به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

maryam shakourikatigari

  • شهرام محمود سلطانی*، مریم حسینی چالشتری، شهرام نظری، مریم شکوری کتیگری
    پیش تیمار بذر و محلول پاشی با محلول حاوی روی مبتنی بر تماس بیشتر و مقدار کمتر نتایج موفقیت آمیزی در افزایش عملکرد کمی و کیفی  برنج داشته است. به منظور بررسی تاثیر این دو روش بر محتوای روی دانه و خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی برنج رقم هاشمی، آزمایشی گلدانی در هوای آزاد در طی سال زراعی 1401-1400 و صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. عامل های آزمایشی شامل: پیش تیمار بذر با سولفات روی در چهار سطح شامل بدون پیش تیمار بذر (شاهد)، پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 6 ، 12 و 24 ساعت، خاک در دو سطح (با و بدون کمبود روی) و محلول پاشی با روی در دو سطح (بدون محلول پاشی و محلول پاشی با کود روی کلات شده با اسید آمینه گلایسین به میزان یک کیلوگرم در هکتار و با غلظت 5 در هزار در مراحل حداکثر پنجه زنی، آبستنی و آغاز رسیدن دانه بودند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان تاثیر ناشی از کاربرد تیمار ترکیبی پیش تیمار بذر با به مدت 6 ساعت و محلول پاشی بود که نسبت به شاهد 1 (خاک بدون کمبود روی) و شاهد 2 (خاک با کمبود روی) به ترتیب 78/1 و 39/1 برابر سبب افزایش در عملکرد دانه شدند. همچنین تیمار ترکیبی ناشی از پیش تیمار بذر با به مدت 6 ساعت و محلول پاشی با کود روی کلات شده با اسید آمینه گلایسین به میزان یک کیلوگرم در هکتار و با غلظت 5 در هزار در مراحل حداکثر پنجه زنی، آبستنی و آغاز رسیدن دانه سبب افزایش محتوای روی در کاه و کلش و دانه برنج نسبت به شاهد 1 و شاهد 2 به ترتیب 80/1 برابر، 25/99 درصد، 80/1 برابر و 45/46 درصد شد.
    کلید واژگان: اسید آمینه, برنج هاشمی, سولفات روی, کمبود روی, گلایسین
    Shahram Mahmoudsoltani *, Maryam Hosseini Chjelshtori, Shahram Nazari, Maryam Shakouri Katigari
    Seed priming and foliar application of zinc on rice relies on higher contact and lesser application as new strategies enhances rice growth and development (quantitatively and qualitatively) in both normal and stress conditions. An open-air pot three factor-factorial experiment was conducted on a randomized complete block design with three replications to explore the effect of two aforementioned fertilizer application methods on morphological and physiological traits of Hashemi cultivar during 2021-2022 rice growing seasons. The applied experimental factors were: Nutripriming with zinc sulfate (5g.L-1) for 6, 12, and 24 hours, and control; soil types at two levels (less and more than Zn critical level (2 mgkg-1), and foliar application of 0.05% solution from amino acid chelate zinc source at maximum tillering, booting and ripening stages. The results clearly showed that the rice grain yield was increased through co-application of nutripriming with zinc sulfate (5g.L-1) for 6 hours and foliar application of 0.05% solution from amino acid chelate zinc source at maximum tillering, booting and ripening stages by about 1.78 and 1.39 times compared to control 1 (soil 1) and control 2 (soil 2), respectively. With similar trend, the aforementioned combined treatments increased the straw yield by an average of 30% and the grain and straw zinc content by about 1.8 times and 99.25%, and 1.8 times and 46.45%.
    Keywords: Amino Acid, Hashemi Cultivar, Glycine, Zinc Deficiency, Zinc Sulphate
  • مریم شکوری کتیگری، محمود شعبانپور*، ناصر دواتگر، مجید وظیفه دوست

    ظرفیت نگهداری آب قابل دسترس یک ویژگی کلیدی برای کمی سازی مقدار آب قابل دسترس برای گیاهان است. به این منظور نواحی همگون مدیریتی ظرفیت نگهداری آب در منطقه کوچصفهان برای مدیریت آبیاری تناوبی تعیین شد. تعداد 131 نمونه خاک دست خورده و دست نخورده خاک با توزیع جغرافیایی به نسبت یکنواخت از منطقه رشد ریشه برنج تهیه شد. برخی از ویژگیهای شیمیایی، حاصلخیزی و فیزیکی- هیدرولیکی اندازه گیری شد. عملکرد برنج نیز در بیشتر موقعیت مکانی نمونه های خاک اندازه گیری شد .سپس از بین 14 ویژگی، هفت ویژگی (رس، کربن آلی ، ضریب انبساط خطی، هدایت هیدرولیکی اشباع ، قطر میانه ذرات، آب قابل دسترس و انرژی انتگرالی) که می توانند بر ظرفیت نگهداری آب در خاک موثر باشند، انتخاب شد. با استفاده از دو آماره شاخص کارایی فازی و شاخص آنتروپی کلاس بندی اصلاح شده تعداد زونهای همگون مشخص شد. سپس با استفاده از مفاهیم مربوط به نقشه جبری، تلفیق لایه های اطلاعاتی در محیط GIS و نقشه های مربوطه تهیه گردید. نتایج نشان داد که منطقه بررسی شده به چهار ناحیه ظرفیت نگهداری آب قابل جداسازی می باشد. ناحیه یک و دو نسبت به ناحیه سه و چهار به علت کمتر بودن موادآلی، رطوبت قابل استفاده، میانه قطر منافذ، ضریب انبساط خطی و هدایت هیدرولیکی اشباع، دارای توانایی نگهداری آب کمتر بوده و انرژی لازم برالی دستیابی به آب توسط گیاه افزایش می یابد. بنابراین در هنگام بروز خشکسالی و کمبود رطوبت قابل دسترس در طول فصل رشد ناحیه یک و دو دارای حساسیت ویژه ای خواهد بود.

    کلید واژگان: شاخص آنتروپی, کلاس بندی اصلاح شده, شاخص کارایی فازی, نقشه های جبری, نواحی مدیریتی
    Maryam Shakouri Katigari, Mahmoud Shabanpour *, Naser Davatgar, Majid Vazifehdoust
    Introduction

    Available water holding capacity (AWHC) is a key property for quantifying the amount of water available to plants. This c property determines the amount of water required for the crop and the irrigation time interval and is related to the inherent productivity of the soil. Determining the homogeneous zones of available water-holding capacity management is a possible way to evaluate the contribution of the soil in the optimal input of irrigation water in paddy fields. Because with its help, it is possible to manage the appropriate time of drying and wetting of paddy fields in intermittent irrigation. The rice fields of Guilan province, located in the north of Iran, with an area of about 238,000 hectares, are one of the most important rice cultivation areas because more than 30% of the country's rice is produced in this area. Irrigation in this area is done in the form of uniform flooding for easier transfer of rice seedlings, better water retention and weed control. In recent years, due to drought, population growth and increasing urban and industrial demand for water and inefficient management of flood irrigation, an attempt has been made to manage irrigation in the form of intermittent irrigation. Therefore, determining the homogeneous zones of water storage capacity management is a possible way to evaluate the contribution of soil in the optimal input of irrigation water in paddy fields. Because with its help, it is possible to manage the appropriate time of drying and wetting of paddy fields in intermittent irrigation. Water resource management is a priority to reduce productivity instability and negative socio-economic effects. For this purpose, homogeneous water storage capacity management zones were determined in Kouchesfahan region to investigate the physical-hydraulic conditions of paddy soils, dividing the entire region into zones with the same potential for water storage capacity and investigating its relationship with rice yield.

    Methodology

    A total of 131 undisturbed and undisturbed soil samples with uniform geographic distribution were prepared from the rice root growth area and some chemical, fertility and physical-hydraulic properties were measured. Rice yield was also measured in most of the soil sampling points. Then, among 14 characteristics, seven characteristics (clay, organic carbon, linear expansion coefficient, saturated hydraulic conductivity, average particle diameter, accessible water and integral energy) that can affect the water holding capacity in the soil were selected. The number of homogeneous zones of water storage capacity was determined using two statistics, fuzzy efficiency index and modified classification entropy index. Then, by using the concepts related to algebraic maps, the integration of information layers was done in the GIS environment and the relevant maps were prepared.

    Result and discussion

    The results of the fuzzy efficiency index and the entropy index showed that the investigated area can be divided into four water storage capacity areas. The lowest and highest value of the average yield was seen in the first and fourth zones, respectively. A significant difference was seen between available water, organic carbon, COLE, integral energy and Saturated Hydraulic Conductivity (Ks)in four management zones, but no significant difference was seen in the amount of clay and the mean diameter of the pores. In the first zone, organic carbon, Coefficient of linear extensibility (COLE), Mean of Soil Pore Size Distribution (dmean) and Ks showed the lowest values, but in the fourth zone, all these properties have the opposite behavior. These results were showed that the available water-holding capacity ty increases from zone one to zone four. Therefore, zones one and two will be particularly sensitive during drought and lack of moisture during the growing season, and the management of these zones needs special attention. In these zones, the irrigation cycle (irrigation time interval) should be shorter than the other two areas, in order to avoid the occurrence of drought stress. The soils of the studied area were uneven in terms of water retention. These results showed that the uniform (fixed) management of water consumption, in addition to increasing costs, can also lead to the waste of a large amount of water. In this situation, location-specific irrigation management can be more efficient in sustainable economic production.The comparison of the estimation map of homogeneous zones shows the water storage capacity and yield, in some zones, although the soil conditions are suitable in terms of moisture conditions, the yield is not in optimal conditions. It seems that until the state of fertility is not favorable, physical conditions cannot show their effects in performance well. In other words, until the lack of fertility is not resolved, restrictions or suitable physical conditions will not have clear effects on performance.

    Keywords: Fuzzy Performance Index, Management Zones, Modified Partition Entropy, Algebraic Map, Homogeneous Areas
  • شهرام محمود سلطانی*، مریم حسینی چالشتری، شهرام نظری، مریم شکوری
    پیش تیمار با محلول حاوی عناصر غذایی مانند روی سبب جوانه زنی سریع و سبز شدن یکنواخت و استقرار موفقیت آمیز گیاه زراعی در هر دو شرایط تنش و بدون تنش محیطی می شود. بدین منظور آزمایش حاضر به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار بذر با عنصر روی بر تغییرات عناصر پرمصرف و کم مصرف دورن بذر، خصوصیات مورفولوژیکی نشا و جذب عناصر پرمصرف و کم مصرف توسط گیاهچه برنج رقم هاشمی طراحی و اجرا شد. آزمایش حاضر در قالب دو آزمایش آزمایشگاهی و یک آزمایش گلدانی در هوای آزاد در طی سال زراعی 1400 در موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت اجرا شد. آزمایش آزمایشگاهی اول و دوم در قالب طرح کاملا تصادفی با عامل آزمایشی پیش تیمار بذر با سولفات روی در چهار سطح شامل بدون پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی یا شاهد، پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 6 ساعت، پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 12 ساعت و پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 24 ساعت  در سه تکرار اجرا شد. در آزمایش گلدانی علاوه بر عامل آزمایشی دو آزمایش اول، نوع خاک در دو سطح (خاک با کمبود روی (Zn<2mgkg-1) و خاک بدون کمبود روی (Zn>2mgkg-1)) و محلول پاشی با روی کلات شده با اسید آمینه گلایسین در دو سطح (بدون محلول پاشی و محلول پاشی با کود روی کلات شده با اسید آمینه گلایسین به میزان 1 کیلوگرم در هکتار در (حداکثر پنجه زنی، آبستی و آغاز رسیدن دانه). بیشترین میزان افزایش در سرعت جوانه زنی (290 درصد) و کاهش در زمان رسیدن به 10، 50 و 90 درصد حداکثر جوانه زنی (به ترتیب 28/2، 49/2 و 47/2 برابر) نسبت به شاهد ناشی از کاربرد پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 12 ساعت و بیشترین مقدار افزایش در عنصر روی در بذر برنج رقم هاشمی (5/17 برابر) نسبت به شاهد نیز ناشی از کاربرد پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 24 ساعت بود. بیشترین میزان تاثیر مثبت و افزایشی در طول ساقه چه و ریشه چه ناشی از کاربرد پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 6 ساعت بود که نسبت به شاهد به ترتیب سبب افزایش حدود 26 و 19 درصدی این صفات شدند. هچنین بیشترین میزان تاثیر بر مقدار عنصر روی در اندام هوایی و ریشه گیاهچه برنج ناشی از کاربرد پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت 24 ساعت بود که نسبت خاک بدون کمبود روی به ترتیب  271 و 291 درصد و نسبت به خاک با کمبود روی به ترتیب 227 و 251 درصد افزایش داشتند. با توجه به نتایج این پژوهش، پیش تیمار بذر با محلول 5 در هزار سولفات روی به مدت شش ساعت می تواند به عنوان یکی از روش های موثر مصرف عناصر کم مصرف در کنار سایر روش های مصرف کودهای کم مصرف برای تولید گیاهچه قوی توسط کشاورزان شالیکار مورد استفاده قرارگیرد.
    کلید واژگان: بذر برنج, رقم محلی, حداکثر جوانه زنی, عناصر کم مصرف, عناصر پرمصرف
    Shahram Mahmoudsoltani *, Maryam Hosseini Chaleshtori, Shahram Nazari, Maryam Shakouri Katigari
    Nutripriming of rice seeds with micronutrient (Zn) is considered to have the potential of optimizing Zn application, faster germination, uniform seedlings’ growth, better establishment of transplanted rice seedlings. The current experiments were designed and conducted to explore the effects of rice seeds nutripriming of with micronutrient (Zn) on macro and micronutrient content of primed seeds, morphological characteristics of rice seedlings and uptake of macro and micronutrients (N, P, K, Zn) for Hashemi rice cultivar through two laboratory and open-air pot experiments during 2021 at rice research institute of Iran. The highest increase in seed germination vigor index (2.9 times) ad reduction in germination dynamics or three germination fractions (t 10, t 50, and t 90) compared to control were recorded at nutripriming with zinc sulfate (5g. L-1) for 12 hours by about 2.28, 2.49, and 2.47 times, respectively. The maximum increase in Zn content of rice seeds (17.5 times) were observed at nutripriming with zinc sulfate (5g.L-1) for 24 hours compared to the control. Also, the highest positive, significant increase in the length of coleoptile and radicle by seed nutripriming with zinc sulfate (5g.L-1) for 6 hours compared to the control by about 25.87 and 18.67%, respectively. The maximum significant and positive increase in root wet and dry weight of rice seedlings were found at about 24.36, 20.00, 38.23, and 38% compared to the control through nutripriming of seeds with zinc sulfate (5g.L-1) for 6 hours in soils with Zn deficiency and sufficiency, respectively. The highest significant and effect on Zn content of shoot and root of rice seedlings were observed about 2.71, 2.91, 2.27, and 2.51 compared to the control through nutripriming of seeds with zinc sulfate (5g.L-1) for 6 hours in soils with Zn deficiency and sufficiency, respectively. Nutripriming of rice seeds with zinc sulfate (5g.L-1) solution for 6 hours could be an alternative solution for traditional methods of macro and micronutrients application (soil and foliar) by farmers in seed nursery.
    Keywords: Rice Seeds, Local Variety, Maximum Germination, micronutrients, Macronutrients
  • شهرام محمود سلطانی*، مریم حسینی چالشتری، کبری تجددی طلب رشتی، حسن شکری واحد، مریم شکوری کتیگری
    کودهای کم مصرف کلاته شده با اسید آمینه به دلیل جذب بهتر، کارایی بیشتر و دارا بودن نیتروژن بهتر از سایر منابع کودهای کم مصرف به بهبود رشد، افزایش عملکرد و مقدار عناصر در اندام های گیاهی  کمک می کنند. در این پژوهش تاثیر محلول پاشی روی و آهن کلات شده با اسید آمینه گلایسین در مقایسه با محلول پاشی سولفات روی بر عملکرد و دینامیک عناصر پر مصرف و کم مصرف در اندام های هوایی برنج رقم هاشمی مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل محلول پاشی 5/0، 1 و 5/1 کیلوگرم در هکتار آهن و روی کلات شده با اسید آمینه گلایسین تحت شرایط مصرف کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم (NPK) به مقدار توصیه شده و نصف مقدار توصیه شده بود. نتایج نشان داد حداکثر عملکرد (4430 کیلوگرم شلتوک  برنج در هکتار) از محلول پاشی با آهن کلات شده با اسید آمینه گلایسین و به میزان 5/0 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به شاهد (عدم محلول پاشی) 29 درصد افزایش داشت. اگرچه تفاوت معنی داری با محلول پاشی سولفات روینداشت. بیشترین درصد افزایش آهن، روی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم دانه در اثر محلول پاشی با یک کیلوگرم در هکتار آهن و روی کلات شده با اسید آمینه گلایسین به ترتیب 32، 22، 23، 12 و 7 درصد به ثبت رسید. که در بیشتر صفات تفاوت معنی داری با محلول پاشی با سولفات رویداست. این روند در کاه و کلش و برنج سفید نیز دیده شد. با انجام عملیات سفید کردن و حذف لایه های بیرونی دانه (سبوس) مقدار آهن بین 10 تا 5/15 برابر و مقدار روی تا 50 درصد، مقدار نیتروژن بطور متوسط 5/6 درصد، مقدار فسفر بین 8/3 تا 8 برابر، مقدار پتاسیم بین 8 تا 12 برابر کاهش یافت.
    کلید واژگان: اراضی شالیزاری, اسید آمینه, برنج, عملکرد دانه, کاه
    Shahram Mahmoudsoltani *, Maryam Hosseini Chjelshtori, Kobra Tajaddodi Talab Rashti, Hassan Shokri Vahed, Maryam Shakouri Katigari
    Compared to the other micronutrient fertilizers, chelated amino acid can significantly improve rice growth, increase grain yield, and macro and micronutrient contents of rice aerial tissues due to better uptake, higher efficiency and nitrogen content. In this study, the effect of glycine amino acid chelated zinc and iron on yield, grain biofortification, and macro and micronutrient contents of rice aerial tissues was compared to zinc sulfate. The experimental treatments were conducted in a randomized complete block design with three replications on the most common Iranian local rice cultivar (Hashemi). The experimental treatments were the foliar application of 0.5, 1, and 1.5 kg ha-1 of Zn and Fe glycine amino acid chelates and ZnSO4 under recommended and 50% of the recommended NPK application. The highest increase in the grain yield was recorded at 0.5 kgha-1 Fe-glycine amino acid chelate by about 29.2%. The maximum increase percentage of Fe, Zn, N, P, and K content of rice grain was observed through foliar application of glycine amino acid chelated zinc and iron by about 32, 22,23,17 and 7%, respectively. This trend also was recorded for white rice and rice straw, but milling processes through removing of rice husk significantly reduced head rice iron, zinc, nitrogen, phosphorus and potassium content by about 10 to 15.5, 0.5, 6.5, 3.8 to 8, and 8 to 12 times compared to rice grain.
    Keywords: Amino acid, Glycine, yield, paddy fields, straw
  • شهرام محمود سلطانی*، مهرزاد الله قلی پور، مریم شکوری کتیگری، مریم پیکان، حمید شعبان زاده، افشین عطار، علی پورصفر طبالوندی، فاطمه کشتکار

    علی رغم مطالعات بسیار در خصوص تاثیر مصرف خاکی و محلول پاشی عنصر روی بطور جداگانه بر گیاه برنج، کارهای بسیار کمی در زمینه پراکنش روی دراندام های مختلف برنج (Oryza sativa L) و کیفیت دانه (روی و پروتئین بیشتر) تحت تاثیر همزمان کاربرد پایه و محلول پاشی روی انجام شده است. بنابراین پژوهش حاضر تاثیر مصرف خاکی و محلول پاشی کود سولفات روی بر محتوای روی در اندام های گیاه در مراحل مختلف رشد، مقدار روی و پروتئین دانه برنج رقم هاشمی را طی آزمایشی مزرعه ایی به صورت فاکتوریل (با دو فاکتور شامل مصرف خاکی روی(سه سطح) و محلول پاشی روی(چهار سطح)) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار مورد بررسی قرار داد. بیشترین میزان عملکرد (4283 کیلوگرم در هکتار) و با افزایشی در حدود 32 درصد نسبت به شاهد (2920 کیلوگرم در هکتار) (عدم مصرف خاکی و عدم محلول پاشی) مربوط به ترکیب تیماری 20 کیلوگرم روی در هکتار و محلول پاشی در مرحله رسیدن دانه میباشد اگرچه به دلیل معنی دار نبودن اختلاف بین تیمارهای 10 و 20 کیلوگرمی روی در هکتار، مصرف 10 کیلوگرم روی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر است. بیشترین افزایش روی در برگ و ساقه در مرحله گلدهی (2 برابر) در تیمار ترکیبی 10 کیلوگرم در هکتار روی و محلول پاشی در مرحله پنجه زنی، در خوشه و دانه به ترتیب 5/2 و 2 برابر و محتوای پروتئین دانه (40%) با کاربرد 10 کیلوگرم در هکتار روی و محلول پاشی در مرحله گلدهی بود. بیشترین ضریب همبستگی خطی بین محتوای روی دانه با محتوای روی در خوشه در مرحله رسیدن دانه (**58/0) به دست آمد. این در حالیست که محتوای پروتئین دانه به ترتیب با محتوای روی دانه (**68/0)، محتوای روی در خوشه در مرحله رسیدن دانه (*64/0) و محتوای روی در ساقه در مرحله رسیدن دانه (**64/0) همبستگی مثبت داشت. بیشترین ضریب همبستگی خطی به ترتیب بین محتوای روی در خوشه در مرحله رسیدن دانه با محتوای روی در برگ در همین مرحله (**69/0)، محتوای روی در ساقه و برگ در مرحله گلدهی (**65/0) و محتوای روی در ساقه در مرحله رسیدن دانه با محتوای روی در ریشه در مرحله گلدهی (**45/0) بود. همچنین مدل رگرسیونی چندمتغیره خطی گام به گام برازش داده شده بین محتوای پروتئین برنج سفید و سایر مقادیر روی در بافت های گیاه برنج در مراحل مختلف رشد حاکی از این بود که متغیرهای محتوای روی در دانه، محتوای روی برگ و ریشه در مرحله پرشدن دانه رابطه معنی داری با محتوای پروتئین دانه داشته و این سه متغیر بر پایه ضریب تبیین تعدیل شده 56 درصد از تغییرات محتوای پروتئین در برنج سفید را تشریح می نمایند. بنابراین، کاربرد خاکی 20 کیلوگرم روی و محلول پاشی در مراحل گلدهی برای بهبود عملکرد و ارتقای کیفی دانه برنج بسیار کارایی دارد.

    کلید واژگان: پروتئین دانه برنج, عملکرد برنج, کیفیت دانه
    Shahram Mahmoud Soltani *, Mehrzad Allagholipoor, Maryam Shakourikatigari, Maryam Paykan, Hamid Shabanzadeh, Afshin Attar, Ali Poor Safar Tabalvandi, F. Keshtekar

    Although there are numerous studies on the effect of soil and foliar application of Zn on rice yield, knowledge on Zn distribution in rice tissues through simultaneous soil and foliar application of Zn is limited. Therefore, The current experiment was conducted to explore the effect of soil and foliar application of zinc sulfate fertilizer on Zn and protein content of grain, and Zn content of rice (Oryza Sativa L.) tissues at different growth stages of Hashemi local cultivar. This filed experiment was carried out on two factors (soil application of Zn at three levels and foliar application of Zn at four levels) using complete randomized block design with three replications. The maximum grain yield (4283 kg ha-1) was recorded at simultaneous application of 20 kg Zn ha-1 (basal soil application) with foliar application of Zn solution at ripening stage, giving 32% increase compared to the control (2915 kgha-1). The highest increase in leaves and stems Zn content (2 times) was recorded at the combined treatments (10 kg Zn ha-1 and foliar spray at the maximum tillering stage). Also, the maximum increase in panicle and rice grain Zn (around 2.5 times) was obtained by application of 10 kg Zn ha-1 and foliar spray at the flowering stage. The highest linear correlation coefficient was found between grain and panicle Zn content (0.58**). Meanwhile, the grain protein content positively correlated with grain Zn content (0.68**), panicle Zn content (0.64**) and Zn content of stem (0.64**). Among the aerial parts, the highest linear correlation coefficient was found between Zn content of panicle and leaves at ripening stage (0.69**), Zn content of leaves and stems at flowering stage (0.65**), Zn content of stems at ripening stage and root Zn content at flowering stage (0.45**). The fitted stepwise multiple regression analysis  among protein content of rice grains and Zn content of all rice tissues at different rice growth stages indicated that grain Zn content, Zn content of leaves and stems at ripening stage had positive significant relationship with protein content of grains. According to adjusted coefficient of determination, these characters demonstrated 56% of protein content variations. It can be concluded that soil application of 20 kg Zn ha-1 in combination with Zn foliar application of  0.5% Zn sulfate at flowering stage of rice plant enhance grain yield and quality.

    Keywords: Oryza sativa L, Rice grain protein, Rice yield, grain quality
  • شهرام محمود سلطانی*، مهرزاد الله قلی پور، مریم شکوری کتیگری، علی پورصفر طبالوندانی

    کمبود روی پس از نیتروژن و فسفر، مهم ترین نارسایی تغدیه ای و عامل مهمی در کاهش عملکرد برنج است. بنابراین به منظور بررسی تاثیر کاربرد روش های مصرف روی (مصرف پایه و محلول پاشی) بر برنج رقم هاشمی، آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد.فاکتورهای آزمایشی عبارت بودند از کودپاشی پایه (کاربرد خاکی) کود سولفات روی در سه سطح (0، 10 و 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی) و محلول پاشی 5/0 درصد سولفات روی در چهار سطح (بدون محلول پاشی، در زمان حداکثر پنجه زنی، یک هفته قبل از گلدهی و شروع پرشدن دانه). روش های مختلف کاربرد سولفات روی بر تمام خصوصیات اندازه گیری شده به استثنای میزان آمیلوز و دمای ژلاتینی شدن، تاثیر معنی داری داشت. بالاترین تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد زیست توده با کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول پاشی در مرحله یک هفته قبل از گلدهی و رسیدگی و همچنین بالاترین محتوای روی آرد با کاربرد خاکی 10 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول پاشی در مرحله پرشدن دانه حاصل شد؛ در حالی که بالاترین محتوای پروتئین آرد نیز با کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول پاشی در مرحله یک هفته قبل از گلدهی به دست آمد. کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی باعث بالاترین محتوای روی برگ، ساقه، ریشه و خوشه، محلول پاشی مرحله پنجه زنی باعث بالاترین محتوای روی برگ و ساقه، محلول پاشی مرحله خوشه دهی باعث بالاترین محتوای روی ریشه و محلول پاشی مرحله رسیدگی باعث بالاترین محتوای روی خوشه شد. بنابراین، کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول پاشی یک هفته قبل از مرحله گلدهی و پرشدن دانه، به عنوان راهکاری جهت بهبود کیفیت دانه و همین مقدار کود پایه به همراه محلول پاشی در مرحله گلدهی برای عملکرد و اجزای عملکرد مناسب است.

    Shahram Mahmoudsoltani *, Mehrzad Allahgholipoor, Maryam Shakouri Katigari, Ali Poursafar Tabalvandani

    Zinc (Zn) next to N and P is the most important nutrient that its deficiency is considered to be a serious widespread nutritional disorder of the world’s rice paddy fields which causes yield reduction. The current field study was conducted to explain the effect of Zn application (basal and foliar) on morphological characteristics, rice yield and yield components, and more broadly, grains bio-fortification (Zn and protein content). The two factors factorial experiment was conducted in a completely randomized design with three replications in the farmer field in 2018-2019. The applied treatments were basal application of zinc sulfate at three levels (0, 10 and 20 kg.ha-1 Zn), and foliar application 0.5% zinc sulfate (ZFA) in four levels (no ZFA, ZFA at maximum tillering, ZFA at flowering and ZFA at grain filling stages). Basal Zn sulfate was applied before ploughing and thoroughly mixed with the surface plough layer. Results showed that almost all of the collected data except amylose content and gelatinization temperature were significantly affected by basal and foliar application of Zn, and their interactions (P≤0.01 or P≤0.05). The highest value of spikelet per panicle, grains per panicle, 1000 grains weight, grain yield and biomass were found at 20 kgha-1 basal Zn application and foliar application at maximum tillering and flowering stage, meanwhile the highest grain Zn content and white rice protein content were observed at 20 kgha-1 and foliar application at grain filling stage. The highest Zn content in all rice tissues were obtained at 20 kg.ha-1 basal application. The maximum Zn content in leaves and stems, roots, and panicles were found by foliar application at maximum tillering, flowering and ripening stages, respectively. It can be concluded that in order to produce higher grain and straw yield, the higher Zn treatment and earlier foliar application, whereas for quality factors, latter stage application were effective.

    Keywords: rice, Hashemi Cultivar, Zinc, Basal Application, Foliar Application
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال