نسرین زحمتکش رخی
-
پیش زمینه و هدف
کم تحرکی چهارمین عامل خطرساز منجر به مرگ ومیر در سراسر جهان است. بیش از 80 درصد نوجوانان و جوانان به ویژه دختران جوان در سراسر جهان از میزان فعالیت فیزیکی کافی برخوردار نیستند. مطالعه ی حاضر باهدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتار پرخطر کم تحرکی جسمی در دانشجویان دختر طراحی شد.
مواد و روش کاردر این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، 62 دانشجوی دختر دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1400-1399 به روش نمونه گیری آسان انتخاب، و به طور تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. مداخله ی آموزشی طی دو جلسه ی آموزشی 60 تا 90 دقیقه ای به شکل وبینار بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها شامل فرم اطلاعات دموگرافیک و یک پرسشنامه ی پژوهشگرساخته مشتمل بر سازه های مدل اعتقاد بهداشتی، آگاهی و خرده مقیاس فعالیت فیزیکی و نسخه ی فارسی پرسشنامه ی رفتارهای پرخطر جوانان (YRBS 2019) بود که پس از انجام روایی و پایایی استفاده گردید. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS با نسخه ی 21 تجزیه وتحلیل شدند.
یافته هادو گروه ازنظر سنی همگن بودند. میانگین نمرات در حیطه ی آگاهی، رفتار کم تحرکی جسمی و تمامی سازه های مدل اعتقاد بهداشتی، قبل از مداخله در هر دو گروه تفاوت آماری معنی داری نداشت، اما بعد از مداخله در گروه آزمون نسبت به قبل از مداخله تفاوت آماری معنی داری داشت (001/0 <p).
نتیجه گیریآموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر کاهش رفتار پرخطر کم تحرکی جسمی موثر است، لذا می توان از برنامه ی آموزشی مطالعه ی حاضر در راستای کاهش رفتار کم تحرکی در دانشجویان دختر بهره برد.
کلید واژگان: مدل اعتقاد بهداشتی, رفتار پرخطر, کم تحرکی جسمی, دانشجویان دخترBackground & AimsSedentary lifestyle is the fourth leading cause of death worldwide. More than %80 of adolescents and young people, especially young girls, worldwide do not have enough physical activity. The present study was designed to determine the effect of education based on health belief model on high-risk sedentary physical activity in female students.
Methods & MaterialsIn this randomized controlled clinical trial, 62 female students of Mashhad University of Medical Sciences in 2020-2021 were selected by convenience sampling method and randomly divided into experimental and control groups based on the dormitory. The educational intervention was performed in two training sessions of 60 to 90 minutes in the form of a webinar, based on the structures of the health belief model. Data collection tools include demographic information form, a researcher-made questionnaire including health belief model constructs, knowledge and subscale of physical activity questionnaire, and Persian version of Youth Risk Behavior Assessment Questionnaire (YRBS 2019) (YRBS 2019), which were used after assessing validity and reliability. The collected data were analyzed using descriptive and inferential statistical tests with SPSS software version 21.
ResultsTwo groups were homogeneous based on age. Before the intervention, there were not statistically significant differences between both groups in the mean scores in the field of Knowledge, high-risk physical mobility behavior, and all the health belief model constructs, , but after the intervention, the differences between two groups in the mentioned criteria were statistically significant (P <0.001).
ConclusionEducation based on the health belief model is effective in reducing the high-risk behavior of physical inactivity, so the educational program of the present study can be used in order to reduce physical inactivity behavior in female students.
Keywords: Health Belief Model, High-Risk Behavior, Physical Inactivity, Female Students -
مقدمه:
رفتارهای پرخطر، یکی از مهم ترین چالش های بهداشتی و روانی- اجتماعی است که بیشتر کشورهای جهان به نوعی با آن درگیر هستند. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه ی ارزیابی رفتارهای پرخطر جوانان (Youth risk behavior survey Questionnaires 2019 یا YRBS 2019) برای جمعیت جوانان ایرانی بود.
روش هاپژوهش حاضر یک مطالعه ی توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی بود که جامعه ی آماری آن را دانشجویان سال تحصیلی 400-1399 در شهر مشهد تشکیل می دادند. شرکت کنندگان 400 دانشجوی واجد شرایط ورود به مطالعه بودند که به شیوه ی تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. پس از ترجمه ی پرسش نامه با استفاده از روش ترجمه- باز ترجمه، روایی محتوا با استفاده از ضریب نسبی روایی محتوا (Content validity ratio یا CVR) و شاخص روایی محتوا (Content validity index یا CVI)، روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی، پایایی با استفاده از ضریب همبستگی درون خوشه ای و سازگاری درونی با استفاده از Cronbach's alpha ارزیابی گردید.
یافته هامیانگین سنی دانشجویان 36/2 ± 54/23 سال بود. شاخص های مربوط به روایی محتوایی و صوری 40 گویه مورد تایید قرار گرفت. تحلیل عاملی تاییدی ساختار 6 عامل و مجموع 25 سوال را مورد تایید قرار داد. مقدار Cronbach's alpha در کلیه ی حیطه ها در مجموع بیشتر از 7/0 مورد تایید قرار گرفت. ضریب همبستگی درون خوشه ای (007/0 = P، 735/0 = Intraclass correlation coefficient یا ICC) بود که بیانگر پایا بودن پرسش نامه است.
نتیجه گیریپرسش نامه ی فرم کوتاه ارزیابی رفتارهای پرخطر جوانان، ویژگی های روان سنجی لازم را دارد. در این پژوهش، 6 عامل استخراج شده در پرسش نامه (YRBS) با عوامل استخراج شده در نسخه ی اصلی منطبق بود. بنابراین، پیشنهاد می شود از این ابزار برای تشخیص رفتارهای پرخطر در جوانان استفاده شود.
کلید واژگان: تکرارپذیری نتایج, رفتارهای پرخطر, جوانان, مطالعات و پرسشنامه ها, ارزیابی متغیرهای روانیBackgroundHigh-risk behaviors are of the most important health and psychological and social challenges that most countries in the world are involved with in some way. The purpose of this study was to evaluate the psychometric properties of the Youth Risk Behavior Assessment Questionnaire (YRBS 2019) for the Iranian youth population.
MethodsThis was a descriptive-analytical cross-sectional study in which the statistical population consisted of university students in Mashhad City, Iran, in the academic year of 2020-2021. Participants were 400 eligible students who were selected using stratified random sampling method. After translating the questionnaire using translation-retranslation method, content validity was assessed using relative content validity coefficient (CVR) and content validity index (CVI), construct validity using factor analysis, reliability using intra-cluster correlation coefficient, and internal consistency was assessed using Cronbach's alpha.
FindingsThe mean age of students was 23.54 ± 2.36 years. Indices related to content and face validity of 40 items were confirmed. Confirmatory factor analysis confirmed the structure of 6 factors, and the total of 25 questions. Cronbach's alpha value was confirmed in all domains and in total, more than 0.7 for all. The intra-cluster correlation coefficient (ICC) was 0.735 (P = 0.007) which indicated the reliability of the questionnaire.
ConclusionThe YRBS short form questionnaire had the necessary psychometric properties for assessing high-risk behaviors of young people. In this study, 6 factors extracted in YRBS questionnaire were consistent with the factors extracted in the original version; therefore, it is suggested to use this tool to detect high-risk behaviors in young people.
Keywords: Reproducibility of results, Dangerous behaviors, Youth, Surveys, questionnaires, Psychometrics
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.