فاطمه شیرازی
-
ترامتنیت ژنت از رویکردهای مهم در خوانش و بررسی روابط میان متن ها است که این روابط را در شکل های گوناگون آن مورد بررسی قرار داده و به پنج دسته اصلی تقسیم می کند که عبارت اند از: بینامتنیت، فرامتنیت، پیرامتنیت، سرمتنیت و بیش متنیت. پژوهش پیش رو براساس ترامتنیت ژنت به خوانش یکی از لباس های زنان موجود در موزه پوشاک سلطنتی می پردازد. این لباس بیش متنی است که پیش متن آن پوشاک سوزن دوزی زنان منطقه بلوچستان است، از این رو ارتباطی میان این متن ها شکل گرفته که قابل بررسی است. هدف از این پژوهش، مطالعه و بررسی چگونگی ارتباط سوزن دوزی لباس مذکور با پیش متن های آن در سوزن دوزی های بلوچ است و به این پرسش ها پاسخ می دهد: ارتباط این لباس سلطنتی-درباری با پیش متن های سوزن دوزی بلوچ آن براساس ترامتنیت ژنت، چگونه تبیین می شود؟ در فرایند شکل گیری این ارتباط چه دگرگونی هایی صورت گرفته است؟ پژوهش حاضر به شیوه تحلیلی- تطبیقی و توصیفی، براساس بیش متنیت ژنت صورت گرفته، و تجزیه و تحلیل داده ها در آن به صورت کیفی است. این پژوهش نشان داد که رابطه دو متن از گونه بیش متنیت تراگونگی است و گذار از پیش متن به بیش متن با دگرگونی هایی در ساختار صوری، محیط، گفتمان، کارکرد، کاربرد و... همراه بوده است.کلید واژگان: پوشاک, سوزن دوزی بلوچ, پوشاک سلطنتی, ترامتنیت, بیش متنیتGenette's transtextuality is one of the important topics in reading and checking the relationships between texts, which has checked these relationships in its various forms and is divided into five main categories. This research, based on Genette's transtextuality, has studied one of the clothes in the Royal Clothing Museum. This dress is a Hypertexte, the Hypotexte of which is the needlework clothing of the women of Baluchistan region, hence a connection between these texts has been formed which can be investigated.This connection is important because Baloch needlework is one of these artistic and original stitches, which is used in the clothing of Baloch women and girls and for the purpose of decoration and grooming. Although Baloch needlework has an identity and originality in terms of motif and color, structure, sewing method and execution technique and materials used, as well as functionality that has kept it to this day, But in the Pahlavi period, especially in the 1950s, a modern and contemporary reading of this pure art was carried out, which appeared in the court and royal clothing of men and women of the Pahlavi family and their close relatives.soThe purpose of this research is to study and investigate how the needlework of this Pahlavi family dress is related to its Hypotexte in Baloch needlework and answers these questions. How is the relationship between this royal dress of the Pahlavi court and its Baloch needlework Hypotextes based on Genette's transtextuality explained? And what changes have taken place in the process of forming this relationship? This research was conducted in an analytical-comparative and descriptive manner, based on Genette's Hypertexyualité, and the data analysis in it is qualitative. This research showed that the relationship between two texts is Hypertexyualité and the Transformation from Hypotexte to Hypertexte was accompanied by changes in the Visual structure, environment, discourse, function, user, etcKeywords: Baloch Needlework, Clothing, Hypertexyualité, royal clothing, Transtextuality
-
بازنمایی هنر از مباحث پیچیده محسوب می شود و حوزه های مختلف هنری به تناسب شیوه بیانی خود از آن بهره برده اند. از جمله شیوه های بیان گرایش به انتزاع است که در طراحی قالی و هنرهای سنتی نمود پیدا می-کند. از آنجا که در دوران صفوی این هنر-صنعت از حرفه روستایی به شهری تغییر یافت، در نقوش آن در فرش نیز تغییراتی ایجاد می کردد. همچنین در این دوران اندیشه قالب در جامعه نیز تغییر می کند و با احیای اندیشه اشراقی و پس از آن ظهور حکمت متعالی مواجه بوده، بنابراین این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است عالم مثال گفته شده در اندیشه این حکما چگونه در فرش های این دوران بازنمایی و تجلی یافته است؟ و این تاثیر را چگونه می توان مشاهده کرد؟ این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و جمع آوری اطلاعات پژوهش کتابخانه ای است. هدف از پژوهش تجلی عالم مثال بر فرش های دوره صفوی است. یافته های پژوهش بیانگر گستردگی اندیشه های حکمت خسروانی، فلسفه اشراق و تاثیر آن در تجلی عالم مثال، هورقلیا، گنگ دژ و شهرآرمانی در متن فرش های دوره صفویه است؛ ظهور این عالم را با توجه به هندسه دقیق، نور، وزن، تنوع صورت ها و در عین حال وحدت آن، استفاده از حاشیه و خطوط گردان در فرش های باغی، محرابی و لچک ترنج می توان مشاهده کرد.کلید واژگان: عالم مثال, حکمت اشراق, فرش, دوره صفویRepresentation of art is considered to be a complex topic and different art fields use it according to their expression style. One of the most obvious examples can be found in the pattern of Iranian carpets. Various forms of single meanings arising from Iranian and Islamic beliefs are evident in all the paintings. This unity of meaning at the same time as the plurality of forms can be considered the most important value hidden in the art of carpets, which, while creating beautiful images, makes it possible to understand the meanings of symbols through the creation of a substitution relationship between them. The role of Iranian carpets, as one of the manifestations of Iranian-Islamic art, especially during the Golden Age of Iran, i.e. Safavid era, can be considered as an example of the manifestations of Eastern and Islamic art. So that each of these motifs show the concepts and foundations of Islamic art in a way. Now the question is, has the common mystical and philosophical vision in this period influenced the role of the carpet? And how can this effect be observed? This research has been done using the descriptive-analytical method and collecting library data with the aim of research in the manifestation of the world of Safavid period carpets. According to the researches, we witness the spread of the ideas of Hekmat Khosravani, the philosophy of illumination and its influence in the manifestation of the world of example, Horqalia, Gang Dej and Shahr Armani in the text of the carpets of this period. Also, the presence of precise geometry, the variety of forms and at the same time its unity, the use of borders and rotating lines, the pattern of Lakh-Tranj and Baghi, are visual manifestations that will help us achieve the goals of the article.Keywords: Alem al-Madale, Hekmat Khosravani, Suhravardi, carpet, Safavid period
-
بیان مسیله: خمسه نظامی از جمله کتب بسیارغنی ادب فارسی است که به دلیل داشتن منظومه هایی عاشقانه وغنایی بارها مورد توجه نگارگران اعصار مختلف قرار گرفته و در عین حال، بستری مطلوب جهت مطالعه ی تاریخ اجتماعی و جایگاه فرهنگی زنان در دوره های خاص تاریخی را، ارایه می کند. واقعیات زیسته ی بصری موجود در تصاویر زنان خمسه تهماسبی شامل آداب، رسوم و شرایط فرهنگی اجتماعی زنان در عصر صفوی ، به خوبی در این نگاره ها قابل مطالعه است. این بازنمایی ها بیان کننده شرایط زندگی روزمره ی زنان در گذار تاریخی خود هستند. روش تحقیق: ازهمین رو، از نظریه ی تاثیر میدان های مختلف در خلق اثر هنری پیر بوردیو بهره می بریم تا میزان تاثیر میدان های تاریخی اجتماعی عصر صفوی در مصور سازی زنان خمسه تهماسبی این تصاویر یکتا را به بحث بگذاریم. سوال اما این جاست که در تصاویر خمسه تهماسبی چه مقولاتی از زندگی روزانه ی زنان در عصر صفوی به تصویر کشیده شده است و تحت تاثیر کدام میدان های اجتماعی وتاریخی؟ نتیجه می گیریم که تصاویر زنان در خمسه ی تهماسبی، به دلیل نظارت شدید شاه و دربار صفوی بیشتر متجمل و از جنس «زنان درباری» است و بر خلاف نگاه سنتی چه بسیار از آداب و رسوم و باورها و به طورکلی، واقعیات جامعه عصر صفوی را بازنمایی نموده است.
کلید واژگان: خمسه تهماسبی, نگارگری, تاریخ اجتماعی, پی یر بوردیوProblem Statement: Khamsah of Nezami is one of the greatest books of Persian literature, which has been highly regarded by the miniature artiste of different times due to its romantic and lyrical poems; beyond this, it provides a salient context for field of social history and presents the cultural status of women in specific historical eras. The visual lived reality illustrated by the women images in Khamsah of Tahmasebi, including customs, traditions and socio-cultural conditions of them in the Safavid era, can be well studied in these miniature paintings. these representations are in somehow expressing the conditions of daily life of women in their historical transition. Research Method To get the research aim, the theory of different fields` influences on creating artworks by Pierre Bourdieu was applied to discuss the extent of the influence of historical and social fields of Safavid in illustrating women images in Khamsah of Tahmasbi. However, the question here is that: 1. what aspects of women lives in the Safavid era are presented in the miniature paintings of Khamsah Tahmasbi and 2. which social and historical fields have been influenced by it? We conclude that the images of women in Khamsah Tahmasbi, due to the strict supremacy of the Shah and the Safavid court, the "court women" are mostly depicted and, contrary to the views of traditionalists, who believe in presentation of an imaginary world, many public customs and beliefs, or the realities of Safavid society are represented by them.
Keywords: Khamsah Tahmasbi, Miniature Painting, social history, Pierre Bourdieu -
از جمله راهبردهای سیاسی فرهنگی که در دربار ایلخانان به کارگرفته شد همانا نوع نگاه و رویکرد آنها نسبت به دین و اقلیت های دینی بود. بسیاری این نوع نگاه حکومتی مغولان به دین و امور مذهبی را تسامح و تساهل مذهبی دانسته اند که باعث گردید تا در دربار ایلخانان افرادی با مذاهب مختلف حضور یافته و به مدارج بالای حکومتی برسند. همچنین حاکمان مغول خود نیز، در ادوار مختلف عصر ایلخانی دارای ادیان متفاوتی بوده اند. ادیان ابراهیمی از جمله ادیانی است که در عصر مغول رواج بسیار پیدا می کند و آثار هنری بسیاری تحت تاثیر این ادیان قرار می گیرند. از جمله آثار هنری فاخر هنری عصر ایلخانی، نسخه خطی جامع التواریخ رشید الدین فضل الله همدانی است که در زمان وزارت ایشان به رشته تحریر در آمده و مصور گشته است. این نسخه کتابی است تاریخی و در بر گیرنده تاریخ اسطوره ها، باورها و فرهنگ قبایل ترک- مغول و سایر اقوام و ادیان است. در این پژوهش سعی بر آن است تا چگونگی شرایط و حضور ادیان ابراهیمی در عصر ایلخانی را مورد مطالعه قرار داده و بازنمود آن را در نگاره های نسخه جامع التواریخ رشید الدین بیابیم. و به این سوالات پاسخ گوییم که1- چرا در تصاویر جامع التواریخ رشیدالدین شاهد همزیستی مسالمت آمیز نگاره هایی از ادیان اسلام،مسیحیت و یهودیت هستیم2- ویژگی های بصری نگاره های مرتبط با هر یک از ادیان ابراهیمی کدام است؟ این پژوهش به شیوه تحلیلی- توصیفی صورت می پذیرد و تجزیه تحلیل داده ها در آن به صورت کیفی خواهد بود. نتایج حاصل گویای این امر است: به دلیل تسامح و تساهل مذهبی که در عصر ایلخانان حضور می یابد، در تالیف و کتابت نسخه جامع التواریخ نیز شاهد حضور نگاره هایی با مضامین یهودی، مسیحی و اسلامی (ادیان ابراهیمی) در کنار همدیگر هستیم.
کلید واژگان: ایلخانی, ادیان ابراهیمی, نگارگری, جامع التواریخAmong the political and cultural strategies that were used in the court of Ilkhans was their view and approach towards religion and religious minorities. Many have considered this type of Mongol government's view of religion and religious affairs as religious tolerance, which made people of different religions appear in the court of Ilkhans and reach high levels of government. Also, the Mughal rulers themselves had different religions in different periods of the Ilkhanid era or were interested in supporting a particular religion. Abrahamic religions are among the religions that became very popular in the Mongol era, and many works of art are influenced by these religions. Among the famous artistic works of the Ilkhanid era, there is a manuscript of Rashid al-Din Fazlullah Hamdani's comprehensive chronicles, which was written and illustrated during his ministry. This version is a historical book and contains the history of myths, beliefs and culture of Turko-Mongol tribes and other tribes and religions. In this research, an attempt is made to study the conditions and the presence of Abrahamic religions in the Ilkhanid era and to find its representation in the illustrations of the comprehensive edition of al-Tawarikh Rashid al-Din. And let's answer this question, why we see the peaceful coexistence of images from the religions of Islam, Christianity and Judaism in the images of Jame Al-Tawarikh Rashiduddin. This research is done in an analytical-descriptive way and the data analysis will be qualitative. The results are indicative of this: due to the tolerance and religious tolerance that was present in the era of the Ilkhans, in the compilation and writing of the comprehensive version of al-Tawarikh, we see the presence of pictures with Jewish, Christian and Islamic themes (Abrahamic religions) side by side.
Keywords: Ilkhani, Abrahamic religions, Nagargari, Jame al-Tawarikh
- این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شدهاست.
- مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه میکند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایشها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامدهاست.
- اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.