به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
مقالات رزومه:

مهندس محمدرضا نجیب زاده

  • راهله استادهاشمی*، خسرو میرآخورلو، جمشید یاراحمدی، محمدرضا نجیب زاده

    امروزه در کشورهای در حال توسعه، منابع طبیعی به خصوص جنگل ها به منظور اهداف اقتصادی با شدت زیادی در حال بهره برداری هستند که این امر موجب تاثیر بر تنوع زیستی، خصوصیات خاک، کمیت و کیفیت آب و اقلیم جهانی می شود. بنابراین لزوم توجه بیشتر به حفظ و احیاء جنگل ها بیش از پیش احساس می شود. امروزه تکنولوژی استفاده از اطلاعات مکانی حاصل از سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای، اطلاعات جامع و هدفمندی را برای مطالعات محیط زیستی فراهم کرده است. در این پژوهش نیز با استفاده از تصاویر ماهواره سنتینل2 که دارای قدرت تفکیک مکانی، طیفی و زمانی مطلوب می باشند، به بررسی و تعیین سطح، پراکنش و انبوهی جنگل های منطقه ارسباران و سایر کاربری ها پرداخته شد. جنگل های ارسباران در ارتفاعات قره داغ در شمال استان آذربایجان شرقی قرار گرفته است ومساحت منطقه مورد مطالعه 551211 هکتار می باشد. طبقه بندی منطقه به کاربری جنگل(انبوه، نیمه انبوه، تنک و خیلی تنک)، مرتع، کشاورزی، مسکونی و بایر، باغ و آب با استفاده از الگوریتم های مختلف انجام شد که نتایج نشان داد روش طبقه بندی نظارت شده حدکثر احتمال، بهترین روش برای طبقه بندی جنگل های ارسباران است. بر اساس نتایج به دست آمده مساحت جنگل های با تراکم بیشتر از 5 درصد،131019 هکتار محاسبه است که 39 درصد آن مربوط به جنگل انبوه، 36 درصد نیمه انبوه، 17 درصد تنک و 8 درصد خیلی تنک می باشد. در منطقه مورد مطالعه بیشترین سطح کاربری به ترتیب مربوط به مرتع، جنگل، کشاورزی، مسکونی و بایر، باغ و آب محاسبه شده است. با ارزیابی و تعیین صحت نقشه نهایی، ضریب کاپا  0.88 و صحت کلی 89.8% به دست آمد که این نتایج نشان داد روش طبقه بندی نظارت شده پیکسل پایه، روشی قابل قبول بوده و نقشه به دست آمده قابل اطمینان و کاربردی می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق می تواند در تهیه برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت مدیریت پایدار جنگل های کشور استفاده شود که منجر به شناسایی اراضی تخریب ‎شده و جلوگیری از تعرض به اراضی منابع ملی جنگلی خواهد شد و همچنین به عنوان ابزاری مناسب برای برنامه ریزی و تصمیم گیری برای آینده جنگل ها به کار رود.

    کلید واژگان: جنگل ارسباران, طبقه بندی نظارت شده, تصاویر ماهواره ای سنتینل2, کاربری زمین, انبوهی جنگل
    Raheleh Ostadhashemi *, Khosrow Mirakhorlou, Jamshid Yarahmadi, Mohamad Reza Najibzadeh
    Introduction

    Nowadays, natural resources are exploited for the purpose of economical development in developing countries. Expansion of agricultural lands, supply of charcoal and fuel wood and wood production play an important role in forest degradation which affects biodiversity, soil conservation, the quantity and quality of water and the global climate conducted to the importance of forest conservation and reforestation. Therefore quantitative assessment of forests is required for conservation programs and forest monitoring is defined as a tool for sustainable forest management.Today, remote sensing techniques and satellite images can widely provide functional information in environmental studies. In this work, sentinel-2 satellite images with high spatial, temporal and spectral resolution were applied to determine the area, distribution and density of the Arasbaran forestsas well as other land use classes in the area.

    Materials and Methods

    Arasbaran area is located in Qaradagh mountainous region inthe north of East Azerbaijan province between 38°25′ 59 " N- 39°20′ 7.7 " N latitude and 46°09′ 18 " E- 47°16′ 5.3 " E longitude which covers an area of 551211 hectares and the deciduous forests of this area are known as the 11th Biosphere Reserved in Iran. The altitude varies from ca. 256 m tomore than 2000 m. the importance of the area is in having a rich flora (about 1334plant species) and unique vegetation among the vegetation of the country.
    For the first time, the Sentinel-2 images with a combination of high spatial and temporal resolution were used to classify the land use of the area.The best band combination was found for bands 2, 3, 6, 12 and NDVI index. Land use classification included dense, semi -dense, sparse and very sparse forests as well as rangeland, agriculture, residential area-bare soil, garden and water was implemented using 9 different algorithms in a pilot area to find the best algorithm. 280 training sample points were collected from all different land use classes in the area.Consequently, supervised classification technique and Maximum Likelihood algorithm with the Kappa coefficient of 0.886 and anoverall accuracy of 89.6% was identified as the best classification method for the Arasbaran area.Accuracy assessment of the final map was done using ground control points and Google earth images with a total accuracy of 95%.Finally creating an error matrix with 880 ground reference test pixels revealed the accuracy indices.

    Results

    The final land use map of the Arasbaran area based onthe Supervisedclassification technique and Maximum Likelihood algorithm was created.Based on the results, the accuracy assessment of the final map showed that the Kappa coefficient and the overall accuracy of the classified map were 0.88 and 89.8% respectively.The forest distribution and canopy cover density map were extracted from the land use area map. The total area of forests with a canopy cover of more than 5%, obtained 131019 ha consisting of 39% dense forest, 36% semi -dense forest, 17% sparse forest and 8% very sparse forest. In addition, the largest type of land use accounted for rangeland with 270000, forest with 131019, agriculture with 101974, residential area-bare soil with 30028, garden with 15434 and water with 2756 hectares respectively. Based on the error matrix table and correct classified points as well as total ground control points, the highest user’s and producer’s accuracy belonged to the densed forest class as well as the lowest user’s accuracy and lowest producer’s accuracy belonged to garden and agriculture classes respectively.

    Conclusion

    The results conducted supervised pixel-based image classification based on the Maximum Likelihood algorithms an acceptable method. It can be because of well -distributed training sample points, the high spatial resolution of sentinel-2 images or Environmental heterogeneity of the area. According to the results, dense forests declined(from 56910 to 50628 ha)however semi -dense and sparse forests have increased (from 35280 to 47930 ha)with respect tothe last forest survey project in the Arasbaran area in 2003.In addition, the results revealed an overlap between agriculture and garden as well as rangeland and residential area-bare soil classes because of multi culture of crops and fruit trees together as well as dried or low vegetation cover of rangelands in the area. These results can provide useful information for decision- making and sustainable forest management for reducing forest degradation and it seems to be an important next step to manage these forests based on conservation policies.

    Keywords: Arasbaran forest, Supervised classification, Sentinel2 satellite image, Land use, Forest density
  • محمدرضا نجیب زاده*، مینا بیات، محمدحسن پزشکی، محمد فیاض

    در این تحقیق ارزش رجحانی گونه های مرتعی مورد چرای گوسفند در مراتع سهند استان آذربایجان شرقی در مدت چهار سال (1389-1386) مطالعه شد. برای این امر از روش شاخص رجحان استفاده شد. پس از تعیین مقدار تولید و مصرف هریک از گونه های انتخاب شده در ماه های فصل چرا (خرداد (رویشی)، تیر و مرداد (گلدهی) و شهریور (بذردهی) و محاسبه سهم هریک از گونه ها در تولید علوفه منطقه و جیره غذایی دام و محاسبه شاخص رجحان، داده های بدست آمده با استفاده از طرح آماری اسپیلت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی و با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر سال در سه گونه، اثر ماه در چهار گونه و اثر متقابل سال و ماه در چهار گونه در سطح خطای یک درصد بر روی میزان شاخص رجحان معنی دار بود. شاخص رجحان عامل بسیار مهمی در تعیین ارزش رجحانی گونه های گیاهی برای دام است. گونه های Festuca rubra و Tanacetum chiliophyllum با میانگین شاخص رجحان بین 4/1 تا 6/1 در طول چهار سال، دارای رجحان نسبی بوده و جزء گونه های نسبتا خوشخوراک بوده اند و در کلاس خوشخوراکی I قرار گرفتند. گونهTanacetum chiliophyllum با بیشترین میانگین شاخص رجحان در رتبه اول در بین تمام گونه های گیاهی قرار گرفت. گونه هایBromus tomentellus، Festuca ovina و Alopecorus textilis با میانگین شاخص رجحان بین 7/0 تا 2/1، دارای رجحان متوسط بوده و جزء گونه های با خوشخوراکی متوسط بوده اند و در کلاس خوشخوراکی II طبقه بندی شدند. گونهAstragalus aureus  با میانگین شاخص رجحان حدود 3/0، دارای اجتناب نسبی بوده و این گونه تقریبا غیر خوشخوراک بود و در کلاس خوشخوراکی III قرار گرفت. نتایج کلی این مطالعه نشان داد که ارزش رجحانی گونه های Festuca rubra و Tanacetum chiliophyllum بیش از سایر گونه های مورد بررسی می باشد و گوسفند بیشتر پهن برگان علفی و بعد گندمیان را ترجیح می دهد و بوته ای ها در آخرین رتبه از جهت ترجیح برای چرای گوسفند قرار گرفتند.

    کلید واژگان: ارزش رجحانی, شاخص رجحان, گونه های مرتعی, گوسفند, مرتع سهند
    MohammadReza Najibzadeh *, Mina Bayat, MohammadHasan Pezeshki, Mohammad Fayyaz

    In this research, the preference value of rangeland species in Sahand rangelands of East Azarbayjan province was studied for four years (2007-2010). The preference index method was used for this purpose. After determining the amount of production and consumption of each species selected in the grazing season (June, July, August, and September) and calculating the share of each species in the forage production of the region and livestock feed, and calculating the preference index, the data analyzed in split-plot design based on the completely randomized design in SAS software. The results showed that the effect of the year in three species, the effect of the month in four species, and the interaction of year and four species at (p≤0.01) were significant on the preference index. The preference index is a very important factor in determining the preference value of plant species for livestock. The species of Festuca rubra, Tanacetum chiliophyllum, with an average preference index of 1.4 to 1.6 during four-year, has a relative preference and is a relatively benign species and was placed in the palatable class I. Tanacetum chiliophyllum, with the highest average preference index, was ranked first among all herbaceous species. The species of Bromus tomentellus, Festuca ovina, Alopecorus textilis with an average preference index of 0.7 to 1.2 were of moderate preference and were classified as moderate in palatability and classified in the palatability class II.  Astragalus aureus, with an average preference index of about 0.3, had a relative preference, and this species was almost non-chewed and ranked in the palatable class III. Overall, the results of this study showed that the preference value of Festuca rubra and Tanacetum chiliophyllum was more than the other species, and the sheep preferred the forbs, followed by grasses and shrubs for sheep grazing.

    Keywords: Preference value, preference index, rangeland species, Sheep, Sahand pasture
  • محمدحسن پزشگی، جواد معتمدی*، احمد علیجانپور، مهشید سوری، محمدرضا نجیب زاده، حسین ارزانی

     تعیین شایستگی مرتع برای بهره برداری از گیاهان دارویی، از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه با هدف معرفی برخی از معیارها و شاخص های موثر بر تعیین شایستگی مرتع برای بهره برداری از گیاهان دارویی و بررسی تفاوت بین نتایج استفاده از رویکردهای مختلف تعیین شایستگی انجام شد. بدین منظور، شایستگی مراتع کوهستانی ارشدچمن سهند، از لحاظ بهره برداری گیاهان دارویی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که براساس روش عامل محدودکننده (روش رایج تعیین شایستگی مرتع)، 2% از مراتع دارای شایستگی خوب، 6% دارای شایستگی متوسط، 77% دارای شایستگی کم و 15% غیرشایسته برای بهره برداری بودند. بر مبنای روش ریاضی (استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی)، 4% از مراتع دارای شایستگی خوب، 26% دارای شایستگی متوسط، 45% دارای شایستگی کم و 25% غیرشایسته برای بهره برداری بودند. کاربرد روش تلفیق نظری (دستورالعمل پیشنهادی) نیز نشان داد که 39% از مراتع دارای شایستگی خوب و 61% دارای شایستگی متوسط بودند. به طور کلی، مشاهده شد که بین طبقات شایستگی حاصل از روش عامل محدودکننده با روش ریاضی تفاوت معنی داری وجود ندارد ولی بین طبقات روش مذکور با دستورالعمل پیشنهادی، تفاوت وجود دارد و کلاس های شایستگی متفاوتی برای مساحت مشخصی از مرتع حاصل می شود. از این رو، پیشنهاد می شود میزان صحت یافته های این مطالعه، به منظور دستیابی به نتیجه کاربردی، در سال های متفاوت از نظر وقایع آب و هوایی و مکان های دیگر با خصوصیات فیزیکی متفاوت نیز آزمون شود. در مجموع، بر مبنای تلفیق نتایج رویکردهای مختلف و به لحاظ محدودیت های فیزیکی و محیطی، محدوده مورد پژوهش شایستگی اندکی برای بهره برداری از گیاهان دارویی دارد. بر همین اساس و با هدف کاهش فشار دام بر مراتع و افزایش تنوع گیاهان دارویی، باید در چارچوب استفاده چندمنظوره از مرتع بر دیگر جنبه های استفاده از مراتع منطقه مانند زنبورداری و گردشگری آزاد در مرتع توجه بیشتری باید بشود.

    کلید واژگان: استفاده چندمنظوره, شایستگی مرتع, گیاهان دارویی, محصولات فرعی مرتع
    M.H. Pezeshki, J. Motamedi *, A. Alijanpour, M. Souri, M.R. Najibzadeh, H. Arzani

    It is important to determine the suitability of rangelands for the utilization of medicinal plants. The purpose of this study was to introduce some of the criteria and indicators, influencing the rangelands suitability for medicinal plants exploitation and to investigate the differences between the results of using different approaches of suitability determination. To this end, the suitability of the Arshad Chaman rangeland was evaluated in terms of the utilization of medicinal plants. The results showed that according to the limiting factor method (a common method of determining the suitability of rangelands), 2, 6 and 77 percent of rangelands had respectively good, moderate and low suitability and 15 percent were not suitable for utilization. The mathematical method (using hierarchical analysis process) showed 4, 26, and 45 percent of the rangelands as good, moderate, and low suitability, respectively, and 25 percent as inappropriate for exploitation. The application of the theoretical method (MSMPE) also showed that 39 and 61 percent of the rangelands had respectively good and moderate suitability. In general, it was observed that there were no significant differences between the classes of suitability obtained by the limiting factor and the mathematical methods; however, there was a difference between the classes obtained by the limiting factor and MSMPE methods, and different classes of suitability were obtained for a given area of rangeland in these three methods. Therefore, it is recommended to test the accuracy of the findings of the present study to achieve a practical result in different years in terms of climatic events and other locations with different physical properties. Overall, based on the combined results of different approaches and in terms of physical and environmental constraints, the study area had low suitability for the exploitation of medicinal plants. Therefore, to reduce the livestock pressure on rangelands and increase the diversity of medicinal plants, more attention should be paid to the other aspects of rangeland use such as beekeeping and free tourism.

    Keywords: Multipurpose use, Rangeland suitability, Medicinal plants, By-products of Rangeland
  • محمدرضا نجیب زاده*، مینا بیات، سعیده ناطقی، محمدحسن پزشکی
    Mohammad Reza Najibzadeh *, Mina Bayat, Saeedeh Nateghi, Mohammad Hasan Pezeshki
    Due to the decreasing trend of rangelands, many native species are vulnerable and even at risk of extinction. Therefore, seed preservation and propagation of native species of rangelands and recognition of the characteristics of grazing, drought tolerance and their production potential are very beneficial. In this study, the five species of Festuca ovina, Festuca rubra, Bromus tomentellus, Alopecurus textilis and Thymus kotschyanus, which are the key species of Sahand Rangelands in Eastern Azerbaijan province, were studied. Treatments in each block included four grazing intensities, namely 25%, 50%, 75% and the control (no harvesting). The harvest was performed during the growing season and at the beginning of the grazing season for four years (2007-2010). Results of statistical analysis showed that the effect of harvesting intensity, year and intensity by year interaction were significant for forage production of F. rubra, B. tomentellus and A. textilis (p<0.01). However, the effect of year and intensity for T.kotschyanus and the effect of year for F. ovina were not significant. Results showed that forage production of species was different in years. Higher forage production in 75% harvest intensity was obtained in B. tomentellus, F. rubra and A. textilis with average values of 15.8, 18.1 and 16.7 g/p, respectively. In latter species, forage production was much affected by climate changes rather than the harvest intensity. The highest forage production of F. ovina was obtained in light harvest. Increasing the harvest intensity may decline plant vitality. It was recommended that allowable grazing intensity of Sahand rangeland might be 25% up to 50% harvesting intensity for preserving these species.
    Keywords: Allowable use, Key species, Sahand Rangelands, Climate
  • محمدرضا نجیب زاده، عادل سپهری، غلامعلی حشمتی، علی اکبر رسولی
    تخریب اراضی در مناطق خشک یک پدیده رایج است که تمام مراتع جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. بهره برداری غیراصولی از مراتع و عدم توجه به توان اکولوژیکی رویشگاه های مرتعی در بهره برداری از این اراضی از عمده ترین دلایل تخریب مراتع می باشد. به تجربه ثابت شده است که برای جلوگیری از ضایع شدن منابع محیطی و بهتبع آن وقوع مشکلات متعدد، باید به همراه طبیعت حرکت و از سرزمین به اندازه توان تولیدی آن بهره برداری نمود. بهره برداری بهینه از منابع سرزمین مستلزم ارزیابی توان توسعه آن است تا در راستای توسعه پایدار بر برداشت مجاز و بهینه از محیط استوار باشد. در این راستا با هدف ارائه نمونه ای مناسب در ارزیابی مراتع، مراتع منطقه یک چنار مراوه تپه انتخاب و اقدام به انتخاب نمونه مناسب منطقه و گردآوری اطلاعات مورد نیاز نمونه از منابع موجود و تکمیل آن با مطالعات صحرایی گردید. در این تحقیق از بین روش های مختلف ارزیابی قابلیت اکولوژیکی اراضی با هدف تعیین کاربری مرتعی، نمونه سیستم مدیریت منابع محیطی (ارمز) مورد توجه قرار گرفت. این نمونه از چهار عامل شیب، شوری خاک، عمق خاک و بارندگی استفاده و با تلفیق این مؤلفه ها کاربری مناسب مرتعی را برای هر عرصه ارائه می کند. نقشه های شیب، شوری و عمق خاک و نقشه همباران منطقه مورد مطالعه تهیه و به روش هم پوشانی با یکدیگر تلفیق و نقشه نهایی قابلیت اراضی بدست آمد. برای تعیین میزان توافق از جدولهای متقاطع استفاده شد. براساس نتایج حاصل میزان توافق کاپا در این حالت 41درصد محاسبه گردید، یعنی نمونه ارمز قادر است تغییرات قابلیت منطقه را با 41درصد دقت تعیین نماید. در مرحله بعدی که تغییرات در طبقه بندی بارندگی لحاظ گردید، میزان توافق کاپا 43 درصد محاسبه گردید که این نطابق نشانه موثر بودن این روش در برآورد صحیح مناطق با تراکم با پوشش بالاست. بنابراین پیشنهاد می گردد این نمونه در مناطق وسیع و متراکم از لحاظ پوشش گیاهی بکار گرفته شود.
    کلید واژگان: ارزیابی قابلیت اکولوژیک, کاربری مرتع, سیستم اطلاعات جغرافیایی, مراوه تپه
    M.R. Najibzadeh, A. Sepehry, Gh.A. Heshmati, A.A. Rasouli
    Land degredation is a common phenomenon of arid rangelands. Improper utilization of rangelands out of their potential capability is the main cause of land destruction. To avoid damageing environmental resources, it is necessary to use lands based on their natural potentials. To have both sustainable development and optimum utilization, we need to evaluate potential productivity of rangelands baesd on simple models that easly relate measurable environmental parameters to potential herbage productivity of rangelands. In this study our aim is to evaluate ERAMS model to evaluate land capability of Yekkeh Chenar Maraveh tappeh rangelands using GIS. This model includes 4 parameters including: slope, salinity, soil depth and rainfall. To get the final land capability map of the area, digital layers(maps) of those parameters were prepared and intered in the model using overlay functunality of GIS. Cross tabulation was used to asses the degree of agreement between the actual and potential land capability maps produced by ERAMS model. Kappa Index of Agreement value shows an overall agrement of 41% between the actual and potential land capability maps. That means ERAMS model was able to define the potential land capability of the area with 41% accuracy. Result also shows that the highest attained agreement belong to the category of high density vegetation. This model can predict the potential productivity of rangelands with high productivity rate better than those of low productivity as was the case for the study area.. This model is thus recommended to be used for vast and densly vegetatated areas.
فهرست مطالب این نویسنده: 5 عنوان
  • مهندس محمدرضا نجیب زاده
    مهندس محمدرضا نجیب زاده
    مربی مرتعداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، ، ایران
نویسندگان همکار
  • دکتر حسین ارزانی
    : 1
    دکتر حسین ارزانی
    استاد رشته مرتعداری، گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • جواد معتمدی
    : 1
    جواد معتمدی
    دانشیار
  • مینا بیات
    : 1
    مینا بیات
  • مهندس خسرو میرآخورلو
    : 1
    مهندس خسرو میرآخورلو
    مربی بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، ، ایران
بدانید!
  • این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شده‌است.
  • مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه می‌کند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایش‌ها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامده‌است.
  • اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال