faraiba esfandyari darabad
-
هدف
فرسایش به عنوان یکی از مهم ترین فرایندهای ژئومورفولوژیک، به دلیل خسارات قابل توجه مخصوصا تخریب اراضی، کاهش حاصل خیزی و اثرات محیط زیستی بر اکوسیستم های آبی به عنوان یک مخاطره محیطی نیز مطرح است. در پژوهش حاضر پتانسیل فرسایش خاک در حوزه خیاوچای مشگین شهر با استفاده از شاخص های ژئومورفومتری و رویکرد فازی پهنه بندی شده است.
روش و داده:
متغیرهای مورد استفاده در ارزیابی وضعیت فرسایش شامل شیب، جهت، انحنای سطح، طول دامنه، ضریب ناهمواری ملتون، توان آبراهه، تراکم زهکشی، شاخص رطوبت توپوگرافی، فاصله از آبراهه، پوشش گیاهی، بارش و سازندهای زمین شناسی بوده است. پس از تهیه لایه های اطلاعاتی، با توجه به نقش و میزان اثرگذاری در فرسایش با استفاده از توابع مختلف فازی ساز همسان شدند. در ادامه ترکیب و روی هم گذاری شاخص ها با عملگر گامای فازی در بستر GIS انجام شده است.
یافته هانتایج نشان داد که حدود 8/4 درصد مساحت منطقه مورد مطالعه در کلاس با پتانسیل فرسایشی بسیار زیاد و حدود 18/7 درصد آن در کلاس با پتانسیل فرسایش زیاد واقع شده اند که در قست های میانی حوضه توزیع شده اند. دلایل شرایط مساعد فرسایش پذیری این پهنه ها را می توان با وجود سازندهای زمین شناسی فرسایش پذیر، شیب زیاد، تراکم زهکشی بالا توجیه نمود. علاوه بر این، غالبیت جهت های شیب جنوبی و غربی، طول بیش تر دامنه ها و ضعف پوشش گیاهی از دیگر عوامل موثر بر پتانسیل بالای فرسایش در مناطقی با فرسایش بالا است.
نتیجه گیریشاخص های مورد استفاده در این پژوهش، منعکس کننده وضعیت ژئومورفولوژیکی و هیدرولوژیکی منطقه مورد مطالعه است. تهیه نقشه های پتانسیل فرسایش گامی اساسی در راستای مدیریت و کاهش اثرات فرسایش محسوب می شود. نقشه فرسایش تهیه شده می تواند مبنای اولویت بندی مناطق از نظر اقدامات مدیریتی باشد.
نوآوری، کاربرد نتایجدر این تحقیق از ترکیبی از شاخص های ژئومورفومتریک و رویکرد فازی برای ارزیابی دقیق پتانسیل فرسایش خاک استفاده شده است. کاربرد عملی یافته های مطالعه حاضر در راستای اولویت بندی موثر مناطق برای اجرای اقدامات کاهش فرسایش و حفاظت خاک در مدیریت اراضی است.
کلید واژگان: تغییرات مکانی فرسایش, منطق فازی, شاخص رطوبت توپوگرافی, انحنای سطح زمین, شاخص مورفومتریAimErosion is a critical geomorphological process with significant environmental implications, including land degradation, fertility loss, and negative effects on aquatic ecosystems. It is recognized as an environmental hazard due to the substantial damages it can cause.
Materials & MethodsThis research uses geomorphometric indicators and a fuzzy approach to zoning the soil erosion potential in the Khiavchai area of Meshginshahr. Various variables were used, including slope, aspect, surface curvature, range length, Melton's roughness coefficient, stream power index, drainage density, topographic wetness index, distance from the river, vegetation, precipitation, and geological formations. The information layers were combined based on their impact on erosion using different fuzzifier functions. The fuzzy gamma operator in a GIS platform was utilized to combine and overlay the indicators.
FindingThe results revealed that approximately 8.4% of the study area exhibited high erosion potential. In comparison, around 18.7% had a high erosion potential, primarily located in the middle parts of the watershed. The high erodibility in these areas can be attributed to erodible geological formations, steep slopes, and high drainage density. Other contributing factors include predominantly southern and western slope aspects, longer slopes, and poor vegetation.
ConclusionThe indicators used in assessing erosion-prone areas provide insights into the geomorphological and hydrological conditions of the study watershed. The prepared erosion map can serve as a foundation for prioritizing soil conservation management measures and reducing the impact of erosion.
Innovation:
This research employs a combination of geomorphometric indicators and a fuzzy approach to assess soil erosion potential accurately. The practical application lies in utilizing the study's findings to prioritize areas for effectively implementing erosion mitigation and soil conservation measures in land management.
Keywords: Spatial Changes Of Erosion, Fuzzy Logic, Topographic Wetness Index, Curvature, Morphometry Index
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.