فهرست مطالب نویسنده:
مریم عاشق معلا
-
در استاندارد بسیاری از کشورها از جمله ایران به توان خودپالایی رودخانه ها برای تعیین استاندارد تخلیه پساب ها توجهی نشده است. یعنی بدون در نظر گرفتن تفاوت رودخانه ها از نظر شرایط هیدرولیکی، موقعیت جغرافیایی و غیره، به تدوین یک استاندارد یکسان برای همه ی رودخانه ها پرداخته شده است. در این مقاله برای نشان دادن اهمیت توجه به تفاوت های رودخانه ها و توان خودپالایی هر یک از آنها در تدوین استاندارد تخلیه پساب، دو رودخانه ی سبزکوه در چهار محال و بختیاری و رودخانه قشلاق در کردستان به عنوان نمونه انتخاب شدند و با به کارگیری مدل شبیه سازی QUAL2Kw شرایط هر دو رودخانه با فرض رعایت کامل حدود مجاز استاندارد فعلی تخلیه پساب به آب های سطحی ایران شبیه سازی شد و نتیجه این شبیه سازی نشان داد که رعایت این استاندارد، شرایط کیفی مناسب رودخانه قشلاق را به خوبی حفظ می کند. اما در رودخانه سبزکوه به دلیل میزان توان خودپالایی و تعداد زیاد منابع آلاینده موجود، رعایت این استاندارد نه تنها کمکی به حفظ کیفیت آب نمی کند، بلکه تاثیر بسیار منفی بر کیفیت رودخانه خواهد گذاشت. سپس، با استفاده از شبیه سازی کیفی رودخانه، حد مجاز مناسب هر رودخانه بر اساس توان خودپالایی رودخانه و تعداد و نوع منابع آلاینده موجود براورد شد و نشان داد که در تدوین استانداردهای دقیق و کارامد باید به توان خودپالایی رودخانه، تعداد منابع آلاینده حاشیه رودخانه و میزان بارگذاری مواد زاید و دیگر شرایط متفاوت رودخانه ها نیز توجه نمود.کلید واژگان: شبیه سازی, کیفیت آب, رودخانه سبزکوه, رودخانه قشلاق, مدل QUAL2kwIn current effluent discharge standards of the most countries such as Iran, self-purification capacity of rivers have not been considered. These standards developed a similar effluent discharge standard for all of the rivers without considering hydrological and hydraulic conditions of rivers.
In this paper in order to show the importance of self-purification capacity and differences between the rivers, in developing effluent discharge standard, two rivers- Gheshlagh River in Kurdistan and Sabzkooh River in Chaharmahal Bakhtiari- as samples were selected., and with applying Qual2kw model, current Iran effluent discharge standards were used to simulate the state of each river. The simulation showed that compliance with this standard maintain an appropriate qualitative condition of Gheshlagh River but in Sabzkoh River, due to the large number of pollution sources, these standards not only does not help to maintain the water quality but will have a very negative impact on water quality. Then Using simulation of river quality, the authorized appropriate limit based on self-purification capacity and the number and type of pollutants were estimated and showed that to develop accurate and efficient standards the self-purification capacity, the number of pollution sources, the amount of waste load and other different conditions of rivers also should be considered.Keywords: Simulation, Water quality, Sabzkooh river, Gheshlagh river, Model QUAL2Kw -
یکی از مهمترین راه های جلوگیری از آلودگی منابع آب های سطحی تدوین قوانین و استانداردهای تخلیه پساب به این منابع می باشد. این استانداردها باید به گونه ای باشند که علاوه بر حفظ شرایط کیفی مناسب رودخانه، از لحاظ اقتصادی و فنی نیز قابل اجرا باشند. در استاندارد بسیاری از کشورها از جمله ایران به توان خودپالایی رودخانه ها برای تعیین استاندارد تخلیه آلاینده ها، به خصوص آلاینده های تجزیه پذیر توجهی نشده است. هدف این مقاله نشان دادن این نکته است که تعیین یک استاندارد یکسان برای تخلیه پساب به همه رودخانه ها مناسب نیست و شرایط هیدرولیکی و محیطی هر رودخانه باید در نظر گرفته شود، به همین جهت در این مقاله با بکارگیری مدل QUAL2kwشبیه سازی دو سناریو روی رودخانه قشلاق کردستان صورت پذیرفت. در سناریوی اول غلظت پارامترهای اکسیژن محلول در آب (DO) و اکسیژن خواهی بیوشیمیایی (BOD) تخلیه شده به رودخانه به ترتیب 2 و30 میلی گرم بر لیتر بر اساس حدود مجاز استاندارد فعلی تخلیه پساب به آب های سطحی ایران شبیه سازی شد و در سناریوی دوم بر اساس توان خودپالایی رودخانه و منابع آلاینده موجود به شرط حفظ شرایط کیفی مناسب رودخانه (اکسیژن محلول در آب حداقل برابر 5 میلی گرم بر لیتر) حد مجاز 50 میلی گرم بر لیتر برای پارامترBOD جهت تخلیه به رودخانه ی مورد مطالعه در نظر گرفته شد. مقایسه اقتصادی این دو سناریو و برتری سناریوی دوم با اختلاف هزینه اقتصادی ده میلیارد ریالی نشان داد که می توان با استفاده بهینه از توان خودپالایی هر رودخانه استانداردی تعیین کرد که توجیه اقتصادی مناسبی هم برای تخلیه کنندگان داشته باشد.
کلید واژگان: آلودگی آب, استاندارد, تخلیه پساب, خود پالایی, غلظت BOD, مدل QUAL2kw -
بررسی وضعیت شکل زمین هرمنطقه به شناخت بهتر ویژگی های محیط زیست آن منطقه کمک می کند و می توان از اینگونه مطالعات در ارزیابی و برنامه ریزی منطقه کمک گرفت. آشنایی با مراحل انجام این کار یکی از دانستنی های ضروری برای هر کارشناس مرتبط با محیط زیست میباشد. در این مقاله با استفاده از نقشه توپوگرافی 1:50000 و استفاده از نرم افزار Arc viewنقشه های پایه انجام یک مطالعه فیزیوگرافی، در بخشی از استان ایلام تهیه گردید. با تحلیل این نقشه ها و مقایسه پارامترهای مربوط به شکل زمین با مدل اکولوژیکی کاربری توسعه شهری، روستایی و صنعتی، نتیجه گرفته شد که این منطقه از نظر شکل زمین دارای توان مناسبی جهت توسعه می باشد.
کلید واژگان: مطالعات فیزیوگرافی, شکل زمین, ارزیابی توان اکولوژیکی, نرم افزار Arc viewInvestigation of land form characteristics of each region help to have a better recognition of its environmental attributes and such studies could help us in land evaluation and planning. Being familiar with process of these studies is one of the crucial information for each expert dealing with environment. In this paper the basic maps needed for physiographic studies are prepared in a region of Ilam province using topographical map (1:50000) and Arc view software. Then the maps were analyzed and land form parameters were compared with ecological model for urban, industrial and rural development. Results show that this region has suitable capability for development considering land form parameters.Keywords: Physiographic studies, land form, Ecological capability evaluation, Arc view software -
امروزه با افزایش بیش از حد تخلیه پسابها به رودخانه ها، نیاز به یک مدیریت مناسب و تدوین الگویی جامع برای کنترل تخلیه پسابها به رودخانه ها بیش از پیش احساس می شود. روش ها و ایده های مختلفی برای مدیریت کیفیت رودخانه ها وجود دارد ولی تصمیم گیری عجولانه و بدون برنامه و آینده نگری برای انتخاب آنها نتیجه مناسبی دربرنخواهد داشت. یک اقدام مدیریتی باید سیستماتیک باشد و از نظم و سلسله مراتب مدونی برخوردار باشد تا از اغتشاش ذهنی، سلیقه محوری، همپوشانی و یا نواقص تصمیمات مدیریتی مصون بماند. در این مقاله الگویی نظام مند برای مدیریت وبهبود شرایط نامناسب کیفیت رودخانه ارائه شده است. در این الگو، مبانی و نکات کلیدی و مهم مدیریتی همچون در نظر گرفتن شرایط هیدرولیکی رودخانه ها حتی به تفکیک بازه های آنها، استفاده بهینه از شرایط خودپالایی رودخانه، محاسبه حداکثر بار آلودگی قابل تحمل رودخانه، تدوین سناریو ها، استفاده از یک مدل مناسب برای شبیه سازی و اجرای استراتژی ها در رودخانه و تصمیم گیری چند معیاره با توجه به نتایج اجرای استراتژی ها گنجانده شده است. این الگو می تواند با توجه به جامعیت و انعطاف پذیربودنش، قابل تعمیم به همه رودخانه ها باشد.
کلید واژگان: الگوی مدیریت کیفی رودخانه, تخلیه پساب, سناریوی برتر, خودپالاییNowadays, with the increasing effluent discharge into the rivers, the need for a proper quality management for controlling the effluent discharge is highly essential. There are different methods to manage the quality of rivers, but hasy decision making without any program wont have a suitable result. If there is a regular procedure for water quality management, there wont be any interested decisions, overlapping, or management shortcomings. In this paper, a regulated schema for the management of inappropriate quality conditions in rivers has been offered., In this schema, the important management key features such as considering the hydraulic conditions of the rivers, the optimum usage of the river self-purification, calculating the total maximum load in the river, simulation and execution of the strategies in rivers using an appropriate model, and a multi criteria decision making based upon the results of applying that strategy in the model have been used. This schema is comprehensive and is extendable to all rivers.Keywords: Water Quality Management, Effluent Discharge, Best Scenario, Self, purification -
آتش سوزی در جنگل ها و مراتع باعث نابودی بخش عظیمی از منابع طبیعی می شود. از آنجا که عوامل متعددی در وقوع حریق نقش دارند، پیش بینی دقیق زمان و مکان وقوع آتش سوزی امری دشوار است اما با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می توان به صورت مکاندار، نقاط دارای خطر بالای آتش سوزی را شناسایی کرده و نظارت بیشتری بر آنها داشت. هدف این پژوهش، تهیه نقشه قابلیت آتش سوزی با استفاده از لایه های اطلاعاتی متعدد ازجمله توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی و عوامل اقتصادی- اجتماعی است. بخشی از جنگل های استان گیلان به دلیل تراکم بالای پوشش گیاهی و سابقه وقوع آتش سوزی های متعدد به عنوان منطقه مورد مطالعه در این پژوهش انتخاب شدند. از آنجا که تمام عوامل تاثیرگذار، به یک نسبت در وقوع و گسترش حریق نقش ندارند، از الگوهای چندمعیاره به منظور رتبه دهی این عوامل استفاده شد. تحلیل سلسله مراتبی فازی شیوه مورد استفاده در این مطالعه به منظور در نظر گرفتن عدم قطعیت ها و وزن دهی به معیارها بین 0 تا 1 بوده است. پس از محاسبه اوزان فازی و اعمال آنها بر نقشه های رستری عوامل تاثیرگذار، در نهایت تمامی لایه های اطلاعاتی وزن دار در سامانه اطلاعات جغرافیایی با یکدیگر تلفیق شدند. به منظور بررسی دقت روش بکارگرفته شده، نقشه نهایی خطر آتش سوزی با لایه دیگری که دربرگیرنده مناطق با بیشترین فراوانی وقوع حریق طی پنج سال اخیر بود، مورد مقایسه قرار گرفت. طی این گام مشاهده شد که 66 درصد از کل نقاط بحرانی حریق با مناطق دارای خطر آتش سوزی زیاد و خیلی زیاد همپوشانی دارند که این امر بیانگر قابلیت بالای روش مطالعاتی جهت برآورد قابلیت آتش سوزی جنگل است. با توجه به نتایج، مجاورت به جاده ها و مناطق مسکونی از عوامل اصلی هستند که حتی عوامل توپوگرافیک را تحت تاثیر قرار می دهند و نقش بارزی در وقوع حریق و در نتیجه تخریب جنگل ها دارند.
کلید واژگان: عدم قطعیت, تحلیل سلسه مراتبی فازی, نقاط بحرانی, قابلیت آتش سوزی, توپوگرافی, اقلیم, پوشش گیاهیFire in forests and rangelands degrades vast part of natural resources. Although predicting the exact time and location of fire occurrence is a difficult task due to various parameters affecting wildfires، but application of Geographical Information System enables us to identify and control areas with high fire potential. The purpose of this study was to achieve a fire hazard map، developed by integrating several data layers such as topography، climate، vegetation cover and socio- economical factors. Some forest sites of Guilan province of I. R. Iran were selected for the study project due to their high cover density and their frequent fire occurrence history. Because the fire influencing parameters do not affect fie occurrence and distribution equally، a multi criteria method was used to grade them. The Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) was used to consider uncertainties and to weight the criteria within 0 and 1 values. After calculating the Fuzzy weights and allocating them to the raster maps of the influencing parameters، finally the weighted informational layers were integrated and overlaid in the GIS. To assess accuracy of the applied method، the final fire hazard map was compared to further layer consisting of areas with high fire frequency during the last five years. Results showed that 66% of the hazard fire points were completely overlaid on sites with high and vey high fire risk، which reveals the capability of the study method in predicting forest fire potential. Furthermore، short distance between forests، roads and residential areas، identified as the main factors affecting fire occurrence and forest degradation more than the topographical parameters.Keywords: Topography, Climate, Vegetation Cover, Fuzzy Analytical Hierarchy Process, uncertainties, fire potential -
کاربری زمین همواره یکی از مهمترین عواملی بوده است که انسان از طریق آن محیط زیست خود را تحت تاثیر قرار داده است و از نظر تاریخی مهمترین تغییر کاربری اراضی که انسان انجام داده است، از میان بردن جنگل ها و تبدیل آنها به اراضی کشاورزی و سکونتگاه ها بوده است.
در این تحقیق، بررسی روند تغییرات پوشش اراضی منطقه حفاظت شده ارسباران با استفاده از تصاویر ماهواره ای مربوط به سه دوره زمانی از منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است. مهمترین طبقات کاربری اراضی شناسایی شده در منطقه مورد مطالعه رودخانه، باغ، نواحی مسکونی، زراعت آبی، زراعت دیم، اراضی فاقد پوشش گیاهی، مرتع و در نهایت اراضی جنگلی است. مساحت این طبقات در نقشه کاربری برای هر سال تعیین و مقایسه و بررسی شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد کاهش مساحتی که در وسعت اراضی جنگلی حساس منطقه ارسباران، با شتاب کمتری در بین سالهای 2002 تا 2006 (مدت 4 سال اول) قابل مشاهده است، در دوره 2006 تا 2008 بسیار روند تندشونده و چشمگیری را به خود گرفته است، به نحوی که در عرض دو سال، بیش از 10 درصد از پوشش های جنگلی منطقه ارسباران از میان رفته است و این روند بسیار نگران کننده استکلید واژگان: تغییر کاربری اراضی, سنجش از دور, ارزیابی روند, منطقه حفاظت شده ارسباران, تصاویر ماهواره ای, پوشش های جنگلیLand use is one of the main factors by which man has affected his environment, and historically the most important land use change induced by human has been the destruction of forest areas and changing them into arable lands and settlements.In this research, assessment of trend of changes in land cover of Arasbaran protected area is carried out by use of three time series of satellite images. The most important land cover classes distinguished in the area are river, orchards, settlements, farms, bare lands, rangelands and forests.Findings show that the reduction of valuable forest areas of Arasbaran which is noticeable in the period of 2002 to 2006, grows with much higher speed in 2006 to 2008 in a way that in only two years, more than 10 percent of forest land cover has disappeared which this destruction trend is very considerable.
بدانید!
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.