار به شکل تصادفی نمونه برداری شد. سپس نمونه ها خشک و آسیاب شد. شش ویژگی مهم کیفیت علوفه شامل قابلیت هضم ماده خشک (DMD)، کربوهیدرات محلول در آب (WSC)، پروتئین خام (CP)، الیاف خام (CF)، انرژی متابولیسمی (ME) و دیواره سلولی منهای همی سلولز(ADF) سنجش و تعیین شد. میانگین DMD برابر14/35 درصد، CP برابر 35/17 درصد، CF برابر 93/40 درصد، WSC برابر9/13 درصد، Ash برابر 58/6 درصد، ME برابر97/3 مگاژول برکیلوگرم علوفه خشک وADF برابر 45/60 درصد برآورد شد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات نشان داد که بیشترین مقدار پروتئین خام (CP) در مرحله گلدهی(6/20 درصد) و کمترین مقدار در مرحله بذردهی (02/13 درصد) مشاهده شد. با توجه به اینکه حداقل میزان پروتئین خام (CP) برای بیشتر دام ها در حالت نگهداری 5/7 درصد گزارش شده، لذا می تواند پروتئین خام را تامین کند. در مرحله گلدهی، پروتئین خام (CP) افزایش معنی دار نشان داد لذا شرایط بهره برداری از علوفه در زمان گلدهی مناسب تر است. میانگین قابلیت هضم ماده خشک (DMD)، کربوهیدرات محلول در آب (WSC) و انرژی متابولیسمی (ME) در مرحله بذردهی به طور معنی داری بیشتر از سایر مراحل رشد رویشی و گلدهی بود، لذا مرحله بذردهی نیز برای تغذیه دام قابل توصیه است. با توجه به پراکنش این گونه در مراتع قشلاقی و میان بند، زمان بهره برداری از علوفه ی آن منطبق با مرحله گلدهی و بذردهی است. از سوی دیگر بذر زیادی نیز تولید می کند، لذا کیفیت علوفه در مرحله بذردهی افزایش می یابد. با توجه به اینکه طی مراحل گلدهی و بذردهی، کیفیت علوفه گیاه قابل قبول است، لذا با اجرای مدیریت صحیح و اصولی مرتع می توان استفاده مناسبی از این گونه برای تغذیه دام بعمل آورد.کلید واژگان: کیفیت علوفه, انرژی متابولیسمی, قابلیت هضم, مراحل فنولوژیکی, استان سمنانAellenia subaphylla is a perennial plant species and resistant to drought and salinity, distributed in the winter rangelands and at the margins of the interior deserts such as Damghan desert. In early autumn that available forage is reduced in rangelands, this species produces a considerable forage in addition to a good annual growth. To study the forage quality of Aellenia subaphylla at three growth stages of vegetative, flowering and seeding stages, the branches of 10 species were randomly sampled with three replications. Then the samples were dried and milled. Six forage quality traits including DMD, WSC, CP, CF, ME and ADF were measured. The average of DMD, CP, CF, WSC, Ash, ME, and ADF were estimated to be 35.14%, 17.35%, 40.93%, 13.9%, 6.58%, 3.97 MJ kg-1 dry matter, and 60.45%, respectively. The results of ANOVA and mean comparisons of the traits studied indicated that the forage quality of Aellenia subaphylla was affected by phenological stages. The highest and the lowest CP content were observed at flowering and seeding stages, respectively. The minimum amount of CP for most domestic or wild herbivores for maintenance is reported to be 7.5%. Therefore, this species could supply the CP requirements of livestock. In the flowering stage, ADF and CP increased significantly while a significant reduction was observed in CF, indicating that flowering stage could be recommended for forage utilization. In addition, the average values of DMD, WSC and ME at seeding stage were significantly higher than those of vegetative and flowering stages. Therefore, seeding stage could also be recommended for livestock nutrition. Our results clearly showed that the best time for forage utilization of Aellenia subaphylla, distributed widely in the winter rangelands, was consistent with flowering and seeding stages. On the other hand, this species produces a large amount of seeds, increasing the forage quality at seeding stage. Given that the forage quality of the species studied here was acceptable during flowering and seeding stages, a proper use of this species could be taken into consideration for livestock feed through a sound range management.Keywords: Aellenia subaphylla, forage quality, metabolizable energy, digestibility, phenological stages, Semnan Province
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.