مریم محمدی
-
میراث فرهنگی ناملموس پلی است که گذشته را به حال و حال را به آینده پیوند می دهد. توجه به میراث ناملموس هر قوم و ملتی در کنار میراث فرهنگی ملموس شان و حفظ آنها، امروزه بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. میراث ناملموس گرگان نیز از دیرباز تا به امروز با جریان داشتن در کانون های محله ای و شهری گرگان، یعنی تکایای شهر، هویت بخشی، پویایی و سرزندگی بافت تاریخی گرگان را به ارمغان آورده است. مقاله حاضر با هدف «معرفی و مستند ساختن میراث ناملموس و فرهنگ زنده زیست بوم گرگان در ارتباط با کانون های شهری و محله ای شهر (تکایا)»، متکی بر اسناد مکتوب و شفاهی، از مسیر مطالعه اسنادی و مصاحبه، به ثبت و معرفی این میراث همواره در خطر فراموشی گرگان پرداخته است. مطالعه ای که نشان می دهد، برخی از این مواریث همچنان پویا (مانند توق بندان، حلیم پزی، صبح روسیاه و شام غریبان، اطعام دهی)، تعدادی از آنها دست خوش تغییر (مانند دسته گردانی، پامنبری، دسته چوبی) و بخشی از آن ها (مانند تعزیه زنان (رسم گفتگو) و اسکان فقرا) نیز به دست فراموشی سپرده شده اند. با توجه به رابطه هم بسته میان کالبد تکایا و میراث ناملموس شهر، این رابطه دوگانه خود موجبات حفاظت بهتر را فراهم آورده است.
کلید واژگان: میراث فرهنگی ناملموس, تکایا, حفاظت, گرگانIntangible cultural heritage is a bridge that connects the past to the present and the present to the future. The intangible heritage of Gorgan has also brought the dynamism and vitality of Gorgan's historical context from long ago to the present day by flowing in the neighborhood centers. these centers are Takāya of the city. The Takaya of the city is the arena of manifestation of living culture and a public place to show cultural and religious solidarity. This article, with the aim of "introducing and documenting the intangible heritage and living culture of the Gorgan in relation to the urban and neighborhood centers of the city (Takāya)", relies on written and oral documents. This study has recorded and introduced this heritage of Gorgan through document study and interviews. A study that shows that some of these legacies are still active (Such as Toqh Bāndān, Halīm-Pazī, Sobhe Ruo-Siāh and Shām-i Gharībān), some of them have changed (Such as Daste-Gardāni, Pā-Manbarī, Daste-Choubī) and some of them (Such as women's ta'ziya) have also been forgotten. Considering the interrelated relationship between Takaya's structure and the intangible heritage of the city, this dual relationship has provided better conservation.
Keywords: Intangible Cultural Heritage, Takāya, Conservation, Gorgan
- این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شدهاست.
- مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه میکند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایشها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامدهاست.
- اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.